صفحه عربستان
صفحهٔ عربستان (به انگلیسی: Arabian Plate) صفحهٔ لیتوسفری کوچکی است[1] که همراه با صفحات هند و آفریقا در طی میلیون‌ها سال (در حدود ۲۰ میلیون سال برای صفحهٔ عربستان و ۵۰ میلیون سال برای صفحهٔ هند) در حال حرکت به سمت شمال و در نهایت برخورد با صفحهٔ اوراسیا بوده‌است و می تواند در آینده زمین‌لرزه‌هایی با شدت کمتر از ۴ ریشتر به وجود آورد.[2][3] نتیجهٔ این رویداد، به هم پیوستن قطعات صفحه و رشته‌کوه‌هایی است که از پیرنه در غرب، تا سرتاسر جنوب اروپا و خاورمیانه تا هیمالایا و رشته‌کوه‌های جنوب‌شرق آسیا گسترده شده‌اند.[2] همچنین رشته‌کوه‌های زاگرس در ایران از برخورد صفحهٔ عربستان با صفحهٔ ایران به‌وجود آمده‌اند.[4]
موقعیت صفحه عربستان
بیشتر صفحهٔ عربستان را شبه‌جزیرهٔ عربستان تشکیل می‌دهد و این صفحه با گسترش به سمت شمال تا ترکیه امتداد دارد.[5] در مرز غربی صفحهٔ عربستان، منطقهٔ گسل تبدیلی شامل گسل‌های آناتولی شرقی و دریای مرده واقع است که صفحات مجاور در این نقطه در حال سایش یکدیگرند.[2] کافت‌های دریای سرخ و خلیج عدن مرز جنوبی صفحه، جایی که عربستان و آفریقا در حال ازهم‌جداشدن هستند را تشکیل می‌دهند. رشته‌کوه‌های زاگرس و مکران نیز مشخص‌کنندهٔ منطقهٔ برخوردی کنونی دو صفحهٔ عربستان و اوراسیا (یا صفحه ایران و عربستان[1]) با یکدیگر هستند.[2]
دورهٔ زمین‌شناسی
صفحهٔ عربستان در بیشتر طول ابردوران پیدازیستی (پالئوزوئیک – سنوزوئیک) تا دوره اولیگوسن از دوران نوزیستی، بخشی از صفحهٔ آفریقا بود. دریای سرخ در دورهٔ ائوسن شروع به شکافتن نمود اما جدایی آفریقا از عربستان در طی دورهٔ اولیگوسن روی داد و از آن زمان به بعد، صفحهٔ عربستان به‌آهستگی در حال حرکت به سوی صفحهٔ اوراسیاست.[5]
منابع
- "Arabian Plate." A Dictionary of Geography. Oxford University Press, 1992, 1997, 2004. Answers.com. بازبینی‌شده در ۸ نوامبر ۲۰۱۱
- «Tectonics of the Arabian Plate». ناسا. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ مه ۲۰۰۳. دریافت‌شده در ۸ نوامبر ۲۰۱۱.
- «Nubia–Arabia–Eurasia plate motions and the dynamics of Mediterranean and Middle East tectonics». انتشارات دانشگاه آکسفورد.
- William Bayne Fisher. The Middle East: a physical, social, and regional geography. Routledge, 1978, ISBN 0-416-71520-6. Google Books, (بازبینی‌شده در ۸ نوامبر ۲۰۱۱).
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Arabian Plate». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۸ نوامبر ۲۰۱۱.
| صفحه‌های اصلی |  | |
|---|---|---|
| صفحه‌های فرعی | ||
| دیگر صفحه‌ها |
| |
| صفحه‌های تاریخی |
| |
فهرست صفحه‌های زمین‌ساختی | ||