انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا (۱۳۸۱)

انتخابات دومین دورهٔ شوراهای شهر و روستا در سراسر کشور، طبق موعد مقرر در روز ۹ اسفند ۱۳۸۱ برگزار شد.

انتخابات دومین دوره‌ی
شوراهای اسلامی شهر و روستا
۱۳۷۷ →
 ۹ اسفند ۱۳۸۱
 ← ۱۳۸۵
هر ۱۰۹٬۵۸۸ کرسی شوراهای اسلامی شهر و روستا
مشارکت ۲۰٬۲۳۵٬۸۹۸ رای، ۴۹٫۹۶٪

این دوره از انتخابات را دولت هشتم (دولت دوم سید محمد خاتمی) برگزار کرد.

نحوهٔ ورود نامزدان به عرصه انتخابات

در این انتخابات نظارت استصوابی شورای نگهبان نبود، برای همین بسیاری از داوطلبان توانستد به نامزدی انتخابات برسند. به جز جریان موسوم به «راست سنتی»، طیف‌هایی متنوع از جمله نهضت آزادی و نیروهای ملی-مذهبی شرکتی کم‌سابقه داشتند. جبههٔ دوم خرداد نیز با هم به توافق نرسیدند و چند فهرست ارائه کردند.

جناح راست نیز از دادن فهرست خودداری کرد. در این میان گروهی منسوب به راست با عنوان ائتلاف آبادگران ایران اسلامی در انتخابات فهرست ارائه کردند. نیروی محرک این جریان که شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی نام داشت، محمود احمدی‌نژاد بود. وی بعد توانست از همین شوراها شهردار تهران شود.[1]

برگزاری

مراحل اجرا کامل به عهدهٔ وزارت کشور و نظارت بر عهدهٔ مجلس شورای اسلامی (مجلس ششم) بود. تمامی مراحل اجرا و نظارت به دوش دولت بود.[1]

در این انتخابات با هماهنگی دولت و مجلس از نظارت استصوابی (تأیید صلاحیت) شورای نگهبان خبری نبود. علی تاجرنیا رئیس هیئت نظارت که عضو اصلاح‌طلب مجلس ششم بود آن هنگام گفته‌بود «ما تنها وابستگان به کومله، دمکرات و منافقین آنهم در صورت ارائه اسناد جدید از سوی وزارت اطلاعات را رد صلاحیت کردیم».[2] البته پس از انتخابات وزیر اطلاعات وقت گفت: «ما مرجع تعیین صلاحیت داوطلبان نیستیم و کسانی که در این زمینه، افرادی را تأیید یا رد صلاحیت کرده‌اند، طبق قانون باید پاسخگوی اقدامات خود باشند… از آنجا که دادگاه، نهضت آزادی را غیرقانونی اعلام کرده‌است، ما آن را در سوابق و استعلام از افراد عضو آن، اعلام کردیم زیرا حکم دادگاه، برای ما سند است».[2]

به‌رغم حضور طیف گستردهٔ نامزدان، مشارکت در انتخابات برای سومین بار در تاریخ ایران زیر ۵۰٪ آمد.

پیروزی اصول‌گرایان در این انتخابات با شکست اصلاح‌طلبان

با وجود اینکه در انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا، شورای نگهبان وظیفهٔ احراز صاحیت کاندیداها را بر عهده ندارد، این دوره با پیروزی مطلق اصولگرایان همراه بود. در تهران آبادگران ۱۴ کرسی را از ۱۵ کرسی بردند و در این انتخابات همهٔ ۱۵ نفر لیست انتخاباتی اصولگرایان در شهر تهران انتخاب شدند. از آن زمان به بعد اصولگرایان در همهٔ انتخابات‌های جمهوری اسلامی (دو انتخابات ریاست جمهوری، دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و یک انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا) پیروز شدند.[3]

شرکت نکردن خامنه‌ای

پس از تأیید صلاحیت عده‌ای از اعضای نهضت آزادی و ملی-مذهبیها، سید علی خامنه‌ای در واکنش به این اتفاق، برای اولین بار در تاریخ رهبری‌اش رای نداد. او در روز انتخابات به کنارک سفر کرد تا با توجه به قانون ممنوعیت رای دادن افراد غیربومی در حوزه‌های دارای کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، به صورت موجه در انتخابات شرکت نکرده باشد.[4] خامنه‌ای با حضور در یکی از شعب اخذ رای کنارک از برخی تأیید صلاحیت‌ها انتقاد کرد.[5]

پی‌نوشت و منبع
  1. حکمت، سپهر (۱۵ بهمن ۱۳۹۱). «گفتمان عدالت و معنویت (۲۰) شوراهای دوم و «تغییر معادلات سیاسی»». روزنامهٔ ایران (۵۲۹۰): ۲.
  2. مهدی سعیدی (۱۲ آذر ۱۳۹۲). «اصلاح‌طلبان و انتخابات شوراهای چهارم». هادی‌نیوز.
  3. جامعه‌شناسی ۲۲ خرداد، پرویز امینی، انتشارات آفتاب توسعه. شابک: ۹۷۸–۹۶۴–۷۸۶۷–۲۰–۷
  4. باستانی، حسین (۲۷ اسفند ۱۳۹۸). «'پیش‌بینی'‌های آیت‌الله خامنه‌ای». bbc.com/persian. بی‌بی‌سی. دریافت‌شده در ۲۹ اسفند ۱۳۹۸.
  5. http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=9423
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.