حادثه ژوئن ۲۰۱۹ دریای عمان

در ۲۳ خرداد ۱۳۹۸، دو کشتی نفت‌کش در نزدیکی تنگه هرمز و در هنگام عبور از دریای عمان مورد حمله قرار گرفتند.[3][4] این دو نفتکش «فرونت التر» با پرچم جزایر مارشال و «کوکوکا کاریجس» با پرچم پاناما معرفی شده‌اند. «فرونت التر» از امارات به سمت تایوان، و نفتکش دوم از عربستان به سمت سنگاپور در حرکت بود. یکی از دو نفت‌کش متعلق به ژاپن و دیگری متعلق به نروژ بود. با وجود آتش‌گرفتن دو کشتی، فرانت‌لاین و کاکوکا سانجیو، مالکان دو کشتی، گزارش دادند که تمام افراد خدمهٔ هر دو کشتی به سلامت تخلیه شده‌اند.[3][4][5] ایران گزارش داده که تمام ۴۴ فرد خدمهٔ دو کشتی را نجات داده و به ایران آورده‌است.[5] با این وجود، نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا گزارش داده که بعضی اعضای خدمه را نجات داده‌است.[3][5] مقامات وزارت دفاع آمریکا ادعا کرده‌اند که یواس‌اس بینبریج ۲۱ نفر از اعضای خدمه را نجات داده‌است.[6] هیچ‌کدام از دو کشتی غرق نشدند، اما خرابی قابل‌توجهی به آن‌ها وارد شد.[3] این نفت‌کش‌ها در حال حمل نفت متعلق به ژاپن بودند. همزمان با این اتفاق، شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، به تهران سفر کرده‌بود.[4][7]

انفجار دو نفت‌کش در دریای عمان
تاریخ۱۳ ژوئن ۲۰۱۹ (۲۰۱۹-06-۱۳)
مکاندریای عمان
<mapframe>: مقدار ویژگی zoom نامعتبر است
مختصات۲۴٫۷۱۴۳°شمالی ۵۸٫۷۳۷۴°شرقی / 24.7143; 58.7374
مختصات: ۲۴٫۷۱۴۳°شمالی ۵۸٫۷۳۷۴°شرقی / 24.7143; 58.7374
هدفنفتشکها متعلق به:
آسیب‌دیده‌ها۱ خدمه کشتی[2]
آسیب مالی۲ کشتی تجاری آسیب‌دیده[2]

شرح حادثه
نفتکش «کوکوکا کاریجس» پس از حادثه؛ در سمت چپ عکس آسیب ناشی از انفجار و در سمت راست عکس مینِ ناوچسب عمل نکرده دیده می‌شود.
تصویربرداری هوایی از قایق گشتی که مین ناوچسب را از بدنه نفتکش «کوکوکا کاریجس» جدا کرد. مدل و ابعاد این قایق با قایق تندروی سراج متعلق به نیروی دریایی سپاه پاسداران مطابقت دارد.
آهنربای چسبیده به بدنه نفتکش «کوکوکا کاریجس»، که ادعا شده است از مین ناوچسبی که از بدنه جدا شد، باقی مانده است.
مین ناوچسب ایرانی
ملوانان نجات یافته از نفتکش «کوکوکا کاریجس» بر روی عرشه ناو یواس‌اس بینبریج متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا

گزارش‌ها بیانگر ضربه به نفت‌کش‌ها با مین ناوچسب است. ایالات متحده، جمهوری اسلامی را به خرابکاری با مین متهم کرد و در این رابطه فیلم ضبط شده توسط یک پهپاد را منتشر ساخت.[8] اما در ابتدا گفته شده بود که ممکن است کشتی‌ها توسط اژدر مورد اصابت قرار گرفته باشند.[7]

خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از شرکت کشتیرانی ژاپنی مالک کشتی کوکوکا کارجس (Kokuka Courageous) (یکی از دو کشتی ای که در دریای عمان آتش گرفت) خبر داد که عامل حادثه مین یا اژدر نبوده. ملوانان قبل از حادثه اشیا پرنده ای را دیده‌اند و محل اصابت بالاتر از خط آب است.[9] یک مقام آمریکایی به شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان گفت که ساعاتی پیش از حمله به دو نفتکش، پهپاد ام‌کیو- ۹ آمریکا چند قایق ایرانی را پایش کرده که به سمت نفتکش‌ها در حال حرکت بودند. نیروهای ایرانی یک فروند موشک زمین به هوا به سوی این پهپاد آمریکایی شلیک کرده‌اند، اما موشک به هدف نخورده و در دریا سقوط کرده‌است.[10][11] چند روز بعد سنتکام هم تاکید کرد ایران از یک فروند موشک اس‌ای-۷ برای حمله به پهپاد MQ-۹ آمریکا استفاده کرد تا مانع از مشاهده حمله سپاه پاسداران به نفتکش «کوکوکا کوریجس» شود؛ اما این تلاش ایران بی ثمر بود و موشک ایران از فاصله حدوداً یک کیلومتری پهپاد آمریکا رد شد.[12]

پس از انفجار ملوانان نفتکش «کوکوکا کاریجس» توسط ناو آمریکایی یواس‌اس بینبریج نجات یافتند. ملوانان نفتکش «فرونت التر» توسط نیروهای ایرانی نجات یافته و در بندر جاسک مستقر شدند (۱۱ نفر از این افراد روس، ۱۱ نفر فیلیپینی و یک نفر گرجستانی). آنان دو روز بعد،ایران را ترک کرده و وارد دبی شدند. مقام‌های ایالات متحده مدعی شدند که یک شناور تجاری پیش از رسیدن قایق‌های ایرانی این ملوانان را از نفتکش «فرونت التر» نجات داده بود اما قایقهای مسلح سپاه این افراد را به زور از یک کشتی تجاری تحویل گرفتند.[13]

پیشتر آمریکا، ایران را مسئول خرابکاری در چهار نفتکش در فجیره امارات معرفی کرده بود که یک ماه پیش رخ داد.[14][15]

مسئولیت

مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در روز حادثه ایران را مقصر دانست. وی این ارزیابی را بر پایه «اطلاعات، تسلیحات مورد استفاده، تجربه موردنیاز» و «حملات اخیر مشابه ایران به کشتی‌ها» بیان کرد. به نوشته گاردین ادعا و اتهام او علیه ایران مغایر تحقیقات رسمی پیرامون حمله قبلی به نفتکشهاست.[16][17] دولت ایران، در پاسخ به این بیانیه، داشتن هرگونه نقشی در این حملات را تکذیب کرد.[18][18][19][20]

در روز حادثه، ارتش ایالات متحده فیلمی منتشر کرد که به ادعای این ارتش، اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در حال جداسازی یک مین منفجر نشده از پهلوی یکی از نفت‌کش‌ها نشان می‌دهد.[21] مقامات ایران به دلیل «بی‌اساس» بودن این ادعا، آن را رد کردند.[22] آمریکا سپس مدارک نقش ایران در حمله به نفتکشها را در اختیار شورای امنیت قرار داد.[23] شامگاه دوشنبه ۲۷ خرداد ماه وزارت دفاع ایالات متحده عکس‌های جدیدتر، واضح‌تر و رنگی از حمله به نفت‌کش‌ها را منتشر کرده که نیروهای سپاه پاسداران را در حین جدا کردن یک مین عمل نکرده از بدنه کشتی نشان می‌دهد.[24] در ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ تیم کارشناسی نیروی دریایی ایالات متحده با اعلام نتایج تحقیق خود گفت مین به کار رفته بسیار مشابه همان مین‌هایی است که ایران در رژه‌های خود به نمایش می‌گذارد. مین‌ها بالاتر از خط آب نصب و منفجر شده، ازینرو بنظر می‌رسد مهاجمان قصد غرق کردن نفتکش را نداشته‌اند. همچنین بررسی محل حمله روی نفتکش ژاپنی با این فرضیه که یک جسم هوایی به آن برخورد کرده، هماهنگ نیست. از محل انفجار آثار انگشت هم بدست آمده که علیه مهاجمان پرونده کیفری تشکیل خواهد شد.[25]

ادعای ایالات متحده، توسط عربستان سعودی، بریتانیا، اسراییل و آلمان پشتیبانی و تایید شد.[26][27][28][29][30]

مالک نفتکش ژاپنی روایت آمریکا را رد کرد.[31] علی واعظ تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران با تاکید بر عدم وجود مدرکی دال بر دست داشتن ایران در حمله به نفتکش ها گفت «اسناد معتبری برای متهم کردن ایران ندیده‌ام.» واعظ این احتمال را ممکن دانست که «اقدامی که در ویدئوهای منتشر شده از سوی آمریکا مشاهده شد، عملیات ایران برای نجات خدمه نفتکش باشد.»[32]

بازخوردها
  • رئیس اتحادیه بین‌المللی غیروابستهٔ صاحبان نفت‌کش، در خصوص امنیت دیگر نفت‌کش‌ها در این منطقه اظهار نگرانی کرد.[5] بعضی مقامات ایالات متحده، ایران را مسئول این حملات دانستند.[6][33] بریتانیا نیز گفت دلیلی برای رد اظهارات ایالات متحده نمی‌بیند.[34]
  • پرزیدنت دونالد ترامپ گفت: «حمله به نفتکشها کار ایران بود. به این دلیل کار ایران بود که شما آن قایق را دیدید. شما دیدید که آنها می‌خواستند شبانه مین عمل نکرده را بردارند و این کار را با موفقیت انجام دادند اما دستشان رو شد. آنها نمی‌خواستند هیچگونه شواهد و مدارکی را از خود برجای بگذارند. ایرانیان تنگه هرمز را نخواهند بست؛ و اگر هم ببندند، برای مدت طولانی بسته نخواهد ماند.»[35] چهار روز پس از حمله، پرزیدنت ترامپ دستور اعزام هزار نیروی جدید به خاورمیانه را صادر کرد. این تعداد نیرو بنا به درخواست «سنتکام» و توصیه رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا پس از مشورت با کاخ سفید اعزام شدند.[36]
  • مایک پمپئو گفت: «ارزیابی دولت ایالات متحده این است که جمهوری اسلامی ایران مسئول حملات امروز در دریای عمان است. این ارزیابی بر مبنای اطلاعات امنیتی، جنگ‌افزارهای مورد استفاده، سطح تخصص مورد نیاز برای اجرای این عملیات، حملات مشابه اخیر ایران به کشتیرانی، و نیز این واقعیت که هیچ گروه نیابتی فعال در منطقه از منابع و تخصص لازم برای اجرای چنین عملیاتی با این میزان بالای پیچیدگی برخوردار نیست، حاصل شده‌است.»[37] پمپئو گفت که ایران در تاریخ ۲۲ آوریل جهان را تهدید کرد که روند انتقال نفت در تنگه هرمز را مختل می‌کند و اکنون در جهت عملی کردن آن تهدید، تلاش می‌کند.[38] پرزیدنت ترامپ همه کار برای جلوگیری از بروز جنگ کرده است.[39]

پمپئو در ۲۷ خرداد در گزارشی نوشت تاکید آمریکا این است که مسئله حمله به نفتکش‌ها از سوی ایران، مشکلی جهانی است و محدود به آمریکا نمی‌شود. ما در حال تشکیل ائتلافی جهانی در برابر حملات ایران به نفتکش‌ها هستیم. وی در پاسخ به این پرسش که آیا اعزام بیشتر نیروها به منطقه در کار خواهد بود، پاسخ مثبت داد.[40]

  • یک روز پس از حادثه ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا اعلام کرد ناوشکن یواس‌اس میسون وارد دریای عمان شده‌است. تخصص ناوشکن میسون مقابله با حملات موشکی است.[41]
  • پاتریک شاناهان سرپرست وزارت دفاع آمریکا: این مسئله‌ای نیست که فقط به آمریکا ربط داشته باشد. این یک مسئله بین‌المللی است و ما روی ساختن اجماعی بین‌المللی تمرکز می‌کنیم.[42]
  • جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، گفت که این کشور دلیلی ندارد ادعای ایالات متحده دربارهٔ دست داشتن ایران درانفجار دو نفتکش در دریای عمان را نپذیرد.[34]
  • آلمان در ابتدا ادعای آمریکا را رد کرد[43] (این فیلم که بدون تاریخ و زمان است و قایقی فاقد آرم و پرچم را کنار نفتکش نشان می‌دهد ابهامات بیشتری را پیرامون ادعای آمریکا ایجاد می‌کند.)[44] اما چند روز بعد آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان اعلام کرد که شواهد قوی درباره دست داشتن ایران در حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان وجود دارد. او افزود که این موضوع آلمان را از بیان اینکه «باید هر کاری بکنیم تا وضعیت درگیری با ایران به طور صلح آمیز حل شود» باز نمی‌دارد.[29]
  • تام کاتن سناتور آمریکایی گفت «اقدامات جمهوری اسلامی، از جمله حمله به کشتیهای تجاری، مسبوق به سابقه است و می تواند با پاسخ نظامی تلافی جویانه روبه‌رو شود. جمهوری اسلامی چهل سال است که این نوع حملات را انجام داده است مانند جنگ نفتکشها در اواخر جنگ ایران و عراق.[45]
  • بریتانیا ۱۰۰ نفر از تفنگداران ویژه دریایی خود را به منطقه خلیج فارس را فرستاد. «توبیاس ال‌وود» معاون وزیر دفاع بریتانیا گفت ایران باید بداند بریتانیا مصمم به حمایت از دارایی‌های خود در منطقه است.[46]
  • اتحادیه اروپا خواستار خویشتنداری حداکثری ایران و آمریکا شد.[47]
  • احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه کشورهای عرب گفت «برادران ایرانی من -و من آن‌ها را برادران ایرانی خطاب می‌کنم- این است که مراقب باشند و مسیر را عوض کنند، چون شما همه را به سمت برخوردی سوق می‌دهید که اگر رخ بدهد، هیچ‌کس امنیت نخواهد داشت.»[48]
  • ولیعهد عربستان سعودی ایران را متهم به دست داشتن در حمله به نفتکش‌ها کرد اما همزمان اعلام کرد که عربستان سعودی در پی جنگ در منطقه نیست. او گفت: «رژیم ایران حتی به نخست وزیر ژاپن احترام نگذاشت و در حالیکه او در تهران بود، به تلاش‌های او با حمله به دو نفتکش که یکی از آنها ژاپنی بود، پاسخ داد.»[49]
  • یک روز پس از متهم ساختن جمهوری اسلامی توسط آمریکا، «شی جین پینگ» رئیس‌جمهوری چین وعده داد که روابط خود را با ایران توسعه دهد.[50]
  • دولت ژاپن حمله به نفتکش تجاری مرتبط با ژاپن را در دریای عمان محکوم کرد و آن را تهدیدی علیه آرامش و کامیابی ژاپن دانست. در بیانیه محکومیت اشاره‌ای به عامل حمله نشد.[51]
  • پس از این حمله، قیمت نفت و دلار در بازارهای جهانی افزایش یافت.[52][53][54]

یادداشت‌ها
  1. دارای پرچم پاناما
  2. دارای پرچم جزایر مارشال

منابع
  1. Kirkpatrick, David D.; Pérez-Peña, Richard; Reed, Stanley (June 13, 2019). "Tankers Are Attacked in Mideast, and U.S. Says Video Shows Iran Was Involved". Retrieved June 14, 2019 – via NYTimes.com.
  2. "Gulf of Oman tankers attacked: Live updates". www.cnn.com. June 13, 2019. Retrieved June 13, 2019.
  3. Gambrell, Jon (2019-06-13). "Tankers targeted near Strait of Hormuz amid Iran-US tensions". AP NEWS. Retrieved 2019-06-13.
  4. Pérez-Peña, Richard; Reed, Stanley; Kirkpatrick, David D. (2019-06-13). "Tankers Attacked Again in Gulf of Oman, Raising Fears of Wider Conflict". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved 2019-06-13.
  5. "Crews rescued after Gulf tanker explosions". 2019-06-13. Retrieved 2019-06-13.
  6. "U.S. official says "highly likely" Iran behind new tanker attacks in Gulf of Oman". www.cbsnews.com. Retrieved 2019-06-13.
  7. "Oil tankers on fire after 'torpedo' attack in Gulf of Oman". Sky News. Retrieved 2019-06-13.
  8. مدرکی که شاید ردپای ایران را در حمله به نفتکش‌ها مشخص می‌کند: یک مین منفجر نشده
  9. https://www.entekhab.ir/fa/news/483061/ویدیوی-ادعایی-ارتش-آمریکا-ایرانی-ها-مین-عمل-نکرده-را-از-بدنه-نفتکش-ژاپنی-در-دریای-عمان-برداشتند-مالک-کشتی-ژاپنی-کوکوکا-کارجس-آنچه-باعث-انفجار-نفتکش-شد-مین-نبود-لحظاتی-قبل-از-انفجار-اجسامی-در-هوا-مشاهده-شده-اند-آسوشیتدپرس-این-اظهارات-فیلم-ادعایی-ارتش-آمریکا-را-نقض-می‌کند
  10. «سی‌ان‌ان: پیش از حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان، ایران به سوی یک پهپاد آمریکا شلیک کرده بود». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  11. "Iranians fired missile at US drone prior to tanker attack, US official says". CNN. June 14, 2019. Retrieved June 15, 2019.
  12. سنتکام تائید کرد؛ ایران همزمان با حمله به نفتکش‌ها به سمت پهپاد آمریکا موشک شلیک کرد
  13. ملوانان نفتکش حادثه دیده از ایران به دبی رفتند؛ قایق‌های ایرانی ملوانان نجات یافته را به زور تحویل گرفته بودند
  14. رسانه‌های اسرائیل: موساد در تهیه شواهد نقش ایران در خرابکاری کشتی‌ها در فجیره امارات نقش داشت
  15. امارات، عربستان و نروژ نتایج تحقیقات درباره خرابکاری نفتکش‌ها در فجیره را به شورای امنیت ارائه می‌دهند
  16. London، Julian Borger Patrick Wintour in (۲۰۱۹-۰۶-۱۴). «US says video shows Iranian military removing mine from tanker» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  17. Wong, Edward (2019-06-13). "Pompeo Says Intelligence Points to Iran in Tanker Attack in Gulf of Oman". ISSN 0362-4331. Retrieved 2019-06-14.
  18. London, Julian Borger Patrick Wintour in (2019-06-14). "US says video shows Iranian military removing mine from tanker". ISSN 0261-3077. Retrieved 2019-06-14.
  19. «نمایندگی ایران در سازمان ملل قاطعانه ادعای بی‌اساس آمریکا را رد کرد- اخبار بین‌الملل - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۴.
  20. «ایران قاطعانه ادعای بی اساس آمریکا را رد کرد». ایرنا. ۲۰۱۹-۰۶-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۴.
  21. "US says video shows Iran removing unexploded mine". 2019-06-14. Retrieved 2019-06-14.
  22. hermesauto (2019-06-14). "Iran issues denial after US says video shows involvement in tanker attacks". The Straits Times. Retrieved 2019-06-14.
  23. آمریکا مدارک نقش ایران در حمله به نفتکشها را به شورای امنیت داد.
  24. وزارت دفاع آمریکا منتشر کرد: عکس‌های جدیدی از دست داشتن ایران در حمله به نفتکش‌ها
  25. تیم کارشناسی ارتش آمریکا: مین به کار رفته در حمله به نفتکش‌ها شباهت زیادی به مین‌های ایران دارد
  26. "U.S. military says video shows Iran removing unexploded mine from oil tanker". www.cbsnews.com. Retrieved June 14, 2019.
  27. Sanchez, Raf; Sabur, Rozina; Davies, Gareth (June 13, 2019). "US blames Iran for oil tanker attack in Gulf of Oman amid rising tensions". Retrieved June 14, 2019 – via www.telegraph.co.uk.
  28. بعد از آمریکا و بریتانیا، اسرائیل هم ایران را عامل حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان دانست
  29. آلمان هم به آمریکا و بریتانیا پیوست؛ مرکل: شواهد قوی درباره نقش ایران در حمله به نفتکش‌ها وجود دارد
  30. https://www.reuters.com/article/us-mideast-tankers-saudi/saudi-arabia-agrees-iran-was-behind-tanker-attacks-saudi-minister-idUSKCN1TE36X%7Ctitle=Saudi%5Bپیوند+مرده%5D Arabia agrees Iran was behind tanker attacks: Saudi minister|date=June 13, 2019|accessdate=June 13, 2019|publisher=Reuters}}
  31. «مالک نفتکش ژاپنی روایت آمریکا از نحوه بروز حادثه را رد». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  32. «گروه بین‌المللی بحران: هیچ مدرکی علیه ایران در ماجرای حمله به نفتکش‌ها وجود ندارد». ایرنا. ۲۸ خرداد ۱۳۹۸.
  33. Jones, Rory; Faucon, Benoit; Paris, Costas (2019-06-13). "Oil Tankers Off Iran Hit by Suspected Torpedoes". Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. Retrieved 2019-06-13.
  34. «بریتانیا: دلیلی ندارد ارزیابی آمریکا دربارهٔ نقش ایران در حمله به نفتکش‌ها را باور نکنیم».
  35. «پرزیدنت ترامپ: حمله به نفتکش‌ها کار ایران بود؛ تنگه هرمز هرگز بسته نخواهد شد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  36. چهار روز پس از حمله به نفتکش‌ها، پرزیدنت ترامپ دستور اعزام هزار نیروی جدید به خاورمیانه را صادر کرد
  37. «مایک پمپئو: جمهوری اسلامی ایران در حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان مسئول است». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  38. مایک پمپئو: جمهوری اسلامی ایران در حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان مسئول است
  39. تاکید دوباره پمپئو بر نقش ایران در حمله به نفتکش‌ها؛ پرزیدنت ترامپ همه کار برای جلوگیری از بروز جنگ کرده است
  40. وزیر خارجه آمریکا در حال تشکیل ائتلافی جهانی در برابر حملات ایران به نفتکش‌ها است
  41. «ایالات متحده یک ناوشکن دیگر به خلیج فارس اعزام می‌کند». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  42. «سرپرست وزارت دفاع ایالات متحده:آمریکا روی تشکیل یک اجماع جهانی دربارهٔ ایران تمرکز دارد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  43. https://www.entekhab.ir/fa/news/483136/آلمان-ویدئوی-آمریکا-برای-اثبات-نقش-ایران-در-حمله-به-نفتکش-ها-کافی-نیست
  44. Afrasiabi، Kaveh L. (۲۰۱۹-۰۶-۱۵). «Questions About The US Video – OpEd». Eurasia Review (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  45. تام کاتن: حمله جمهوری اسلامی به کشتی‌های تجاری، پاسخ نظامی به ایران را مشروع می‌کند
  46. همراهی بریتانیا با آمریکا در مقابل جمهوری اسلامی؛ بریتانیا هم به خلیج فارس نیرو می‌فرستد
  47. «اتحادیه اروپا خواستار «خویشتن‌داری حداکثری» واشینگتن و تهران شد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  48. «دبیرکل اتحادیه عرب خطاب به ایران: مراقب باشید و مسیر را تغییر دهید». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  49. ولیعهد عربستان سعودی: در پی جنگ در منطقه نیستیم
  50. «یک روز بعد از متهم شدن ایران به حمله به نفتکش‌ها، چین وعده گسترش روابط به جمهوری اسلامی داد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
  51. ژاپن حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان را محکوم کرد
  52. "Price of oil jumps after the incident". CNBC.
  53. "Price of oil jumps". The Guardian.
  54. "Oil tanker suspected attack". CNN.

پیوند به بیرون

وزارت دفاع آمریکا منتشر کرد: عکس‌های جدیدی از دست داشتن ایران در حمله به نفتکش‌ها

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ حادثه ژوئن ۲۰۱۹ دریای عمان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.