جزایر کوک

جزایر کوک[2] (به انگلیسی: Cook Islands) واقع است در قارهٔ اقیانوسیه، اقیانوس آرام جنوبی، غرب جزایر پولینزیای فرانسه، شرق تونگا و جنوب غرب ساموآ ی آمریکا. پایتخت جزایر کوک، شهر آواروآ[3] با ۱۰ هزار نفر جمعیت می‌باشد. مساحت جزایر کوک ۲۴۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۹٬۵۶۹ نفر است.

مختصات: ۲۱°۱۲′ جنوبی ۱۵۹°۴۶′ غربی
جزایر کوک
Cook Islands
Kūki 'Āirani
[[File:‎|85px|alt=نشان جزایر کوک|جزایر کوک]]
نشان ملی
سرود: ایزد راستی است
پایتخت
و بزرگترین شهر
آواروآ
۲۱°۱۲′ شمالی ۱۵۹°۴۶′ شرقی
زبان(های) رسمیانگلیسی، مائوری جزایر کوک
زبان(های) محلیپوکاپوکان، راکاهانگا-مانی‌هیکی
گروه‌های قومی
۸۷٫۷٪ مائوری، ۵٫۸٪ غیر مائوری و ۶٫۵٪ غیره[1]
حکومتسلطنت مشروطه
• رئیس کشور
نماینده ملکه
نخست‌وزیر
الیزابت دوم
سر فردریک گادوین توتو
هنری پونا
بنیان‌گذاری۴ آگوست ۱۹۶۵
۱۹۹۲
مساحت
• کل
خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «ک»خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «ک»خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «ک» (خطای عبارت: عملگر < دور از انتظارخطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «ک»مایل‌مربع) (۲۱۰)
جمعیت
• برآورد سال ۲۰۰۶
۱۹٬۵۶۹ نفر (۲۱۳)
• تراکم
۷۶ /به ازای هر کیلومترمربع (۱۹۶٫۸ /مایل‌مربع) (۱۹۷)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)برآورد ۲۰۰۵ 
• کل
۱۸۳٫۲ میلیون دلار (بدون رتبه)
• سرانه
۹٬۱۰۰ (بدون رتبه)
واحد پولدلار زلاندنو و دلار جزایر کوک (NZD)
منطقه زمانیUTC-10
جهت رانندگیراست
پیش‌شماره تلفنی۶۸۲
کد ایزو ۳۱۶۶CK
دامنه سطح‌بالا.ck

جزایر کوک به صورت مجمع الجزایر بوده و از بیش از ۱۲۰ جزیره تشکیل شده‌است که مهمترین آنها، راروتونگا،[4] آیتوتاکی،[5] راکاهانگا،[6] پوکاپوکا[7] و پالمرستون[8] نام دارند.

تاریخ

دیرینه شناسان و باستان شناسان ردپایی از وجود انسان در ۴ قرن پیش از میلاد را در جزایر کوک، کشف کرده‌اند. تاریخ شفاهی راراتونگا (مهمترین جزیره از مجمع الجزایر کوک و تنها جزیره قابل سکنی جزایر کوک) به حدود ۱۴۰۰ سال پیش بازمی‌گردد.

اولین اروپایی در سال ۱۵۹۵ به این جزایر رسید، دریانورد اسپانیایی به نام «آلوارو دی مندانا»[9] با توقف کوتاه مدتی در جزیرهٔ شمالی پوکاپوکا به راه خود ادامه داد. در سال ۱۶۰۶ دریانورد دیگر اسپانیایی به نام پدرو فرناندز دی کویروس[10] به دیگر جزیرهٔ شمالی یعنی راکاهانگا سفر کرد، اقامت او نیز کوتاه مدت بود؛ و اما کاپیتان جیمز کوک[11] دریانورد انگلیسی اولین اروپایی بود که این جزیره را به‌طور کامل و دقیق کشف کرد، کاپیتان کوک در سال ۱۷۷۳ به این جزایر رسید و در سال ۱۷۷۷ به کشورش بازگشت، او در طول این ۴ سال اقامتش در مجمع الجزایر کوک، کلیهٔ جزایر ناشناخته را کشف نمود. در سال ۱۸۳۵ در اولین اطلسی که از جزایر اقیانوس آرام جنوبی تهیه شد، این جزایر به نام «جزایر کوک» به ثبت رسید و امروزه نیز به همین نام خوانده می‌شود، در آن زمان، جزایر شمالی با نام‌های جزایر پنرین[12] و جزایر مانی هیکی[13] نامیده می‌شد.

پای مبلغین مسیحی در قرن ۱۹ میلادی به این جزایر باز شد که نقش عمده‌ای در تحول فرهنگ و مذهب جزیره نشینان برجای گذاشت، با این حال مبلغین هیچ اقدامی به منظور ریشه کن کردن فرهنگ‌های بومی مردم جزیره انجام ندادند. اولین ملبغ مسیحی که به جزایر کوک سفر کرد، کشیشی به نام «جان ویلیامز»[14] از جامعهٔ مبلغین مسیحی لندن بود که در سال ۱۸۲۱ وارد جزیرهٔ آیتوتاکی شد. هرچند تأثیر مبلغان مسیحی بر دیگر جزایر اقیانوس آرام جنوبی نیز بسیار ملموس بود، دیگر مبلغین مسیحی در سال ۱۸۲۳ از جزایر سوسایتی (پولینزیای فرانسه) وارد جزیرهٔ راروتونگا شدند.

در سال ۱۸۸۸ بریتانیا به تلافی ادعای مالکیت فرانسه بر پولینزیا (همسایهٔ غربی جزایر کوک) رسماً تحت‌الحمایگی جزایر کوک را اعلام کرد، پس از آن شمار مستعمرات بریتانیا در اقیانوس آرام جنوبی به طرز فراینده‌ای رشد یافت. در سال ۱۹۰۰ نیوزیلند، راروتونگا و سایر جزایر عمدهٔ مجمع الجزایر کوک را ضمیمهٔ خود ساخت، نیوزیلند چند سال بعد دیگر جزایر شمالی آن را نیز مال خود کرد.

سیاست
کشورهایی که با جزایر کوک پیوند دیپلماتیک دارند.

در سال ۱۹۶۵ جزایر کوک، حق خودمختاری در امور داخلی را به دست آورد ولی هنوز دفاع و سیاست خارجی آن، تحت کنترل نیوزیلند است.

آلبرت هنری[15] که رهبر حزب جزایر کوک[16] بود، نقش مهمی در جنبش‌های استقلال طلبانهٔ جزایر کوک داشت. آلبرت هنری در سال ۱۹۶۸ نخست‌وزیر شد، در سال ۱۹۷۴ او حائز رتبهٔ «شوالیه» گشت ولی چندی بعد این درجهٔ فسخ شد. در سال ۱۹۸۰ او را به فساد متهم کردند. آلبرت هنری در سال ۱۹۸۱ درگذشت.

دکتر توماس دیویس[17] از حزب دموکرات، نخست‌وزیر بعدی جزایر کوک بود. چندین سال جزایر کوک گرفتار بی‌ثباتی سیاسی بود، نخست‌وزیر ظرف مدت کوتاهی تغییر می‌کرد و فرد دیگری جایگزین او می‌شد، از مهمترین نخست‌وزیرهای این دوره می‌توان به، جفری هنری و هنری نفو اشاره کرد. در ۱۴ دسامبر ۲۰۰۴، جیم ماروری[18] نخست‌وزیر جزایر کوک شد.

جغرافیا
ردیف نام جزیره مساحت
 جمعیت
(۲۰۰۵)		 موقعیت
۱مانی هی کی (همفری)۷۱جزایر کوک شمالی
۲جزیره ناساو۰٬۵۷۱ (۲۰۰۶)جزایر کوک شمالی
۳جزیره تونگاروا (بنرهین)جزایر کوک شمالی
۴جزیره پوکاپوکا (خطر)۶۴۶ (۲۰۰۱)جزایر کوک شمالی
۵جزیره راکاهانگا (رئیرسون)جزایر کوک شمالی
۶جزیره سووارو (انکورج)جزایر کوک شمالی
۷جزیره تما ریف۰٬۱۶جزایر کوک شمالی
۸جزیره آیتوتاکیجزایر کوک سفلی
۹جزیره مانگایاجزایر کوک سفلی
۱۰جزیره راروتونگا۱۴٬۱۵۳ (۲۰۰۶)جزایر کوک سفلی
۱۱جزبره پلمرستونجزایر کوک سفلی
۱۲جزیره مانوآئه (هروی)۶٫۱۷غیر مسکونی (۲۰۰۸)جزایر کوک سفلی
۱۳جزیره تاکوتی۱٬۲۲جزایر کوک سفلی
۱۴جزیره وینسلو ریفجزایر کوک سفلی
۱۵جزیره آتیو۵۷۱ (۲۰۰۳)جزایر کوک جنوبی
۱۶جزیره ماوکه۳۷۰جزایر کوک جنوبی
۱۷جزیره میتیارو۲۲٬۲۵۲۱۹ (۲۰۰۸)جزایر کوک جنوبی

مردم

نژاد ۸۷ ٪ مردم جزایر کوک مائوریهای جزایر کوک و ۵ ٪ نیز پولینزیایی می‌باشند

همچنین دین ۵۵ ٪ ساکنان جزایر کوک، انگلیکان، ۱۶ ٪ کاتولیک، ۸ ٪ ادونتیست روز هفتم، ۳ ٪ کلیسای لتر دی ساینت و ۵ ٪ پروتستان هستند.

زبان رسمی جزایر کوک، انگلیسی است همچنین زبان مائوری نیز رایج است.

اقتصاد

واحد پول جزایر کوک، دلار نیوزیلند با واحد جزء (سنت) نام دارد. از مهمترین صادرات جزایر کوک می‌توان به نارگیل، انبه، مرکبات تازه و کنسرو شده، ماهی، صدف و پوشاک اشاره کرد. توریسم نیز از مهمترین صنایع جزایر کوک به‌شمار می‌رود.

پانویس
  1. World fact book: Cook Islands
  2. Cook Islands
  3. Avarua
  4. Rarotonga
  5. Aitutaki
  6. Rakahanga
  7. Pukapuka
  8. Palmerston
  9. Alvaro de Mendana
  10. Pedro Fernandez de Quirَs
  11. Captain. James Cook
  12. Penrhyn Islands
  13. Manihiki Islands
  14. Reverend John Williams
  15. Albert Henry
  16. Cook Islands Party
  17. Dr. Thomas Davis
  18. Jim Marurai

منابع
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جزایر کوک موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.