نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (کوتاه: ناجا) شاخهای از نیروهای مسلح ایران است، که کارهای پلیس را در ایران برعهده دارد. نیروی انتظامی در سال ۱۳۷۰ از ادغام شهربانی، ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی تشکیل شد و هماکنون مسئولیت حفظ امنیت درون ایران را برعهده دارد و کارکرد آن توسط وزارت کشور نظارت میشود. شمار کارکنان فعال در نیروی انتظامی (افسران و درجهداران) بالغ بر ۶۰ هزار تن برآورد شدهاست. هماکنون فرماندهی ناجا با سرتیپ پاسدار حسین اشتری است.
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران | |
---|---|
![]() نشان نیروی انتظامی ![]() ![]() پرچمهای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران | |
بنیانگذاری | ۱۲۵۸ (۱۴۲ سال پیش) (برای اولین بار به صورت شهربانی) ۱۳۷۰ |
کشور | ![]() |
وفاداری | نظام جمهوری اسلامی ایران |
نوع | پلیس |
نقش | مجری قانون شهربانی |
اندازه | تخمین سال ۱۳۹۵: |
جزئی از | ![]() |
نام رایج | پلیس ایران |
نام خلاصه | ناجا |
شعار | (به عربی: کُونُواْ قَوَّامِینَ لِلّهِ شُهَدَاء بِالْقِسْط)، (به فارسی: همواره برای خدا قیام کنید و به عدالت گواهی دهید) |
سازمان (های) قبلی | شهربانی (۱۹۹۱–۱۹۱۳) ژاندارمری ایران (۱۹۹۱–۱۹۱۰) کمیته انقلاب اسلامی (۱۹۹۱–۱۹۷۹) |
سالگردها | ۱۳ مهر[3] |
درجات | فهرست درجات |
نشانهای سینه و بازو | فهرست اختصاصی فهرست مشترک |
رستهها | فهرست کامل |
وبگاه | police قانون نیروی انتظامی |
فرماندهان | |
فرمانده کل قوا | سید علی خامنهای |
فرمانده کل نیروی انتظامی | سرتیپ پاسدار حسین اشتری[4] |
سازمان ناظر | معاونت امنیتی و انتظامی وزارت کشور[5] |
وزیر مسئول (جانشین فرمانده کل قوا در نیروی انتظامی) |
عبدالرضا رحمانی فضلی |
وحشیگری نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران علیه مردم این کشور، با تحریمهای حقوق بشری همراه بودهاست و شماری از سران آن و مقامات محلیاش، از سوی غرب تحریم شدهاند. از یگان ویژه این سازمان، بهعنوان «سرکوبگرترین نیروی ضدشورش جمهوری اسلامی» یاد شدهاست که در خونینترین سرکوبهای خیابانی تاریخ جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۸، از مهمترین نیروهای حاضر در خیابان بود. محاصره، کشتار و آتش گشودن به سوی مردم معترض، خشونت در بازداشتگاهها، کشتن کودک هنگام تعقیب و غیره، نقدهای جدی را به این سازمان، وارد کردهاند. به گزارش یورونیوز در ۲۰۲۰ م، برخی باور دارند که ملزم بودن پلیس جمهوری اسلامی ایران برای پیشگیری از نقض شدن احکام شرعی از سوی مردم، بانی آن شدهاست که پلیس در ایران این دوره، بیشتر از آن که پایهگذار امنیت مردم این کشور باشد، باعث ناامنی روانی میان شهروندان باشد. جمع کردن دیشهای ماهواره، کتکزدن و اعمال خشونت علیه مردم به خاطر شئونات و حجاب، دیگر کارهای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران هستند که مورد نقد قرار گرفتهاند. گرداندن متهمان در شهر که شامل نوجوانان زیر سن قانونی نیز میشدهاست نیز توسط رسانهها و مردم، نقد شدهاست. با این حال، از سوی دیگر در بهمن ۱۳۹۹، حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی، بر «اجرای قانون توأم با رأفت اسلامی» تأکید کرد. وی همچنین اعلام کردهاست که «نیروهای یگان ویژه در همهٔ عرصهها در کنار مردم و همراه آنان هستند».
تاریخچه
پیشینهٔ برقراری امنیت شهری و کشوری به صورت مدرن در ایران، به یک سده پیش بازمیگردد. ناصرالدین شاه قاجار در مجموعه سفرهایش به قارهٔ اروپا و بازدید از یگانهای پلیس جدید در آن مناطق و با بهکارگیری یک افسر مشاور ایتالیایی تبعهٔ اتریش؛ به نام کنت دومونت فورت، نخستین سامانهٔ پلیسی نو را در ایران بنیان نهاد.[6][7]
پلیس در ایران برای مدت زمانی طولانی از ۲ بخش اصلی شهربانی (نظمیه) و ژاندارمری (که خود شامل ۲ بخش ژاندارمری مرزی و ژاندارمری روستایی بود) تشکیل میشد. پس از وقوع انقلاب در ایران، کمیته انقلاب اسلامی نیز به عنوان یکی از اجزاء برقراری نظم و امنیت داخلی کشور و حفاظت از اصول ارزشی جمهوری اسلامی ایران، به این سازمان پلیسی اضافه گردید.[8][9]
افزایش کارکنان پلیس پس از وقوع انقلاب و لزوم ترکیب این نیروها عاملی شد تا در سال ۱۳۷۰ با تصویب مجلس شورای اسلامی، این ۳ سازمان انتظامی در یکدیگر ادغام گردند. «قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران» در سال ۱۳۷۰ در مجلس تصویب شد و طی آن ۱ سال به دولت وقت، برای سازماندهی نیروی انتظامی، فرصت داده شد. در طول سالهای بعد این قانون نیز بروزرسانی گردید و هماکنون نیروی انتظامی بههمراه ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، زیرمجموعه ستاد کل نیروهای مسلح محسوب میشود و تحت نظارت معاونت امنیتی-سیاسی وزارت کشور فعالیت میکند.[10]
ساختار سازمانی و کارکنان
این سازمان شاخهای از نیروهای مسلح ایران است، که کار پلیس را در ایرانِ دوران جمهوری اسلامی، برعهده دارد.[11] نیروی انتظامی در سال ۱۳۷۰ از ادغام شهربانی، ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی تشکیل شد و هماکنون مسئولیت حفظ امنیت داخلی کشور را برعهده دارد و عملکرد آن توسط وزارت کشور نظارت میشود.[12] شمار کارکنان فعال در نیروی انتظامی (افسران و درجهداران) بالغ بر ۶۰ هزار تن برآورد شدهاست.[13]
سازمان نیروی انتظامی از ۳ بخش اصلی؛ فرماندهی ناجا، سازمان حفاظت اطلاعات ناجا و سازمان عقیدتی سیاسی ناجا تشکیل میشود، که هر یک بهطور مستقل فعالیت میکنند.[14]
فرماندهی ناجا
فرماندهی نیروی انتظامی که پیکره اصلی این سازمان محسوب میشود، از زیرمجموعههای زیر تشکیل شدهاست:[15]
یگانهای تابعهٔ فرماندهی ناجا
|
معاونتها و سازمانهای تابعهٔ فرماندهی ناجا
- دانشگاه علوم انتظامی امین: دانشگاه افسری پلیس است.
- سازمان وظیفه عمومی ناجا: وظیفه تقسیم نیروهای وظیفه بین نیروهای مسلح را برعهده دارد.
- معاونت نیروی انسانی ناجا: معاون فرمانده ناجا در امور منابع انسانی است.
- معاونت عملیات ناجا: مرکز فوریتهای پلیسی (پلیس ۱۱۰) توسط این معاونت، فرماندهی و کنترل میشود.
- معاونت فناوری اطلاعات و ارتباطات ناجا (فاوا)
- معاونت پارلمانی و امور مجلس ناجا
- ۱۹۷ (سازمان بازرسی کل ناجا): دفتر نظارت همگانی سازمان بازرسی کل ناجا و همچنین تقدیر و تشکر یا گزارش تخلف پرسنل در این سامانه صورت میپذیرد.
- معاونت اجتماعی ناجا
- ۱۱۶ (بازرسی حفاظت و حراست ناجا)
- معاونت بهداشت، امداد و درمان ناجا
- مرکز مطالعات راهبردی ناجا[18]
ستاد فرماندهی انتظامی استان
در هر یک از استانهای کشور، ستاد فرماندهی انتظامی استان مستقر است که وظیفه انجام کارهای انتظامی مربوط به آن استان را برعهده دارد. در نیروی انتظامی «ناحیه انتظامی» به فرماندهی انتظامی یک استان و «منطقه انتظامی» به فرماندهی انتظامی یک شهر یا شهرستان گفته میشود. شهر تهران (پایتخت) تنها کلانشهری است که به عنوان یک ناحیه انتظامی شناخته میشود. فرماندهی ناحیه انتظامی تهران بزرگ را «فاتب» مینامند.[19]
عقیدتی سیاسی
سازمان عقیدتی سیاسی ناجا، مانند سایر سازمانهای عقیدتی سیاسی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران دارای شرح وظایف کلی زیر است. این سازمان از بدو تأسیس نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۰ با ادغام سازمانهای عقیدتی سیاسی شهربانی، ژاندارمری و کمیتهٔ انقلاب اسلامی تشکیل شد.[20]
حفاظت اطلاعات
سازمان حفاظت اطلاعات ناجا، سازمان اطلاعاتی در تابعیت فرماندهی کل نیروهای مسلح ایران (رهبر جمهوری اسلامی) و وابسته به نیروی انتظامی است، که وظیفه نظارت و کنترل اطلاعاتی، ارتباطاتی و اسنادی، بر این نیرو را برعهده دارد.[21] رئیس این سازمان بهطور مستقیم توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران منصوب میشود.[22]
فهرست فرماندهان
ر. | فرمانده کل | آغاز تصدی | پایان تصدی | طول دوران | منبع | |
---|---|---|---|---|---|---|
۱ | محمد سهرابی (زادهٔ ۱۳۱۹) | سرتیپ۱۲ فروردین ۱۳۷۰ | ۲ مهر ۱۳۷۱ | ۰–۱ سال | [23] | |
۲ | رضا سیفاللهی (زادهٔ ۱۳۳۶) | سرتیپ۲ مهر ۱۳۷۱ | ۲۷ بهمن ۱۳۷۵ | ۳–۴ سال | [24] | |
۳ | هدایت لطفیان (زادهٔ ۱۳۳۶) | سرتیپ۲۷ بهمن ۱۳۷۵ | ۷ تیر ۱۳۷۹ | ۳–۴ سال | [25] | |
۴ | محمدباقر قالیباف (زادهٔ ۱۳۴۰) | سرتیپ پاسدار خلبان۷ تیر ۱۳۷۹ | تیر ۱۳۸۴ | ۴–۵ سال | [26] | |
- | علی عبداللهی (زادهٔ ۱۳۳۸) سرپرست | سرتیپ پاسدار۱۳۸۴ | - | چند ماه | [27] | |
۵ | اسماعیل احمدیمقدم (زادهٔ ۱۳۴۰) | سرتیپ پاسدار۱۸ تیر ۱۳۸۴ | ۱۸ اسفند ۱۳۹۳ | ۸–۹ سال | [28] | |
۶ | حسین اشتری (زادهٔ ۱۳۳۸) | سرتیپ پاسدار۱۸ اسفند ۱۳۹۳ | تاکنون | ۵–۶ سال | [29] |
وحشیگریها و کشتارهای وابسته
.jpg.webp)
خشونت نیروی انتظامی بر علیه دستگیرشدگان در نمونههایی همانند مهرداد سپهری در مشهد و بهاره چشمبراه در آبادان واکنشهای فراوانی در پی داشتهاست و با بهت و خشم همگانی در ایران روبرو شدهاست.[30]

در اردیبهشت ۱۳۸۶، گزارشی از یورش شبانهٔ نقابداران پلیس، به خانهٔ «لات و لوت» های تهران و بیرون کشیدن این افراد زیر رگبارهایی از لگد و مشت، تحقیرشان با انداختن آفتابهای بر گردنشان و دور محله گرداندن این افراد، منتشر شد. در یکی از عکسها، پلیس با چکمه بر صورت مجرم یا متهم، فشار وارد میکند. در عکسها دیده میشود که آفتابه را با بند از گردن مجرم یا متهم، آویزان کردهاند و در عکسی دیگر نیز لولهٔ آفتابه را درون دهان او وارد کردهاند تا از این راه سخن بگوید. در تصویری نیز شمشیر پلاستیکی به متهم دادهاند.[31]
یگان ویژه بهعنوان «سرکوبگرترین نیروی ضدشورش جمهوری اسلامی» یاد شدهاست.[32] پیشینهٔ عمر یگان ویژه به شکل حدودی با عمر شورشهای خیابانی در دوران جمهوری اسلامی، برابری کردهاست؛ در همین هنگام، اگر شهرت کمیتههای وابسته در بگیر ببند و یورش بردن به مهمانیها و گشت و ایستهای بازرسی بودهاست، یگان ویژه تمام این کارها را در خیابان به برخورد مسلحانه با معترضان و منتقدها و به گلولهبستن و کشتار چنین کسانی تبدیل کرد.[32] آمارهای نهادهایی چون عفو بینالملل میگفت که دستکم ۳۰۴ تن، تنها در سه روز اعتراضهای آبان ۱۳۹۸ توسط نیروهای امنیتی کشته شدند و نیروهایی که حکومت در خیابان فرستاد نیز بیشتر نیروهای یگان ویژه و لباسشخصیها بودهاند.[32] تا سال ۱۴۰۰، یگان ویژه نیروی انتظامی، هشت تجربهٔ بزرگ در سرکوب اعتراضات داشتهاست.[32] در یکی از خونینترین سرکوبهای خیابانی تاریخ نظام جمهوری اسلامی، که تنها در سه روز میان ۲۴ تا ۲۶ آبان ۱۳۹۸ رخ داد، یگان ویژه مهمترین نیرویی بود که برای سرکوب در خیابانها حاضر شد.[32]
اسماعیل احمدی مقدم، فرماندهٔ پیشین ناجا، اعلام کرد که در تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ هواداران جنبش سبز، خودروی نیروی انتظامی، مردم را زیر کردهاست.[33]
به گزارش رادیو فردا در ۱۳۹۷ «در سالهای گذشته برخی از کودکان در استان سیستانوبلوچستان و دیگر شهرهای ایران بر اثر شلیک مأموران نیروی انتظامی در حین تعقیب و گریز متهمان کشته شدهاند». این گزارش بهعنوان نمونه به ششم مهر سال گذشته (۱۳۹۶) اشاره کرد که در یورش نیروهای انتظامی به خانهای در ایرانشهر، پسر سه ساله و پدرش کشته شدند و گزارشی را پوشش داد که بر پایه آن، مأموران به خودرویی تیراندازی میکنند و افزون بر راننده، دختری ۳ ساله و دو پسر ۱۸ و ۲۳ ساله را که سوار خودرو بودند، میکشند.[34]
در تیر ۱۳۹۸، ویدئویی پخش شد که در آن، یک مأمور پلیس مرد، دختری که دارد جیغکشی میکند را به زور و با خشونت، به همراه خود میکشد و با وجود اعتراض گروهی از حاضران در صحنه، سوار ماشین نیروی انتظامیاش میکند. فرمانده انتظامی تهران بزرگ اعلام کرد که گزارش مربوطه میگفت که عدهای جوان، شئونات را زیر پا گذاشتهاند و این افراد نخست از پلیس تذکر گرفتهاند و رفتار نامناسبی با مأمور داشتهاند. در سوی دیگر، شاهدی اعلام میکرد که دختر برای آببازی در پارک حضور داشتهاست و با آمدن پلیس، دوستانش فرار میکنند اما او میماند و هنگامی که «جواب پلیس را داده» کتک میخورد.[35]
کشته شدن مهرداد سپهری در مهر ۱۳۹۹، از مواردی بود که برای جامعه ایران آشکار شد و واکنشهای بسیاری به همراه داشت. به گزارش بیبیسی فارسی، در ویدئوی پخش شده از رویداد، «مردی دستانش به میلهای بسته شدهاست و مأمور پلیس به او نزدیک میشود و به او شوکر میزند… مرد با دستان بسته روی زمین میافتد. در تصاویر بعدی پلیس باز هم به او شوکر میزند و کلماتی میانشان رد و بدل میشود و مرد دوباره روی زمین میافتد».[36] خانوادهٔ سپهری اعلام کردند که او در نهایت، با خفگی با اسپری فلفل جان دادهاست. پس از این، کاربرانی به مقایسه کردن گفتههای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی دربارهٔ رفتار پلیس آمریکا با جورج فلوید و این رویداد پرداختند.[36]
این جنایتها با تحریمهای حقوق بشری همراه بودهاند؛ در نمونهای در فروردین ۱۴۰۰، حسن کرمی فرماندهٔ یگانهای ویژه ناجا، حسین اشتری فرماندهٔ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، غلامرضا ضیایی رئیس زندان اوین و شماری دیگر، به اتهام سرکوب کردن خشن اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران، به فهرست تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا افزوده شدند.[37]
وزارت خارجه آمریکا در ۲۸ آبان ۱۳۹۹، مسئولان کلیدی کشتار مردم معترض در نیزار ماهشهر در جریان اعتراضهای آبان ۱۳۹۸ را تحریم کرد که در میان این مسئولان، نام سردار حیدر عباسزاده، فرماندهٔ نیروی انتظامی استان خوزستان و سرهنگ رضا پاپی، فرمانده نیروی انتظامی ماهشهر دارای اتهام نقض گسترده و خشن حقوق بشر، وجود داشت.[38] بر پایهٔ گزارشها، مردم معترض ایرانی در فرار از تجهیزات نظامی به نیزارها پناه میبرند و نیروی انتظامی زیر فرمان حیدر عباسزاده و رضا پاپی، نیزارها را آتش کشید و به سوی معترضان آتش گشود و حداقل ۱۴۸ شهروند در این جریان، کشته شدند. یک شاهد عینی اعلام کرد که «هیچیک از کسانی که به نیزارها پناه بردند زنده برنگشتند».[38]
شعارهایی چون «نیروی انتظامی، خجالت، خجالت» یا «نیروی انتظامی، چرا برادرکشی؟» از شعارهای معترضان نسبت به این نیرو هستند.[38] سرنوشت معترضانی که توسط این نیرو دستگیر میشوند نیز مورد توجه رسانههای خارجی بودهاست.[38] در موارد بسیاری از شدت خشونت در بازداشتگاههای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، پردهبرداری شدهاست.[38] به شکل کلی، رویکرد دستگاه سرکوب جمهوری اسلامی، از جمله نیروی انتظامی، در بالاترین سطوح حکومت و توسط شخص علی خامنهای تعیین شدهاست.[38]
در آوریل ۲۰۲۱، نیروی انتظامی مشهد شماری از جوانان و نوجوانان (که برخی زیر سن قانونی بودهاند) را که متهمان چهارشنبهسوری (جشن ایرانی) معرفی کرد و با وصل کردن پلاکارد در یک نمایش همگانی، در شهر گرداند. رسانههای درون ایران، این کار را «طرح پیشگیرانه» دانستند؛ در حالی که مشخص نبودهاست هدف پیشگیری از چه جرمی است. در ادامه، برخی این کار را قرون وسطایی خواندند و گزارش دادند که شماری از این افراد، زخمی نیز بودهاند. هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در این باره نوشت: «در سالهای اخیر نیروی انتظامی هر از گاهی اقدام به چرخاندن متهمان در سطح شهر میکند، اقدامی که مغایر با مقاولهنامههای حقوقبشری، قوانین داخلی و نقض کرامت انسانی است.»[39][40]
از سوی دیگر، در بهمن ۱۳۹۹، حسین اشتری، فرماندهٔ نیروی انتظامی، بر «اجرای قانون توأم با رأفت اسلامی» تأکید کرد.[41] وی همچنین اعلام کردهاست که «نیروهای یگان ویژه در همهٔ عرصهها در کنار مردم و همراه آنان هستند».[42]
در اردیبهشت ۱۴۰۰، در هنگام تیراندازی نیروهای نیروی انتظامی شهرستان ایرانشهر، استان سیستان و بلوچستان به سوی یک خودروی مظنون به «حمل مواد مخدر»، یک کودک پنج ساله کشته شد و پدر و مادر کودک و یک شخص دیگر نیز زخمی شدند.[43]
ملزم بودن به پیشگیری از نقض احکام شرعی
به گزارش یورونیوز در ۲۰۲۰ م، برخی باور دارند که ملزم بودن پلیس جمهوری اسلامی ایران برای پیشگیری از نقض شدن احکام شرعی از سوی مردم، بانی آن شدهاست که پلیس در ایران این دوره، بیشتر از آن که پایهگذار امنیت مردم این کشور باشد، باعث ناامنی روانی میان شهروندان باشد.[44] سعید مدنی، جامعهشناس اعلام داشت که اینکه نیروی انتظامی ملزم به این شدهاست که از نقض احکام شرعی جلوگیری کند، ابهام دارد؛ نیروی انتظامی ضابط قضایی بهشمار میرود[44] و ضابط مذهبی یا شرعی نیست و بیشتر ورودهای نیروی انتظامی، شامل موارد نقض قانون بودهاست. در مورد حجاب نیز وابسته به سیاستها و قانونهایی که به نیروی انتظامی میدهند، این نیرو احتمال دارد که با کسانی که حجاب آنان بر پایه استانداردهای جمهوری اسلامی نبودهاست، برخورد خشنی داشته باشد.[44] همچنین وی گفت که تا مدتها، یکی از وظیفههای روزانهٔ نیروی انتظامی، جمع کردن دیشهای ماهواره مردم بودهاست که این، به دلیل سیاستی از سوی وزارت کشور بود.[44]
یکسان نبودن رفتار پلیس
در وضعیت معمولی، واکنش مردم به حضور نیروی انتظامی، متفاوت بودهاست؛ چون که رفتار نیروی انتظامی نیز در برابر مردم این کشور، متفاوت بودهاست. نیروی انتظامی در منطقه یا جاهای مرفه و متوسط، در مقایسه با منطقههای فقیر نشین و در حاشیه، رفتاری کاملاً متفاوت یا گوناگون داشتهاست؛ بنابراین، از این دید، رفتار نیروی انتظامی یک پروتکل ثابتی نداشتهاست. حضور نیروی انتظامی در شمال شهر بیشتر مایه و بانی ایمنی یا امنیت شمرده شده و در جنوب شهر (که در این دوره جای فقیرنشین توصیف شدهاست) حضور نیروی انتظامی معنی تنش، برخورد و ناامنی روانی را دارد.[44]
نقش شبکههای اجتماعی
سعید مدنی، جامعهشناس اعلام داشت که: «به مدد فضای مجازی و امکانات تکنولوژیک ارتباطیای که در اختیار مردم ایران قرار گرفته، این حادثه تصویربرداری شده و در معرض دید عموم قرار گرفتهاست؛ چیزی که در گذشته تقریباً ناممکن بود. به این اعتبار به نظر میرسد که رفتار پلیس ایران تا حد زیادی محتاطانهتر و دقیقتر شود. این امکان تماشای خشونت پلیس در فضای مجازی، میتواند در کنترل خشونت پلیس نقش بسیار مهمی داشته باشد. علاوه بر این، افکار عمومی هم از طریق فضای مجازی شکل میگیرد و این امر میتواند زمینهساز واکنشهای آتی مردم به خشونت پلیس باشد».[44]
در نگاه مردم

در مهر ۱۳۹۹، کاربران شبکههای اجتماعی، پس از کار اخیر پلیس جمهوری اسلامی ایران، یعنی دورگردانی و زدن متهمان در تهران و برخی شهرهای دیگر ایران، واکنشهای گستردهای داشتند و در نمونهای از این دست واکنشها، این کار صورت گرفته را با رفتار گروه تروریستی داعش با مخالفان و زندانیانش، مقایسه کردند.[45] کاربران رسانههای اجتماعی افزون برداشتن نقدهایی از ابعاد فراقانونی این کار، خشونت نیروی انتظامی را مورد اشاره قرار داده و این «وحشیبازی» را محکوم کرده بودند. گروهی از کاربران نیز چنین کاری را مصداقی از «شکنجه» اعلام کردند و پرسش داشتند که هنگامی که در نمایش همگانی رفتار با متهم این گونه است، پس در زندانهای مربوط چه میگذرد؟ و کاربرانی نیز به شکلی ویژه، پس از این رویداد، به شکنجه شدن نوید افکاری و دیگر زندانیان پرداخته بودند.[45]
هاتف مطهری در همین باره نوشته بود: «پلیس ایران جلوی چشم هزاران نفر، به سر و بدن متهم ضربه میزنه و وادارش میکنه که به خودش فحش بده. بعد انتظار دارن ما قبول کنیم در بازداشتگاه و اتاق بازجویی برای نوید افکاری اتفاقی نیفتاده و سیر محاکمه عادلانه بوده». ضیا نبوی، فعال دانشجویی ایرانی و زندانی سیاسی پیشین، روش برخورد نیروی انتظامی را «بخش کوچکی از آنچه در بازداشتگاهها با متهم میکنند» دانست. کاربری دیگر، با پستکردن ویدئوهای کارهای حکومت ایران و داعش، به «همذاتی» این دو، اشاره کرد.[45]
در سوی دیگر از این موارد، حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی در بهمن ۱۳۹۹ اعلام داشت که «اعتماد، علاقهمندی و رضایت مردم از ناجا افزایش یافتهاست».[46]
پوشاک
پوشاک نیروی انتظامی در بخش ستادی بیشتر سبز رنگ است؛ اگرچه پوشاک دیگری نیز برای هر یگان تخصصی و عملیاتی وجود دارد. زنان در این نیرو دارای حجاب چادر سیاه هستند.[47][48]
- لباس ستادی مردان
- لباس زنان
جستارهای وابسته
منابع
- فعالیت ۵۰۰ هزار نفر از پرسنل نیروی انتظامی برای تأمین امنیت ایام نوروز.. Mehr News Agency (به Persian). Retrieved 10 March 2015.
- اعضای سطح اول پلیس افتخاری مجوز حمل سلاح دریافت میکنند. ANA News Agency (به Persian). Retrieved 10 March 2015.
- «سیزدهم مهرماه در تقویم رسمی کشور ما به نام روز نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ثبت شدهاست». خبرگزاری مهر.
- «سردار سرتیپ اشتری به فرماندهی نیروی انتظامی منصوب شد». خبرگزاری جمهوری اسلامی-ایرنا.
- "Leader appoints Ashtari as new police chief". تهران تایمز. Retrieved 10 March 2015.
- امنیت در هزار توی تاریخ جام جم
- تاریخچه تشکیلات پلیس در ایران تابناک
- «اساسنامه کمیته انقلاب اسلامی ایران». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران.
- «محمد باقر قالیباف شهردار فعلی تهران و فرمانده سابق ناجا نیز در این مراسم، موضوعی مهم را مورد اشاره قرار داد و به ادغام ژاندارمری کمیته و شهربانی در سال 1370 اشاره کرد. به اعتقاد وی، این ادغام یکی از تصمیمات خوب و تاریخی جمهوری اسلامی ایران این بود که با حاشیههایی همراه شد چراکه جراحی خیلی بزرگ بود». مشرق نیوز.
- MehrNews.com - Iran, Iranian, Nuclear, political, world, sport, Cultural, economic, SocialAndOccations news and headlines
- «قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.
- {نشانی=https://www.radiofarda.com/amp/30330109.html |عنوان= «یگان ویژه»؛ سرکوبگرترین نیروی ضد شورش جمهوری اسلامی | ناشر =رادیو فردا |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}
- «وجود ۱٫۸ نفر-پلیس در ایران به ازای هر ۱۰ هزار نفر». ایسنا.
- «ناجا دارای سه رده کلی است، فرماندهی، سازمان حفاظت و اطلاعات (ساحفا ناجا) و سازمان عقیدتی سیاسی (ساعس ناجا) پلیس پیشگیری بزرگترین فرماندهی در ناجا است که مستقیماً فرماندهی کلیه کلانتریها و پاسگاههای انتظامی سراسر کشور، پلیس فرودگاههای کشور، پلیس راهآهن، پلیس خدمات قضایی مستقر در سازمانها و وزارتخانهها، یگانهای امداد شهرستانها، یگانهای حفاظت سازمانهای صداوسیما، زندانها و تعزیرات حکومتی، میراث فرهنگی و گردشگری، حفاظت از محیط زیست، جنگلبانی و منابع طبیعی را عهدهدار است». خبرگزاری صدا و سیما.
- «رسته و تخصصهای نیروهای مسلح - ۱ بخش اول/ با رستهها و تخصصهای نیروی انتظامی بیشتر آشنا شوید». خبرگزاری دانشجو SNN.
- «پلیس امنیت اقتصادی به چه کاری میآید؟». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۵-۱۷.
- «پلیس امنیت اقتصادی به چه کاری میآید؟ / توضیحات ناجا». خبرآنلاین. ۲۰۱۹-۰۴-۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۵-۱۷.
- «رسته و تخصصهای نیروهای مسلح -۲ بخش دوم/ آشنایی با رستهها و تخصصهای نیروی انتظامی». خبرگزاری دانشجو SNN.
- «ساختار و تاریخچه پلیس». خبرگزاری شهروندان ایران-ایمنا.
- «با بیان این که فعالیت حجتالاسلام والمسلمین رحمانی به عنوان رئیس سازمان عقیدتی ـ سیاسی ناجا از بدو تشکیل نیروی انتظامی است، گفت: دستیابی به آرمانها و اهداف کلان در نیروی انتظامی خارج از مسئولیت یک یا دو فرمانده است، بنابراین باید طرحی ترسیم شود تا در مدت زمان طولانیتری به اهداف مورد نظر دسترسی پیدا کرد. وی افزود: کار ویژه سازمان عقیدتی ـ سیاسی فراهم کردن بستر مناسب برای نظام است و بر این اساس میتوان گفت این سازمان موتور حرکت یک اقدام همگانی و مستمر است». خبرگزاری دانشجویان ایران-ایسنا.
- «رئیس جدید سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی منصوب شد». آفتاب.
- «با رستهها و تخصصهای نیروی انتظامی بیشتر آشنا شوید». خبرگزاری دانشجو.
- «دیدار وزیر کشور و جمعی از مسئولین نیروی انتظامی با فرمانده کل قوا». Khamenei.ir.
- «انتصاب تیمسار سیفاللهی به فرماندهی نیروی انتظامی».
- «انتصاب تیمسار سرتیپ هدایت لطفیان به سمت فرماندهی نیروی انتظامی».
- «انتصاب سردار سرتیپ محمدباقر قالیباف به فرماندهی نیروی انتظامی».
- «سرپرست ناجا: 60درصد قاچاقچیان موادمخدر بیش از2بار دستگیر شدهاند قرار نیست همیشه مأموران در صحنه کشته شوند همین که به ما بودجه دادند آمار اعتیاد افزایش یافت».
- «انتصاب سردار سرتیپ پاسدار اسماعیل احمدی مقدم به فرماندهی نیروی انتظامی».
- «انتصاب سردار سرتیپ اشتری به فرماندهی نیروی انتظامی».
- «خشونت پلیس ایران به ما چه میگوید؟». BBC News فارسی. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- «رادیو زمانه | حقوق بشر | جشن خشونت». www.zamaaneh.com. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷.
- ««یگان ویژه»؛ سرکوبگرترین نیروی ضد شورش جمهوری اسلامی». رادیو فردا. بایگانیشده از اصلی در ۹ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- Welle (www.dw.com)، Deutsche. «فرمانده ناجا: عاشورای ۸۸ خودروی نیروی انتظامی مردم را زیر کرد | DW | 19.11.2013». DW.COM. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- «ماموران پلیس ایران در تعقیب یک متهم در شهرستان دلگان چهار نفر را کشتند». رادیو فردا. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷.
- «برخورد با 'دختر تهرانپارس'؛ دستور توقف بازداشت و عزل مأموران صادر شد». BBC News فارسی. ۲۰۱۹-۰۶-۲۵. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- «خشونت پلیس و مرگ مهرداد سپهری در مشهد؛ 'مأمور متخلف' دستگیر شد». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۱۰-۲۵. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- «اتحادیه اروپا فرماندهان سپاه، بسیج و پلیس را بهدلیل سرکوب اعتراضات ۹۸ تحریم کرد». www.radiofarda.com. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ آوریل ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- «نیروی انتظامی؛ فاز نخست، همیشگی و پنهانیتر سرکوب». رادیو فردا. بایگانیشده از اصلی در ۱۷ ژانویه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- Welle (www.dw.com)، Deutsche. «"شهرگردانی" شماری از "متهمان چهارشنبهسوری" در مشهد | DW | 22.04.2021». DW.COM. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- «صحنههای ننگین و شرمآور برای ارعاب؛ نمایش سرکوبگرانه و رذیلانه گرداندن جوانان و نوجوانان در مشهد». mojahedin.org. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- 2137 (۲۰۲۱-۰۲-۰۶). «فرمانده نیروی انتظامی بر اجرای قانون توأم با رأفت اسلامی تأکید کرد». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- «پنجه اقتدار نیروی انتظامی در برابر اراذل و اوباش». اعتمادآنلاین. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- «تیراندازی مأموران پلیس ایرانشهر به مرگ یک کودک ۵ ساله منجر شد». رادیو فردا. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ««رفتار پلیس ایران در مناطق مرفه و فقیرنشین یکسان نیست»». euronews. ۲۰۲۰-۱۰-۲۶. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- «واکنش در رسانههای اجتماعی به ضربوجرح متهمان در خیابانها؛ «شبیه داعش»». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۱۰-۰۷. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- 1200 (۲۰۲۱-۰۲-۱۷). «اعتماد، علاقهمندی و رضایت مردم از ناجا افزایش یافتهاست». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۷.
- «اسماعیل احمدی مقدم فرمانده سابق نیروی انتظامی با انتقاد از لباسهای سربازان نیروی انتظامی گفته بود:به نظرم لباس سربازان اکنون زیبا نیست. در حال مطالعه هستیم تا لباس متناسب با سربازان طراحی کنیم در طول خدمت سه دست لباس در اختیار سربازان قرار میگیرد که با گذشت زمان این لباسها مندرس میشود البته باید بگویم لباس باید راحت و دلچسب باشد چندی قبل اورکتی را در اختیار نیروها قرار دادیم که هیچ یگانی جز یگان امداد آن را بر تن نکرد و بعد از آن کاپشن مشکی رنگی را طراحی کردیم و به صورت آزمایش در استان سمنان در اختیار پلیس راهور قرار دادیم که استقبال بسیار خوبی از آن شد که اکنون نیز از این لباسها استفاده میشود». خبرگزاری تسنیم.
- «جانشین معاون هماهنگکننده نیروی انتظامی از آغاز فرایند تغییرات جدید لباسهای پلیس با هدف زیباتر و کاربردیتر شدن این لباسها خبر داد». خبرگزاری دانشجو SNN.
پیوند به بیرون
![]() |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در ویکیگفتاورد موجود است. |
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موجود است. |
![]() |
متن مربوطه در ویکینبشته: رده:نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران |