مذهب در مراکش
با توجه به اینکه ۹۳٪ از جمعیت مراکش مذهبی تلقی میشوند،[1] اسلام اکثریت و مذهب اساسی دولت است. اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان مراکش اهل سنت متعلق به مکتب فقه مالکی هستند. پادشاه مراکش ادعای حقانیت خود را به عنوان نوادگان پیامبر اسلام محمد را دارد.
دومین دین بزرگ در این کشور مسیحیت است، اما بیشتر مسیحیان در مراکش بیگانگان هستند. یک جامعه بهائی نیز وجود دارد. تنها بخشی از تعداد پیشین یهودیان در این کشور باقی ماندهاست و بسیاری از آنها به اسرائیل نقل مکان کردهاند.
قانون اساسی کشور آزادی عبادت و اجتماع دینی را مجاز میداند، ضمن آنکه اسلام را به عنوان آیین رسمی کشور به رسمیت میشناسد. اما قانون مجازات مراکش شامل بسیاری از قوانین است که با قانون اساسی مغایرت دارد، از جمله این مواد شامل ۲۲۰، ۲۲۲ ماده قانون مجازات این کشور است که معمولاً علیه مراکشی غیرمسلمان مورد استفاده قرار میگیرد.[2]
اسلام
مطابق با اطلاعاتنامه جهان که توسط آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا نگهداری میشود، ۹۹ درصد از مردم مراکش مسلمان هستند.[3]
اسلام در سال ۶۸۰ پس از میلاد به مراکش رسید، که توسط سلسله عرب بنی امیه دمشق به این سرزمین رسید. اولین سلسله اسلامی که بر مراکش حاکم بود، ادریسیدها، که از مکتب زیدیه شیعه بودند. ماده ۶ قانون اساسی مراکش تصریح میکند که اسلام دین رسمی دولت است.[4] پادشاه مراکش ادعای حقانیت خود را به عنوان نوادگان پیامبر اسلام محمد را دارد.[5]
شاخه اهل سنت مالکی اسلام شاخه اسلامی مسلط در کشور است، در حالی که یک اقلیت متعلق به مسلمانان غیر فرقه ای، ظاهریها یا شاخه شیعه نیز در کشور زندگی میکنند. روابط بین اهل سنت و شیعه در سالهای اخیر پیچیدهاست، و این در حالی است که مراکش درمورد مواد و سازمانهایی که از ایران شیعه و گروه حزبالله سرچشمه گرفتهاند، به شدت بد بین است.[6]
حزب عدالت و توسعه یک حزب اسلامی است.[7]
مسیحیت
مراکش اولین تجربه و برخورد خود را با دینمسیحیت در دوران امپراتوری روم باستان تجربه کرد. پس از گسترش مسیحیت، بسیاری از مذاهب پیش از مسیحیت در این منطقه بودند از میان رفتند. با ورود اسلام، نیز به شدت از جمعیت مسیحیان کشور کاسته شد.
با توجه به آغاز استعمار اسپانیا و فرانسه در قرن نوزدهم، کاتولیسم روم در مراکش مجدد رشد کرد، گرچه عمدتاً مستعمرات اروپایی بودند. تعداد کمی از مراکشی با منشأ این دو کشور در مراکش باقی ماندهاند. به انگلیسیها، که عمدتاً متعلق به پروتستان انگلیکن پروتستان بودند، به آنها اجازه ساخت کلیساهای ایمانی خود، مانند کلیسای سنت اندرو، تانگیه نیز داده شد.
آفریقاییهای زیر صحرایی، عمدتاً کاتولیک از مستعمرات سابق فرانسه، در سالهای اخیر به مراکش مهاجرت کردهاند. تغییر دین مسلمانان مراکش به مسیحیت، عمدتاً توسط پروتستانهای آمریکایی در جنوب دور افتاده و کوهستانی این کشور، با وجود خطر عواقب قانونی صورت گرفتهاست.[8] براساس کتاب CIA World Factbook، مسیحیان در حال حاضر ۱٪ (۳۸۰٬۰۰۰ نفر) از جمعیت مراکش هستند.[3]
در تاریخ ۲۷ مارس ۲۰۱۰، مجله مراکشی TelQuel اظهار داشت که هزاران مراکشی به مسیحیت گرویدهاند. با اشاره به عدم وجود اطلاعات رسمی، Service de presse Common Ground، منابع نامشخصی را نقل میکند که اظهار داشتند حدود ۵۰۰۰ مراکشی بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ مسیحی شدند.[9] طبق برآوردهای مختلف، حدود ۲۵۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰ مسیحی مراکشی از بربر یا تبار عرب وجود دارد که از اسلام تغییر دین دادهاند. منابع دیگر تعداد کمی بیشتر از ۱۰۰۰ را ارائه میدهند.[10] یک برنامه محبوب مسیحی توسط برادر راچید باعث شدهاست که بسیاری از مسلمانان پیشین در شمال آفریقا و خاورمیانه به مسیحیت روی آورند.[11]
یهودیت
مراکش پس از تخریب معبد دوم توسط امپراتوری روم، مقصدی برای قوم یهود تبدیل شد. موج دوم یهودیان سفاردی به دنبال فرمان الهامرا (سال ۱۴۹۲) که همه را از اسپانیا اخراج کرد شده بودند، وارد این سرزمین شدند. یهودیان، و همچنین مسیحیان، در این سرزمین از استقلال مذهبی مشابه ای بر خوردار بودند.
پس از ایجاد کشور یهودی اسرائیل در سال ۱۹۴۸، جمعیت یهودیان مراکش به دلیل مهاجرت به میزان قابل توجهی کاهش یافت. یهودیان مراکشی همچنین به کشورهای دیگر مانند فرانسه و کبک کانادا مهاجرت کردند. در مجموع ۴۸۶٬۰۰۰ اسرائیلی با تبعیت از مراکش هستند،[12] در حالی که کتاب جهانی تخمین میزند که در سال ۲۰۱۰ تنها حدود ۶۰۰۰ یهودی در مراکش باقی مانده بودند.[3] اکثر آنها سالخورده هستند و بیشترین جمعیت در کازابلانکا و مابقی آنها بهصورت اندک در سراسر کشور پراکندهاند.[13]
آیین بهائی
آیین بهائی که در قرن نوزدهم سرچشمه گرفتهاست، به عنوان آغاز ماموریتهای خود در مراکش در سال ۱۹۴۶ ثبت شدهاست، در حالی که این کشور هنوز تحت استعمار بود. جنگ صلیبی با ده سال برای گسترش اعتقاد و تأسیس مجامع و مدارس در مراکش آغاز شد. در اوایل دهه ۱۹۶۰، اندکی پس از استقلال، دستگیریهای گستردهای از بهائیان صورت گرفت و احکام اعدام به برجستهترین مؤمنان داده شد و موجب خشم بینالمللی شد.[14] اکثر تخمینها جمعیت بهائی در مراکش مدرن را بین ۱۵۰ تا ۵۰۰ نفر شمردهاست.[13]
بیدینی در مراکش
حتی اگر جامعه مراکش بسیار مذهبی باقی بدانیم، افراد غیر مذهبی در سالهای اخیر بهطور قابل توجهی در حال افزایش هستند. در حقیقت، حدود ۷٪ از مردم مراکش غیر مذهبی به حساب میآیند که ۳۲۰ هزار نفر اظهار بیدینی میکنند، و این تعداد میتواند بیشتر باشد زیرا مراکشهای غیر مذهبی معمولاً برای جلوگیری از مشکلات خانوادگی و اجتماعی علاقه ای به بیان این موضوع ندارند.[1]
آزادی دین
دولت نقش مؤثری در تعیین و اجرای سیاستهای مذهبی برای مسلمانان دارد و بیاحترامی به اسلام در ملاء عام میتواند مجازاتهایی را به شکل جریمه و حبس در پی داشته باشد.[15]
اسلام سنی و یهودیت تنها مذاهب هستند که توسط قانون اساسی مراکش به عنوان دین بومی کشور شناخته شدهاست و سایر مذاهب را «خارجی» میدانند. در حالی که بیگانگان بهطور کلی میتوانند دین خود را با امنیت کامل حفظ کنند، البته شهروندانی که «ادیان غیررسمی» دارند، با موانع دولت و فشارهای اجتماعی نیز روبرو هستند. به ویژه، مسلمانان شیعه و اعضای دین بهائی، یا برخی از گروههای مسیحی، با تبعیض روبرو هستند.[15]
منابع
- "Une étude explore les croyances religieuses dans le monde: Le Maroc, ses 93% de croyants et ses 320.000 athées". Aujourdhui.ma. Retrieved 3 January 2019.
- "Archived copy". Archived from the original on 2016-05-06. Retrieved 2016-05-31.
- "Africa :: Morocco — The World Factbook - Central Intelligence Agency". Cia.gov. Retrieved 3 January 2019.
- "Archived copy". Archived from the original on 2008-02-16. Retrieved 2010-09-11.
- "Archived copy". Archived from the original on 2013-03-30. Retrieved 2013-03-22.
- "Moroccan-Iranian Diplomatic Crisis: Shiite Activities in the Maghreb?". Qantara.de. Retrieved 3 January 2019.
- "Morocco nationalists win election". News.bbc.co.uk. 10 September 2007. Retrieved 3 January 2019.
- "YouTube". Youtube.com. Retrieved 3 January 2019.
- Refugees, United Nations High Commissioner for. "Refworld - Morocco: General situation of Muslims who converted to Christianity, and specifically those who converted to Catholicism; their treatment by Islamists and the authorities, including state protection (2008-2011)". Refworld.org. Retrieved 3 January 2019.
- Assaf, Tony (30 March 2015). "Maroc: La conversion de musulmans au christianisme soulève la colère dans le pays". Fr.aleteia.org. Retrieved 3 January 2019.
- Osservatorio Internazionale: "La tentazione di Cristo" بایگانیشده در ۵ سپتامبر ۲۰۱۴ توسط Archive.today April 2010
- "Statistical Abstract of Israel 2009 - No. 60 Subject 2 - Table No. 24". Cbs.gov.il. Retrieved 3 January 2019.
- "Morocco, Religion And Social Profile - National Profiles - International Data - TheARDA". Thearda.com. Retrieved 3 January 2019.
- "World Congress for Middle Eastern Studies. Barcelona, July 19th - 24th 2010". Wocmes.iemed.org. Retrieved 3 January 2019.
- 2017 International Religious Freedom Report Morocco United States Department of State, Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor This article incorporates text from this source, which is in the مالکیت عمومی.