علی‌اکبر شیرودی
علی‌اکبر قربان شیرودی (زاده ۲۵ دی ۱۳۳۴ در روستای بالاشیرود، شهرستان تنکابن – درگذشته ۸ اردیبهشت ۱۳۶۰ در دشت‌ذهاب) سروان خلبان بالگرد جنگنده بل ای‌اچ-۱ کبرا هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران بود که در جنگ ایران و عراق درگذشت.[1]
علی‌اکبر قربان شیرودی | |
|---|---|
 | |
| زاده | ۲۵ دی ۱۳۳۴ روستای بالاشیرود، شهرستان تنکابن، استان مازندران |
| درگذشته | ۸ اردیبهشت ۱۳۶۰ (۲۵ سال) سیه قره‌بلاغ دشت ذهاب، بازی دراز |
| مدفن | روستای شیرود |
| درجه | سرلشکر |
| یگان | هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران |
| جنگ‌ها و عملیات‌ها | جنگ ایران و عراق و شورش کردستان در سال ۵۹ |
بیشترین سرشناسی وی شرکت در مهار شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کردها در ایران، حضور فعال ۸ ماهه در جنگ ایران و عراق و نحوه درگذشت او است.[2]
سوابق نظامی
وی در روز ۲۵ دی ۱۳۳۴ در روستای بالاشیرود، شهر شیرود، استان مازندران به دنیا آمد. او بعد از اتمام دورهٔ ابتدایی، در یکی از دبیرستان‌های تهران ثبت نام کرد و تا مقطع دیپلم ادامه تحصیل داد.[2]
علی‌اکبر قربان شیرودی، در سال ۱۳۵۱ به دورهٔ مقدماتی آموزش خلبانی وارد گردید و پس از مدتی برای گذراندن دورهٔ کامل به پادگان هوانیروز اصفهان منتقل شد. با اتمام دوره خلبانی بالگرد جنگنده بل ای‌اچ-۱ کبرا به استخدام ارتش درآمد. در این ایام با احمد کشوری، که از هم استانی‌هایش نیز بود، آشنا شد. در غائله کردستان و در ۲۴ سالگی به‌عنوان فرمانده خلبانان هوانیروز انتخاب شد. شیرودی در جنگ پاوه نیز نقش تعیین‌کننده‌ای درگرفتن این شهر ایفا کرد. با شروع جنگ ایران و عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹به منطقهٔ کرمانشاه رفت و در روز اول جنگ در طول ۱۲ ساعت پرواز چندین عملیات را راهبری کرد و به همین علت در ۸ مهر ۱۳۵۹ از ستوانیار سوم خلبان به درجهٔ سروانی ارتقا یافت.[3]
درگذشت
آخرین حضور شیرودی در عملیات بازی دراز دشت ذهاب صورت گرفت. خلبان‌یار احمد آرش، که به همراه شیرودی در این عملیات پروازی شرکت داشت، در مورد چگونگی کشته شدن وی می‌گوید: در آخرین نبرد هم جانانه جنگید و بعد از آنکه چهارمین تانک دشمن را زدیم ناگهان گلوله یکی از تانکهای عراقی به هلی‌کوپتر ما اصابت کرد. زمین و آسمان دور سر ما چرخیدند. در همان حال شیرودی که مجروح شده بود با مسلسل به تانکی که شلیک کرده بود نشانه رفت و آن منهدم کرد. من بی‌هوش شدم و چون به هوش آمدم، دیدم از هلی‌کوپتر بیرون افتاده؛ بین تانکهای خودی و دشمن سقوط کرده بودیم. او را صدا زدم اکبر اکبر! اما جوابی نداد. در همان لحظه اول شهید شده بود. گلوله از پشت کتف اصابت کرده و از جلوی سینه‌اش خارج شده بود. با تن زخمی به راه افتادم، لحظاتی بعد هلیکوپتری برای نجات ما آمد و مرا به بیمارستان پادگان آورد.[4][5][6]
پیکر شیرودی در محوطه امامزاده حسین شهر شیرود تنکابن به خاک سپرده شد. از وی ۲ فرزند به نام عادله و ابوذر از همسر دوم که در هنگام کشته شدنش ۴ ساله و یک‌ساله بودند و آناهیتا که فرزند ارشد اوست از همسر اول به یادگار مانده‌است.[2]
در تیرماه ۱۳۸۹، احداث یادمان وی در منطقهٔ بازی دراز در کرمانشاه آغاز شد. بنای یادبودی نیز در شهر تنکابن برای بزرگداشت وی احداث گردیده‌است.[2]
نقل قول‌هایی از وی
- ارسال نامه به فرمانده هوانیروز مبنی بر بازگرداندن درجه تشویقی سروانی در ۹ مهر ۱۳۵۹: اینجانب خلبان پایگاه هوانیروز کرمانشاه می‌باشم و تا کنون برای احیای اسلام و حفظ مملکت اسلامی در کلیهٔ جنگ‌ها شرکت نموده‌ام، منظوری جز پیروزی اسلام نداشته‌ام و به دستور رهبر عزیزم به جنگ رفته‌ام؛ لذا تقاضا دارم درجهٔ تشویقی‌ای که به اینجانب داده‌اند، پس گرفته و مرا به درجهٔ ستوانیارسومی که بوده‌ام، برگردانید.[2]
- تمرد از دستور مبنی بر خالی کردن انبار مهمات در جنگ پاوه: ما می‌مانیم و با همین ۲ هلیکوپتری که در اختیار داریم مهمات دشمن را می‌کوبیم و مسئولیت تمرد را می‌پذیریم.[7]
نقل قول‌هایی دربارهٔ وی
- پس از کشته شدن او در تاریخ ۸ اردیبهشت ۱۳۶۰، سیدعلی خامنه‌ای از وی به‌عنوان اولین نظامی‌ای که در نماز به او اقتدا کرده‌است یاد کرد و او را مکتبی، مؤمن و جنگنده در راه خدا توصیف کرد.[8]
- هاشمی رفسنجانی دربارهٔ وی گفت: من در قیافهٔ شیرودی مالک اشتر را دیدم.[9]
- مصطفی چمران، وزیر دفاع وقت، او را ستارهٔ درخشان جنگ‌های کردستان نامیده‌است.[10]
- ولی‌الله فلاحی، رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران وقت، دربارهٔ وی می‌گوید: ناجی غرب و فاتح گردنه‌ها و ارتفاعات آریا، بازی دراز، میمک، دشت ذهاب و پادگان ابوذر بود. او غیرممکن‌ها را ممکن ساخت.[11]
جستارهای وابسته
منابع
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ علی‌اکبر شیرودی موجود است. |
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به علی‌اکبر شیرودی در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
- «معارف جنگ». maarefjang.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «زندگینامه: علی‌اکبر شیرودی (۱۳۳۴–۱۳۶۰)». همشهری آنلاین. ۲۰۰۸-۰۴-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «شیرودی (قربان شیرودی),علی اکبر». defapress.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «شیرودی (قربان شیرودی),علی اکبر». defapress.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «سرلشکر خلبان علی‌اکبر قربان شیرودی - نمایش محتوای تولیدات ویژه - صدا و سیمای مازندران». mazandaran.irib.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «محل سقوط بالگرد شهید شیرودی در سرپلذهاب ثبت ملی شد». ایسنا. ۲۰۱۳-۰۲-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «پایگاه اطلاع‌رسانی شهدای ارتش جمهوری اسلامی ایران». سایت ارتش. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «عکس/ اولین نظامی ای که مقام معظم رهبری پشت سر او نماز خواند». defapress.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «گلایه ای که شهید شیرودی با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در میان گذاشت». navideshahed.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «داستان‌هایی کوتاه از زندگی خلبان شهید شیرودی». مشرق نیوز. ۲۰۱۵-۰۴-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
- «تنها نظامی‌ای که رهبری در نماز به او اقتدا کرد (حدیث دشت عشق)». kayhan.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.