بازار تهران
بازار تهران بازاری است قدیمی واقع در مرکز شهر تهران در منطقه ۱۲ شهری تهران.
مجموعه بازار تهران | |
---|---|
نام | مجموعه بازار تهران |
کشور | ایران |
استان | استان تهران |
شهرستان | تهران |
اطلاعات اثر | |
کاربری | بازار، مجموعه تاریخی |
دیرینگی | دوره صفوی |
دورهٔ ساخت اثر | دوره قاجار |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۱۵۴۰ |
تاریخ ثبت ملی | ۲ آبان ۱۳۵۶ |
این بازار در میان خیابانهای مولوی در جنوب، مصطفی خمینی (سیروس سابق) در شرق، پانزده خرداد (بوذرجمهری سابق) در شمال و خیام در غرب قرار گرفتهاست. در تقاطع این خیابانها میدان محمدیه، چهارراه مولوی و چهارراه سیروس قرار گرفتهاند.
میدان پانزده خرداد در بیرون از محدودهٔ بازار و سبزهمیدان در محدودهٔ بازار قرار گرفتهاست. از گذرهای اصلی درون بازار میتوان از گذر لوطیصالح نام برد.
پیشینه
سر توماس هربرت، در سفرنامهٔ خود در سال ۱۱۰۸ قمری (دورهٔ صفویه) بازارهای تهران را فاقد سقف توصیف میکند.[1] در میان اماکن بازار تهران، بازار بینالحرمین، از ساختههای دورهٔ محمدشاه قاجار و بازار امیر، سرای امیر و بازار کفاشها از افزودههای دوران ناصرالدینشاه است.[2]
گذرگاههای اصلی مسقف
بازار بزرگ، بازار امیر، بازار عباسآباد، بازار زرگرها، بازار کفاشها، حمام چال، مزینی، بازار زید، پاچنار، فراشباشی (نظام)، کبابیها، باقرپور، بازار نجارها، حضرتی، نوروزخان، بازار مسجد جامع، بازار بینالحرمین، چهارسوق، خیاطها، احمدی (حاجی ابوالفضل)، غریبان، منوچهرخانی.
بخشهای بازار تهران
بازار تهران | |
---|---|
سراها |
اوت وحید، اباچی - ابوتراب - اتحاد - احمدی - اربابی - آزادی - اسلامی - اعظم - افراشته - افسر - اقبال - اکبریه - امیرکبیر - امین اقدس - انقلاب - ایوبیان - با تقوی - بابک - بازرگانان - بهار - بهنودی - بوعلی - بیهقی نو - پارسا - پارک - پایدار - پیروز - تقیزاده - تکیه - تهرانچی - توکلی - تیموری - جلیلی - جمهوری - جنتی - جواهریان - جوریز - چهاربازار - چهلتن - حاج ملاعلی کنی - حاج نادعلی -موسوی حاجحسن - حاجی حسن اول - حاجی حسن دوم - حاجی زمان - حافظ - حجاز - حدید - حریری - حسننژاد - حمام قبله - خالقی - خدایی - خرم - خوانساریها - خورشید - دالاندراز - دشتی - دلگشا - دوستعلیخان - رازی - راستی - رحیمیه ۱ - رحیمیه ۲ - رحیمیه ۳ - روحانی - روحانی قدیم (اخلاقی) - روحیه - روغنیها - سادات - ساعتچی - سجاد - سعادت - سلاحی - سلطانیون - سلیقه - سلیمانی - سید محسن آهنگی - شکروی - شکروی جدید - شیخ جعفر - شیرازی - صادقیه - صدر - صدریه - صدیق - صلحی - صمدیه - ضرابی - ضیافت - عادلی - عالی نو - عباسی - عبدالوهاب - عدل اسلامی - عربزاده - عزیزیان - عطاران - غرب - غفاری - فتاح - فرزانه - فولاد - قائم بزرگ - قائم کوچک - قدیانی - قیصر - کرباسی - کرمی - کیهان - گردنکج - گلستان - گلشن - گلشنشکن - لاله - ماشاءالله - ماهرو - محمدی - محیط - مریم - مستوفی - مشکات - مصباح - ملی - ممتاز - منصور - مهدی - مهدیزاده - موسوی مهر - میر علینقی - میرزا اسماعیل - میرزاعباس - ناصری - نقالخانه - نو قزوینیها - نواب - نور - نیازی - وحید - وزیری - وهابیه - یزدیها - یمین |
پاساژها |
۱۱۰ - احمدی - اربابزاده - آرش - آزادی - اسلامیه - اقدسیه - امیر - آنتیک - آهن - ایدهآل - ایدهآلی - ایرانیراق - برقعی - بری - بهبهانی - بهرامی - بوستان - پردیس - تجارت - جعفری - جهان - جوادیون - جواهریان - حاتمی - حضرتی - حمید - دربنده - دیانت - رحمتی - رحیمی - رز - رضا - زاد - زمرد - سعادت - سعید - سیدجعفر - شریف - شمس - شناور - شهرابی - شیروانی - صدف - صدقیانی - صفا - صنایع - ظفر - عادلی - عظیمی - علوی - علی کراچیان - غنیآبادی - فجر - فرد حسینی - قادری - قدسی - قیصریه - کاشانی - کاشیها - کامیاب - کاووسی - کلاهدوز - کمالی - کمیلیان - کویتیها - کویتیهای جدید - گلها - لطفیپور - مباشر - مسعود - منصور - مهتاش - موقوفه خازن الملک آهنگی- میلاد - ناصر - نصیری - نور - نیکبخت - وحدت - وطن - وین - یکتا |
بازار و بازارچه |
امیر - آهنگران - بزرگ - بینالحرمین - پردیس - پرسپولیس - خلیج فارس - خیاطها - دروازه نو - دوبی - رضا - زرگرها - زید - طوسی - عباسآباد - قیصریه - کفاشها - کیش - کیلوئیها - لوازم تحریر - مسجد جامع - مسگرها - ملی - نجارها - نیک |
مرکز و مجتمع تجاری |
احسان - ایران - پوشاک کویتیها - تندیس - توحید - حافظ - خیام - دلشاد - سرپولک - صداقت - قائم - کارآمد - گلستان - محمد - میلاد |
تیمچهها |
باوفا - توجه - حاجی ابوتراب - فرد -حاجب الدوله |
دالانها |
سوم - توتونفروشان |
نگارخانه
- ترسیمی از بازار تهران در ۱۸۷۳م.
- ورودی بازار تهران (اثر والتر میتلهولتسر حوالی سال ۱۳۰۴)
- نمایی از ورودی بازار (۱۳۰۳)
- خیابان روبروی بازار زرگرها
- بازار سنتی تهران
- بازار مسگرها
- بازار فرش فروشها
- بازار پارچه فروشها
- در سال ۱۳۳۳
- بازار فرش فروشها
- بازار لباس زنانه
- ورودی شمالی بازار تهران
- مسجد شاه تهران
- مسجد شاه تهران
- فروشنده بلور در بازار تهران
جستارهای وابسته
- مسجد شاه تهران
- امامزاده زید
- امامزاده روح الله
- میدان توپخانه
- خیابان باب همایون
- خیابان ناصرخسرو
- کوچه خدابندهلو
- کوچه مروی
- مسجد سید عزیزالله
- امامزاده سید اسماعیل (تهران)
- مسجد جامع بازار تهران
منابع
- نقشه چندمنظورهٔ تهران بزرگ با آخرین اصلاحات، مرکز اطلاعرسانی ایران، تهران: تابستان ۱۳۸۳خ.
- اتو اطلس تهران، تهران: گیتاشناسی: پائیز ۱۳۷۳.
- همان.