گذرنامه ایرانی

گذرنامهٔ جمهوری اسلامی ایران (به انگلیسی: Islamic republic of Iran Passport) یک مدرک شناسایی برای شهروندان ایران است که جهت سفر به خارج از کشور صادر می‌شود. دارا بودن گذرنامهٔ جمهوری اسلامی ایران به معنی داشتن تابعیت ایران است. مسئولیت نظارت بر گذرنامهٔ ایرانی به عهدهٔ ادارهٔ کل گذرنامه وابسته به نیروی انتظامی است.

گذرنامهٔ جمهوری اسلامی ایران
گذرنامه ایران که از سال ۲۰۱۱ به بعد به‌صورت زیست‌سنجشی صادر می‌گردد.
صادرکننده ایران، پلیس گذرنامه
نوع مدرکگذرنامه
هدفاحراز هویت و سفر
شرایط احرازشهروندی (تابعیت) ایران

سربازی برای مردان

اجازه محضری برای زنان متأهل
انقضا۵ سال

محتویات گذرنامه

گذرنامه‌های ایرانی به رنگ زرشکی می‌باشد که نشان رسمی ایران در بالای جلد آن‌ها درج و عبارت جمهوری اسلامی ایران و واژهٔ گذرنامه به زبان فارسی و عبارت Islamic Republic of Iran و واژهٔ Passport به زبان انگلیسی نیز در زیر آن نوشته شده‌است. در صفحهٔ مشخصات، بالا سمت چپ شمارهٔ هشت رقمی گذرنامه با اعداد فارسی نوشته‌است و در زیر آن نوع گذرنامه کد کشور و شمارهٔ گذرنامه به زبان انگلیسی درج گردیده‌است؛ و بعد از آن به ترتیب شامل شمارهٔ ملی، نام، نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ و محل تولد، شمارهٔ شناسنامه، جنسیت و تاریخ صدور و تاریخ انقضاء به زبان فارسی و انگلیسی درج شده‌است.

ایران در سال ۱۳۸۶ اقدام به تولید آزمایشی گذرنامهٔ بیومتریک برای گذرنامه‌های دیپلماتیک و در سال ۱۳۹۰ برای گذرنامه‌های عادی کرد. گذرنامهٔ ایرانی دارای ۳۲ صفحه است.

در پشت صفحهٔ این گذرنامه درج شده: دارندهٔ این گذرنامه حق سفر به فلسطین اشغالی را ندارد. منظور از فلسطین اشغالی، اسرائیل است.

یادمان‌های ایران

در گذرنامهٔ ایرانی هر دو صفحهٔ آن تصویر یکی از یادمان‌های ایران نقش بسته است که به ترتیب به شرح زیر است:

درخواست

برای اخذ گذرنامهٔ ایرانی، متقاضی باید شخصاً به یکی از دفاتر خدمات انتظامی پلیس +۱۰ مراجعه کند.

مدارک مورد نیاز

  • ارائهٔ اصل شناسنامه (افراد بالای ۱۵ سال شناسنامه عکسدار) و کارت ملی یا تائیدیه از ثبت احوال
  • ارائهٔ آخرین گذرنامهٔ اخذ شده
  • یک قطعه عکس ۶*۴ تمام رخ با زمینهٔ سفید، برای مردان بدون عینک، کلاه یا کراوات و برای زنان با رعایت حجاب اسلامی کامل و بدون آرایش (عکس در دفاتر خدمات پلیس +۱۰ گرفته می شود احتیاجی به قطعه عکس پاسپورتی و یا هیچگونه عکس دیگری نیست)
  • اجازهٔ محضری برای کودکان زیر ۱۸ سال از طرف پدر یا قیم قانونی
  • برای بانوان متأهل، اجازهٔ محضری از سوی همسر
  • برای بانوان بیوه یا مطلقه، اصل گواهی فوت همسر یا طلاق‌نامه
  • برای آقایان، ارائهٔ کارت هوشمند پایان خدمت یا معافیت یا اجازهٔ سازمان وظیفهٔ عمومی ناجا برای دانشجویان و دانش‌آموزان (برای مردان بالای ۵۰ سال نیازی به ارائهٔ کارت نیست)[1]
  • فیش‌های واریزی به حساب بانک ملی به مبلغ ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال (مخصوص تهران بزرگ) به ادارهٔ گذرنامه و مبلغ ۵۰٬۰۰۰ ریال به نام عوارض شهرداری (مخصوص تهران بزرگ)
  • ارائهٔ اصل نامهٔ حفا برای پرسنل شاغل در نیروهای مسلح و بازنشسته‌شدگان زیر ۵ سال پس از تائید و ممهور به مهر دبیرخانهٔ ادارهٔ گذرنامه
  • نحوهٔ ورود به ایران و ارائهٔ مدرک ورود به ایران برای متقاضیانی که محل تولدشان خارج از کشور می‌باشد.

محدودیت‌های اخذ گذرنامهٔ ایرانی
  • طبق مادهٔ ۱۸ قانون گذرنامه، کلیهٔ افراد زیر ۱۸ سال برای اخذ گذرنامه نیاز به اجازهٔ کتبی ولی یا قیم خود را دارند.
  • طبق تبصرهٔ ۴ این ماده، کلیهٔ زنان ایرانی متأهل، برای اخذ گذرنامه نیازمند اجازهٔ کتبی همسرانشان هستند، اگر چه که زنانی که با همسرانشان مقیم کشور خارجی هستند یا آن‌هایی که همسر خارجی دارند نیازی به اجازه ندارند.
  • دختران مجرد بالای ۱۸ سال احتیاجی به اجازهٔ کتبی از ولی خود ندارند.
  • کلیهٔ مردان ایرانی باید یا دارای کارت پایان خدمت و معافیت باشند یا اجازهٔ کتبی ادارهٔ وظیفهٔ عمومی را اخذ کرده باشند.[2]

روادید برای شهروندان ایرانی
نوشتار اصلی: نیاز به روادید برای ایرانیان

در سال ۲۰۲۰ گذرنامهٔ جمهوری اسلامی ایران به ردهٔ ششمین گذرنامهٔ کم‌اعتبار جهان سقوط کرد. در میان ۱۹۹ کشور جهان، گذرنامهٔ ایرانی مقام ۱۹۴ را داراست. پس از پاسپورت ایرانی، گذرنامه‌های یمن، سومالی، سوریه، افغانستان قرار دارند. گذرنامهٔ عراق هم در انتهای جدول است. بر اساس این جدول، گذرنامهٔ کشورهایی چون پاکستان، اریتره، بنگلادش، ‌کرهٔ شمالی، لیبی و مناطق فلسطینی‌نشین نسبت به گذرنامهٔ ایرانی از نظر اعتباری در وضعیت بهتری قرار دارند.‎[3][4] در سال ۲۰۲۰، با پاسپورت جمهوری اسلامی ایران، به ۱۲ کشور مالزی ، ترکیه ، قطر ، ارمنستان، گرجستان، نیووی، جزایر کوک، اکوادور، ونزوئلا، هائیتی، دومینیکاو ایالت فدرال میکرونزی میتوان بدون ویزا سفر کرد.

نیازمندی روادید برای شهروندان ایرانی
  ایران
  بدون نیاز به روادید
  روادید هنگام ورود
  روادید الکترونیکی
  روادید به‌صورت آنلاین یا هنگام ورود
  نیاز به روادید

بنا بر تحقيق وبگاه Henley Passport Index، در ماه می سال ٢٠٢١، رتبه اين پاسپورت ٩٩ (از بين پاسپورت ١١٠ كشور مورده تحقيق) ميباشد كه با رتبه گذرنامه سيريلانكا برابر است و دارندگان آن، قادر به سفر به چهل و دو كشور به صورت بدون ويزا يا ويزا در زمان ورود ميباشند. تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران و در دورهٔ محمدرضاشاه پهلوی، شهروندان ایرانی می‌توانستند بدون روادید به بسیاری از کشورهای جهان سفر کنند. به نوشتهٔ روزنامهٔ اطلاعات در شمارهٔ روز پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۵۷ یعنی تنها ۹ ماه پیش از وقوع انقلاب اسلامی، مسافرت برای ایرانی‌ها به تمام کشورهای اروپا جز کشورهای اروپای شرقی و سوئیس و اتریش، بدون روادید امکان‌پذیر بود. مسافران ایرانی برای سفر به کشورهای ایالات متحدهٔ آمریکا، کانادا و همهٔ کشورهای آمریکای لاتین حتماً باید روادید می‌گرفتند. همچنین مسافران ایرانی از میان کشورهای آفریقایی، برای سفر به اتیوپی، مراکش و تونس نیازی به روادید نداشتند. تایلند، سنگاپور، فیلیپین، هند، اندونزی، هنگ‌کنگ و ژاپن هم از مسافران ایرانی روادید نمی‌خواستند.[5][6]

تکذیب شنود افراد از طریق تراشه

۱۰ خرداد ۱۳۹۹، سرتیپ دوم ستاد صادق رضادوست، رئیس پلیس مهاجرت و گذرنامهٔ نیروی انتظامی ، ردیابی و شنود افراد از طریق کار گذاشتن تراشه یا چیپ در گذرنامه‌ها را تکذیب کرد و آن را شایعه خواند. او گفت که ایران هم مثل «۹۰ درصد» از کشورهای دیگر، «گذرنامه‌اش الکترونیکی است و بر این اساس تراشه‌ای الکترونیکی در آن نصب شده‌است.» به گفتهٔ این مقام، این تراشهٔ الکترونیکی در گذرنامه‌های ایرانی تنها برای جلوگیری از «جعل آن‌ها و افزایش ضریب ایمنی» نصب شده‌است.[7][8]

نگارخانه
  • گذرنامهٔ شاهنشاهی
  • گذرنامهٔ شاهنشاهی، 'شرایط و قوانین مربوط به دارنده' (به زبان فرانسه).
  • گذرنامهٔ پیشین ایران

منابع
  1. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۷.
  2. «قانون گذرنامه‌ها». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۷.
  3. «سقوط اعتبار گذرنامهٔ ایرانی به انتهای جدول گذرنامه‌های جهان».
  4. «Global Passport Power Rank 2020».
  5. «پاسپورت ایرانی؛ آنچه بود، آنچه شد». رادیو فردا. مرداد ۹۵. دریافت‌شده در ۱۶ اوت ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  6. «یک قرن گذرنامه؛ گذرنامهٔ ایرانی کجای کار است؟». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۷ آبان ۱۳۹۴.
  7. «تکذیب شنود افراد از طریق کارگذاری تراشه در گذرنامه‌های ایرانی».
  8. «رد شایعهٔ شنود اطلاعات افراد با کارگذاری «چیپ» در گذرنامه‌».

پانویس

https://www.passportindex.org/byRank.php سایت سنجش ارزش گذرنامه‌های جهان

مدارک لازم برای صدور گذرنامه

Wikipedia contributors, "Iranian passport," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Iranian_passport&oldid=312600065 (accessed September 8, 2009).

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.