سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد
سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد (۵ مرداد ۱۳۱۱ در بهشهر-۷ مهر ۱۳۶۰ در مشهد).
سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد | |
|---|---|
 سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد در کنار سید حسن ابطحی | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | سید عبدالکریم هاشمی نژاد ۵ مرداد ۱۳۱۱ بهشهر، مازندران |
| آرامگاه | دارالاسلام حرم امام رضا |
| همسر(ان) | مرحومه سیده طیبه ابطحی (خواهر سید حسن ابطحی) |
| فرزندان | سید محمد جواد هاشمی نژاد |
| خویشاوندان | سید حسن ابطحی سید محمد علی ابطحی |
| دین | اسلام |
زندگینامه
عبدالکریم هاشمی‌نژاد در ۵ مرداد ۱۳۱۱ در بهشهر مازندران متولد شد.[1] دورهٔ مقدماتی را حوزه علمیه روستای کوهستان نزد محمد کوهستانی گذراند و سپس برای ادامهٔ تحصیل به قم رفت. استاد وی در ابتدا علی فرید الاسلام کاشانی بود.
تحصیلات
هاشمی‌نژاد دوران تحصیلات ابتدایی خود را نزد محمد کوهستانی در حوزه علمیه روستای کوهستان به اتمام رساند و سپس عالیهٔ دروس حوزه را شاگرد بروجردی و خمینی بود و در سن ۲۷ سالگی به درجهٔ اجتهاد رسید. او مدت نه چندان زیادی را هم در نجف به تحصیل پرداخت. پس از آن به مشهد مهاجرت نموده و مشغول تدریس و تبلیغ شد. هاشمی‌نژاد مطالعات زیادی هم در علوم مختلف روز داشت و اکثر بحث‌ها و کلاس‌هایش غیر از حوزهٔ علمیه با قشر جوان به‌خصوص دانشجویان بود و بعضی از کتاب‌های او محصول همین کلاس‌هاست. او هم سخنرانی به نام و شورانگیز بود هم نویسنده‌ای خوش‌قلم و آگاه به مسائل روز و هم یکی از مدرسین برجستهٔ حوزه علمیه.
فعالیت سیاسی
در نهضت ۱۵ خرداد او جزو اولین دستگیرشدگان بود. او از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷، پنج بار بازداشت شد. بازداشت دوم وی به جریان مسجد فیل مربوط می‌شد. روز ۲۲ مهر سال ۱۳۴۲ سخنرانی وی در مسجد فیل علیه لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی، بازداشت امام و دیگر علما پس از قیام پانزده خرداد و همچنین وجود اختناق و عدم وجود آزادی در کشور بود.[2] [3]مسئله از سوی سلسله پهلوی دنبال شد و به درگیری میان مردم و نیروهای امنیتی انجامید و دو نفر کشته شدند و ساواک هاشمی‌نژاد را دستگیر نمود. پس از پایان یافتن دومین دورهٔ دستگیری‌اش فعالیت سیاسی را از سر گرفت و جلسات بحث و انتقاد دینی را ادامه داد. هاشمی‌نژاد که در مشهد در هیچ مکانی حق منبر رفتن و سخن گفتن را نداشت، در این مدت توانست در شهرستان‌های مختلف ایران سخنرانیهایی ترتیب دهد و هیچگاه دست از فعالیت برنداشت تا این که بار دیگر در سال ۱۳۵۰ پس از ده شب سخنرانی مستمر پیرامون علت عقب‌ماندگی مسلمین در یکی از مساجد شیراز دستگیر و زندانی شد و از آن به بعد برای همیشه در سرتاسر کشور ممنوع‌المنبر شد. هاشمی‌نژاد روز ۱۸ تیر ماه ۱۳۵۴ به اتهام اقدام علیه امنیت کشور، همراه عباس واعظ طبسی و تنی چند از مبارزین دستگیر و روز ۲ دی ماه ۱۳۵۴ به دو سال زندان محکوم شد.
آخرین بازداشت وی مربوط بود به روز ۲۲ خرداد ۱۳۵۷ و اوج‌گیری انقلاب اسلامی که پس از یک روز با تحصن مردم در بیت سید عبدالله شیرازی آزاد شد. هاشمی‌نژاد از محرکان اصلی جنبش انقلاب اسلامی در مشهد شناخته شده‌است.
پس از انقلاب
پس از انقلاب در جریان تدوین قانون اساسی نمایندهٔ اول استان مازندران بود و نقش مؤثری در تصویب اصول مهم آن داشت. وی پس از انقلاب هیچ سمت رسمی قبول نکرد.
وی دبیر حزب جمهوری اسلامی در مشهد بود و سرانجام در روز ۷ مهر ۱۳۶۰ با انفجار انتحاری نارنجک یکی از اعضاء نفوذی سازمان مجاهدین خلق در محل دفتر این حزب در خیابان عشرت آباد مشهد که بعداً به نام او تغییر نام داد ترور شد و در محل دارالسلام حرم علی بن موسی رضا (امام هشتم شیعیان)، به خاک سپرده شد.
آثار
- مناظره دکتر و پیر (رمان)
- درسی که حسین (ع) به انسان‌ها آموخت
- مسائل عصر ما
- رهبران راستین
- هستی بخش
- قرآن وکتاب‌های دیگر آسمانی
- مشکلات مذهبی روز
پس از مرگ
پس از کشته شدن، بعضی مراکز را در استان خراسان رضوی به نام «شهید هاشمی نژاد» نام‌گذاری کردن از جمله مدارس هاشمی نژاد (علامه حلی)، فرودگاه بین‌المللی مشهد، برخی بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها و…
در زادگاهش بهشهر نیز مکان های بسیاری نیز بنام وی گشت. بلوار شهید هاشمی نژاد, بندر شهید هاشمی نژا( بندر امیرآباد) ,مدرسه و ...
منابع
- https://www.sabteahval.ir/mz_bhsh/tab-5163.aspxFirefoxHTML/Shell/Open/Command
- «مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی». psri.ir. دی ۱۳۹۹.
- «مسجد فیل». visit.mashhad.ir. دی ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۰۷.
- حوزه، زندگینامه علما، بازبینی ۲۰ اسفند ۱۳۸۶.
- زندگی‌نامهٔ سیاسی شهید هاشمی نژاد، نوشته حسن جلالی عزیزیان. انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی. شابک: 964-8134-09-X
پیوند به بیرون
- زندگینامه شهید هاشمی نژاد
- نگاهی به زندگینامه استاد شهید هاشمی نژاد
- مجموعه ۹ جلدی آثار شهید «هاشمی نژاد» منتشر می‌شود
