سنگلج

سَنگِلَج یکی از محله‌های قدیمی شهر تهران است. محلهٔ سنگلج از ضلع جنوبی پارک شهر، خیابان بهشت تا بازار قوام‌الدوله و از غرب تا خیابان وحدت اسلامی و ۳۰ تیر و از شرق تا خیابان خیام امتداد داشته‌است. تئاتر سنگلج از قدیمی‌ترین سالن‌های تئاتر در ایران است که هنوز دایر است. برخی نام سنگلج را دگرگون‌شدهٔ «سنگ رج» دانسته‌اند. رج به معنی ردیف است و اصطلاح سنگ رج مربوط به تقسیم آب با پاره‌های سنگ بوده‌است.[1]

محله سنگلج

موقعیت: مرکز تهران
کشور ایران
استان تهران
شهر تهران
منطقه ۱۲
منطقه پستی ۱۱
پیش‌شماره محلی تلفن ۵۵

تاریخچه

این محله از غرب ارگ سلطنتی تا خیابان شاهپور (وحدت اسلامی) و از شرق تا خیابان جلیل‌آباد (خیام) امتداد داشت. دروازه قزوین، بازارچه قوام الدوله و دروازه محمدیه در این محله قرار داشت و از محله‌های پرجمعیت و آباد تهران محسوب می‌شد. از تکیه‌های مهم و معروف آن، تکیه قورخانه کهنه از همه مشهورتر بود. چند گذر معروف این محله گذر تقی‌خان و گذر شریف‌الدوله گذر مستوفی الممالک، گذر قلی بود که به درخونگاه منتهی می‌شد. چندین حمام بزرگ با خزینه‌ها و چال حوضهای عظیم در سنگلج وجود داشت.

این محله پرجمعیت و آباد در سال‌های نخستین حکومت رضاشاه و با تقارن جنگ جهانی دوم رو به ویرانی نهاد و با ورود سربازان بیگانه به تهران برخی محلات به مانند سنگلج نابود و به محله‌ای ترسناک و متروکه مبدل شد. در قسمت شمالی این محل با حفر سه حلقه چاه بزرگ به کوشش انورالملوک هدایت، همسر علی رزم آرا (نخست‌وزیر وقت) و عده ای از بانوان خیـّر و همکاری شهرداری پارکی بزرگ احداث گردید که روز ۲۵ اسفند ۱۳۲۹ افتتاح گردید. این محل ۹ پاتوق داشت: پاتوق نایب شعبان، نایب حسین، نایب رمضان، نایب باقر، نایب محمدعلی، نایب صحبت، نایب سید علی اکبر، نایب وهاب.

اماکن دیدنی

نگارخانه
  • تصویری قدیمی از خیابان خیام در محله سنگلج
  • پارک شهر و نمایی از خیابان ورزش
  • گذر مستوفی
  • خانه مستوفی الممالک
  • خانه پدری محمود حسابی
  • بازارچه قوام

منابع
  1. «کتاب اول دربارهٔ سنگلج». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژانویه ۲۰۰۵. دریافت‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۰۵.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.