سروان

سروان درجه‌ای افسری و سمتی در نیروهای مسلح و نهادهای نظامی، انتظامی و امنیتی است، که پایینتر از سرگرد و بالاتر از ستوان می‌باشد.

سروان
کشور ایران
شاخه خدماتنیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
درجه ناتوOF-2
شکل گرفته۱۳۱۳
رتبه بالاتر بعدیسرگرد
رتبه پایین‌تر بعدیستوان یکم
درجه‌های معادلسروان پاسدار
ناوسروان
ناوسروان پاسدار
درجه‌های ارتش ایران
نیروها
زمینی و هوایی دریایی
ارتشبد دریابد
سپهبد دریاسالار
سرلشکر دریابان
سرتیپ دریادار
سرتیپ دوم دریادار دوم
سرهنگ ناخدا یکم
سرهنگ دوم ناخدا دوم
سرگرد ناخدا سوم
سروان ناوسروان
ستوان ۳، ۲ و ۱ ناوبان ۳، ۲ و ۱
استوار ۲ و ۱ ناواستوار ۲ و ۱
گروهبان ۳، ۲ و ۱ مهناوی ۳، ۲ و ۱
سرجوخه سرناوی
سرباز ۲ و ۱ ناوی ۲ و ۱
سرباز ناوی

سروان در نیروهای مسلح معمولاً سمت فرماندهی گروهان را دارد، که یگانی تاکتیکی است، که از دو یا بیشتر دسته تشکیل شده و بخشی از گردان یا یگانی جداگانه است و معمولاً از ۱۰۰ تا ۴۰۰ سرباز تشکیل شده‌است[1].

پیشینه

سروان همچون سمت نظامی نخستین بار در سپاه هخامنشیان (۵۵۰ — ۳۳۰ تا میلاد) پدید آمده و «سده‌بد» (پارسی باستان: -θata-pati*) نامیده می‌شد و فرمانده «سده» (پارسی باستان: -θata*) بوده است[2]. هر سده از ۱۰ دهه (پارسی باستان: -daθa*) تشکیل می‌شد و صد سرباز را در بر می‌گرفت.

در سپاه اشکانیان (۲۵۰ تا میلاد — ۲۲۴ میلادی)، که سازمان رده‌بندی دهدهی سپاه هخامنشیان را به کار گرفته بود[3]، سده «وست» (پارتی: wast‎) نام گرفته و فرمانده آن «وست‌سالار» (پارتی: wast-sālār‎) خوانده می‌شد[4].

در سپاه ساسانیان (۲۲۴ - ۶۵۱ میلادی) نیز همین رده‌بندی به کار می‌رفته، ولی این یگان «وشت» (پارسی میانه: wašt‎) خوانده می‌شده و ۵۰۰ سرباز را در بر می‌گرفته و فرماندهش «وشت‌سالار» (پارسی میانه: wašt-sālār‎) نامیده می‌شده است[5] که با سروان برابر بود.

در دورهٔ پهلوی اول، این درجه را «سلطان» می‌نامیدند.[6] در فارسی دری افغانستان برای درجهٔ سروان واژهٔ «تورن» و برای سروان بلندپایه‌تر جکتورن به‌کار می‌رود.

  • نشان سروان نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران
  • نشان سروان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
  • نشان سروان نیروی زمینی شاهنشاهی ایران
درجه‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
نیروها
نیروهای زمینی،
هوافضا و قدس		 نیروی دریایی
ارتشبد پاسدار دریابد پاسدار
سپهبد پاسدار دریاسالار پاسدار
سرلشکر پاسدار دریابان پاسدار
سرتیپ پاسدار دریادار پاسدار
سرتیپ دوم پاسدار دریادار دوم پاسدار
سرهنگ پاسدار ناوسالار یکم پاسدار
سرهنگ دوم پاسدار ناوسالار دوم پاسدار
سرگرد پاسدار ناوسالار سوم پاسدار
سروان پاسدار ناوسروان پاسدار
ستوان یکم پاسدار ناوبان یکم پاسدار
ستوان دوم پاسدار ناوبان دوم پاسدار
ستوان سوم پاسدار ناوبان سوم پاسدار
رزم‌دار یکم پاسدار ناودار یکم پاسدار
رزم‌دار دوم پاسدار ناودار دوم پاسدار
رزم‌آور یکم پاسدار ناویار یکم پاسدار
رزم‌آور دوم پاسدار ناویار دوم پاسدار
رزم‌آور سوم پاسدار ناویار سوم پاسدار
رزم‌یار سرناوی
سرباز ناوی

جستارهای وابسته

درجه‌های نظامی ایران

منابع
  1. «فرهنگ هزارواژۀ نظامی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دفتر واژه‌گزینی نظامی ستاد کل نیروهای مسلح، بهار ۱۳۹۲» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۸ اوت ۲۰۱۸.
  2. W. Hinz, Altiranisches Sprachgut der Nebenüberlieferungen, Wiesbaden, 1975, p. 87
  3. NIKONOROV, Valery. The issue of Parthian inheritance in Iran: warfare // Central Asia from the Achaemenids to the Timurids: Archaeology, History, Ethnology, Culture / Valery NIKONOROV (ed.), Saint Petersburg: Oriental Department of the St. Petersburg State University, 141-182 2005. С. 156
  4. Farrokh, Kaveh. Sassanian Elite Cavalry AD 224-642. Oxford: Osprey, 2005. ISBN 1-84176-713-1. — с. 6—7
  5. Kaveh Farrokh, Gholamreza Karamian, Katarzyna Maksymiuk. A Synopsis of Sasanian Military Organization and Combat Units, Siedlce-Tehran 2018. — ISBN 978-83-62447-22-0 — c. 13
  6. از فرمان شاهنشاهی تأسیس نیروی هوایی تا دژ پرندهٔ آمریکایی در تهران خبرگزاری فارس
  • واژه‌های نو فرهنگستان ایران تا پایان سال ۱۳۱۸، تهران، نشر ابن سینا، ۱۳۱۹ خ.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.