دولت موقت ایران
دولت موقت انقلاب اسلامی ایران[1] که به صورت خلاصه با عنوان دولت موقت ایران شناخته میشود، دولتی در ایران بود که پس از انقلاب از سال ۱۳۵۷ و به منظور رسیدگی به اوضاع به فرمان سید روحالله خمینی تشکیل شد و تا ۱۳۵۸، پیش از اعلام استعفای مهدی بازرگان به مدت ۹ ماه (بهطور دقیق ۲۷۵ روز) بر سر کار بود.
دولت موقت بازرگان | |
---|---|
هیئت دولتِ موقت در ایران | |
نخستوزیر ایران | |
تاریخ تشکیل | ۱۵ بهمن ۱۳۵۷[1] |
تاریخ انحلال | ۱۴ آبان ۱۳۵۸[1] |
کسان و سازمانها | |
رییس دولت | مهدی بازرگان |
پیشینهٔ رییس دولت | معاون وزیر فرهنگ (۱۳۳۰) |
رییس کشور | محمدرضا پهلوی (تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷) سید روحالله خمینی (از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷) |
شمار وزیران | وزیران: ۱۷ (آغاز) - ۱۸ (پایان) وزیران مشاور: ۲ (آغاز) - ۴ (پایان) |
وزیران کناررفته (درگذشت/استعفا/برکناری) | ۷ وزیر + ۱ وزیر مشاور |
شمار همهٔ وزیران | ۲۵ وزیر + ۵ وزیر مشاور |
کابینهٔ مخالفان | دولت شاپور بختیار (تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷) |
پیشینه | |
انتخابات(ها) | بدون انتخابات |
دوره(های) مجلس | بدون مجلس |
پیشنهاد و تایید | بدون رأی اعتماد توسط سید روحالله خمینی |
پیشین | دولت شاپور بختیار (دودمان پهلوی) |
پسین | هیئت دولت موقت شورای انقلاب (جمهوری اسلامی ایران) |
با پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، سید روحالله خمینی حکم نخستوزیری دولت موقت را به نام مهدی بازرگان صادر کرد. او به مدت ۹ ماه (بهطور دقیق ۲۷۵ روز) سمت نخست وزیری موقت را بر عهده داشت. پس از اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان در ۱۳ آبان وی و دولت او بهطور کامل استعفا دادند. بازرگان بعد از استعفا از نخستوزیری در اولین دوره مجلس به نمایندگی مردم تهران برگزیده شد.
تشکیل دولت موقت
پس از ورود سید روحالله خمینی در روز ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ به ایران، او طی سخنانی در بهشت زهرا وعده تشکیل دولتی انقلابی را داد. او در نطق تاریخی خود گفت:
من تو دهن این دولت میزنم، من دولت تعیین میکنم، من به پشتیبانی این ملت دولت تعیین میکنم، من به واسطه اینکه ملت مرا قبول دارد.
در شامگاه ۱۴ بهمن طی جلسهای که با حضور اعضای شورای انقلاب اسلامی در اقامتگاه خمینی در دبستان علوی شماره ۲ برگزار شد مهدی بازرگان به عنوان نخست وزیر دولت موقت تعیین شد. حکم نخست وزیری بازرگان در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۵۷ مصادف با ۶ ربیعالاول ۱۳۹۹ ابلاغ شد و در تاریخ ۱۶ بهمن ۱۳۵۷ در آمفیتئاتر مدرسه علوی در خیابان ایران ( خیابان عین الدوله سابق) به او اعطا شد. در حکم نخست وزیری بازرگان آمده بود:
بنا به پیشنهاد شورای انقلاب، بر حسب حق شرعی و حق قانونی ناشی از آرای اکثریت قاطع قریب به اتفاق ملت ایران که طی اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبری جنبش ابراز شدهاست و به موجب اعتمادی که به ایمان راسخ شما به مکتب مقدس اسلام و اطلاعی که از سوابقتان در مبارزات اسلامی و ملی دارم، جنابعالی را بدون در نظر گرفتن روابط و حزبی بستگی به گروهی خاص، مأمور تشکیل دولت موقت مینمایم تا ترتیب اداره امور مملکت و خصوصاً انجام رفراندوم و رجوع به آرای عمومی ملت دربارهٔ تغییر نظام سیاسی کشور به جمهوری اسلامی و تشکیل مجلس مؤسسان از منتخبین مردم جهت تصویب قانون اساسی نظام جدید و انتخاب مجلس نمایندگان ملت بر طبق قانون اساسی جدید را بدهید.
خمینی در مراسم اعطای حکم به بازرگان در سخنرانی خود، بازرگان را پیشنهاد شورای انقلاب خواند و به بختیار نخستوزیر دولت شاهنشاهی اخطار کرد تا با دولت موقت مخالفتی نکند.
اعضای هیئت دولت
مقام | نام | آغاز تصدی | پایان تصدی | حزب سیاسی | منبع | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
دفتر نخستوزیری | |||||||||
نخستوزیر | مهدی بازرگان | ۱۵ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | ||||
رئیس دفتر نخستوزیر | هاشم صباغیان* | ۱۵ بهمن ۱۳۵۷ | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | نهضت آزادی | [3] | ||||
ابوالفضل بازرگان | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [4] | |||||
ابراهیم حکیمی | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | تابستان ۱۳۵۸ | مستقل | [4] | |||||
غلامرضا رستگارپور | تابستان ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | مستقل | [4] | |||||
وزیران | |||||||||
وزیر آموزش و پرورش | غلامحسین شکوهی | ۳ اسفند ۱۳۵۷ | ۱۸ شهریور ۱۳۵۸ | مستقل | [2][5] | ||||
محمدعلی رجایی* | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [6] | |||||
وزیر ارشاد ملی | ناصر میناچی | ۳ اسفند ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | مستقل | [2] | ||||
وزیر امور اقتصادی و دارایی | علی اردلان | ۲۶ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [7] | ||||
وزیر امور خارجه | کریم سنجابی | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۲۶ فروردین ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [2][8] | ||||
مهدی بازرگان* | ۲۶ فروردین ۱۳۵۸ | ۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | |||||
ابراهیم یزدی* | ۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ | ۹ اردیبهشت ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [9] | |||||
ابراهیم یزدی | ۹ اردیبهشت ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [10] | |||||
وزیر بازرگانی | رضا صدر | ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | ||||
وزیر بهداری و بهزیستی | کاظم سامی | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۷ آبان ۱۳۵۸ | جاما | [2][11] | ||||
کاظم یزدی* | ۱۳ آبان ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | مستقل | [12] | |||||
وزیر پست، تلگراف و تلفن | محمدحسن اسلامی | ۳ اسفند ۱۳۵۷ | ۱۳ آبان ۱۳۵۸ | مستقل | [2][13] | ||||
وزیر دادگستری | اسدالله مبشری | ۲۶ بهمن ۱۳۵۷ | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [7] | ||||
احمد صدر حاجسیدجوادی | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | |||||
وزیر دفاع ملی | احمد مدنی | ۳ اسفند ۱۳۵۷ | ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [2] | ||||
محمدتقی ریاحی | ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ | ۲۷ شهریور ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [14] | |||||
مصطفی چمران | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [15] | |||||
وزیر راه و ترابری | یوسف طاهری | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | ا. ا. مهندسین | [2] | ||||
وزیر صنایع و معادن | محمود احمدزاده | ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | ||||
وزیر علوم و آموزش عالی | علی شریعتمداری | ۳ اسفند ۱۳۵۷ | ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ | جاما | [2] | ||||
وزیر فرهنگ و آموزش عالی | علی شریعتمداری | ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ | ۸ مهر ۱۳۵۸ | جاما | |||||
حسن حبیبی | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | ||||||
وزیر فرهنگ و هنر | پرویز ورجاوند* | ۶ اسفند ۱۳۵۷ | ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ | جبهه ملی | [16] | ||||
وزیر کار و امور اجتماعی | داریوش فروهر | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ملت ایران | [2] | ||||
علی اسپهبدی | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [17] | |||||
وزیر کشاورزی و عمران روستایی | علیمحمد ایزدی | ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [2] | ||||
وزیر کشور | احمد صدر حاجسیدجوادی | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | ||||
هاشم صباغیان | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | |||||
وزارت مسکن و شهرسازی | مصطفی کتیرایی | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | ا. ا. مهندسین | [2] | ||||
وزیر نفت | علیاکبر معینفر | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | ا. ا. مهندسین | [18] | ||||
وزیر نیرو | عباس تاج | ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | ا. ا. مهندسین | [2] | ||||
وزیران مشاور | |||||||||
امور اجرایی | محمدحسین بنیاسدی | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [19] | ||||
تعلیمات و تحقیقات | یدالله سحابی | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [20] | ||||
سرکشی دائمی به استانها | داریوش فروهر | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | ملت ایران | [21] | ||||
طرحهای انقلاب | یدالله سحابی | ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ | ۸ مهر ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | ||||
رئیس سازمان برنامه و بودجه | علیاکبر معینفر | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ا. ا. مهندسین | [2] | ||||
عزتالله سحابی | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [22] | |||||
معاونان نخستوزیر | |||||||||
معاون امور اداری و مالی | ابوالفضل بازرگان | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [4] | ||||
معاون امور انتقال | هاشم صباغیان | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2] | ||||
معاون امور انقلاب | ابراهیم یزدی | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۹ اردیبهشت ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [2][10] | ||||
مصطفی چمران | ۹ اردیبهشت ۱۳۵۸ | ۸ مهر ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | ||||||
معاون امور روابط عمومی | عباس امیرانتظام | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۰ تیر ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [23] | ||||
صادق طباطبایی | ۱۰ تیر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [23] | |||||
معاون امور همکاریهای دولت و مردم | محمدحسین بنیاسدی | اردیبهشت ۱۳۵۸ | مهر ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [24] | ||||
دبیرکل سازمان امور اداری و استخدامی | علیاکبر معینفر | ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ | ۸ مهر ۱۳۵۸ | ا. ا. مهندسین | [25] | ||||
مصطفی کتیرایی | مهر ۱۳۵۸ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | ا. ا. مهندسین | ||||||
رئیس سازمان اوقاف | ناصر میناچی | ۳ اسفند ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | مستقل | [26] | ||||
رئیس سازمان تربیت بدنی | حسین فکری* | ۲۳ بهمن ۱۳۵۷ | ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ | مستقل | [27] | ||||
حسین شاهحسینی | ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | جبهه ملی | [27] | |||||
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست | عباس سمیعی | اسفند ۱۳۵۷ | ۱۴ آبان ۱۳۵۸ | نهضت آزادی | [28] |
استعفای دولت موقت
پس از اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام و موافقت خمینی با این اقدام آنان، بازرگان و اعضای دولت وی بهطور دسته جمعی استعفا نمودند. خمینی هم با پذیرش استعفای آنان، اداره امور کشور را تا زمان برگزاری انتخابات به شورای انقلاب سپرد.
انتقادات به دولت موقت
طی گفتگو محمد توسلی اولین شهردار تهران بعد از انقلاب با ایرنا در اسفند 97 این انتقاد مطرح شد که چرا اکثر اعضای دولت موقت از اعضای نهضت آزادی انتخاب شدهاند , توسلی در جواب گفت:
شما ببینید کسانی که انتخاب شدند، چه کسانی بودند. آقای مهندس معینفر در سازمان برنامه انتخاب شدند. مهندس معینفر از سال 41 رئیس دفتر فنی سازمان برنامه و پدر زلزله ایران بودند.وزارت نیرو، آقای مهندس تاج انتخاب شدند. مهندس تاج یکی از مدیران قدیمی و موفق وزارت نیرو بود، از پایهگذاران انجمن اسلامی مهندسین در سال 1336 بودند. آقای مهندس کتیرایی از مهندسین قدیمی بود که سوابقش روشن است. در وزارت مسکن و شهرداری سابقه داشتند.
او در ادامه گفت:
مجموعه کسانی که در این چندبار تغییراتی که انجام شد در دولت موقت قرار گرفتند، مجموعشان 30 نفر است که 11 نفر از اعضای نهضت آزادی هستند که میشود 36 درصد کابینه. از جبهه ملی و منفردین جبهه ملی 11 نفر هستند که این هم 36 درصد است و از انجمن مهندسین 4 نفر هستند که 13 درصد است و از روحانیون شورای انقلاب 4 نفر هستند که 18 درصد است. مثلاً از روحانیون آقای اکبر هاشمی رفسنجانی در معاونت وزارت کشور بودند.
پانویس
- بازرگان، مهدی (۲۹ دی ۱۳۸۹) [۲۲ بهمن ۱۳۶۰]. «شورای انقلاب و دولت موقت». تاریخ ایرانی. دریافتشده در ۱۹ آبان ۱۳۹۵.
- حیدری، محمد (اردیبهشت ۱۳۸۷). «اخراجیهای دولت». شهروند امروز. دریافتشده در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۷.
- شاملو، علی (۱۵ بهمن ۱۳۹۴). «دولت موقت؛ روایت از درون». شرق. سال سیزدهم (۲۵۱۳): ۶–۷.
- شاملو، علی (۱۸ آبان ۱۳۹۵). «روزی که نامه استعفای بازرگان تحویل دفتر امام شد». شرق. سال چهاردهم (۲۷۲۴): ۷.
- بهنود، مسعود (۱۳۹۲). ۲۷۵ روز بازرگان. تهران: نشر علم. ص. ۷۰۲. شابک ۹۶۴-۴۰۵-۰۴۹-۵.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب آقای محمدعلی رجایی به سمت کفالت وزارت آموزش و پرورش». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۴. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- بهنود، مسعود (۱۳۹۲). ۲۷۵ روز بازرگان. تهران: نشر علم. ص. ۳۷۲. شابک ۹۶۴-۴۰۵-۰۴۹-۵.
- «وزیر خارجه استعفا داد». اطلاعات: ۱. ۲۶ فروردین ۱۳۵۸. دریافتشده در ۲۱ خرداد ۱۳۹۷.
- «ابراهیم یزدی جانشین وزیر خارجه شد». اطلاعات: ۴. ۲ اردیبهشت ۱۳۵۸. دریافتشده در ۲۱ خرداد ۱۳۹۷.
- «ابراهیم یزدی وزیر خارجه شد / استعفای سلامتیان از معاونت سیاسی وزارت خارجه». اطلاعات: ۱–۲. ۹ اردیبهشت ۱۳۵۸. دریافتشده در ۲۱ خرداد ۱۳۹۷.
- بهنود، مسعود (۱۳۹۲). ۲۷۵ روز بازرگان. تهران: نشر علم. ص. ۷۸۸. شابک ۹۶۴-۴۰۵-۰۴۹-۵.
- بهنود، مسعود (۱۳۹۲). ۲۷۵ روز بازرگان. تهران: نشر علم. ص. ۸۰۱. شابک ۹۶۴-۴۰۵-۰۴۹-۵.
- بهنود، مسعود (۱۳۹۲). ۲۷۵ روز بازرگان. تهران: نشر علم. ص. ۷۹۹. شابک ۹۶۴-۴۰۵-۰۴۹-۵.
- «تیمسار ریاحی از وزارت دفاع ملی استعفا داد». تاریخ ایرانی. دریافتشده در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۷.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب مصطفی چمران به سمت وزیر دفاع ملی». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۳. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- آریامنش، شاهین (خرداد ۱۳۹۴). «زندگینامه استاد دکتر پرویز ورجاوند». فرهوشی.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب آقای عبد العلی اسپهبدی به سمت وزیر کار و امور اجتماعی». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۹. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب آقای علیاکبر معین فر به سمت وزیر نفت». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۷. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب آقای حسین بنیاسدی به سمت وزیر مشاور در امور اجرایی». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۸. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب آقای یدالله سحابی به سمت وزیر مشاور در امور تحقیقات». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۴. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب آقای داریوش فروهر به سمت وزیر مشاور». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۶. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- خمینی، سید روحالله (۱۳۸۷). «حکم انتصاب آقای عزتالله سحابی به سمت سرپرست سازمان برنامه و بودجه». صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (س) (بیانات، پیامها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها). ۱۰. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص. ۱۶۵. شابک ۹۶۴-۳۳۵-۶۴۷-۷.
- امیرانتظام، عباس (۱۳۸۱). آن سوی اتهام: خاطرات عباس امیرانتظام. ۱ (ویراست سوم). تهران: نشر نی. ص. ۲۶۲. شابک ۹۶۴-۳۱۲-۶۲۲-۶.
- بنیاسدی، محمدحسین (۳۰ خرداد ۱۳۸۵). «جهاد سازندگی؛ از جنبش تا نهاد». شرق. سال سوم (۷۸۸): ۴ – به واسطهٔ مگایران.
- رنجیپور، علی؛ زارع، مهدی (دی و بهمن ۱۳۹۲). «پازل پیچیده پایتخت». نمایه تهران (۴).
- بهنود، مسعود (۱۳۹۲). ۲۷۵ روز بازرگان. تهران: نشر علم. ص. ۳۹۰. شابک ۹۶۴-۴۰۵-۰۴۹-۵.
- شوقی، مصطفی (۱۷ بهمن ۱۳۸۸). «برادر شاه از کمیته ملی المپیک ایران شکایت کرد». تابناک.
- «هفت رئیس بعد از انقلاب در سازمان محیط زیست/ چه کسی در دولت روحانی بر صندلی ریاست مینشیند؟». خبرگزاری تسنیم. ۱۱ مرداد ۱۳۹۲.
جستارهای وابسته
- فهرست دولتهای جمهوری اسلامی ایران
- دولت موقت محمدرضا مهدوی کنی
- هیئت دولت ایران
- بحران گروگانگیری در سفارت ایالات متحده آمریکا
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به دولت موقت ایران در ویکیگفتاورد موجود است. |