مسعود مولوی

مسعود مولوی وردنجانی (۲۸ فروردین ۱۳۶۵ در اصفهان–۲۳ آبان ۱۳۹۸ در استانبول) دانش‌آموختهٔ مهندسی عمران دانشگاه آزاد نجف آباد بود که به دستور مأموران اطلاعاتی ایران در ترکیه ترور شد.[1] گفته می‌شود او یکی از عوامل امنیتی (در وزارت دفاع ایران در حوزه امنیت سایبری و اطلاعات سپاه) بود که بعداً منتقد حکومت شد. او را گرداننده اصلی کانال افشاگر «جعبه سیاه» می‌دانند که بارها با انتشار اسنادی بیت رهبری، قوه قضائیه و نیروهای امنیتی ایران را متهم به فساد مالی و ترور مخالفان از جمله ترور شخصیت‌های هسته‌ای ایران کرد. او همچنین پیش از خروج از ایران در مطبوعات به عنوان مخترع نخبه و مدال‌آور معرفی شده بود.[2][3][4] مسعود مولوی دو سال پیش از مرگ ایران را ترک کرد و به ترکیه رفت. او در روز ۲۳ آبان (۱۴ نوامبر) در استانبول با شلیک گلوله به قتل رسید. رویترز گزارش داد مقامات رسمی و امنیتی ترکیه گفته‌اند که بر اساس تحقیقات، دو دیپلمات ایرانی در این قتل دست داشته‌اند و کنسولگری ایران در ترکیه محل فرماندهی عملیات بوده‌است.[2][3][4]

مسعود مولوی
نام در زمان تولدمسعود مولوی وردنجانی
زادهٔ۲۸ فروردین ۱۳۶۵
اصفهان، ایران
درگذشت۲۳ آبان ۱۳۹۸ (۳۳ سال)
منطقه شیشلی، استانبول، ترکیه
علت درگذشتبا شلیک ۱۱ گلوله ترور شد
تحصیلاتلیسانس مهندسی عمران از دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
شناخته‌شده برایابتدا از عوامل امنیتی وزارت دفاع ایران و اطلاعات سپاه در حوزه امنیت سایبری بعداً منتقد حکومت جمهوری اسلامی ایران
کارهای برجستهگرداننده اصلی کانال افشاگر «جعبه سیاه»
جایزه(ها)این فهرست

فعالیت‌های علمی

مولوی فارغ‌التحصیل لیسانس مهندسی عمران از دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد و فوق لیسانس هوش و رباتیک از دانشگاه تهران است. او در دوران تحصیل یک ربات انسان‌نما ساخت. زمینهٔ تحقیقاتی او در هوش مصنوعی در طراحی الگوریتم با قابلیت پردازش سریع داده‌ها مشتمل بر بازشناسی الگو، شبکه‌های عصبی مصنوعی با چند لایه پنهان، مبتنی بر هندسه هم‌تافته است.[5][6]

وی مدعی اختراع لامپ کاغذی با مصرف برق نزدیک به صفر بود که در برنامه «دات آی آر» صدا و سیما معرفی شد.[7] همچین مدعی ابداع الگوریتم چندوجهی پردازش سریع برای سیستم‌های هوش مصنوعی دارای موتور پردازش و تشخیص گفتار(NLP)، بازشناسی گفتار (Speech Recognition)، موتور استنتاج، هماهنگ‌سازی تصاویر صورت انسان همراه با گفتار، موتور تولید گفتار (TTS) با قابلیت‌های دستورپذیری گفتاری و فرمان صوتی (Voice Command)، یادگیری ماشین، تصمیم‌گیری و انتخاب؛ و اینکه این اختراع در سازمان ثبت اختراعات اروپا و سازمان جهانی مالکیت فکری ملل متحد(WIPO) به مدت ۲۰ سال به نام وی ثبت شده‌است.[8][9][10][11][11] از دیگر فعالیت‌های مورد ادعای وی می‌توان به طراحی و ساخت ربات پرنده بالزن اشاره کرد.[12]

کانال جعبه سیاه

مسعود مولوی وردنجانی ادمین کانال تلگرامی «جعبه سیاه» بود که اخبار افشاگرانه‌ای از دست داشتن برخی از اهالی بیت علی خامنه‌ای و همچنین سپاه پاسداران در فسادهای دولتی، قضایی و سرویس‌های اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران منتشر می‌کرد. از لحظه مرگ مولوی دیگر این کانال آپدیت نشد.[2]

دربارهٔ ترور شخصیت‌های هسته‌ای ایران

شش ماه پیش از کشته شدن مسعود مولوی، شخصی از کانال جعبه سیاه با مازیار ابراهیمی که از متهمان آزاد شده پرونده ترور شخصیت‌های هسته‌ای ایران بود، پیام داده و خود را مأمور سابق سازمان اطلاعات سپاه و عضو تیم مسعود مولوی معرفی کرده بود. او به مازیار ابراهیمی نوشت «من در حقیقت کسی هستم که در سازمان اطلاعات سپاه در کنار سردار نجات (حسین نجات) کمک کردیم شما و دیگران آزاد شوید.» مدتی بعد مسعود مولوی به وسیله اسکایپ با مازیار ابراهیمی صحبت کرده و عکس‌هایی از خودش برای او فرستاد. او به ابراهیمی گفت تیمی از داخل وزارت اطلاعات پشت ترور شخصیت‌های هسته‌ای ایران بودند.[2]

ترور

او در ساعت ۹:۵۰ دقیقه پنج‌شنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۸ (۱۴ نوامبر ۲۰۱۹) در منطقه شیشلی استانبول با شلیک ۱۱ گلوله به قتل رسید.[13][14][15] در ویدئو یک فرد همراه مسعود مولوی دیده می‌شود. پلیس تاکنون جزییاتی از قتل منتشر نکرده ولی سی‌ان‌ان ترکیه نوشته که پلیس به فرد همراه مسعود مولوی که بعد از ماجرای قتل از صحنه فرار کرده‌است، نیز مظنون است.[16] سپس دادگاه چاغلایان استانبول حکم بازداشت ۷ نفر از ۱۱ مظنونی که با قتل مسعود مولوی، شهروند ایرانی در استانبول ارتباط داشتند را صادر کرد.[16] به گزارش رویترز این شخص علی اسفنجانی بوده‌است.[4]

رویترز گزارش داد مقامات رسمی و امنیتی ترکیه گفته‌اند که بر اساس تحقیقات، دو دیپلمات ایرانی در این قتل دست داشته‌اند و کنسولگری ایران در ترکیه محل فرماندهی عملیات بوده‌است.[2][3][4] همچنین پلیس ترکیه گفته‌است که علی اسفنجانی که در شب حادثه همراه مسعود بوده، صبح همان روز به سفارت ایران رفته بوده و بعد از آن نیز برای توضیح جزئیات عملیات با قاتل دیدار کرده‌است. وی پس از قتل از مرز به ایران فرار کرده.[3]

یک مقام ارشد دولت ترکیه به رویترز گفت «باتوجه به تاریخچه‌ای از قتل‌های هدفمند از مخالفان ایرانی و شیوه‌هایی که در ترکیه استفاده شده‌است دولت آمریکا معتقد است وزارت اطلاعات و امنیت ایران مستقیماً در کشتن وردنجانی دست داشته‌است».[17]

اوبای شاهبندر، خبرنگار بخش جهانی تلویزیون دولتی ترکیه، تی‌آر‌تی، روز یکشنبه ۲۶ در توییتی نوشت که آذری جهرمی وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی در ایران، مولوی را تهدید کرده بوده.

«اطلاعات معتبری به دست ما رسیده که محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری ایران و عضو پیشین وزارت اطلاعات، اندکی قبل از کشته شدن مسعود مولوی به‌طور مستقیم او را تهدید کرده بود.»

— اوبای شاهبندر، https://iranwire.com/fa/features/46114

دستگیری دیپلمات ایرانی

روز ۲۳ بهمن ۱۳۹۹، روزنامه صباح چاپ ترکیه گزارش داد که یک دیپلمات کنسولگری ایران در استانبول به اتهام مشارکت در قتل مسعود مولوی بازداشت شده‌است. «محمدرضا ناصرزاده»، ۴۳ ساله، دیپلمات کنسولگری جمهوری اسلامی در استانبول، متهم است که اسناد شناسایی جعلی به علی اسفنجانی که مغز متفکر طرح قتل مولوی وردنجانی بود تحویل داده که قاچاقی به ایران فرار کند. نام «محمدرضا ناصرزاده» در جریان بازپرسی از «سیاوش اباذری شلمزاری» که متهم به کمک به فرار اسفنجانی به ایران است، مطرح شد.[18][19][20]

«محمدرضا ناصرزاده» مدعی است که در زمان قتل مولوی وردنجانی در ترکیه حضور نداشته و با اسفنجانی نیز آشنا نیست؛ ولی روزنامه ترک نوشته: «سیاوش شلمزاری اعتراف کرده که وقتی اسفنجانی در فرودگاه تهران از هواپیما پیاده شد، ناصرزاده همراه با مرد دیگری که «حاج آقا» نامیده می‌شد و چند مأمور اطلاعاتی جمهوری اسلامی، از او استقبال کردند.» به‌گفته وی، در شناسنامه جدید و جعلی آقای اسفنجانی نام «عباس» قید شده بود. هنگامی که مسعود مولوی وردنجانی از ایران فرار کرده و در ژوئن ۲۰۱۸ ساکن استانبول شد، اسفنجانی با وی دوست شد و اطلاعات او را به نیروهای امنیتی ایران می‌داد و اسفنجانی همان کسی بود که مولوی وردنجانی را هنگامی که به قتل رسید، همراهی می‌کرد.[18]

این گزارش در ادامه می‌نویسد تحقیقات نشان می‌دهد که قاتل، شخصی به اسم عبدالوهاب کوچاک بود که از اعضای شبکه قاچاق مواد مخدر تحت رهبری «ناجی شریفی زیندشتی» بوده‌است. کوچاک قبل از قتل مسعود مولوی وردنجانی، با اسفنجانی نیز دیدار کرده بود. نام «ناجی شریفی زیندشتی» در ربودن حبیب اسیود نیز مطرح شد.[18]

چند روز بعد خبرگزاری آناتولی ترکیه، فیلم بازداشت کارمند سفارت ایران در فرودگاه را منتشر کرد.[21]

جوایز و افتخارات
  • مدال برنز. مسابقات و نمایشگاه بین‌المللی اختراعات[persian-alpha 1] ITEX07 مالزی - (کوالالامپور ۲۰۰۷)
  • مدال طلا نمایشگاه بین‌المللی اختراعات[persian-alpha 2] - ژنو، ۲۰۰۹
  • مدال طلا. نمایشگاه بین‌المللی اختراعات ورشو[persian-alpha 3], ‏۲۰۱۰
  • مدال طلا و جایزه ویژه فدراسیون بین‌المللی مخترعان (IFIA) (مالزی، کوالالامپور ۲۰۰۷)[22]
  • مدال طلا و جایزه ویژه آکادمی علوم کره جنوبی (مالزی، کوالالامپور ۲۰۱۰)[23]
  • مدال طلا. جام جهانی اختراعات و نوآوری‌های کامپیوتر (چین ۲۰۰۸)[24]
  • دریافت لوح تقدیر از محمد خاتمی رئیس‌جمهور وقت ایران (۲۴ اسفند ۱۳۹۳)
  • دریافت لوح تقدیر از رئیس وقت مجلس خبرگان رهبری و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هاشمی رفسنجانی (۲۴ اسفند ۱۳۹۳)
  • مدال افتخار و جایزه ویژه آکادمی علوم کره جنوبی-دربخش روباتهای نوین (در سال۲۰۱۰)[25]
  • کسب جایزه ویژه نمایشگاه فناوری مالزی ITEX (درسال۲۰۱۰)[26]
  • کسب مدال طلای وزارت علوم کشور فرانسه (در سال ۲۰۰۵)[27]

پانویس
  1. «رویترز: دستور قتل مسعود مولوی در ترکیه را دو مأمور اطلاعاتی ایران صادر کردند». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۳-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۲۹.
  2. «قتل در استانبول و ابهام‌ها "ترور دانشمندان هسته‌ای"». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۲۸ مارس ۲۰۲۰.
  3. «EXCLUSIVE-Iranian diplomats instigated killing of dissident in Istanbul, Turkish officials say». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۸ مارس ۲۰۲۰.
  4. «رویترز: دیپلمات‌های ایرانی در ترور مسعود مولوی دست داشته‌اند». رادیوزمانه. دریافت‌شده در ۲۸ مارس ۲۰۲۰.
  5. هفته نامه صدا- شماره332، شنبه 9 دی 1385- صفحه پنج|ساخت اولین روبات انسان نمای ایران؛ مدل عینی نوآوری و توسعه
  6. «ساخت اولین روبات انسان نمای ایران؛ مدل عینی نوآوری و توسعه» (شماره ۳۳۲). هفته نامه صدا. ۹ دی ۱۳۸۵. ص. صفحه پنج.
  7. «امکان‌سنجی دو طرح «سیستم ترافیک هوشمند» و «لامپ کاغذی»». تسنیم. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۸ مارس ۲۰۲۰.
  8. «WORLD CUP OF COMPUTER IMPLEMENTED INVENTIONS-CIIs2008/Semifinal». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۹ اوت ۲۰۱۷.
  9. «About WORLD CUP OF COMPUTER IMPLEMENTED INVENTIONS-CIIs2008/Semifinal» (PDF). بایگانی‌شده (PDF) از روی نسخه اصلی در ۱۹ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۹ اوت ۲۰۱۷.
  10. «برنامه تلویزیونی دات آی آر از شیکه دوم سیمای جمهوری اسلامی به گفتگو با مسعود مولوی طراح و مخترع لامپ کاغذی پرداخت». شبکه دو سیمای جمهوری اسلامی ایران. ۱۰ شهریور ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۷ آگوست ۲۰۱۶.
  11. «برنامه تلویزیونی دات آی آر به امکان‌سنجی طرح «لامپ کاغذی» پرداخت». خبرگزاری تسنیم.
  12. بر اساس اخبار مندرج در وبگاه رسمی روزنامه خراسان: ایران با ساخت روبات پرنده، آمریکا و ژاپن را پشت سرگذاشت(روزنامه خراسان)
  13. «پنج نفر در استانبول در رابطه با قتل مسعود مولوی دستگیر شدند». دویچه وله.
  14. «پرونده یک قتل پرابهام در ترکیه؛ مسعود مولوی کیست؟».
  15. «'جعبه سیاه'؛ ایرانی کشته شده در ترکیه کیست؟».
  16. «پرونده یک قتل پرابهام در ترکیه؛ مسعود مولوی کیست؟». رادیوفردا. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۹.
  17. «U.S. believes Iran was 'directly involved' in killing of Iranian dissident in Turkey». REUTERS. APRIL 2, 2020. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  18. «یک دیپلمات ایرانی در استانبول «به اتهام مشارکت در قتل مسعود مولوی بازداشت شد»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۱.
  19. «'کارمند کنسولگری ایران در ارتباط با پرونده مسعود مولوی بازداشت شد'». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۱.
  20. «انتشار فیلم "لحظه بازداشت دیپلمات ایرانی" در ترکیه». دویچه وله فارسی. ۱۳ فوریه ۲۰۲۱.
  21. «آناتولی فیلم بازداشت 'کارمند سرکنسولگری ایران' در استانبول را منتشر کرد». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۳.
  22. «special Prize and Gold Medal of International Federation Invention Association -IFIA 2007 Results». اینستاگرام برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع تشخیص مصلحت نظام. ۱۱ فروردین ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۳ آگوست ۲۰۱۷.
  23. «جایزه ویژه آکادمی اختراعات کره جنوبی را مسعود مولوی با طرح "هوش مصنوعی در بخش رباتهای نوین" کسب کرد». خبرگزاری مهر. ۴ شهریور ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۶ آگوست ۲۰۱۷.
  24. WORLD CUP OF COMPUTER IMPLEMENTED INVENTIONS-CIIs2008 Semifinal Results بایگانی‌شده در ۲ سپتامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, Retrieved 2017-05-05.
  25. http://www.mehrnews.com/news/1257666/مخترعان-و-مبتکران-ایران-موفق-به-کسب-جوایز-ویژه-شدند بایگانی‌شده در ۷ فوریه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine جایزه ویژه آکادمی اختراعات کره جنوبی را مسعود مولوی با طرح «هوش مصنوعی در بخش رباتهای نوین» کسب کرد.
  26. وبگاه رسمی خبرگزاری هینتا: (پایگاه خبری فناوری‌های پیشرفته ایران)
  27. به استناد تصاویر و خبر منتشر شده در خبرگزاری‌ها (تصویر از خبرگزاری آنا)

منابع

توضیحات
  1. ITEX - The International Invention and Technology Exhibition
  2. International Exhibition of Inventions
  3. International Warsaw Invention Show (IWIS)

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.