انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)

یازدهمین دورهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار گردید که طی آن حسن روحانی به عنوان هفتمین رئیس‌جمهور ایران برگزیده شد.

انتخابات یازدهمین دورهٔ ریاست‌جمهوری ایران
۱۳۸۸ →
اعضا		 ۲۴ خرداد ۱۳۹۲
دولت یازدهم		 ← ۱۳۹۶
اعضا
نظرسنجی‌ها
مشارکت ۳۶٬۸۲۱٬۵۳۸رای ۷۲٫۹۴٪
 
نامزد حسن روحانیمحمدباقر قالیبافسعید جلیلی
حزب اعتدال و توسعه پیشرفت و عدالت -
اتحاد جبهه اصلاحات - جبههٔ پایداری
رأی‌های مردمی ۱۸٬۶۱۳٬۳۲۹۶٬۰۷۷٬۲۹۲۴٬۱۶۸٬۹۴۶
درصد رأی ۵۰٫۷۱٪۱۶٫۵۶٪۱۱٫۳۶٪
درصد واجدان ۳۶٫۸۷٪ ۱۲٫۰۴٪ ۸٫۲۶٪
گرایش اعتدال‌گرا اصول‌گرا اصول‌گرا
 
نامزد محسن رضایی علی‌اکبر ولایتی سید محمد غرضی
حزب - پزشکان ایران -
اتحاد جبهه ایستادگی جبهه پیروان -
رأی‌های مردمی ۳٬۸۸۴٬۴۱۲ ۲٬۲۶۸٬۷۵۳ ۴۴۶٬۰۱۵
درصد رأی ۱۰٫۵۹٪ ۶٫۱۸٪ ۱٫۲۲٪
درصد واجدان ۷٫۶۹٪ ۴٫۴۹٪ ۰٫۸۸٪
گرایش اصول‌گرا اصول‌گرا مستقل

نتیجه به تفکیک شهرستان و استان بر پایهٔ درصد نامزد برنده
رئیس‌جمهور پیش از انتخابات

محمود احمدی‌نژاد
جمعیت ایثارگران

 رئیس‌جمهور برگزیده

حسن روحانی
اعتدال و توسعه

همزمان چهارمین انتخابات شورای شهر و روستا و نیز انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نهم در چهار حوزه و انتخابات میان‌دوره‌ای دورهٔ چهارم خبرگان در دو استان آذربایجان غربی و کهگیلویه و بویراحمد برگزار شد.[1]

پیشینه

انتخابات پیشین
نوشتار اصلی: انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۸)

در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره پیش (خرداد ۱۳۸۸)، محمود احمدی‌نژاد، میر حسین موسوی، محسن رضایی و مهدی کروبی به رقابت پرداختند. در آن انتخابات، محمود احمدی‌نژاد موفق شد با کسب حدود ۶۳ درصد از آراء به پیروزی دست یابد. اعلام چنین نتیجه‌ای، اعتراض گستردهٔ اصلاح‌طلبان و طرفداران موسوی و کروبی را به دنبال داشت.

اصلاح قانون انتخابات

یکی از موضوع‌هایی که از سال پیش از انتخابات مطرح شده‌است، بحث اصلاح قانون بخصوص پیرامون مجری انتخابات، شرایط نامزدان انتخابات است.

مجری انتخابات طبق قانون وزارت کشور (دولت) است و دربارهٔ تغییر و یا ابقای این قانون اظهارنظرهایی وجود دارد.

همچنین در قانون آمده‌است که نامزدان باید مردان سیاسی و مذهبی و دارای سواد خواندن و نوشتن باشند؛ ولی مشخص نشده‌است که منظور از رجال سیاسی و مذهبی چیست. همان‌گونه که برای نمایندگی مجلس مدرک کارشناسی ارشد یا معادل حوزوی آن نیاز است دربارهٔ اینکه «آیا تعیین مدرک برای نامزدان رئیس‌جمهور نیاز هست یا نه؟» نیز اظهارنظرهایی وجود دارد؛ چنانچه طبق قانون تصویب‌شده در مجلس هشتم حداقل تحصیلات نمایندگان مجلس کارشناسی ارشد یا هم‌ارز حوزوی است.

تا کنون عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان نیز چند بار این موضوع را مطرح کرده‌است.[2]

هم‌چنین گفته شد که سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، از مجمع تشخیص مصلحت نظام خواسته‌است تا در نظام انتخاباتی بازنگری کنند و نقص‌هایش را برطرف کند.[3]

امیر خجسته رئیس گروه شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی گفته‌است که در جلسه‌ای با حضور کارشناسان مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزارت کشور و شورای نگهبان تصمیم‌گیری برای اصلاح و بازنگری در قانون انتخابات ریاست جمهوری آغاز شده‌است.[4] وی همچنین اعلام کرد که بررسی اصلاح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری با حضور سید صولت مرتضوی و گروه کارشناسی دولت انجام شد و از شورای نگهبان و مجمع تشخیص -که به موضوع مربوطند- دعوت آمد تا به کمیسیون بیایند و نظرها و کارهای کارشناسی‌شدهٔ خود را به گروه گزارش کنند تا تصمیم نهایی را برای برنامه‌های بعدی بگیریم.[5]

موضع دولت دربارهٔ تغییر مجری انتخابات مثبت نیست. محمدرضا میرتاج‌الدینی معاون رئیس‌جمهور اجرای قانون اساسی و انتخابات را از وظایف قوه مجریه دانست و از تغییر نهاد برگزارکننده انتخابات انتقاد کرد و به دلایلی آن را نادرست دانست.[6] مصطفی محمدنجار وزیر کشور نیز گفت این کار مبنای قانونی ندارد و باعث درهم شدن وظیفهٔ قوه‌ها می‌شود.[7]

اصلاحات

قانون جدیدِ انتخابات ابتدا تحتِ عنوانِ «طرحِ اصلاحِ انتخابات ریاست جمهوری ایران» در تاریخ ۲۶ آذرماه ۱۳۹۱ به تصویب مجلس رسید.[8]؛ اما شورای نگهبان قانون اساسی، مواردی از آن را خلاف قانون اساسی و شرع تشخیص داد.[9] اما این طرح در نهایت در در ۲۶ دیماه در مجلس و متعاقب آن در ۴ بهمن ۱۳۹۱ در شورای نگهبان تأیید شد.[10][11] این قانون توسط علی لاریجانی در ۲۱ بهمن ۱۳۹۱ برای اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ شد.[12] برخی از مواردِ مهمِ اصلاح شده عبارتند از:

مادهقانون سابققانون فعلی (اصلاح‌شده)
۱۸ و ۳۱
  • وزارت کشور نتیجه انتخابات را اعلام می‌کند.
  • وزارت کشور به تنهایی مجری انتخابات است.
  • وزارت کشور، زیر نظر هیئت اجرایی مرکزی انتخابات، مجری انتخابات است*.
  • نتایج نهایی انتخابات پس از تأیید هیئت اجرایی، توسط وزیر کشور اعلام عمومی می‌شود. پس از آن صحت انتخابات باید توسط شورای نگهبان تأیید شود.
۶۴
  • برنامه تبلیغاتی (رادیویی و تلویزیونی) نامزدها باید ضبط شود.
  • کمیسیون بررسی تبلیغات در صورت تشخیصِ می‌تواند مواردِ خلافِ قانون**، را از برنامه تبلیغاتی نامزد حذف کند.
  • در صورت ارتکاب موارد خلافِ قانون در زمان پخش زنده، سازمان صدا و سیما باید فرصت مناسب برای احقاق حق، به شکل ضبط شده را فراهم آورد.
۸و۹ •کاندید انتخابات باید رای مطلق را بیاورد.

(۵۰درصد+۱ )

 •برای رفتن به دور دوم کاندیدای دیگر باید حداقل ۲۰ درصد رای بیاورند.

*ماده ۳۱: مجری انتخابات وزارت کشور است اما می‌بایست زیر نظر هیئت اجرایی مرکزی انتخابات اقدام نماید: این هیئت از ۱۱ نفر تشکیل شده شاملِ: سه فردِ حقوقی (وزیر کشور، وزیر اطلاعات، دادستان کل کشور) و ۷ نفر معتمد (شخصیت فرهنگی، دینی، اجتماعی و سیاسی) و یک نفر از هیئت رئیسه مجلس (بدون حق رای)
** این موارد عبارتند از: مطالبِ توهین‌آمیز، هتک حرمت سایر نامزدها یا افراد یا مواردِ مغایر با قوانین

با وجود الزام قانون به تشکیل هیئت اجرایی حداقل ۵ ماه پیش از انتخابات، دولت در تاریخِ ۸ اردیبهشت از اعلامِ اسامی به هیئت نظارت انتخابات خبر داد.[13][14] پیش از این مجلس شورای اسلامی از قصور در اعلام تشکیلِ این هیئت شکایت کرده بود.[15] کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان از رد شدن بخشی از فهرست ارائه شده از سوی وزارت کشور خبر داد.[16] وی دلیلِ این‌کار را «حفظ استقلال و بی‌طرفی هیئت مرکزی اجرایی» ذکر نمود. اما در همین حال از تأیید فهرست نهایی تا پایان وقت اداری روز ۱۰ اردیبهشت خبر داد.[17] فهرست اسامی معتمدان مورد تأیید شورای نگهبان عبارتند از:

همچنین رضا تقی‌پور، حسین مظفر (نماینده تهران در مجلس)، حجت‌الاسلام شیرمردی و حجت‌الاسلام آشتیانی عراقی (نماینده مردم قم) به عنوان ۴ عضو علی‌البدل هیئت عالی اجرایی انتخابات انتخاب شدند.[18] طبق قانون نماینده مجلس فاقد حقِ رأی است، ولی در فهرست ارائه شده مشخص نشده که چه کسی از سوی مجلس در این هیئت نمایندگی دارد. از طرف دیگر حضور ۳ نماینده ولی‌فقیه (در سازمان‌های مختلف) در این هیئت، جالب توجه است.

نامزدهای انتخاباتی
نوشتار اصلی: نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران

نام‌نویسی نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری از ۱۷ تا ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ انجام شد.[19]

رسیدگی به صلاحیت نامزدها، ابتدا به مدت ۵ روز از ۲۲ تا ۲۶ اردیبهشت توسط شورای نگهبان صورت پذیرفت. سپس شورای نگهبان یک تمدید پنج روزه را برای بررسی بیشتر صلاحیت نامزدها درخواست کرد. در نهایت شورای نگهبان اسامی نامزدهای احراز صلاحیت شده را در ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ به وزارت کشور فرستاد. به دنبال آن، وزارت کشور در ساعت‌های پایانی ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ اسامی نامزدهای تأیید صلاحیت شده را اعلام کرد. تبلیغات رسمی نامزدها از ساعت هشت صبح روز ۳ خرداد ۱۳۹۲ آغاز و به مدت ۲۰ روز ادامه یافت. رأی‌گیری در روز جمعه ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار شد.[20][21]

در مجموع ۶۸۶ نفر در این انتخابات ثبت‌نام کردند که تنها حدود ۳۷ نفر از آن‌ها چهره‌های برجسته سیاسی بودند.[22] از این ۳۷ نامزد شناخته‌شده، ۹ نفر به اسامی: محمدحسن ابوترابی فرد، کامران باقری لنکرانی، رامین مهمانپرست، داوود احمدی نژاد، صادق واعظ زاده، علی اکبر جوانفکر، محمدرضا رحیمی، صادق خلیلیان و جواد اطاعت قبل از اعلام گزارش نهایی بررسی صلاحیت‌ها انصراف دادند.[23]

نامزدهای حاضر در انتخابات

وزارت کشور در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ نتیجهٔ احراز صلاحیت کاندیدهای ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان را به شرح زیر اعلام کرد که از ۸ نفر دو نفر بعداً کنار کشیدند:[24]

گرایش حامیان نامزد حزب سمت‌های کلیدی تحصیلات
اصول‌گرا جبههٔ پایداری سعید جلیلی مستقل دبیر شورای عالی امنیت ملی رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران دکترای علوم سیاسی
محمدباقر قالیباف مستقل فرماندهی نیروی هوایی سپاه (۱۳۷۶–۱۳۷۹)، فرمانده ناجا (۱۳۷۹–۱۳۸۴)، شهردار تهران (از ۱۳۸۴) دکترای جغرافیای سیاسی
جبههٔ پیروان خط امام و رهبری[25]جامعهٔ اسلامی مهندسین[26]حزب مؤتلفه، جبههٔ اصول‌گرایان اصلاح‌طلب،[27] حامیان ولایت[28] علی‌اکبر ولایتی مستقل وزیر امور خارجه ایران در دولت موسوی و هاشمی، مشاور امور بین‌الملل رهبری فوق تخصص بیماری‌های عفونی
اصول‌گرا[29] جبههٔ ایستادگی محسن رضایی جبهه ایستادگی فرمانده سپاه پاسداران در ۸ سال دفاع مقدس، دبیر مجمع تشخیص دکترای اقتصاد
اعتدال‌گرا[30][31] حزب اعتدال و توسعه،[32] اصلاح‌طلبان ایران[33] حسن روحانی حزب اعتدال و توسعه
جامعهٔ روحانیت مبارز		 دبیر شورای عالی امنیت ملی در دولت هاشمی و خاتمی، نماینده مجلس خبرگان،
عضو و دبیر پیشین مجمع تشخیص، ۵ دوره نماینده مجلس شورای اسلامی، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران در دولتخاتمی، رئیس مجمع استراتژیک مجمع تشخیص، نماینده رهبر در شورای عالی امنیت ملی، فرمانده پدافند هوایی کل کشور، عضو و رئیس شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما		 دکتری حقوق اساسی
مستقل سید محمد غرضی نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی، وزیر نفت دولت میرحسین موسوی و وزیر پست و تلگراف و تلفن دولت موسوی و هاشمی کارشناس ارشد الکترونیک

نامزدان کنارکشیده

احرازنشدگان سرشناس
نوشتار(های) وابسته: ردصلاحیت‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)

داوطلبان کنارکشیدهٔ سرشناس

داوطلبان سرشناس زیر پیش از اعلام بررسی صلاحیت از انتخابات کنار کشیدند:

واکنش‌ها
نوشتار اصلی: واکنش‌ها به انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)

سید علی خامنه‌ای

اصول حاکم بر سخنان رهبر ایران محور چند نکته است.

  • اهمیت مضاعف این انتخابات
  • تلاش دشمنان برای سرد کردن انتخابات و برگزیده شدن فردی با ویژگی‌های خلاف خواستهٔ مردم و بحرانی جلوه دادن کشور
  • حضور گسترده مردم و شور انتخاباتی و بی‌اثرسازی تهدیدهای دشمنان
  • حضور همه جریان‌ها و سلیقه‌های سیاسی معتقد به نظام اسلامی
  • تعیین‌کننده بودن رأی مردم
  • عدم اظهار نظر رهبری مبنی بر نظر بر فرد یا جریان خاص
  • تمکین همه در برابر قانون
  • یادآوری حوادث پیش آمده در سال ۱۳۸۸
  • محترم شمردن نظر و رأی شورای نگهبان
  • تشکر از تمکین به قانون احراز نشدگان
  • آیندهٔ روشن
  • سیاه‌نمایی نکردن و نادیده نگرفتن زحمت‌ها و کارهای برجستهٔ دولت‌ها
  • ندادن وعده‌ها و شعارهایی که نامزدان توانش را ندارند[41][42][43][44][45][46]
دشمن در نخستین وهله در پی برگزار نشدن انتخابات و سپس پس انداختن اوست، ولی چون ناامید است می‌خواهد انتخابات را پرهزینه کند و جلو پرشوریش را گرفته حضور مردم را کمرنگ کند. نیز با پدیدآوردن ماجرایی اقتصادی یا سیاسی یا امنیتی مردم را سرگرم کنند. در همه‌جای دنیا صلاحیت نامزدان بررسی می‌شود و مطرح کردن انتخابات آزاد از حربه‌های امروز دشمن است.[47][48]
کاری کنیم که نتیجه انتخابات، یک گزینش خوب و همراه با صلاح و صرفه انقلاب و کشور باشد. این معنایش این نیست که اگر ما کسی را نپسندیدیم، با او بداخلاقی کنیم، برخورد تند و سخت و غلط بکنیم؛ نه. آن کسانی که خودشان را صالح می‌دانند، برای خودشان اهلیت قائلند، وارد میدان شوند. ما هم که می‌خواهیم انتخاب کنیم، نگاه کنیم، حقیقتاً با معیارهایی که معتقدیم و بین همه ماها مشترک است، بسنجیم. شاید بشود گفت که بین همه ایرانی‌ها - معتقدین به انقلاب - این معیارها تقریباً مشترک است. در هر کسی که این معیارها را مشاهده کردیم، کوشش کنیم، تلاش کنیم، کار کنیم - کار سالم - که انتخابات به سمت انتخاب یک چنین کسی برود.[49]

محمود احمدی‌نژاد
نوشتار(های) وابسته: نامزدان تأییدنشده در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)

محور اصلی سخنان احمدی‌نژاد دربارهٔ انتخابات چند نکته است:

  1. تأکید بر مشارکت بالا بلکه پنجاه میلیونی و بیان اهمیت و اثر وضعی و عملی این مشارکت بالا است.
  2. برگزیدهٔ حداکثری و بلکه سی-چهل میلیونی
  3. تغییر معادله‌های بین‌المللی و شکست دشمن با حضور حداکثری
  4. تابعیت از رأی ملت و برتر بودن آن از نظرهای سیاسی و اعتماد به مردم
  5. در کنار این امر وی با استناد به کلام سید علی خامنه‌ای بیان کرده‌است که همه باید در انتخابات شرکت کنند و کسی حق اعمال محدودیت بی‌مورد ندارد.
  6. تأکید بر انتخابات سالم و عدم دخالت نهاد دولت در انتخابات
  7. کار کردن و ادامهٔ مسئولیت تا روز تنفیذ رئیس‌جمهور دیگر[50][51][52][53][54][55][56][57][58][59][60][61][62][63][64][65][66]

او به‌عنوان شخص حقیقی در انتخابات رسماً از اسفندیار رحیم مشایی پشتیبانی کرده‌بود.

او دو روز مانده به انتخابات تأکید کرد: مطمئناً ملت ایران در صحنهٔ انتخابات آینده نیز بار دیگر با توکل بر خدا تصمیم شایسته را اتخاذ خواهد کرد.[67]

علی لاریجانی

علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی گفت محدودیتی برای حضور سلیقه‌های مختلف در انتخابات وجود ندارد.[68]

وی در مراسم بهره‌برداری از بزرگراه امام علی غیررسمی از محمدباقر قالیباف حمایت کرد.[69]

دیگران
  • محمدصادق حائری شیرازی

محمدصادق حائری شیرازی، نماینده مجلس خبرگان، در نامه‌ای خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای، نسبت به محقق نشدن انتخابات پرشور بر اثر برخی ردصلاحیت‌ها هشدار داد.[70]

بین‌المللی
  • رئیس‌جمهور سوریه بشار اسد گفت: ایران امروز با ۱۰ سال گذشته خود تفاوت دارد و جزو مهم‌ترین و قوی‌ترین کشورها و دولتی بسیار محوری است. انتخابات این تغییرات را منعکس می‌کند. به عقیده من انتخابات و تغییراتی که در ایران روی می‌دهد چنان‌که آمریکا در پی آن است نخواهد بود و هرگز رئیس‌جمهوری که ایران را به مترسک آمریکا تبدیل کند روی کار نمی‌آید. آمریکا باید بداند در این رؤیا نباشد؛ تغییرات داخلی ایران چیزی نیست که غرب می‌خواهد.[71]
  • رئیس‌جمهوراسرائیل، شیمون پرز گفت: «ایران به انتخابات نزدیک می‌شود و تحریم‌ها شاید بر آن تأثیر داشته باشد. تحریم‌ها و فشارها باید به صورت تدریجی تا برگزاری انتخابات علیه ایران ادامه یابد.
  • رجب طیب اردوغان، نخست وزیرترکیه، در کنفرانس مطبوعاتی با باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا با ابراز امیدواری نسبت به انجام انتخاباتی شفاف در ایران گفت که ما خواستار دوره جدیدی از استقرار در منطقه خاورمیانه هستیم.[72]
  • وزیر خارجه آمریکا جان کری گفت که با رد صلاحیت‌های انتخاباتی در ایران به سختی می‌توان گفت که انتخابات ایران به شیوه‌ای آزاد، رضایت بخش و قابل نظارت برگزار می‌شود. وزیر خارجه آمریکا با اشاره به اینکه شورای نگهبان تنها صلاحیت نمایندگان حکومت را تأیید کرده‌است، این اقدام شورای نگهبان را سد کردن مسیر دموکراسی به شیوه‌ای مشروع خواند.[73]
  • وزیر امورخارجهٔ بریتانیا ویلیام هگ پس از پایان نشست وزیران امور خارجه هشت کشور صنعتی در لندن گفت:ما امیدواریم که انتخابات ریاست جمهوری در ایران، اجازه احیای رایزنی‌ها دربارهٔ برنامهٔ هسته‌ای ایران را بدهد و قبل از پایان سال جاری تهران باید تصمیم بگیرد که آیا آماده مذاکرات جدی با ۱+۵ است یا خیر؟ وزیر خارجه انگلیس بیان کرد: در همین زمان ما هم می‌توانیم به تدوین و فرموله کردن نظرمان دربارهٔ جدی بودن نیات ایران بپردازیم.[74]
  • وزیر دفاع آمریکا چاک هگل در سفرش به اسرائیل در سخنرانی‌ای ابراز امیدواری کرد که انتخابات ریاست‌جمهوری ایران که قرار است در ماه ژوئن (خرداد) برگزار شود، به تغییر مسیر چرخهٔ هسته‌ای ایران بینجامد.[75]

تبریک‌های داخلی و خارجی

نخستین کسی که تبریک گفت محمود احمدی‌نژاد بود و سپس علی خامنه‌ای تبریک گفت. بلافاصله پس از اعلام نتایج نهایی انتخابات، بسیاری از مسئولان ارشد کشور نیز برگزاری موفقیت‌آمیز این انتخابات را یک پیروزی توصیف کرده و آن را به مردم ایران، مقام رهبری و حسن روحانی تبریک گفتند.

بسیاری از کشورهای جهان نیز پیروزی حسن روحانی را تبریک گفتند، نخست کشورهای اروپایی، همچنین کشورهای عربی، کشورهای آمریکا، آمریکای لاتین، روسیه.

نظرسنجی‌ها
نوشتار اصلی: نظرسنجی‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)

برگزاری انتخابات

براساس پیشبینی‌های انجام شده فرایند اخذ رأی انتخابات یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری و چهارمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا در ۱۴ حوزه انتخابیه به صورت تمام الکترونیکی برگزار خواهد شد.[76]

تغییر زمان امتحانات دانشگاه‌ها

در پی همزمانی انتخابات با آزمون‌های پایانی نیم‌سال دوم سال ۹۱–۹۲ وزارت علوم فرمان داد از ۲۰ خرداد تا ۲ تیر آزمونی برگزار نشود[77] که مورد اعتراض فراوان برخی دانشجویان و استادان قرار گرفت.[78]

ازجمله جنبش عدالت‌خواه دانشجویی، کانون اندیشهٔ دانشجوی مسلمان، انجمن اسلامی دانشجویان،[79] بسیج دانشجویی دانشگاه اراک[80] و شریف[81] و آزاد بروجرد[82] قرار گرفت.

همچنین رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها گفت دانشگاه‌ها محل خلق حماسه سیاسی اند و از این کار انتقاد و ابراز تأسف کرد.

تبلیغات

طبق اعلام وزارت کشور، مدت تبلیغات انتخاباتی از صبح روز سوم تا پایان روز بیست و دوم خرداد به مدت ۲۰ روز تعیین شده و تبلیغات انتخاباتی نامزدها در روز ۲۳ خرداد ممنوع است.

مناظره‌ها و برنامه‌های تلویزیونی
نوشتار(های) وابسته: مناظره‌های انتخابات ایران در سال ۱۳۹۲

در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۹۲، طی مراسمی با حضور نمایندگان نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در صدا و سیما، جدول زمان‌بندی پخش برنامه‌های تبلیغاتی نامزدها شامل مناظره‌های مشترک، گفتگوهای رادیویی و مستندهای تبلیغاتی آن‌ها از شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی مطابق با قرعه‌کشی مشخص شد.

بر اساس برنامه سازمان صدا و سیما هر یک از نامزدها به صورت انفرادی و بدون در نظر گرفتن مناظره‌ها، ۴۰۵ دقیقه از طریق تلویزیون و ۲۸۵ دقیقه از طریق رادیو فرصت داشتند تا با مردم سخن بگویند.[83]

به منظور پیش‌گیری از وقوع حاشیه‌های گوناگون در مناظره‌های دو نفره، در این دوره از انتخابات مقرر گردید که مناظره‌ها به صورت دسته‌جمعی و در سه نوبت برگزار شود. شامل: مناظره اقتصادی ۱۰ خرداد، مناظره فرهنگی ۱۵ خرداد و مناظره سیاسی ۱۷ خرداد. مجری هر سه مناظره مرتضی حیدری تعیین شد. مدت زمان هر یک از مناظرات، سه و نیم ساعت تعیین شد و قرار شد که هر سه مناظره از ساعت ۱۶:۰۰ از شبکه اول سیما پخش گردد؛ و تکرار آن در همان روز، از ساعت ۲۱:۰۰ از شبکه چهار سیما پخش شود.[83][84][85]

رأی‌گیری
تعرفه برگه رای در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران

مصطفی محمدنجار، وزیر کشور ایران اعلام کرده بود در این دوره از انتخابات ۵۰٬۴۸۳٬۱۹۲ نفر واجد شرایط رأی‌دهی هستند که از این میان ۱٬۶۳۱٬۲۰۶ نفر رأی‌اولی هستند. بر اساس بررسی روزنامه بهار، براساس آمار سرشماری سال ۹۰، ۵۵ میلیون نفر بالای شانزده سال وجود داشتند که اکنون واجد شرایط شرکت در انتخابات‌اند. همچنین حدود سه تا پنج میلیون ایرانی مقیم خارج از کشور در این امار گنجانده نشده‌است.[86] همچنین برای این انتخابات ۱۳۰هزار صندوق اخذ رأی[87] در قالب ۲۰هزار شعبه در نظر گرفته شده‌است.[88] بنابر آمار منتشره از شوی سرپرست اداره‌کل رسانه‌های خارجی، برای پوشش رسانه‌ای انتخابات، ۴۲۱ خبرنگار از ۱۹۳ خبرگزاری متعلق به ۲۸ کشور جهان مجوز خبرنگاری در روز انتخابات را دریافت کرده‌اند.[89]

به گفتهٔ وزیر کشور شمردن رأی در شعبه‌های رای‌گیری بلافاصله پس از پایان زمان رای‌گیری آغاز خواهد شد.[90]

انتخابات در سراسر کشور تا ساعت ۲۲ و تهران تا ۲۳ تمدید شد.[91]

نتیجه

بنابر اعلام نتایج رسمی انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲، این دوره با مشارکت داخلی ۷۲٫۷٪ برگزار شد و حسن روحانی با ۵۰٫۷۱٪ کل آرا به عنوان رئیس جمهور منتخب برگزیده شد.[92] این انتخاب با واکنش مثبت سران سایر کشورها مواجه شد و با توجه به دیدگاه‌های پیشین وی، امیدهای بین‌المللی نسبت به حل بحران‌های مرتبط با ایران را بیشتر ساخت.[93]

  نتیجهٔ انتخابات
نامزد گرایش حامیان رأی ٪
۱ حسن روحانی اعتدالگرا اصلاح طلبان
حزب اعتدال و توسعه		 ۱۸٬۶۱۳٬۳۲۹ ۵۰٫۷۱٪
۲ محمدباقر قالیباف اصولگرا جمعیت پیشرفت و عدالت ۶٬۰۷۷٬۲۹۲ ۱۶٫۵۵٪
۳ سعید جلیلی اصولگرا جبههٔ پایداری ۴٬۱۶۸٬۹۴۶ ۱۱٫۳۵٪
۴ محسن رضایی مستقل جبههٔ ایستادگی ۳٬۸۸۴٬۴۱۲ ۱۰٫۵۸٪
۵ علی‌اکبر ولایتی اصولگرا جمعی از جامعهٔ مدرسین
جبههٔ پیروان
 ۲٬۲۶۸٬۷۵۳ ۶٫۱۸٪
۶ سید محمد غرضی مستقل - ۴۴۶٬۰۱۵ ۱٫۲۱٪
رأی‌های باطله ۱٬۲۴۵٬۴۰۹ ۳٫۳۹٪
مجموع کل رأی‌ها ۳۶٬۷۰۴٬۱۵۶ ۱۰۰٪
رأی‌های گرفته/درصد مشارکت داخلی۳۶٬۹۳۸٬۶۵۱۷۲٫۷٪
رأی‌های درست۳۵٬۴۵۸٬۷۴۷۷۰٫۲۳٪
رأی‌های باطله۱٬۲۴۵٬۴۰۹۲٫۴۶٪
رأی‌ندادگان۱۳٬۷۷۹٬۰۳۶۲۷٫۲۹٪
واجدان شرایط رأی‌دهی داخلی۵۰٬۴۸۳٬۱۹۲۱۰۰٪
منبع: «گزارش نهایی یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری». وزارت کشور. ۲۵ خرداد ۱۳۹۲.، «وزیر کشور در گزارش انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در محضر رهبر انقلاب: انتخابات ۹۲ مهر تاییدی بر تمام انتخابات گذشته بود». وزارت کشور. ۱۳ مرداد ۱۳۹۲.
نمودار میله‌ای
روحانی
  
 ۵۰٫۷۱%
قالیباف
  
 ۱۶٫۵۵%
جلیلی
  
 ۱۱٫۳۵%
رضایی
  
 ۱۰٫۵۸%
ولایتی
  
 ۶٫۱۸%
غرضی
  
 ۱٫۲۱%
باطله
  
 ۳٫۳۹%
نوشتار اصلی: آمار یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۹۲)
استان‌هایی که روحانی اول شده
استان‌هایی که رضایی اول شده
استان حسن روحانی % محمدباقر قالیباف % محسن رضایی % سعید جلیلی % علی‌اکبر ولایتی % سید محمد غرضی % مجموع
استان آذربایجان شرقی۱٬۰۵۲٬۳۴۵۵۷٫۸۷٪۱۸۷٬۴۴۴۱۰٫۳۱٪۲۰۲٬۱۷۵۱۱٫۱۲٪۱۸۷٬۲۲۷۱۰٫۳۰٪۱۶۴٬۱۷۹۹٫۰۳٪۲۵٬۰۸۲۱٫۳۸٪۱٬۸۱۸٬۴۵۲
استان آذربایجان غربی۶۸۲٬۱۹۳۶۳٫۹۱٪۱۵۱٬۵۰۸۱۳٫۱۱٪۱۰۵٬۶۵۸۸٫۸۸٪۹۳٬۷۸۷۷٫۴۹٪۶۷٬۸۷۴۵٫۲۶٪۱۵٬۵۴۸۱٫۳۵٪۱٬۱۱۶٬۵۶۸
استان اردبیل۳۸۴٬۷۵۱۵۸٫۳۷٪۹۸٬۲۹۸۱۷٫۸۷٪۵۹٬۵۲۴۹٫۰۷٪۴۴٬۴۴۱۶٫۹۷٪۴۰٬۵۳۱۶٫۴۷٪۸٬۳۶۷۱٫۲۶٪۶۳۵٬۹۱۲
استان اصفهان۱۰۱۷۵۱۶۴۵٫۰۰٪۲۵۹۶۰۱۱۳٫۵۴٪۲۷۰۷۹۹۱۲٫۱۵٪۴۱۱۰۹۸۱۸٫۸۷٪۲۰۳۶۷۹۸٫۰۷٪۵۹۱۰۶۲٫۳۷٪۲۲۲۱۷۹۹
استان البرز۵۱۹۴۱۲۵۱٫۱۹٪۲۱۳۹۰۴۱۹٫۲۴٪۸۴۶۳۳۷٫۹۴٪۱۰۵۳۷۲۱۰٫۷۵٪۷۷۲۸۸۹٫۶۹٪۱۲۲۲۶۱٫۱۸٪۱۰۱۲۸۳۵
استان ایلام۱۷۵۶۰۸۵۶٫۴۰٪۳۵۵۸۶۱۱٫۴۳٪۵۸۱۸۲۱۸٫۶۹٪۲۲۹۷۶۷٫۳۸٪۱۵۱۰۴۴٫۸۵٪۳۸۸۹۱٫۲۵٪۳۱۱۳۴۵
استان بوشهر۲۷۸۷۶۳۵۳٫۸۱٪۶۴۸۸۱۱۲٫۵۲٪۷۴۲۲۰۱۴٫۳۳٪۵۴۹۶۰۱۰٫۶۱٪۳۸۴۹۹۷٫۴۳٪۶۷۱۱۱٫۳۰٪۵۱۸۰۳۴
استان تهران۲۳۸۵۸۹۰۴۸٫۵۱٪۱۲۶۶۵۶۸۲۵٫۷۵٪۳۳۶۵۵۷۶٫۸۴٪۵۵۰۳۴۸۱۱٫۱۹٪۳۱۶۵۹۲۶٫۴۴٪۶۱۸۹۳۱٫۲۶٪۴۹۱۷۸۴۸
استان چهارمحال و بختیاری۱۵۵۸۸۴۳۲٫۸۵٪۴۳۲۰۱۹٫۱۰٪۲۱۱۱۰۱۴۴٫۴۹٪۳۸۶۰۰۸٫۱۳٪۲۱۶۹۳۴٫۵۷٪۴۰۳۴۰٫۸۵٪۴۷۴۵۱۳
استان خراسان جنوبی۱۹۲۴۴۶۴۴٫۵۱٪۱۰۱۷۱۳۲۳٫۵۳٪۱۴۵۸۲۳٫۳۷٪۱۰۳۳۸۲۲۳٫۹۱٪۱۵۱۸۵۳٫۵۱٪۵۰۵۲۱٫۱۷٪۴۳۲۳۶۰
استان خراسان رضوی۱۳۰۰۶۱۷۴۳٫۹۹٪۹۶۷۴۳۲۳۲٫۷۲٪۱۰۸۰۷۵۳٫۶۶٪۴۰۶۱۲۴۱۳٫۷۴٪۱۴۰۱۴۲۴٫۷۴٪۳۴۴۳۳۱٫۱۶٪۲۹۵۶۸۲۳
استان خراسان شمالی۲۲۶۱۴۴۴۷٫۱۹٪۱۵۷۸۰۰۳۲٫۹۳٪۱۸۸۷۰۳٫۹۴٪۵۲۸۰۲۱۱٫۰۲٪۱۷۹۲۴۳٫۷۴٪۵۶۸۴۱٫۱۹٪۴۷۹۲۲۴
استان خوزستان۶۷۵۴۹۵۳۴٫۱۵٪۱۱۷۹۷۷۵٫۹۶٪۹۲۱۵۷۰۴۶٫۵۹٪۱۶۹۴۴۶۸٫۵۷٪۷۸۴۸۸۳٫۹۷٪۱۵۲۵۱۰٫۷۷٪۱۹۷۸۲۲۷
استان زنجان۲۸۱۸۶۷۵۰٫۲۹٪۱۰۶۴۱۵۱۸٫۹۹٪۴۹۶۵۴۸٫۸۶٪۷۰۷۹۷۱۲٫۶۳٪۴۲۵۵۰۷٫۵۹٪۹۱۷۰۱٫۶۴٪۵۶۰۴۵۳
استان سمنان۱۵۷۱۳۳۴۵٫۳۱٪۸۷۵۹۸۲۵٫۲۶٪۱۴۵۴۱۴٫۱۹٪۵۵۹۸۷۱۶٫۱۵٪۲۶۵۰۰۷٫۶۴٪۵۰۱۵۱٫۴۵٪۳۴۶۷۷۴
استان سیستان و بلوچستان۷۷۰۳۹۴۷۳٫۳۰٪۱۰۹۳۹۰۱۰٫۴۱٪۶۱۹۸۶۵٫۹۰٪۶۴۳۳۹۶٫۱۲٪۳۶۱۲۲۳٫۴۴٪۸۷۸۵۰٫۸۴٪۱۰۵۱۰۱۶
استان فارس۱۲۹۲۹۴۳۵۸٫۲۱٪۲۴۷۶۴۲۱۱٫۱۵٪۲۱۱۸۰۱۹٫۵۴٪۳۰۹۹۲۹۱۳٫۹۵٪۱۳۵۴۲۵۶٫۱۰٪۲۳۳۴۳۱٫۰۵٪۲۲۲۱۰۸۳
استان قزوین۳۲۴۷۳۹۵۱٫۷۰٪۱۱۱۶۰۴۱۷٫۷۷٪۴۵۸۸۴۷٫۳۱٪۹۰۵۷۳۱۴٫۴۲٪۴۷۱۷۴۷٫۵۱٪۸۱۰۸۱٫۲۹٪۶۲۸۰۸۲
استان قم۲۰۱۶۷۷۳۸٫۷۰٪۸۹۹۸۷۱۷٫۲۷٪۳۰۵۴۰۵٫۸۶٪۱۲۱۲۳۷۲۳٫۲۶٪۶۸۳۵۶۱۳٫۱۲٪۹۳۴۶۱٫۷۹٪۵۲۱۱۴۳
استان کردستان۴۳۸۲۹۰۷۰٫۸۵٪۷۵۵۴۸۱۲٫۲۱٪۴۹۶۹۵۸٫۰۳٪۳۰۱۹۵۴٫۸۸٪۱۷۸۴۳۲٫۸۸٪۷۰۴۸۱٫۱۴٪۶۱۸۶۱۹
استان کرمان۸۵۵۴۶۳۵۹٫۳۳٪۲۲۲۸۰۰۱۵٫۴۵٪۶۹۳۱۶۴٫۸۱٪۲۱۵۸۷۲۱۴٫۹۷٪۶۴۲۴۷۴٫۴۶٪۱۴۲۳۷۰٫۹۹٪۱۴۴۱۹۳۵
استان کرمانشاه۵۶۷۷۸۴۶۲٫۴۳٪۱۶۲۰۶۲۱۷٫۸۲٪۶۴۵۹۷۷٫۱۰٪۶۴۵۹۷۷٫۱۰٪۴۱۳۴۸۴٫۵۵٪۹۰۱۷۰٫۹۹٪۹۰۹۴۰۵
استان کهگیلویه و بویراحمد۱۲۶۳۹۵۳۹٫۱۲٪۱۷۴۸۹۵٫۴۱٪۱۴۲۰۴۰۴۳٫۹۷٪۲۴۱۳۸۷٫۴۷٪۱۱۵۱۰۳٫۵۶٪۱۴۸۷۰٫۴۶٪۳۲۳۰۵۹
استان گلستان۵۴۸۰۶۹۵۹٫۸۱٪۱۵۸۹۴۷۱۷٫۳۵٪۴۶۱۰۰۵٫۰۳٪۷۸۱۹۲۸٫۵۳٪۷۴۶۳۳۸٫۱۴٪۱۰۴۰۱۱٫۱۴٪۹۱۶۳۴۲
استان گیلان۷۸۴۷۸۹۶۴٫۷۴٪۸۶۹۲۳۷٫۱۷٪۸۶۹۲۳۷٫۱۷٪۱۴۹۸۷۶۱۲٫۳۶٪۸۵۱۵۶۷٫۰۳٪۱۸۵۱۶۱٫۵۳٪۱۲۱۲۱۸۳
استان لرستان۴۰۲۶۵۵۴۷٫۴۳٪۹۹۰۲۲۱۱٫۶۶٪۲۳۶۴۵۱۲۷٫۸۵٪۶۳۳۱۶۷٫۴۶٪۴۰۹۰۸۴٫۸۲٪۶۵۹۶۰٫۷۸٪۸۴۸۹۴۸
استان مازندران۱۱۰۷۴۹۴۵۹٫۸۲٪۲۸۶۴۶۴۱۵٫۴۷٪۹۴۱۷۸۵٫۰۹٪۱۸۰۷۷۲۹٫۷۶٪۱۶۱۸۷۳۸٫۷۴٪۲۰۷۴۲۱٫۱۲٪۱۸۵۱۵۲۳
استان مرکزی۳۲۳۶۳۱۴۵٫۹۴٪۱۳۷۱۹۵۱۹٫۴۸٪۶۵۴۹۵۹٫۳۰٪۹۳۳۴۳۱۳٫۲۵٪۷۵۳۱۸۱۰٫۶۹٪۹۴۰۹۱٫۳۴٪۷۰۴۳۹۱
استان هرمزگان۴۱۴۴۴۴۵۴٫۴۶٪۹۹۲۷۷۱۳٫۰۴٪۶۴۲۷۰۸٫۴۴٪۱۲۲۹۵۴۱۶٫۱۶٪۴۸۷۴۳۶٫۴۰٪۱۱۳۵۶۱٫۴۹٪۷۶۱۰۴۴
استان همدان۴۵۱۸۱۰۵۰٫۶۸٪۱۳۹۸۶۵۱۵٫۶۹٪۸۰۳۴۰۹٫۰۱٪۱۳۸۴۱۴۱۵٫۵۲٪۶۹۷۷۰۷٫۸۳٪۱۱۳۷۸۱٫۲۸٪۸۹۱۵۷۷
استان یزد۳۵۱۵۲۷۶۷٫۷۲٪۵۲۹۱۱۱۰٫۱۹٪۱۹۷۹۳۳٫۸۱٪۶۲۲۳۲۱۱٫۹۹٪۲۷۴۶۸۵٫۲۹٪۵۱۳۷۰٫۹۹٪۵۱۹۰۶۸
مجموع/درصد بدون باطله۱۸٬۴۴۸٬۱۶۸۵۲٫۴۱٪۵٬۹۵۷٬۰۵۲۱۶٫۹۲٪۳٬۸۹۹٬۵۵۰۱۱٫۰۸٪۴٬۱۷۷٬۳۲۶۱۱٫۸۷٪۲٬۲۷۲٬۱۲۲۶٫۴۵٪۴۴۶٬۳۶۷۱٫۲۷٪۳۵٬۲۰۰٬۵۸۵*
مجموع/درصد با باطله۵۰٫۶۲٪۱۶٫۳۴٪۱۰٫۷۰٪۱۱٫۴۶٪۶٫۲۳٪۱٫۲۲٪۳۶٬۴۴۵٬۹۹۴
  • *نتایج جدول از بخش نتایج انتخابات ریاست جمهوریِ وزارت کشور بدست آمده‌است (نیازمند رمز عبور است).
  • **در آمار وزارت کشور داده‌های مربوط به آرای ایرانی‌های خارج اعلام نشده. در جدول نیز منظور نشده است.

نقشه‌ها
  • نتیجه انتخابات جلیلی در سطح کشور
  • نتیجه انتخابات رضایی در سطح کشور
  • نتیجه انتخابات روحانی در سطح کشور
  • نتیجه انتخابات قالیباف در سطح کشور
  • نتیجه انتخابات ولایتی در سطح کشور

جستارهای وابسته

منابع
  1. «در اجرای قانون انتخابات اولین اطلاعیه ستاد انتخابات کشور صادر شد». وزارت کشور. ۱۷ شهریور ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی پارامتر |پیوند بایگانی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک) در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳. از پارامتر ناشناخته |فرشاد نشانی= صرف‌نظر شد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  2. عباسعلی کدخدایی (۴ مرداد ۱۳۹۱). «دکتر کدخدایی در گفت‌گو با [[رادیو ایران]]: با اصلاح قانون، انتخابات روشن‌تری خواهیم داشت». درگاه شورای نگهبان. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۲. تداخل پیوند خارجی و ویکی‌پیوند (کمک)
  3. «کدخدایی عنوان کرد: اصلاح قانون انتخابات در دستورکار کمیسیون‌های مجمع تشخیص/ بر اصلاح قانون اصرار داریم». خبرگزاری فارس. ۳ مرداد ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۲.
  4. «استارت اصلاح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری در کمیسیون شوراها زده شد». خبرگزاری دانشجویان ایران. ۳ مرداد ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۲۰.
  5. «در کمیسیون شوراهای مجلس صورت گرفت: بررسی اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری با حضور معاون وزیر کشور». خبرگزاری فارس. ۸ مرداد ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۲.
  6. «واکنش معاون احمدی‌نژاد به اصلاح قانون انتخابات: غافلانه در میدان دگراندیشان بازی نکنیم». خبرآنلاین. ۱ مرداد ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۲.
  7. «وزیر کشور: برگزاری انتخابات بر عهدهٔ قوهٔ مجریه‌است». خبرگزاری دانشجویان ایران. ۸ مرداد ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۲۰.
  8. «متن طرح مصوب مجلس شورای اسلامی». شورای نگهبان قانون اساسی. ۲۸ آذر ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ فروردین ۱۳۹۱.
  9. «نظر شورای نگهبان». شورای نگهبان قانون اساسی. ۶ دی ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ فروردین ۱۳۹۲.
  10. «متن اصلاح طرح مصوب مجلس شورای اسلامی». شورای نگهبان قانون اساسی. ۲۶ دیماه ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ فروردین ۱۳۹۲. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  11. «نظر شورای نگهبان (دربارهٔ اصلاحیه متن اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری)». شورای نگهبان قانون اساس. ۴ بهمن ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ فروردین ۱۳۹۲.
  12. به نقل از فارس (۲۱ بهمن ۱۳۹۱). «لاریجانی قانون اصلاح «قانون انتخابات ریاست جمهوری» را به احمدی‌نژاد ابلاغ کرد». خبرآنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۵ فروردین ۱۳۹۲.
  13. «معاون سیاسی وزیر کشور خبر داد: «معرفی ۳۰ معتمد انتخابات ریاست جمهوری به هیئت مرکزی نظارت»». ایسنا. ۸ رادیبهشت ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۳۹۲. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  14. «معاون سیاسی وزیر کشور:تبلیغات غیررسمی نداریم/ در ارائه لیست ۳۰ نفره به هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات قصوری صورت نگرفت». فارس‌نیوز. ۸ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  15. «هیئت اجرایی مرکزی انتخابات تشکیل نشد/ مجلس به دولت تذکر داد». مهرنیوز. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  16. «کدخدایی: اسامی افرادی از لیست معتمدان هیئت مرکزی اجرایی به وزارت کشور ارسال شد». ایسنا. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  17. «کدخدایی: لیست معتمدان هیئت مرکزی اجرایی انتخابات یکی دو بار به وزارت کشور برگشت خورد/ شورای نگهبان امروز نظر خود را اعلام می‌کند». آفتاب‌نیوز. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  18. «۷ عضو معتمد هیئت اجرایی مرکزی انتخابات معرفی شدند/ حضور نماینده ولی فقیه و ۳ نماینده مجلس». مهرنیوز. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  19. «وزیر کشور اعلام کرد؛ آغاز نام‌نویسی داوطلبان یازدهمین دورهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری از ۱۷ اردیبهشت ماه ۹۲». وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران. ۲۵ آذر ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۲.
  20. زمان اعلام اسامی نامزدهای انتخابات بایگانی‌شده در ۸ ژوئن ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine وبگاه انتخابات ۹۲
  21. «کدخدایی به ایسنا خبر داد: اسامی احراز صلاحیت‌شدگان به وزارت کشور ارسال شد». ایسنا. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 26 (کمک)
  22. ثبت‌نام ۳۷ چهره شاخص در انتخابات تابناک
  23. «امروز، پایان زمان قانونی شورای نگهبان برای اعلام صلاحیت 27 نامزد ریاست جمهوری/ 9 نامزد انصراف دادند/ وزارت کشور: مردم صبر کنند». وب‌گاه خبرآنلاین. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۹۶.
  24. اعلام اسامی نهایی نامزدهای احراز صلاحیت شده ریاست جمهوری فارس نیوز
  25. «حمایت جبهه پیروان از ولایتی». فرارو. ۹ خرداد ۱۳۹۲.
  26. «طی بیانیه‌ای اعلام شد؛ حمایت جامعه اسلامی مهندسین از کاندیداتوری علی‌اکبر ولایتی». باشگاه خبرنگاران. ۷ خرداد ۱۳۹۲.
  27. ولایتی به عنوان کاندیدای جبهه اصول‌گرایان اصلاح‌طلب انتخاب شد/ ستادهای جبهه در ۷۰ شهر کشور برای ولایتی تبلیغ می‌کنند باشگاه خبرنگارن
  28. "ولایتی" گزینه نهایی جبهه حامیان ولایت در انتخابات ریاست جمهوری باشگاه خبرنگاران
  29. برخلاف نظر خود رضایی برخی منابع خارجی او را اصول‌گرا خوانده‌اند (اصول‌گرا بی‌بی‌سیسی‌ان‌انتلویریون دولتی چینالعربیهدیلی تلگراف)
  30. رویترز
  31. سی‌ان‌ان
  32. «در اولین بیانیه انتخاباتی مطرح شد؛ معرفی اعضای ستادهای انتخاباتی حزب اعتدال و توسعه در حمایت از روحانی». خبرگزاری مهر. ۱۰ خرداد ۱۳۹۲.
  33. حمایت جبهه مردمی اصلاحات از حسن روحانی فارس نیوز
  34. «حداد عادل از انتخابات کنار کشید+متن بیانیه انصراف». ۲۰ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۰ خرداد ۱۳۹۲.
  35. http://www.radiofarda.com/archive/news/20130610/143/143.html?id=25012301
  36. اعلام انصراف دکتر محمدرضا عارف از کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری دکتر محمدرضا عارف
  37. محمدرضا عارف : من به نفع روحانی از انتخابات کنار رفتم العربیه فارسی
  38. «روحانی: عمل عارف اخلاقی بود/بزرگان اصلاحات و اعتدال ندای درخواست ائتلاف هواداران را پاسخ گفتند». خبرگزاری مهر. ۲۱ خرداد ۱۳۹۲.
  39. http://www.baharnews.ir/vdcdsk0f.yt0xs6a22y.html
  40. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۳.
  41. «رهبر معظم انقلاب: باید از آنهایی که صلاحیتشان احراز نشد و به قانون تمکین کردند تشکر کنیم». پارسینه. ۰۸ خرداد ۱۳۹۲–۱۴:۳۰. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 18 (کمک); تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  42. «بیانات در حرم مطهر رضوی». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظما خامنه‌ای. ۱ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۱۳.
  43. [farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۲۲۳۹۵ «بیانات در دیدار کارگران و فعالان بخش تولید کشور»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظما خامنه‌ای. ۷ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  44. «بیانات در دیدار دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات». دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  45. «بیانات در دیدار قشرها مختلف مردم». دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  46. «بیانات در دانشگاه امام حسین علیه‌السلام». دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۶ خرداد ۱۳۹۲.
  47. «بیانات در دیدار مردم قم». پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله العظما خامنه‌ای. ۱۹ دی ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۳.
  48. «بیانات در مراسم بیست‌وچهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۱۴ خرداد ۱۳۹۲.
  49. «تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی دربارهٔ انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ خرداد». ایسنا. ۲۵ فروردین ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۳.
  50. «دکتر احمدی‌نژاد در مراسم حماسه حضور و در دیدار جوانان و نخبگان استان مازندران: موج باورمندی ملت ایران قوی‌تر و گسترده‌تر از گذشته ادامه خواهد داشت». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  51. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع باشکوه مردم مازندران: منت هیچ گروه و دسته‌ای بر دوش دولت نبوده و جز به ملت و ارزشهای انقلاب تعهدی نداریم». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  52. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع مردم آذربایجان غربی: دولت مسیر خدمت و آبادانی را تا ریشه کنی فقر و تبعیض با سرعت ادامه خواهد داد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  53. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع پرشور مردم آذربایجان شرقی: تاریخ گواه و معترف به مجاهدت ملت ایران برای توحید، پاکی و عدالت است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران۲۰۱۳. ۸ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  54. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع پرشور مردم اهواز: ملت ایران در انتخابات حماسه‌ای خلق خواهد کرد که در تاریخ بشریت خواهد درخشید». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  55. «رئیس جمهور در جمع مردم شهر تازه تأسیس اندیکا: امروز روز ساختن، پیشرفت و بازیابی عزت واقعی ملت ایران است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  56. «در مراسم افتتاح فاز اول بیمارستان محب کوثر تهران صورت گرفت؛ تأکید احمدی‌نژاد بر واگذاری کارها به مردم در عرصه بهداشت و درمان». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۵ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  57. «رئیس جمهور در اجلاس سراسری مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت: ملت از گردنه فشارهای دشمن با صلابت عبور خواهند کرد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۴ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  58. «دکتر احمدی‌نژاد در جمع با شکوه مردم شاهرود: ملت ایران باید با حرکت عظیم ملی و تلاش همگانی در راه خدا به جایگاه شایسته خود بازگردد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  59. «رئیس جمهور در اجتماع پرشور مردم سمنان: ملت ایران با خلق حماسه سیاسی و اقتصادی دشمنان را مأیوس خواهد کرد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  60. «دکتر احمدی‌نژاد در مراسم بهره‌برداری و آغاز ساخت پروژه‌های عمرانی مازندران: باید در مسیر آبادانی کشور دشمنان را از اعمال فشار اقتصادی مأیوس کنیم». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۱ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  61. «رئیس جمهور تأکید کرد: تداوم خدمت‌رسانی به مردم تا آخرین ثانیه‌های فرصت خدمتگزاری». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۹ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  62. «رئیس جمهور در دیدار نوروزی نمایندگان مجلس شورای اسلامی: تعهد مشترک ما خدمت به ارزش‌های الهی و خط ولایت و امامت است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۸ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  63. «دکتر احمدی‌نژاد در حاشیه جلسه دولت در جمع خبرنگاران: همه تلاش دولت در جهت برگزاری انتخاباتی پرشکوه و حداکثری است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۷ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  64. «دکتر احمدی‌نژاد در نخستین جلسه هیئت دولت در سال ۹۲: دولت تا آخرین لحظه با همان شتاب اولیه و مردمی بودن کار خود را ادامه می‌دهد/تقدیر دکتر احمدی‌نژاد از بیانات نوروزی رهبر معظم انقلاب». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۷ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  65. «توصیه‌های دکتر احمدی‌نژاد به استانداران در آستانه سال نو: کار برای خدا پیروزی و غیر آن شکست و خسران دنیوی و اخروی است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۸ اسفند ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  66. «رئیس جمهور در دیدار مسئولان ستاد عالی و فعالان کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور: همه عظمت جمهوری اسلامی از آن امام و شهداست». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۶ اسفند ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  67. «رئیس‌جمهور در مراسم افتتاح طرح‌های عمرانی خراسان شمالی: مطمئناً ملت ایران در انتخابات آینده بار دیگر با توکل بر خدا تصمیم شایسته را اتخاذ خواهد کرد». وبگاه ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ خرداد ۱۳۹۲.
  68. «علی لاریجانی در ساری: محدودیتی برای حضور سلایق مختلف در انتخابات وجود ندارد». خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). ۲۹ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳.
  69. «http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13920303000100». خبرگزاری فارس. ۳ خرداد ۱۳۹۲. پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  70. «هشدار آیت‌الله حائری در مورد رد صلاحیت نامزدهای «برجسته» انتخابات». رادیو فردا. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳.
  71. «اظهار نظر بشار اسد دربارهٔ انتخابات ایران». انتخاب. ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۱۳.
  72. «اظهار نظر اردوغان دربارهٔ انتخابات ایران». تابناک. ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۲–۱۴:۵۰. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  73. «انتقاد وزیر خارجه آمریکا از شورای نگهبان ایران». عصر ایران. جمعه ۰۳ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  74. «کشور صنعتی دنیا چشم انتظار نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران». خبرآنلاین. ۲۵ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  75. «هیگل: امیدواریم انتخابات ریاست‌جمهوری به تغییر مسیر هسته‌ای ایران بینجامد». خبرگزاری فارس. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  76. «اخذ رای الکترونیکی انتخابات ریاست جمهوری در ۱۴ حوزه انتخابیه کشور». پایگاه اطلاع‌رسانی دولت. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۱۳.
  77. «تغییر برنامه امتحانی دانشگاه‌ها به دلیل انتخابات». پایگاه اطلاع‌رسانی الف. ۲۶ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳.
  78. «انتقاد به تعطیلی دانشگاه‌ها در زمان انتخابات». مردم سالاری. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳.
  79. «تشکیل کمپین محالفت با تغییر زمان امتحانات دانشگاه‌ها». خبرگزاری مهر. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳.
  80. «اعتراض بسیج دانشجویی دانشگاه اراک به تغییر زمان امتحانات دانشگاه‌ها». پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجویان ایران (ایسنا). ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۲۰.
  81. «انتقاد بسیج دانشجویی دانشگاه شریف به تغییر زمان امتحانات پایان ترم تحصیلی». باشگاه خبرنگاران. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۲۰.
  82. «تغییر زمان امتحانات محافظه‌کارانه و دور از شان دانشجو است». خبرگزاری دانشجو. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳.
  83. «جدول کامل پخش برنامه‌های تبلیغاتی کاندیداها از صدا و سیما». باشگاه خبرنگاران. جعمه ۰۳ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۷ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  84. «جدول نخستین برنامه 8 نامزد ریاست جمهوری در صدا و سیما». وب‌گاه خبرآنلاین. ۳ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۶ تیر ۱۳۹۶.
  85. «نخستین مناظره انتخاباتی امروز روی آنتن می‌رود». خبرگزاری فارس. ۱۰ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۶ تیر ۱۳۹۶.
  86. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۹ ژوئن ۲۰۱۳.
  87. آمار وزیر کشور از واجدین شرایط رای دادن بایگانی‌شده در ۷ مارس ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine تابناک
  88. ایجاد ۲۸۵ مرکز اخذ رأی برای ایرانیان خارج از کشور/ بیش از ۵۰ میلیون نفر واجد شرایط رأی دادن هستند باشگاه خبرنگاران جوان
  89. [ پوشش خبری انتخابات ریاست جمهوری توسط ۴۲۱ خبرنگار خارجی از ۳۹ کشور] خبرگزاری مهر
  90. وزیر کشور:بلافاصله پس از اتمام اخذ رای «شمارش آرا» آغاز می‌شود/تمدید مهلت اخذ رای بستگی به شرایط دارد خبرآنلاین
  91. «جمعه حماسه/۱۱۱/؛ پایان یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری». خبرگزاری فارس. ۲۴ خرداد ۱۳۹۲.
  92. روحانی رئیس جمهور منتخب مردم ایران شد همشهری آنلاین
  93. Foroohar, Kambiz (Jun 17, 2013). "Rohani Victory May Curb Support for Israeli Attack on Iran". bloomberg. Retrieved 26 June 2013.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.