حبیب اسیود
حبیب اُسَیوَد یا حبیب فرجالله چعب یا حبیب کعبی(زاده ۱۹۷۳ شوشتر)، کنشگر سیاسی ایرانی - سوئدی و بنیانگذار و رهبر پیشین «جنبش نضال» (جنبش مبارزه عربی برای آزادی اهواز) است. او یک سال و نیم رهبر این گروه بود.
حبیب اُسَیوَد | |
---|---|
زادهٔ | شوشتر، استان خوزستان |
محل زندگی | هلند |
دیگر نامها | حبیب فرجالله چعب حبیب کعبی |
شهروندی | سوئد |
حزب سیاسی | جنبش مبارزه عربی برای آزادی اهواز |
همسر(ها) | هدی هواشمی (طلاق) شهلا زبیدی (طلاق) |
فرزندان | ۳ |
اوایل زندگی
حبیب اسیود در یکی از روستاهای اطراف شعیبیه شهر شوشتر در استان خوزستان زاده شد. او تحصیلات ابتدایی را در روستای خود به پایان رساند و برای ادامه تحصیل به شوشتر رفت. حبیب اسیود فارغالتحصیل علوم اجتماعی است.وی قبل از خروج از ایران کارمند بانک بوده است.[1]
کنش سیاسی
حبیب اسیودیکی از رهبران و بنیانگذار «جنبش نضال» شاخه مقاومت ملی احواز است که برای استقلال استان خوزستان و جدایی آن از ایران مبارزه میکند. این گروه از افراد مسلح و غیر مسلح تشکیل شده و در سال ۱۳۸۴ طی اعتراضات «انتفاضه نیسان» اعلام وجود کرد.[1]
ربوده شدن
حبیب کعبی در ۹ اکتبر ۲۰۲۰ در فرودگاه جدید استانبول ربوده شد.
در ۹ آبان ۱۳۹۹ شبکه العربیه به عنوان نخستین رسانه گفت جنبش مبارزه عربی برای آزادی اهواز اعلام کرده که جمهوری اسلامی حبیب فرجالله چعب معروف به حبیب أسیود» رهبر پیشین این گروه را در ترکیه ربوده و جمهوری اسلامی را متهم کرد که با همکاری یک کشور ثالث، حبیب اسیود را به ترکیه کشانده و از آنجا ربودهاست. شبکه العربیه نوشت: برخی از منابع، این کشور ثالث را قطر معرفی کردهاند و برخی نیز گفتهاند که دولت ترکیه، اسیود را در برابر دو رهبر حزب کارگران کردستان (پکک) به تهران تحویل دادهاست اما هیچ منبع مستقلی این اطلاعات را تاکنون تأیید نکردهاست.[2]
در ۱۱ آبان ۱۳۹۹ مجتبی ذوالنوری رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت نیروهای امنیتی و اطلاعاتی در حال بازجویی از حبیب اسیود، رهبر پیشین حرکت النضال هستند و گفت که او توسط شاخههای امنیتی و اطلاعاتی ایران در خارج از کشور بازداشت و به ایران منتقل شدهاست.[3]
در ۲۲ آبان ۱۳۹۹ وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی، اطلاعیهای با خبر دستگیری او منتشر کرد اما در اطلاعیه خود توضیح نداد که حبیب اسیود چگونه و در چه کشوری دستگیر شدهاست.[4][5]
صدا و سیما شامگاه ۲۱ آبان ۱۳۹۹ ویدئوی کوتاهی از اعترافات اسیود منتشر کرد که در آن او میگوید سه نفر از اعضای این گروه در حمله مسلحانه روز ۳۱ شهریور ۱۳۹۷ به رژه نیروهای مسلح در اهواز نقش داشته و دولت عربستان سعودی از این گروه پشتیبانی میکند.[6]
همکاری ترکیه با ایران
هدی هواشمی، همسر حبیب اسیود گفته وزارت امور خارجه سوئد اطمینان دارد مأموران اطلاعاتی ایران با همکاری ترکیه و از طریق مرز استان آذربایجان غربی او را به ایران بردهاند. به گفته او حبیب اسیود به نوعی مورد تهدید قرار گرفته و مجبور شده به ترکیه برود. .[7]
همکاری وزارت اطلاعات با شبکه قاچاق مواد مخدر
در ۲۳ آذر ۱۳۹۹ روزنامه واشینگتن پست در گزارشی به گفته یک مقام ترکیهای نوشت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی حبیب اسیود را به ترکیه کشاند و پس از ربودنش توسط یک شبکه قاچاق مواد مخدر، او را به ایران منتقل کرد.[8][9]
بر پایه این گزارش، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی توسط یک زن به نام «صابرین سعیدی»، حبیب اسیود را از سوئد به ترکیه کشاند و پس از خوراندن دارو به او، با کمک یک گروه مشهور قاچاقچی مواد مخدر تحت امر وزارت اطلاعات ایران با دستوپای بسته و داخل یک خودرو به استان وان در نزدیکی مرزهای ایران رساند و از آنجا او را به داخل کشور انتقال داد. در ادامه واشینگتن پست نوشت که اسیود ۱۸ مهر ۱۳۹۹ برای دیدار با یک زن به نام «صابرین» از سوئد به استانبول آمد و یک روز پیش از آن نیز صابرین با گذرنامه ایرانی به ترکیه سفر کرده بود و ظاهراً هماکنون به ایران بازگشته است.[1]
مقام امنیتی ترکیه به روزنامه واشینگتن پست گفت مأموران امنیتی ترکیه پس از انتشار گزارشهایی از ربوده شدن این فرد، تحقیقات خود را آغاز کردند و تاکنون ۱۱ نفر در همین رابطه بازداشت شدهاند. واشینگتن پست همچنین به قتل مسعود مولوی با همدستی یک قاچاقچی مواد مخدر ایرانی در ترکیه با نام ناجی شریفی زیندشتی در سال ۱۳۹۸ اشاره کرد؛ شخصی که گفته میشود در عملیات ربوده شدن اسیود نیز دست داشتهاست. به گفته مقام ترکیهای، زیندشتی متواری است و ترکیه بر این باور است که او هماکنون در ایران است.[1]
ناجی شریفی زیندشتی
زیندشتی که گفته میشود برای ایران نیز خبرچینی میکرده، نزدیک به ۱۰ سال پیش به اتهام قاچاق هروئین در ترکیه بازداشت و زندانی شده بود. دختر وی نیز سال ۲۰۱۴ در پی یک تیراندازی که احتمال میرود از طرف باند قاچاق رقیب زیندشتی سازماندهی شده بود کشته شد. زیندشتی در سال ۲۰۱۸ نیز به اتهام قتل در ترکیه بازداشت شد اما شش ماه بعد دولت ترکیه با اقدامی که جنجالی توصیف شد، وی را آزاد کرد. بر پایه گزارش واشینگتن پست، گفته میشود بوهران کوزو، معاون رئیسجمهوری ترکیه که از ویروس کرونا جان باخت، در پرونده آزادسازی وی دخالت کرده بود. زیندشتی در جوانی در ایران نیز به اتهام قاچاق مواد مخدر زندانی شده بود و در ۲۰ سالگی با فرار از زندان اوین، به خارج از کشور گریخت. واشینگتن پست مینویسد معلوم نیست او از چه زمانی با حکومت ایران همکاری میکند.[1]
بختیار فرات، از اقوام زیندشتی در آبان ماه ۱۳۹۹ هنگامی که قصد سفر به ایران را داشت بازداشت شد. او به مقامات ترکیه گفت زیندشتی پیش از ربوده شدن اسیود چندین دیدار با مقامات جمهوری اسلامی داشتهاست.[1]
دربارهٔ م. صابرین، فوآد الکعبی از دوستان اسیود به واشینگتن پست گفت که او این زن را با نام دیگری میشناخته که چهار سال پیش به صورت مرموز با اسیود ازدواج کرده بود. وی گفت: «اسیود به شدت مقروض بود و این خانم قبلاً ۱۰۰ هزار یورو به وی قرض داده بود. پیش از ربوده شدن اسیود نیز این خانم قرار بود که دوباره به وی پول قرض دهد اما طرح اولیه این بود که دیدارشان در قطر باشد». او گفت معلوم نیست چگونه اسیود قانع شد که این دیدار در ترکیه انجام شود.[1]
دستگیری ۱۱ نفر
در ۲۴ آذر ۱۳۹۹ تلویزیون تیآرتی ترکیه خبر داد که سازمان اطلاعات و امنیت ملی (میت) اعضای یک شبکه ۱۱ نفره مرتبط با دستگاههای اطلاعاتی ایران که توسط یک قاچاقچی مواد مخدر مدیریت میشد و اقدام به «ربودن یا کشتن مخالفان حکومت ایران میکرد» را بازداشت کردهاست.[10][11][12][13]
به گزارش تلویزیون تیآرتی ترکیه، این شبکه ۱۱ نفره در آخرین اقدام خود، حبیب اسیود را به ترکیه کشاند و پس از ربودنش او را به ایران منتقل کرد. عملیات کشاندن اسیود به ترکیه و ربودن او با کمک همسر پیشین او به نام «م. صابرین» صورت گرفتهاست. صابرین با وعده راهاندازی صادرات چوب از سوئد و آغاز فعالیتهای تجاری مشترک، موفق به کشاندن حبیب اسیود به ترکیه شدهاست.[10]
بر پایه گزارش تلویزیون تیآرتی ترکیه، شبکه بازداشت شده که در ربودن اسیود نقش داشتهاند تحت نظر «ناجی شریفی زیندشتی» فعالیت میکند و این قاچاقچی مشهور با دستگاههای اطلاعاتی ایران در ارتباط بودهاست.[10]
انتشار تصاویر دوربینهای مدار بسته
در ۲۷ آذر ۱۳۹۹ شبکه اسکای نیوز تصاویر دوربینهای مداربسته از شیوه ربودن حبیب اسیود و قاچاق او به ایران منتشر کرد. بر پایه این گزارش یک زن (صابرین سعیدی) که جاسوس وزارت اطلاعات است، برای قرار عاشقانه او را به استانبول میکشاند (۹ اکتبر) سپس در یک پمپ بنزین به کمک چند مرد او را بیهوش میکند و به خانهای در شرق ترکیه در نزدیکی مرز مشترک با ایران میآورد. روز بعد یک خودروی سفیدرنگ از همان خانه به سمت مرز ایران حرکت میکند و دو روز بعد اعتراف (به عقیده بسیاری اجباری) از صدا و سیما جمهوری اسلامی منتشر میشود.[14][15][16][17][18][19]
در تصاویر دوربینهای مدار بستهٔ فرودگاه استانبول، صابرین سعیدی با حجاب و ماسک بر صورت دیده میشود که پیش از دیدار با حبیب اسیود با چند مرد دیگر صحبت میکند. آن دو مرد در یک فروشگاه ابزار فروشی دیده میشوند و دارند طناب میخرند. به گفته اسکای نیوز چند نفر دیگر در مرز ایران همکاری کردند و کارآگاهان و مأموران اطلاعاتی ترکیه با استفاده از تصاویر دوربینهای مدار بسته چند نفر را دستگیر کردند.[14][15]
به نوشتهٔ العربیه صابرین سعیدی از یک خانوادهٔ عرب اهوازی میآید که پیشتر بعضی اعضایش با اتهامهای سیاسی توسط حکومت ایران اعدام شدهاند. او از سال ۲۰۱۷ که به بریتانیا رفت با برخی فعالان اهوازی ارتباط برقرار کرد.[20][21]
جستارهای وابسته
منابع
- «واشینگتنپست: ایران از طریق یک زن و قاچاقچیان مواد مخدر حبیب اسیود را از ترکیه ربود». رادیو فردا. ۲۴ آذر ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۴ آذر ۱۳۹۹.
- رادیو فردا (۱۰ آبان ۱۳۹۹). «العربیه: ایران رهبر گروه النضال اهواز را در ترکیه ربود».
- رادیو فردا (۱۱ آبان ۱۳۹۹). «رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس: نیروهای امنیتی در حال بازجویی از حبیب اسیود هستند».
- رادیو فردا (۲۲ آبان ۱۳۹۹). «بیانیه دیرهنگام وزارت اطلاعات ایران دربارهٔ دستگیری رهبر پیشین گروه «النضال»».
- دویچه وله فارسی. «بیانیه دیرهنگام وزارت اطلاعات: حبیب اسیود را دستگیر کردیم».
- بیبیسی فارسی (۲۲ آبان ۱۳۹۹). «حبیب اسیود در اعتراف تلویزیونی سه نفر را به دست داشتن در حمله اهواز متهم کرد».
- «بازداشت یکی از رهبران 'مقاومت ملی احواز'؛ حبیب اسیود کیست و چگونه ناپدید شد؟». بیبیسی فارسی. ۱۰ آبان ۱۳۹۹.
- ایندیپندنت فارسی (۲۴ آذر ۱۳۹۹). «استفاده از یک زن و قاچاقچی بینالمللی برای عملیات اطلاعاتی ربودن حبیب اسیود».
- رادیو زمانه. «یک مقام ترکیهای:ماموران امنیتی ایران رهبر گروه الحوازیه را در خاک ترکیه ربودند».
- رادیو فردا (۲۴ آذر ۱۳۹۹). «ترکیه افراد یک «شبکه ۱۱ نفره» را که با نهادهای امنیتی ایران همکاری میکردند، بازداشت کرد».
- «'همکاری وزارت اطلاعات ایران با باند تبهکار در ربودن حبیب اسیود'؛ ۱۳ نفر در ترکیه بازداشت شدند». بیبیسی فارسی. ۲۴ آذر ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۴ آذر ۱۳۹۹.
- دویچه وله فارسی (۱۴ دسامبر ۲۰۲۰). «ترکیه: ۱۱ عضو شبکه ربایندگان حبیب اسیود را دستگیر کردیم».
- ایندیپندنت فارسی. «دستگیری ۱۱ عضو کارتل موادمخدر در ترکیه در ارتباط با دستگاه امنیتی ایران».
- sky.com. «Habib Chaab: Files show how Iranian dissident was kidnapped in Turkey after 'honeytrap by Iran'».
- «تصاویر دوربینهای مدار بسته از «نحوه ربودن و قاچاق حبیب اسیود به ایران»». ایندیپندنت فارسی. ۲۷ آذر ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۸ آذر ۱۳۹۹.
- رادیو فردا. «عملیات کشاندن حبیب اسیود به ترکیه و ربودن او در گزارشی از شبکه اسکاینیوز».
- ایران اینترنشنال. «انتشار تصاویر دوربینهای مداربسته از چگونگی ربایش و انتقال حبیب اسیود از ترکیه به ایران».
- «Exclusive: Iranian dissident lured into kidnap 'honeytrap'».
- «انتشار تصاویر دوربینهای مداربسته از چگونگی ربایش و انتقال حبیب اسیود از ترکیه به ایران».
- «اطلاعات تازه دربارهٔ زنی که در ماجرای ربودن حبیب اسیود در ترکیه نقش داشت». رادیو فردا. ۲۹ آذر ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۹ آذر ۱۳۹۹.
- «پرستویی که فعال اهوازی را به دام ایران انداخت، بیشتر بشناسید». العربیه. ۲۹ آذر ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۸ آذر ۱۳۹۹.