طبقه‌بندی ویروس‌ها
طبقه‌بندی ویروس‌ها فرایند نام گذاری ویروس‌ها و قرار دادن آن‌ها در یک سیستم طبقه‌بندی مشابه سیستم‌های طبقه‌بندی مورد استفاده برای سایر موجودات مانند یوکاریوت‌ها و پروکاریوت‌ها می‌باشد.
از زمان کشف ویروس‌ها روش‌های مختلفی برای نام گذاری و طبقه‌بندی آن‌ها پیشنهاد شده‌است. ویروس‌ها بر اساس ویژگی‌های مختلف فنوتیپی، مانند مورفولوژی، نوع اسید نوکلئیک، نحوهٔ تکثیر، ارگانیسم‌های میزبان و نوع بیماری ایجاد شده توسط ویروس طبقه‌بندی شده‌اند. طبقه‌بندی و نام گذاری رسمی ویروس‌ها بر عهدهٔ کمیته بین‌المللی طبقه‌بندی ویروس‌ها (ICTV) است.
به دلیل تفاوت‌های بارز ویروس‌ها با سایر اشکال حیات تا کنون استاندارد مشخصی برای نام گذاری ویروس‌ها مشابه نام‌های دو قسمتی موجوداتی مثل جانوران و گیاهان و باکتری‌ها تعیین نشده‌است.[1]
سیستم طبقه‌بندی بالتیمور
این سیستم در سال ۱۹۷۱ توسط دانشمند برندهٔ جایزه نوبل به نام دیوید بالتیمور معرفی شده‌است و یکی از بهترین و معتبرترین روش‌های طبقه‌بندی ویروس‌ها است. در این روش طبقه‌بندی، ویروس‌ها بر اساس نوع محتوای ژنتیکی (دی‌ان‌ای یا آران‌ای) و تعداد و آرایش رشته‌های آن‌ها و نحوهٔ سنتز آران‌ای پیام‌رسان (mRNA) آن‌ها در هفت گروه مختلف قرار می‌گیرند.[2]
طبقه‌بندی ویروس‌ها در روش طبقه‌بندی بالتیمور بر اساس روش سنتز mRNA ویروسی است.
ویروس‌های دارای DNA
- گروه I: ویروس‌های این گروه دارای DNA دو رشته‌ای هستند. مانند ویروس آبله مرغان و تبخال
- گروه II: ویروس‌های این گروه دارای DNA تک رشته‌ای هستند.[3]
| خانوادهٔ ویروس | مثال‌ها (نام‌های عمومی) | برهنه / پوشیده شده | تقارن | نوع ژنوم | گروه |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ آدنوویریده | ویروس هپاتیت سگ، برخی از انواع سرماخوردگی | برهنه | بیست‌وجهی | دو رشته‌ای | I |
| 2 Papovaviridae | ویروس JC، HPV | برهنه | بیست‌وجهی | دو رشته‌ای دایره ای | I |
| ۳ پاروویریده | پاروویروس انسانی B19، پاروویروس سگ | برهنه | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | II |
| ۴ هرپس‌ویریده | ویروس هرپس سیمپلکس، ویروس واریسلا-زوستر، سیتومگالوویروس، ویروس Epstein-Barr | پوشیده شده | بیست‌وجهی | دو رشته‌ای | I |
| ۵ پاکس ویریده | ویروس آبله، آبله گاو، ویروس میکسوما، آبله میمون، ویروس واکسین | پیچیده | مجتمع | دو رشته‌ای | I |
| 6. Anelloviridae | ویروس گشتاور تنو | برهنه | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای دایره ای | II |
| 7. Pleolipoviridae | HHPV1، HRPV1 | پوشیده شده | تک رشته‌ای / دو رشته‌ای خطی / دایره ای | I / II |
ویروس‌های دارای RNA
- گروه III: ویروس‌ها دارای ژنوم RNA و دو رشته‌ای هستند. به عنوان مثال روتا ویروس
- گروه IV: ویروس‌ها دارای ژنوم RNA تک رشته‌ای با جهت مثبت هستند. ویروس‌های شناخته شده زیادی در این گروه جای دارند از جمله پیکورناویروس‌ها (خانواده ای از ویروس‌ها که شامل ویروس‌های شناخته شده‌ای مانند ویروس هپاتیت A، انتروویروس‌ها، راینو ویروس‌ها، ویروس فلج اطفال و ویروس پا و دهان)، ویروس نشانگان تنفسی حاد، هپاتیت سی، ویروس تب زرد و ویروس سرخچه.[4]
- گروه V: ویروس‌ها دارای ژنوم RNA تک رشته‌ای با جهت منفی هستند. ویروس‌های ابولا و ماربورگ به همراه ویروس آنفلوانزا، سرخک، اوریون و هاری از اعضای شناخته شده این گروه هستند.
| خانوادهٔ ویروس | مثال‌ها (نام‌های عمومی) | برهنه / پوشیده شده | تقارن کپسید | نوع ژنوم | گروه |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. Reoviridae | Reovirus, rotavirus | برهنه | بیست‌وجهی | دو رشته‌ای | III |
| 2. Picornaviridae | Enterovirus(انتروویروس), rhinovirus(راینوویروس), hepatovirus, cardiovirus(کاردیوویروس), aphthovirus, poliovirus(پولیوویروس), parechovirus, erbovirus, kobuvirus, teschovirus, coxsackie | برهنه | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | IV |
| 3. Caliciviridae | Norwalk virus (نوروویروس) | برهنه | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | IV |
| 4. Togaviridae | Eastern equine encephalitis | دارای پوشش | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | IV |
| 5. Arenaviridae | Lymphocytic choriomeningitis virus, Lassa fever | دارای پوشش | مجتمع | تک رشته‌ای(-) | V |
| 6. Flaviviridae | Dengue virus (ویروس تب دنگی)
hepatitis C virus (هپاتیت سی) yellow fever (تب زرد) Zika virus (ویروس زیکا) |
دارای پوشش | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | IV |
| 7. Orthomyxoviridae | Influenzavirus A ویروس آنفلوانزای A), influenzavirus B, influenzavirus C, isavirus, thogotovirus (ویروس کنه) | دارای پوشش | مارپیچ | تک رشته‌ای(-) | V |
| 8. Paramyxoviridae | Measles virus, mumps virus(ویروس اوریون), respiratory syncytial virus(ویروس سین‌سیشیال تنفسی), Rinderpest(طاعون گاوی) virus, canine distemper virus(هاری سگ‌سانان) | دارای پوشش | مارپیچ | تک رشته‌ای(-) | V |
| 9. Bunyaviridae | California encephalitis virus, Sin nombre virus | دارای پوشش | مارپیچ | تک رشته‌ای(-) | V |
| 10. Rhabdoviridae | Rabies virus, Vesicular stomatitis | دارای پوشش | مارپیچ | تک رشته‌ای(-) | V |
| 11. Filoviridae | Ebola virus(ویروس ابولا), Marburg virus(ویروس ماربورگ) | دارای پوشش | مارپیچ | تک رشته‌ای(-) | V |
| 12. Coronaviridae | SARS-CoV-2 (کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲), MERS(نشانگان تنفسی خاورمیانه) | دارای پوشش | مارپیچ | تک رشته‌ای | IV |
| 13. Astroviridae | Astrovirus | برهنه | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | IV |
| 14. Bornaviridae | Borna disease virus | دارای پوشش | مارپیچ | تک رشته‌ای(-) | V |
| 15. Arteriviridae | Arterivirus, equine arteritis virus | دارای پوشش | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | IV |
| 16. Hepeviridae | Hepatitis E virus | برهنه | بیست‌وجهی | تک رشته‌ای | IV |
ویروس‌های رونوشت بردار معکوس
- گروه VI: این ویروس‌ها دارای RNA تک رشته‌ای هستند و از طریق یک DNA واسط تکثیر می‌شوند. این دسته شامل خانوادهٔ رتروویروس‌ها بوده و ویروس اچ‌آی‌وی نیز در همین خانواده طبقه‌بندی می‌شود.
- گروه VII: این ویروس‌ها دارای ژنوم DNA دو رشته‌ای هستند و با رونوشت‌برداری معکوس تکثیر می‌شوند. ویروس هپاتیت B را می‌توان در این گروه یافت.[5]
| خانوادهٔ ویروس | مثال‌ها (نام‌های عمومی) | برهنه / پوشیده شده | تقارن کپسید | نوع ژنوم | گروه |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ رتروویروس | اچ‌آی‌وی | پوشیده شده | RNA دیمر | ششم | |
| 2 Caulimoviridae | برهنه | هفتم | |||
| 3. Hepadnaviridae | ویروس هپاتیت B | ۴ | بیست‌وجهی | دایره ای، تا حدی دو رشته‌ای | هفتم |
پیوند به بیرون
منابع
- Zimmer، Carl (۲۰۱۳-۰۹-۰۵). رشته‌ای-viruses.html «A Catalog for All the World's Viruses? (Published 2013)» مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک) (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴. - «Baltimore Classification of Viruses». www.web-books.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.
- "Taxonomy". talk.ictvonline.org. Retrieved 2020-12-04.
- "Taxonomy". talk.ictvonline.org. Retrieved 2020-12-04.
- «ICTV». talk.ictvonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.