محمدصادق اسلامی
محمدصادق اسلامی (۲ فروردین ۱۳۱۱[1] تهران – ۷ تیر ۱۳۶۰) از مبارزین علیه حکومت پهلوی، از بنیانگذاران هیئت‌های موتلفه اسلامی، عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و معاون پارلمانی و هماهنگی وزارت بازرگانی بود.[2]
زندگی
در سال ۱۳۱۱ در تهران در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمد. او از همان دوران کودکی ضمن تحصیل به کار در بازار پرداخت و شب‌ها نیز به فراگیری علوم اسلامی در مساجد همت گماشت.
اسلامی در سال ۱۳۲۹ ه.ش به استخدام شرکت تلفن درآمد و پس از مدتی به عنوان سرپرست بخش منصوب شد. با دولتی شدن شرکت تلفن، وی از آیت‌الله بروجردی برای ادامه همکاری استفتاء نمود و با دریافت پاسخ از ایشان از ادامه همکاری صرف‌نظر کرد. با تأسیس سازمان آب در آنجا مشغول شد. در سال ۱۳۴۰ به خاطر اختلاس مدیرعامل فراماسونر سازمان آب علیه او دست به افشاگری زد و به همین علت اخراج شد. چندی بعد مدیرعامل شرکت پارس متال و مدتی نیز مدیرعامل شرکت قائمیان (لعاب قائم) و مدیرعامل شرکت مرغ دانه شد.[3]
فعالیت سیاسی
وی به همراه صادق امانی گروه شیعیان را برای مبارزه با حکومت پهلوی تأسیس کرد.
محمدصادق اسلامی عضو مؤثر نهضت آزادی و همچنین از اعضای شورای مرکزی هیاتهای موتلفه اسلامی بود که پس از ترور منصور، دو سال زندانی شد.[4] او در سال ۵۰ تا ۵۴ با سازمان مجاهدین خلق همکاری داشت. با انحراف سازمان از آن جدا شد.
حدود سال ۱۳۵۵ به همراه سید علی اندرزگو به تشکیل یک گروه ضربت علیه شاه دست زد و با کشته شدن اندرزگو دستگیر شد.[5]
وی اولین کسی بود که بعد از کشته شدن مصطفی خمینی و در صحن حضرت عبدالعظیم طی یک سخنرانی از روح‌الله خمینی به عنوان امام خمینی یاد کرد. وی پس از پیروزی انقلاب با تأسیس حزب جمهوری اسلامی به عضویت در شورای مرکزی حزب درآمد و سپس معاون شهید بهشتی در حزب شد. اساسنامه حزب جمهوری اسلامی در منزل وی تدوین گشت.[6] در زمان نخست‌وزیری محمدعلی رجائی بعنوان سرپرست وزارت بازرگانی شناخته شد. هرچند به جهت اختلافات زیاد با بنی صدر و خودداری بنی صدر برای معرفی به عنوان وزیر با سمت معاون هماهنگی و پارلمانی وزارت بازرگانی مشغول بود.[7]
مسئولیت‌های بعد از انقلاب
او عضو مرکزی کمیته استقبال از خمینی بود و با پیروزی انقلاب اسلامی بلافاصله در دو حوزه مشغول شد. نخست عضویت در شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و ساماندهی واحد استان‌ها و شهرستان‌ها و پس از آن مسئول شاخه اصناف[8] و دیگری در شورای مرکزی کمیته انقلاب اسلامی با حکم آیت‌الله مهدوی کنی که تا دی ماه ۱۳۵۸ فعالیت داشت.[9] او با حکم شورای انقلاب مسئول نظارت بر اندوخته اسکناس بود و در نهایت بنا به پیشنهاد محمدعلی رجائی به عنوان وزیر بازرگانی معرفی شد که این انتخاب با مخالفت ابوالحسن بنی‌صدر مواجه شد و به ناچار، در کسوت معاونت هماهنگی پارلمانی وزارت بازرگانی، کار وزیر را انجام می‌داد.[10] روزنامه انقلاب اسلامی به نقل قول از یکی از نمایندگان دوره اول مجلس شورای اسلامی نوشت: «در وزارت بازرگانی آقای اسلامی به عنوان وزیر پیشنهاد شده که آقای رئیس‌جمهور (بنی صدر) نپذیرفت. بعد وی را به عنوان معاون آنجا گذاشتند. معاونی که حق حضور در جلسات هیئت دولت، طرح لوایح و تمام وظایفی که یک وزیر انجام می‌دهد را دارد.»[8]
درگذشت
او در ۷ تیر ۱۳۶۰ در جریان بمب‌گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی کشتە شد.
منابع
- http://revolution.pchi.ir/show.php?page=contents&id=13625
- «با صلاگران پر خروش دین باوری». وب‌گاه تبیان. ۱۲ بهمن ۱۳۸۴. دریافت‌شده در ۱۲ شهریور ۱۳۹۶.
- «شهیدمحمدصادق اسلامی». بنیاد فرهنگی هفتم تیر. دریافت‌شده در ۶ اسفند ۱۳۹۱.
- «شهیدِ صادق / شهید محمدصادق اسلامی». مرکز بررسی اسناد تاریخی. دریافت‌شده در ۶ اسفند ۱۳۹۱.
- «شهید محمدصادق اسلامی». کانون هابیلیان. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئن ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۶ اسفند ۱۳۹۱.
- «گفتاری از آیت‌الله خامنه‌ای دربارهٔ نحوه تأسیس حزب جمهوری اسلامی». روزنامه ایران. ۹ خرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۱۷ فروردین ۱۳۹۵.
- «شهید محمدصادق اسلامی». نوید شاهد. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۶ اسفند ۱۳۹۱.
- تاریخ شفاهی زندگی و مبارزات شهید محمدصادق اسلامی (شهید مکتب روح‌الله)؛ علیرضا اسلامی؛ تهران؛ ۱۳۸۷؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی
- تاریخ شفاهی کمیته انقلاب اسلامی؛ سید علی هاشمی و علی رنجبر؛ تهران؛ 1395؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی
- «شهیدِ صادق» یاران امام به روایت اسناد ساواک؛ تهران؛ ۱۳۸۲؛ مرکز بررسی اسناد تاریخی
رضا صدر (۱۳۵۷–۱۳۵۹) • محمدصادق اسلامی* (۱۳۵۹) • حسین کاظمپور اردبیلی (۱۳۵۹–۱۳۶۰) • حبیبالله عسگراولادی (۱۳۶۰–۱۳۶۲) • سید مجید هدایتزاده* (۱۳۶۲) • حسن عابدی جعفری (۱۳۶۲–۱۳۶۷) • عبدالحسین وهاجی* (۱۳۶۷–۱۳۶۸) • مجتبی خسروتاج* (۱۳۶۸) • عبدالحسین وهاجی (۱۳۶۸–۱۳۷۲) • یحیی آلاسحاق (۱۳۷۲–۱۳۷۶) • محمد شریعتمداری (۱۳۷۶–۱۳۸۴) • سید مسعود میرکاظمی (۱۳۸۴–۱۳۸۸) • مهدی غضنفری (۱۳۸۸–۱۳۹۰) |  | |
هیئت دولت محمدعلی رجایی نخستوزیر ایران (۱۳۵۹–۱۳۶۰) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
* سرپرست
۱ پس از تأسیس سازمان بهزیستی، نام «وزارت بهداری و بهزیستی» در ۱۰ اسفند ۱۳۵۹ به «وزارت بهداری» تغییر یافت. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
