کرتیان

آل کرت (۶۴۳–۷۸۳ق). عنوان سلسله‌ای از امرا که از حدود ۶۴۳ تا ۷۸۳ق در خراسان استقلال داشته‌اند.

Kartids

سلسله آل کرت / کرتیان
۶۴۳/۱۲۴۴۷۸۳/۱۳۸۳
ایران در دوران ملوک الطوایفی
وضعیتپادشاهی
پایتختهرات
دین(ها)
اسلام
امیر 
 ۶۴۳–۶۷۶
شمس‌الدین محمد
 ۶۷۷–۷۰۵
رکن‌الدین کهین
 ۷۰۵–۷۰۶
فخرالدین
 ۷۰۷–۷۲۹
غیاث‌الدین
 ۷۲۹–۷۳۰
شمس‌الدین محمد
 ۷۳۰–۷۳۲
ملک حافظ
 ۷۳۲–۷۷۱
معزالدین حسین
 ۷۷۱–۷۸۳
غیاث‌الدین
تاریخ 
 بنیان‌گذاری
۶۴۳/۱۲۴۴
 فروپاشی
۷۸۳/۱۳۸۳
پیشین
پسین
-
-
تاریخ افغانستان
مرتبط:
آریانا · خراسان
خلاصهٔ تاریخ افغانستان
عصر سنگ در مناطق شمالی هندوکش (صدهزار تا چهارهزار سال پیش از میلاد)
عصر برنز و فرهنگ نیا-ایلامی در نیمروز (۱۸۰۰-۳۳۰۰ پ.م.)
عصر برنز و تمدن دره سند در مُندیگک قندهار (۱۸۰۰-۳۲۰۰ پ.م.)
عصر برنز و تمدن آمودریا در شمال افغانستان (۱۸۰۰–۲۱۰۰ پ.م.)
عصر برنز جدید و عصر آهن و ورود اقوام ایرانی‌تبار (۷۰۰-۱۷۰۰ پ.م.)
مادها (۷۲۸-۵۵۰ پ.م.)
هخامنشیان (۵۵۰–۳۳۰ پ.م.)
سلوکیان (۳۳۰-۱۵۰ پ.م.)
مائوریا (۳۰۵-۱۸۰ پ.م.)
دولت یونانی باختر (۲۵۶-۱۲۵ پ.م.)
دولت یونانی هند (۱۸۰-۱۳۰ پ.م.)
اشکانیان (۱۶۰ پ.م.-۲۲۵ م.)
هندوسکاها (سکاها) (۲۰-۹۰ پ.م.)
پادشاهی سورن/پَهلَوها (۲۰ پ.م.-۷۵ میلادی)
کوشانیان (۱۳۵ پ.م.-۲۴۸ م.)
ساسانیان (۲۳۰–۵۶۵ م.)
ساسانیان کوشانی (۲۴۸–۴۱۰)
کیداریان (۳۲۰–۴۶۵)
هپتالیان (۴۱۰–۵۵۷)
کابل‌شاهان (۵۶۵–۸۷۹)
خلفای راشدین (۶۴۲–۶۴۱ میلادی)
امویان (۶۶۱–۷۵۰)
عباسیان (۷۵۰–۸۲۱)
طاهریان (۸۲۱–۸۷۳)
صفاریان (۸۶۳–۹۰۰))
سامانیان (۸۷۵–۹۹۹)
غزنویان (۹۶۳–۱۱۸۷)
سلجوقیان (۱۰۳۷–۱۱۹۴)
غوریان (۱۱۴۹–۱۲۱۲)
خوارزمشاهیان (۱۰۷۷–۱۲۳۱)
ایلخانان (۱۲۵۸–۱۳۵۳)
کرتیان (۱۲۴۵–۱۳۸۱)
چغتائیان (۱۳۳۰-۱۳۸۱)
تیموریان (۱۳۷۰–۱۵۰۶)
گورکانیان (۱۵۰۱–۱۷۳۸)
صفویان (۱۵۱۰–۱۷۰۹)
هوتکیان (۱۷۰۹–۱۷۳۸)
افشاریان (۱۷۳۸–۱۷۴۷)
دُرانی‌ها (۱۷۴۷–۱۸۲۶)
بارکزایی‌ها (۱۸۲۶–۱۹۷۳)
جمهوری افغانستان (۱۹۷۳–۱۹۷۸)
جمهوری دموکراتیک (۱۹۷۸–۱۹۹۲)
دولت اسلامی (۱۹۹۲–۱۹۹۶)
امارت اسلامی (۱۹۹۶–۲۰۰۱)
دولت موقت (۲۰۰۱-۲۰۰۲)
دولت انتقالی (۲۰۰۲-۲۰۰۴)
افغانستان (۲۰۰۴–)
جنگ شوروی در افغانستان
۱۹۸۹–۱۹۹۲
۱۹۹۲–۱۹۹۶
۱۹۹۶–۲۰۰۱
۲۰۰۱–امروز

کتاب ·  رده:تاریخ افغانستان ·  درگاه

تاریخچه

اوّلین امیر این سلسله و در واقع مؤسس آن ملک شمس‌الدین محمد بن ابوبکر نام داشته و نسب او به سلاطین غور می‌پیوسته‌است.

مرکز امارت این خاندان در هرات بوده و مجموعاً هشت تن از آنها در خراسان امارت کرده‌اند.[1]

آل‌کرت طبقه‌ای از ملوک شرق ایران از نژاد غوریان که از ۶۴۳ تا ۷۹۱ ه‍.ق حکومت رانده‌اند و پایتخت آنان هرات بود.

فرمانروایان

سرسلسلهٔ این دودمان شمس‌الدین محمد دخترزادهٔ ملک رکن‌الدین، و او بزمان جدّ خویش رکن‌الدین یکی از سران سپاه و از مقربین چنگیزخان بود (۶۴۳–۶۷۶)، و پس از او رکن‌الدین کهین پسر شمس‌الدین محمد به‌جای او نشست (۶۷۷–۷۰۵)، و بعد از رکن‌الدین کهین پسر او فخرالدین به مقام پدر رسید (۷۰۵–۷۰۶)، چهارمین فرمانروای این سلسله غیاث‌الدین پسر فخرالدین است (۷۰۷–۷۲۹)، و پنجمین آنان شمس‌الدین محمد (۷۲۹–۷۳۰)، ششمین ملک حافظ (۷۳۰ –۷۳۲) و هفتمین این دوده معزالدین حسین است (۷۳۲–۷۷۱)، و پس از او پسرش غیاث‌الدین جای پدر گرفت (۷۷۱–۷۸۳)، و او را امیرتیمور گورکان مغلوب کرده و با پسر به ماوراءالنهر فرستاد و در آنجا در ۷۸۷ بامر او به قتل رسیدند و سلسلهٔ آل‌کرت منقرض گردید.

پی‌نوشت‌ها

  1. (دائرةالمعارف فارسی، ج ۱، ص ۲۱۷)

منابع

  • افغانستان در پنج قرن اخیر نوشته میر محمد صدیق فرهنگ

پیوند به بیرون

  • آل داوود، سید علی (۱۳۷۳). «آل کرت». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ۲ (ویراست ۱). تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۵۱۶–۵۱۸. شابک ۹۶۴-۷۰۲۵-۲۲-X. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ شهریور ۱۳۹۵.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.