مارا-ساد
شکنجه و قتل ژان پل مارا، بهنمایش درآمده توسط ساکنان تیمارستان شارانتون، به کارگردانی مارکی دوساد یا معمولاً بهطور خلاصه مارا-ساد (به آلمانی: Marat/Sade) نمایشنامهای است که توسط پتر وایس نوشته شده و نخستین بار در سال ۱۹۶۳ در آلمان منتشر شد. شیوه این با عنوان نمایش مستند شناخته شده و بسط و امتداد اندیشه نگرهای است که پیش از وایس توسط برتولت برشت و آنتونن آرتو ارائه شد.
مارا-ساد | |
---|---|
نوشتهشده توسط | پتر وایس |
شخصیتها | مارکی دو ساد Coulmier ژان پل مارا Simonne Evrard شارلوت کوردی Duperret Jacques Roux The Herald Kokol Polpoch Cucurucu Rossignol |
صامت | Mme Coulmier Mlle Coulmier Male Nurses Asylum inmates Sisters Musicians |
تاریخ نخستین نمایش | ۲۹ آوریل ۱۹۶۴ |
مکان نخستین نمایش | Schillertheater, برلین غربی، آلمان |
زبان اصلی | زبان آلمانی |
موضوع | انقلاب فرانسه، بیدیاسام |
ژانر | A play with music |
زمینه | Charenton Asylum، فرانسه ۱۸۰۸ |
داستان
طبق این فراداستان، در سال ۱۸۰۸ و در تیمارستان شارنتون پاریس، مارکی دوساد که نویسنده است، نمایشنامهای را کارگردانی میکند که بازیگران آن از بیماران روانی انتخاب شدهاند. موضوع نمایشی که ساد به صحنه آورده، انقلاب فرانسه است که محتوا و شیوه اجرایی اش باعث شورش تماشاگران میشود. نمایشنامه ای که پیتر وایس نگاشته، مبتنی بر دو شخصیت واقعی و نمایشی است: شخصیت نخست، مارکی دوساد، عجیبترین پدیده در سنت ادبیات فرانسه، و دیگر شخصیت عمده در نمایشنامه ژان پل مارا است. سیمای برجسته انقلاب فرانسه است. موضوع این نمایشنامه کاملاً تخیلی است و تنها بر این حقیقت تکیه دارد که ساد در مراسم تدفین مارا به یاد او سخنرانی کرد.
اجراها
این اثر بارها و به زبانهای مختلف روی صحنه رفتهاست. همچنین در سال ۱۹۶۷فیلمی با همین نام توسط پیتر بروک ساخته شد.
آرش ساد
نمایش آرش ساد، بر اساس همین داستان و نیز متن آرش بهرام بیضایی با کارگردانی محمد رحمانیان در سال ۱۳۹۲ در تهران روی صحنه رفت. در این نمایش داستان توسط بیماران روانی و کارکنان بیمارستان روانپزشکی آزادی، ساعاتی پیش از تخریب کامل تیمارستان روایت میشود.[1] همچنین نمایش ماراساد توسط ایمان اسکندری در تالار حافظ بروی صحنه رفتهاست.
منابع
- ویکی انگلیسی