تنفیذ حکم ریاستجمهوری در ایران
تنفیذ حکم ریاست جمهوری پیش از مراسم تحلیف حکم ریاست جمهوری طبق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، پس از انتخاب مردم از جمله وظایف و اختیارات رهبر ایران است.[1] تنفیذ حکم رئیسجمهور ایران به وسیله ولایت فقیه، از اختیارات او در قانون اساسی است و هرگز جنبه تشریفاتی و صوری ندارد؛ یعنی، قانوناً"، تا زمانی که ولایت فقیه حکم رئیسجمهور منتخب را تنفیذ نکند، وی ریاستی بر قوه مجریه ندارد. واژه «تنفیذ» و با توجه به سخن روحالله خمینی که گفتهاست این تنفیذ تا زمانی است که عمل بر طبق موازین اسلام باشد، نشان میدهد که امضای ولی فقیه به نتیجه انتخابات مردم مشروعیت میدهد چنانکه نخستین رهبر ایران در همه تنفیذهای ریاست جمهوری مسئله نصب الهی رهبر و لزوم تأمین مشروعیت الهی تمامی بخشهای نظام را مطرح کردهاست. روح الله خمینی در تنفیذ حکم ریاست جمهوری نخست، گفتهاست «بر اساس آنکه مشروعیت آن (ریاست جمهوری) باید به نصب فقیه جامع الشرایط باشد، این جانب به موجب این حکم رای ملت را تنفیذ، و ایشان را به این سمت منصوب نمودم. »[2][3]
تنفیذ حکم ریاست جمهوری نقش نظارتی تا انتهای دوران ریاست جمهوری دارد و در صورت انحراف رئیسجمهور از اصل تعیین شده، او را فاقد اعتبار و مشروعیت میکند. بر این پایه عزل نهایی رئیسجمهور توسط مقام رهبری، نتیجه منطقی امضای حکم ریاست جمهوری است که پس از رأی به عدم کفایت سیاسی رئیسجمهور از سوی مجلس یا حکم به تخلف قضائی او از سوی قوه قضائیه صورت میپذیرد.[3]
قانوناً" پس از اینکه اکثریت مردم در انتخابات به یکی از نامزدهای ریاست جمهوری رای داده و او را به عنوان رئیسجمهور انتخاب کردند، بعد از تأیید درستی انتخابات از سوی شورای نگهبان یک مرحله بعدی هم وجود دارد و آن تنفیذ حکم ریاست جمهوری به وسیله ولایت فقیه پس از گزینش مردم است.[1]
بنا بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بازنگری شده در سال ۱۳۶۸، رئیسجمهوری ایران پس از رهبری دومین مقام سیاسی بلندپایه کشور است و قوه مجریه (یکی از قوای سهگانه ایران) تحت امر او قرار دارد. رئیسجمهور برای دوره یک چهار ساله توسط رای مردم برگزیده میشود که بیشینه برای یک دوره پیاپی قابل تکرار است.
ابوالحسن بنی صدر
سید روحالله خمینی نخستین رهبر ایران در روز ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ حکم ریاست جمهوری ابوالحسن بنیصدر را تنفیذ کرد.[4][5][6]
محمدعلی رجایی
سید روحالله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در روز ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ حکم ریاست جمهوری محمدعلی رجایی را تنفیذ کرد.[7][8][9]
سید علی خامنهای
سید روحالله خمینی در روز ۱۷ مهر ۱۳۶۰ حکم ریاست جمهوری سید علی خامنهای را تنفیذ کرد.[10] همچنین در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۶۴ برای بار دوم حکم ریاست جمهوری سید علی خامنهای توسط سید روحالله خمینی تنفیذ گردید.[11]
اکبر هاشمی رفسنجانی
سید علی خامنهای رهبر کنونی ایران روز ۱۲ مرداد ۱۳۶۸ حکم ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی را تنفیذ کرد.[12] همچنین در تاریخ ۵ مرداد ۱۳۷۲ برای بار دوم حکم ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی تنفیذ شد.[1]
سید محمد خاتمی
رهبر ایران روز ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ حکم ریاست جمهوری سید محمد خاتمی را تنفیذ کرد. همچنین در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ برای بار دوم حکم ریاست جمهور محمد خاتمی تنفیذ شد.[1][13]
محمود احمدینژاد
رهبر ایران روز ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ حکم ریاست جمهوری محمود احمدینژاد را تنفیذ کرد. همچنین در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ برای بار دوم حکم ریاست جمهور محمود احمدینژاد تنفیذ شد.[1]
حسن روحانی
مراسم تنفیذ حکم حسن روحانی، روز ۱۲ مرداد ۱۳۹۲ در حضور سیدعلی خامنهای رهبر کنونی ایران و بر طبق سنت همه ساله در حسینیه امام خمینی برگزار گردید. در این مراسم محمود احمدینژاد به عنوان رئیسجمهور سابق، رؤسای دیگر قوا و مقامات لشکری و کشوری حضور داشتند.[1]
تنفیذ حکم ریاست جمهوری حسن روحانی به عنوان هفتمین رئیسجمهور ایران توسط رهبر ایران در حضور رؤسای قوای مقننه، قضاییه و مجریه (رئیس دولت دهم) و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس مجلس خبرگان رهبری، دبیر شورای نگهبان، سید حسن خمینی تعدادی از اعضای هیئت دولت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شورای نگهبان، مسئولان قوه قضاییه، فرماندهان عالیرتبه نظامی و انتظامی، جمعی از مدیران و شخصیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور انجام گردید.
همچنین در ۱۲ مردادماه ۱۳۹۶ مجدداً حکم ریاست جمهوری حسن روحانی توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران تنفیذ گردید. در این مراسم تنی چند از سران جمهوری اسلامی ایران از جمله سران سه قوه حضور داشتند.[14]
این مقاله بخشی از رشته مقالات دربارهٔ سیاست در ایران است |
سیاست در ایران |
---|
![]() |
نظام جمهوری اسلامی ایران |
|
جستارهای وابسته
منابع
- «بازخوانی مراسم تنفیذ ۳ رئیسجمهور/توصیههای رهبری به هاشمی، خاتمی واحمدینژاد+تصاویر». صراط. ۱۱ تیر ۱۳۹۲. دریافتشده در ۱۱ تیر ۱۳۹۲.
- صحیفه نور، ج ۱۱، ص ۲۶۰
- «ماهیت تنفیذ حکم ریاست جمهوری توسط رهبری». siasi.porsemani.ir. دریافتشده در ۱۱ تیر ۱۳۹۲.
- «تنفیذ حکم ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر». farsi.khamenei.ir. ۱۵ بهمن ۱۳۵۸. دریافتشده در ۱۱ تیر ۱۳۹۲.
- ریاست جمهوری بنی صدر
- تنفیذ حکم ریاست جمهوری شهید"محمد علی رجایی"از سوی امام خمینی (ره)(۱۱مرداد۱۳۶۰)
- تنفیذ حکم ریاست جمهوری شهید «محمدعلی رجایی» ایران از سوی امام خمینی (ره)/خط امام
- تنفیذ حکم ریاست جمهوری آقای محمدعلی رجایی
- سالروز تنفیذ حکم ریاست جمهوری حضرت آیتالله خامنهای
- پایگاه تحلیلی خبری ۵۹۸
- . پایگاه خبری آفتاب. ۱۴ مرداد ۱۳۹۱ http://aftabnews.ir/fa/news/166269/مراسم-تنفیذ-حکم-ریاست-جمهوری-هاشمی-رفسنجانیتصاویر. دریافتشده در ۱۱ تیر ۱۳۹۲. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری آقای خاتمی سال ۷۶
- تنفیذ حکم ریاست جمهوری روحانی به دست مقام معظم رهبری+متن حکم
پیوند به بیرون
- تأملی بر مفهوم «تنفیذ» در قانون اساسی/فارس نیوز
- تنفیذ رئیسجمهور مشروط است/تابناک
- تأملی بر مفهوم «تنفیذ» در قانون اساسی/khamenei.ir
- بازخوانی تنفیذ احکام رؤسای جمهور+عکس و متن احکام-ایسنا
- تنفیذ حکم ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر در سال ۱۳۵۸+متن حکم تنفیذ
- تنفیذ حکم ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر rchlibserver.imam-khomeini.ir
- فیلم تنفیذ حکم ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر/وبگاه خط امام
- مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری حجهاسلام و المسلمین آقای هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۷۲+متن حکم تنفیذ
- وبگاه رسمی ریاست جمهوری اسلامی ایران
- رؤسای جمهور گذشته چگونه حکم خود را گرفتند؟ +تصاویر
- یازده تنفیذ، یازده تحلیف و یازده رئیسجمهور/محرمانه نیوز
- فیلم مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری آیتالله خامنهای، ۱۳۶۰/۰۷/۱۷
- تنفیذ حکم ریاست جمهوری روحانی به دست مقام معظم رهبری+متن حکم
- صفحه نخست حکم تنفیذ حسن روحانی
- صفحه دوم حکم تنفیذ حسن روحانی