وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از وزارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران است. این وزارتخانه علاوه بر مدیریت و نظارت بر مراکز بهداشتی و درمانی کشور، مدیریت دانشگاه‌های علوم پزشکی را عهده‌دار است. نام این وزارتخانه از ابتدا تا چند سال پس از انقلاب وزارت بهداری بوده‌است. وزیر این وزارتخانه هم اکنون سعید نمکی است.[1]
| وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی | |
|---|---|
| اطلاعات کلی وزارت | |
| وزارت پیشین | وزارت بهداری |
| حوزهٔ قدرت | ایران |
| ستاد | تهران شهرک قدس |
| معاون‌وزیران مسئول | ایرج حریرچی قاسم جان بابایی |
| عالی‌ترین مقام وزارت | سعید نمکی، وزیر |
| نهاد بالادست | دولت ایران |
| وبگاه | |
| behdasht | |
| این مقاله بخشی از رشته مقالات دربارهٔ سیاست در ایران است |
| سیاست در ایران |
|---|
 |
| نظام جمهوری اسلامی ایران |
|
|
هدف و وظایف
هدف
فراهم آوردن موجبات تأمین بهداشت و درمان کلیه افراد کشور از طریق گسترش خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی.[2]
وظایف اساسی
- تدوین و ارائهٔ سیاست‌ها، تعیین خط مشی‌ها و برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های مربوط به تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی، پژوهشی خدمات بهداشتی، درمانی، دارویی، بهزیستی و تأمین اجتماعی.
- تأمین بهداشت عمومی و ارتقا سطح آن از طریق اجرای برنامه‌های بهداشتی خصوصاً در زمینهٔ بهداشت حرفه ای ، بهداشت محیط، مبارزه با بیماری‌ها، تغذیه و تنظیم خانواده و دهان و دندان، آموزش بهداشت عمومی، بهداشت کار، بهداشت مدارس و شاغلین با تأکید بر اولویت مراقبت‌های بهداشتی اولیه به ویژه بهداشت مادران و کودکان با همکاری و هماهنگی دستگاه‌های ذی‌ربط.
- ایجاد نظام هماهنگ بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و گسترش شبکه تلفیقی بهداشت و درمان.
- تعیین رشته‌ها و مقاطع تحصیلی مورد نیاز کشور جهت تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و اجرای برنامه‌های تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی در جهت نیل به خودکفایی و نیز ایجاد و گسترش موسسات واحدهای پژوهش پزشکی و نظارت بر پژوهش‌ها و هماهنگ ساختن برنامه‌های موسسات تحقیقاتی پزشکی.
- برنامه‌ریزی به منظور توزیع متناسب و عادلانهٔ نیروی انسانی و سایر امکانات (آموزش پزشکی و تسهیلات بهداشتی درمانی) کشور با تأکید بر اولویت برنامه‌های بهداشتی و رفع نیاز مناطق محروم و نیازمند.
- فراهم نمودن تسهیلات لازم برای برخورداری همگان از خدمات درمانی در حدود امکانات از طریق ایجاد مراکز درمانی دولتی و بهبود استاندارد آنها و استفاده از همکاری مؤسسات خیریه و بخش خصوصی و انواع بیمه‌های درمانی.
- تأمین منابع مالی با بهره‌گیری از اعتبارات عمومی، حق بیمه درآمدهای اختصاصی و کمک‌ها و مشارکت مردمی.
- تأمین و ارائهٔ خدمات لازم به معلولین جسمی، ذهنی و اجتماعی و انجام اقدامات حمایتی برای کودکان در سنین قبل از دبستان و سالمندان و خانواده و افراد بی سرپرست و نیازمند و تشویق و ترغیب افراد خیر و موسسات خصوصی جهت ارائه خدمات مذکور.
- تعیین و اعلام استانداردهای مربوط به الف) خدمات بهداشتی، درمانی، بهزیستی، دارویی - ب) مواد دارویی، خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی، آرایشی و آزمایشگاهی تجهیزات و ملزومات و مواد مصرفی پزشکی و توان‌بخشی - ج) بهداشت کلیهٔ موسسات واحدهای خدماتی و تولیدهای مربوط به خدمات و مواد مذکور در فوق.
- صدور، تمدید و لغو موقت یا دائم پروانه‌ها: الف) موسسات پزشکی، دارویی، بهزیستی و کارگاه‌ها و مؤسسات تولید مواد خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی و آرایشی - ب) ساخت فراورده‌های دارویی و مواد بیولوژیک، خوراکی، آشامیدنی بهداشتی و انجام نظارت و کنترل کیفی و تعیین ضوابط و مقررات لازم بهداشتی مذکور.
- صدور پروانهٔ اشتغال هزینهٔ خدمات تشخیصی و درمانی، دارویی، بهزیستی و تعیین تعرفه‌های مربوط در بخش دولتی و غیردولتی و تعیین شهریهٔ آموزش‌های غیررسمی و آزاد در زمینه‌های مختلف علوم پزشکی.
- تعیین ضوابط مربوط به ورود، ساخت، نگهداری، صدور، مصرف و انهدام مواد اولیهٔ بیولوژیک مخدر، خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی، آرایشی آزمایشگاهی و فراورده‌های دارویی و تجهیزات و ملزومات و مواد مصرفی پزشکی و توان‌بخشی و ارزشیابی، نظارت و کنترل ضوابط مذکور.
- انجام پژوهش در زمینه طب سنتی و بررسی و تحقیق در زمینه خواص دارویی گیاهان و امکانات تهیه و استفاده از داروهای گیاهی و آموزشی صحیح در زمینه‌های فوق و ایجاد مراکز مناسب برای طب سنتی.[3]
معاونت‌ها
- معاونت بهداشت
- معاونت درمان
- معاونت آموزشی
- معاونت پرستاری
- معاونت تحقیقات و فناوری
- معاونت فرهنگی و دانشجویی
- معاونت حقوقی و امور مجلس
- معاونت برنامه ریزی راهبردی و هماهنگی
- معاونت توسعه مدیریت، منابع و برنامه ریزی[4]
تاریخچه
ساختمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تهران
تا سال ۱۲۸۲ خورشیدی، هیچ تشکیلات و نهادی برای رسیدگی به بهداشت در ایران نبود. اگر بیماری همه‌گیر مرگباری شیوع می‌یافت، چند نفر از اطبای پایتخت را موقتا جمع مى‌کردند که مشورت بدهند چه باید کرد. کشتیهایی که می خواستند در بنادر ایران پهلو بگیرند، قبلا می‌بایست در بنادر کشورهای دیگر، جواز سلامت داشته باشند چون ایران امکانات بررسی بهداشتی آنها را نداشت. هر چند سال یک بار که کنفرانس بین‌المللى بهداشت تشکیل می‌شد، از ایران هم نماینده می‌رفت ولى به سکوت می‌گذراند. تا اینکه در این سال (۱۲۸۲) به پیشنهاد میرزا نصرالله خان مشیر‌الدوله، وزیر خارجهٔ وقت، مظفرالدین شاه فرمان تشکیل «ادارهٔ کل صحیه» را صادر کرد که «هم ترتیبات صحى سرحدات را منظم بدارد و هم امور صحى داخلى را رسیدگى کند» این اداره، هیئتی مشورتى به نام «مجلس حفظ الصحه دولتى» داشت که تشکیلات اصلی برنامه ریزی و مدیریت بهداشت در ایران شد. دکتر امیرخان امیراعلم نیز به نمایندگی از آن در کنفرانس بین‌المللى بهداشت در پاریس شرکت کرد و پس از چهل روز مذاکره، توانست تشکیلات بهداشت ایران را در عهدنامهٔ بین‌المللی این کنفرانس به رسمیت بشناساند.[5]
ادارهٔ کل صحیه بخشی از وزارت داخله (کشور) بود. از جمله اقدامات آن، آغاز مایه‌کوبی عمومی بود. در زمان مظفرالدین شاه یحیی میرزا لسان‌الحکما پیشنهاد تأسیس اداره‌ای برای تولید مایه (واکسن) آبله در ایران داد و مظفرالدین شاه موافقت کرد و مبلغی هم تعیین شد اما آن مبلغ صرف هزینه‌های دیگری شد و این طرح به اجرا درنیامد. این طرح در سال ۱۲۸۹ خورشیدی دکتر امیراعلم که نمایندهٔ مجلس شده بود، آغاز شد. در آن تاریخ بیماری آبله سالیانه جان حدود شصت هزار نفر را در ایران می‌گرفت و تنها سفارت فرانسه برای مصرف اتباع خود واکسن آبله به ایران وارد می‌کرد که قدری از آن را هم رایگان در اختیار مجلس حفظ‌الصحه دولتی (بهداری) می‌گذاشت. در دورهٔ دوم مجلس شورای ملی، دکتر امیراعلم که نمایندهٔ مجلس بود، در چهاردهم اردیبهشت ۱۲۸۹ خورشیدی به مجلس پیشنهاد داد که از محل مالیات نواقل یعنی پولی که برای عبور و مرور چهارپایان باربر و همچنین خودرو و درشکه و گاری و کالسکه گرفته می‌شد، مایه‌کوبی سراسری در ایران آغاز شود. با این پیشنهاد موافقت شد.[6] در هفدهم آبان آن سال، قانون دوماده‌ای پیشنهادی دکتر اعلم به این شرح به تصویب رسید:
- مادهٔ ۱: از مالیات وسائط نقلیه تومانى یک قران براى اصلاح امور حفظ‌الصحه و بالخاصه تعمیم آبله‌کوبى و تقسیم سرم گلودرد دیفترى به طور مجانى تخصیص شود.
- مادهٔ ۲: وجوهی که از این ممر حاصل می‌گردد به مجلس حفظ‌الصحهٔ مرکزى دولت داده می‌شود که به نظارت و تصویب مجلس مذکور در تمام مملکت به مصرف برسد.[7]
در اجرای این قانون، بلدیه (شهرداری) تهران در ۲۹ دی ۱۲۸۹ مبلغ ۱٬۹۶۵ قران در اختیار مجلس حفظ‌الصحهٔ تهران گذاشت تا شش مرکز آبله‌کوبى مجانى در شش محلهٔ مختلف شهر دایر کند.[8]
در سال ۱۳۰۰، ادارهٔ کل صحیه برای نخستین بار وزارتخانه شد اما این وزارتخانه پس از سه ماه منحل شد و این بار، ادارهٔ کل صحیه به وزارت معارف و مجلس حفظ‌الصحه دولتی به وزارت داخله انتقال یافت. با این حال، در مؤسسات مختلف دولتی، نهادهای مختلفِ عهده‌دارِ بهداشت پراکنده و هر کدام زیر نظر یک وزارتخانه بودند، مانند صحیه‌های زیر نظر بلدیه‌ها (شهرداری‌ها) و صحیه‌های نظمیه‌ها (شهربانی‌ها).
در سال ۱۳۰۵ دکتر اسماعیل سنگ نمایندهٔ ساری و علی‌اکبر داور نمایندهٔ لار طرحی به مجلس شورای ملی دادند که همهٔ نهادهای مرتبط با امور بهداشت و همچنین مدارس طب، قابلگی، دواسازی، دندانسازی و انستیتو پاستور زیر نظر ادارهٔ کل صحیه بروند و رئیس ادارهٔ کل صحیه، سمت معاون فنی وزارت داخله را داشته باشد و حق حضور در مجلس و هیئت وزیران داشته باشد.[9]
از سال ۱۳۱۰ برای ریاست کل صحیه، مستشار از خارج استخدام و مقرر شد که برای ریاست کل صحیه از یکی از پزشکان فرانسوی با حقوق ماهیانهٔ پانزده هزار فرانک استفاده شود.[10] در نوزدهم اسفند ۱۳۱۰، قانونی به تصویب مجلس شورای ملی رسید که تجارت کبریت را به انحصار دولت درمی‌آورد و تمام درآمد حاصل از این تجارت را برای دولت به «صحیهٔ عمومی» اختصاص می‌داد. [11]
وزیران
جستارهای وابسته
- دانشگاه علوم پزشکی
- مؤسسات ملی بهداشت
- سازمان نظام پزشکی
- سازمان غذا و دارو (ایران)
منابع
- «توجه دولت تدبیر و امید به حوزه سلامت با طول سالیان پس از انقلاب برابری می‌کند». آفتاب. ۲۰۱۴-۰۸-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۹.
- «وب سایت رسمی وزارت بهداشت». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۱.
- وبسایت وزارت بهداشت
- «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئن ۲۰۱۱.
- «مذاکرات جلسه ۳۳ دوره پنجم مجلس شورای ملی دوازدهم سرطان ۱۳۰۳».
- «مذاکرات جلسه ۸۸ دوره دوم مجلس شورای ملی ۲۴ ربیع الثانی ۱۳۲۸».
- «مذاکرات جلسه ۱۷۲ دوره دوم مجلس شورای ملی پنجم ذیقعده ۱۳۲۸».
- «مذاکرات جلسه ۲۰۸ دوره دوم مجلس شورای ملی نهم صفر ۱۳۲۹».
- «مذاکرات جلسه ۲۳ دوره ششم مجلس شورای ملی پنجم آبان ۱۳۰۵».
- «مذاکرات جلسه ۷۶ دوره هشتم مجلس شورای ملی ۲۶ اسفند ۱۳۱۰».
- «مذاکرات جلسه ۷۴ دوره هشتم مجلس شورای ملی نوزدهم اسفند ۱۳۱۰».
پیوند به بیرون
| نام | نام خانوادگی | تحصیلات | تخصص | از تاریخ | تا تاریخ |
| کاظم | سامی | دکترا | روانپزشک | ۱۳۵۷/۱۱/۲۸ | ۱۳۵۸/۰۸/۱۵ |
| موسی | زرگر | دکترا | جراح عمومی | ۱۳۵۸/۰۸/۲۸ | ۱۳۵۹/۰۴/۳۱ |
| هادی | منافی | دکترا | جراح عمومی | ۱۳۵۹/۰۹/۲۱ | ۱۳۶۳/۰۵/۲۴ |
| سید علیرضا | مرندی | دکترا | فوق تخصص اطفال | ۱۳۶۳/۰۵/۲۵ | ۱۳۶۸/۰۶/۰۷ |
| ایرج | فاضل | دکترا | فوق تخصص جراحی عروق | ۱۳۶۸/۰۶/۰۸ | ۱۳۶۹/۱۰/۲۳ |
| رضا | ملک‌زاده | دکترا | فوق تخصص گوارش و کبد | ۱۳۶۹/۱۰/۲۳ | ۱۳۷۲/۰۵/۲۷ |
| سید علیرضا | مرندی | دکترا | فوق تخصص اطفال | ۱۳۷۲/۰۵/۲۷ | ۱۳۷۶/۰۶/۰۱ |
| محمد | فرهادی | دکترا | متخصص گوش حلق و بینی | ۱۳۷۶/۰۶/۰۱ | ۱۳۸۰/۰۶/۰۱ |
| مسعود | پزشکیان | دکترا | جراح قلب | ۱۳۸۰/۰۶/۰۱ | ۱۳۸۴/۰۶/۰۲ |
| کامران | باقری لنکرانی | دکترا | فوق تخصص گوارش | ۱۳۸۴/۰۶/۰۳ | ۱۳۸۸/۰۶/۱۴ |
| مرضیه | وحید دستجردی | دکترا | متخصص زنان و زایمان | ۱۳۸۸/۰۶/۱۴ | ۱۳۹۱/۱۰/۰۷ |
| محمدحسن | طریقت منفرد | دکترا | متخصص جراحی چشم | ۱۳۹۱/۱۰/۰۷ | ۱۳۹۲/۵/۲۴ |
| سید حسن | قاضی‌زاده هاشمی | دکترا | متخصص جراحی چشم | ۱۳۹۲/۵/۲۴ | ۱۳۹۷/۱۰/۱۳ |
| سعید | نمکی | دکترا | داروساز و ایمونولوژیست | ۱۳۹۷/۱۰/۱۳ | |
 |
اخبار مرتبط در ویکی‌خبر: درگاه:سلامت |
- وبگاه رسمی وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی
- وبگاه رسمی سازمان تأمین اجتماعی
- وبگاه رسمی سازمان بیمه سلامت ایران
- وبگاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
* سرپرست ۱ سال ۱۳۹۰ دو وزارت راه و مسکن در هم ادغام، و وزارت راه و شهرسازی تشکیل شد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۱ وزارت تعاون پس از انقلاب تعطیل شده بود که از سال ۱۳۷۰ دوباره شروع به کار کرد ۲ سال ۱۳۷۳ وزارت صنایع سنگین در درون وزارت صنایع ادغام شده و وزیر صنایع دوباره رأی اعتماد گرفت | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
* سرپرست ۱ وزارت اطلاعات در سال ۱۳۶۳ بنیانگذاری شد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
هیئت دولت محمدعلی رجایی نخستوزیر ایران (۱۳۵۹–۱۳۶۰) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
* سرپرست
۱ پس از تأسیس سازمان بهزیستی، نام «وزارت بهداری و بهزیستی» در ۱۰ اسفند ۱۳۵۹ به «وزارت بهداری» تغییر یافت. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
* سرپرست | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
* سرپرست ۱ در سال ۱۳۵۷، وزارت اطلاعات و جهانگردی و تا ۷ خرداد ۱۳۵۸ وزارت اطلاعات، تبلیغات و خیرات نام داشت. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
هیئت دولت محمدجواد باهنر نخستوزیر ایران (۱۳۶۰) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
* سرپرست
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.