شورای ملی مقاومت ایران

شورای ملی مقاومت ایران شاخه سیاسی سازمان مجاهدین خلق است[1][2]که یک ائتلاف از سازمان‌ها، گروه‌ها و شخصیت‌های ایرانی بود که در سال ۱۹۸۱ در تهران به ابتکار ابوالحسن بنی صدر و همراهی مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق بنیان‌گذاری شد؛[3][4][5][6] ولی بنی‌صدر، بعدها از آن جدا شد.

با نهضت مقاومت ملی یا نهضت مقاومت ملی ایران اشتباه نشود.
شورای ملی مقاومت ایران
دبیرکلمریم رجوی
سخنگوزهرا مریخی
بنیان‌گذارمسعود رجوی،سید ابولحسن بنی صدر
بنیان‌گذاری۱۳۶۰
مرام سیاسیسوسیالیسم اسلامی،ناسیونالیسم چپگرا،پوپولیسم جناح چپ،فرصت طلبی
پرونده:پرچم شورا ملی مقاومت

تشکیل

در ۳۰ تیر ۱۳۶۰ تشکیل شورای ملی مقاومت به ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر و نخست‌وزیری مسعود رجوی در تهران اعلام شد. این شورا هدف خود را ائتلاف همه نیروهای مخالف نظام جمهوری اسلامی به منظور سرنگونی این نظام و استقرار دموکراسی در ایران اعلام کرده بود.[3][4]

دولت موقت ۶ ماهه

بنا به اساسنامه شورا بعد از سرنگونی نظام جمهوری اسلامی، دولت موقت تنها ۶ ماه در قدرت خواهد بود و وظیفه اصلی‌اش برگزاری انتخابات آزاد برای تشکیل مجلس مؤسسان و قانون‌گذاری ملی و انتقال قدرت به نمایندگان مردم ایران است. ۲۵ کمیسیون در شورای ملی مقاومت ایران اساس دولت موقت ائتلافی را پس از سرنگونی تشکیل می‌دهند. ریاست هر کمیته را یکی از شخصیت‌های عضو شورا که در زمینه مزبور تخصص دارد بر عهده دارد.[5][6]

ساختار شورای ملی مقاومت

شورای ملی مقاومت ایران دارای ۵۳۰ عضو شامل نمایندگان اقلیت‌های قومی و مذهبی مانند کردها، بلوچ‌ها، ارامنه، کلیمیان و زرتشتیان است.[5][6] زنان ۵۰ درصد اعضای این شورا را تشکیل می‌دهند.[5][6] مسئول شورا مسعود رجوی است. شورا یک دبیرخانه و ۶ دبیر دارد که امور اداری شورا را برعهده دارند.

رئیس‌جمهور منتخب شورا

نخستین رئیس‌جمهور در شورای مقاومت ابوالحسن بنی صدر بود و سپس در ۱۳۷۲ شورای ملی مقاومت ایران مریم رجوی را بعنوان «رئیس‌جمهور» دوران انتقال برگزید.[3][7] در ساختار قبلی شورا ابوالحسن بنی صدر به عنوان ریاست جمهور و مسعود رجوی به سمت ریاست دولت موقت و نخست‌وزیر منصوب شده بودند.[7]

آرم شورا

نماد شورای ملی مقاومت در شهریور ۱۳۷۲، نشان شیروخورشید را به‌عنوان آرم رسمی شورا برگزید و مقرر نمود در پرچم ایران از این علامت که «از دوران باستان مظهر نگاهبانی ایران‌زمین بوده و در طول تاریخ به‌عنوان آرم ایرانیان به‌کار رفته‌است»، استفاده گردد.[7]

تصمیم‌گیری‌ها در شورا

بر اساس مصوبات شورا، صرفنظر از وزن و موقعیت اعضای شورا، کلیه اعضاء دارای یک رأی بوده و همه تصمیم گیریها بر مبنای اکثریت آراء اتخاذ می‌شود.

سازمانهای عضو شورای ملی مقاومت

سازمانهای عضو این شورا به شرح زیر است:

سازمان مجاهدین خلق ایران در سال ۱۳۴۴ تأسیس گردید. بدنه اصلی این سازمان در حال حاضر در آلبانی و دیگر کشورهای اروپایی است.[8][9] دبیرکل این سازمان زهرا مریخی است که در ۱۵ شهریور ۱۳۹۶ در کنگره سراسری مجاهدین به مناسبت پنجاه و دومین سالگرد تأسیس این سازمان به این سمت انتخاب شد.[10][11][12] سایر اعضای این سازمان در کشورهای مختلف اروپایی و آمریکایی حضور دارند.

  • جمعیت اقامه

در سال ۱۳۵۹ با نام «جمعیت اقامه» تأسیس شد و دربرگیرندهٌ روشنفکران مذهبی و غیرمذهبی و هم‌چنین متخصصان و تکنوکرات‌های ایرانی می‌باشد و توسط یک روحانی به نام جلال گنجه‌ای نمایندگی می‌شود. وی از شاگردان قدیمی روح‌الله خمینی بود ولی بعد از تشکیل سازمان مجاهدین خلق ایران هوادار این سازمان شد[13] که به‌دلیل تأکید خمینی بر ولایت فقیه، از او فاصله گرفت. گنجه‌ای در زمان محمدرضا شاه، زندانی سیاسی بود.

  • شاخه هویت از چریکهای فدایی خلق

یک انشعاب از گروه چپ سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران است که با وابستگی به مسکو به‌شدت مخالف بود. این شاخه سازمان در سال ۱۳۶۳ متقاضی عضویت در شورای ملی مقاومت شد و در سال ۱۳۶۴ به‌عضویت این شورا پذیرفته شد. مهدی سامع، مهندس مکانیک، نمایندهٔ این سازمان در شورا، از سال ۱۳۴۹ تا ۵۷ در زندانهای نظام پهلوی به‌سر برده‌است.[5][14]

  • کانون توحیدی اصناف

متشکل از بازاریان و صاحبان صنایع مخالف جمهوری اسلامی است که در سال ۱۳۵۸ تأسیس شد. نمایندهٔ کانون توحیدی اصناف در شورای ملی مقاومت، ابراهیم مازندرانی، اهل تبریز، از تجار سابق بازار تهران و از زندانیان سیاسی زمان نظام پهلوی می‌باشد.[5][6]

  • استادان متعهد دانشگاه‌ها و مدارس عالی

متشکل از استادان دانشگاه می‌باشد و در سال ۱۳۵۹ تأسیس شد. استادان عضو این گروه در جریان آنچه که انقلاب فرهنگی نامیده می‌شد. محمدعلی شیخی، استاد سابق دانشکدهٔ فنی دانشگاه تهران، نمایندگی این گروه در شورا را به‌عهده دارد.[5][6]

اعضا و سازمانها و احزاب جداشده

ملاقات و تلاش برای همکار یین مسعود رجوی رهبر وقت سازمان مجاهدین خلق با طارق عزیز نایب رئیس نخست‌وزیری عراق سرآغازی برای جدایی افراد وسازمانها از این مجموعه بود. در نخستین گام ابوالحسن بنی صدر رئیس‌جمهور شورای مقاومت از این مجوعه جداشد. همچنین در کنار حضور مجاهدین در عراق و همکاری با رژیم صدام در زمان جنگ، مباحثی مانند هژمونی غالب مجاهدین و تلاش برای مطرح کردن تعداد نفرات داخل کشور برای برتری در داخل شورا و مذاکرات حزب دموکرات کردستان با دولت ایران باعث شد که افراد و سازمان‌های دیگر نیز از مجموعه جدا شوند.[3][15]

این سازمان‌ها و افراد عبارت بودند از:جبهه دمکراتیک انقلابی زحمتکشان (سال ۱۳۶۲)، حزب دمکرات کردستان ایران (سال ۱۳۶۴)، شورای متحد چپ (سال ۱۳۶۴)، حزب کار ایران (توفان) (سال ۱۳۶۴)-جبهه دموکراتیک ملی ایران، جنبش دموکراتیک-انقلابی زحمتکشان گیلان و مازندران، اتحادیه کمونیست‌های ایران (سربداران) و سازمان چریک‌های فدایی خلق[3][15][16][17]

ابوالحسن بنی صدر-حسن ماسالی- بهمن نیرومند - منصور فرهنگ - پرویز دستمالچی - ناصر پاکدامن - احمد سلامتیان -علی اصغر حاج سید جوادی، مهدی خانبابا تهرانی، محمدرضا روحانی و کریم قصیم -هدایت‌الله متین دفتری-مسعود بنی صدر[16][18]

پانویس
  1. «شاخه سیاسی سازمان مجاهدین خلق مدعی افشای بخش‌های جدیدی از فعالیت‌های اتمی ایران شد».
  2. [www.bbc.com/persian/iran/... /080507_si-mojahedin-france.shtml «فرانسه درخواست پذیرش اعضای مجاهدین را رد کرد'»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک).
  3. چشم‌انداز ایران شمارة 21 و 22
  4. http://www.iran-interlink.org/files/farsi%20pages%206/haghi061204.htm
  5. بایگانی‌شده در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine سایت شورای ملی مقاومت ایران به زبان انگلیسی
  6. آشنایی با شورای ملی مقاومت
  7. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۹.
  8. Remarks Before the Daily Press Briefing-John Kerry
  9. last-remaining-pmoi-members-leave-camp-liberty-for-albania
  10. «IRANIAN OPPOSITION ELECTS NEW SECRETARY GENERAL». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۹ دسامبر ۲۰۱۷.
  11. Zahra Merrikhi Pledges to Bring Freedom to Iran After her Election as PMOI/MEK Secretary General
  12. «Crisis-riddled Iran Sees Opposition Elect New Secretary General». .huffingtonpost.
  13. خلاصه‌ای از زندگی استاد جلال گنجه‌ای
  14. بایگانی‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine گفتگو با مهدی سامع
  15. مهدی خانبابا تهرانی – نگاهی از درون به جنبش چپ- در گفتگو با حمید احمدی
  16. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۹ دسامبر ۲۰۱۷.
  17. من یک شورشی هستم. مسعود بنی صدر.
  18. من یک شورشی هستم. فتح‌الله بنی صدر.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.