محمد خواجه
هزارهٔ محمد خواجه یکی از قبایل هزاره‌ها ساکن در افغانستان است.[1]
| محمد خواجه هزارهٔ محمد خواجه | |
|---|---|
 پرترهٔ امیر محمد خواجه | |
| قومیت | مردمان هزاره |
| مکان | اکنون افغانستان قبلاً آسیای میانه (ازبکستان)، ایران، هندوستان |
| تبار | برلاس، آسیای میانه |
| دین | اسلام |
هزاره‌های محمد خواجه نوادگان امیر محمد خواجه از قبیلهٔ برلاس است که قبلاً در حدود جغرافیای آسیای میانه، ایران و هندوستان زندگی می‌کردند. جای آبایی این قبیله شهر شهرسبز و سمرقند در ازبکستان کنونی است. پدر محمد خواجه، امیر حاجی سیف الدین وزیر امیر تیمور بود[2] و بعداً هم به حیث والی قندهار گماشته شد. جد بزرگ او، حاجی بیگ برلاس، رهبری قبیلهٔ برلاس را بر عهده داشت که عبدالله قرااناس را از قدرت که در جنوب خانات جغتای حکومت می‌کرد سرنگون نمود. عبدالله قرااناس که به تازگی قدرت را به‌دست گرفته بود، با حرکت خودکَش سمرقند را به خطر مواجه ساخته بود که حکومت وی از سوی حاجی بیگ سرنگون شد.
امیر، خان، میرزا، بیگ، شاه، غازی، و سلطان از جمله عناوینی بود که به افراد قبایل حاجی بیگ داده می‌شد.
امیر محمد خواجه سپهسالار قشون ظهیرالدین محمد بابر بود. اسم او در مکاتب تاریخی از جمله بابرنامه بارها ذکر گردیده‌است. او همچنین به نام خواجه بزرگ شناخته شده‌است. امیر محمد خواجه یک نویسنده و خوشنویس بود. از نسل او می‌توان به ملا فیض‌محمد کاتب هزاره که تاریخ‌نگار، و کاتب امیر حبیب‌الله خان شاه افغانستان از سال ۱۹۰۱ میلادی، تا ۱۹۱۹ میلادی، بود اشاره کرد.[3]
امیر محمد خواجه به حیث سپهسالار قشون ظهیرالدین محمد بابر در تمام نبردهای وی برای تسخیر سلطنت دهلی حضور داشت. خواجهٔ بزرگ پس از تسخیر دهلی دوباره به قلمرو سابقه برگشت و هیچگاه در هندوستان به‌دلیل آب و هوای گرم مسکن گزین نشد. خواجهٔ بزرگ در شاران پکتیا مسکن گزین شد که در همان شهر به خاک سپرده شد. از امیر محمد خواجه سه پسر به نام‌های امیر ولی، امیر بابُک، و امیر بهلول به‌جا ماندند.
چهره‌های برجسته هزاره محمد خواجه
جستارهای وابسته
منابع
- هزاره‌ها / حسن پولادی؛ ترجمۀ علی عالمی کرمانی.
- ص ۴۷۸، جلد سوم، تاریخ تیمور بیگ، شرف الدین الیزدی؛ به انگلیسی.
- ص ۲۰، کتاب تذکر انقلاب، ترجمۀ شکیراندو.