ماهدشت
ماهدَشت شهری در استان البرز و جزو شهرستان کرج است که با جمعیت ۶۳٬۰۰۰ نفر و مساحت ۶٬۱۱۶٫۷ هکتار در ۱۸ کیلومتری جنوب‌غربی کرج قرار دارد. ماهدشت به‌خاطر آب و هوای خوش از دیر باز مورد توجه خاندان پهلوی قرار داشت و یکی از تفرجگاه‌های استان بوده‌است که در حال حاضر با ۲۷٬۰۰۰ هکتار زمین کشاورزی یکی از قطب‌های کشاورزی استان البرز می‌باشد. با وجود منطقهٔ صنعتی، ماهدشت از مناطق مستعد سرمایه‌گذاری شهرستان کرج می‌باشد. از نظر موقعیت جغرافیایی از موقعیت مطلوبی برخوردار است زیرا از یک طرف بر سر راه ترانزیت تهران، کرج و اشتهارد واقع شده‌است که این محور در ادامهٔ خود به استان‌های قزوین، همدان، کرمانشاه و کردستان مرتبط است و از طرف دیگر محوری که از طریق شهریار به استان مرکزی متصل می‌گردد، از مجاورت این شهر می‌گذرد. این شهر در مجاورت فرودگاه پیام و منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی پیام واقع شده‌است.
| ماهدشت مردآباد | |
|---|---|
 | |
| کشور |  ایران |
| استان | البرز |
| شهرستان | کرج |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) دیگر | مردآباد، شاهدشت |
| نام(های) پیشین | مردآباد، شاهدشت |
| مردم | |
| جمعیت | ۶۳٬۰۰۰ تن در سال ۱۳۹۰[1] |
| اطلاعات شهری | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۳۷۳۰–۳۷۳۱ |
| وبگاه | شهرداری ماهدشت |
  ماهدشت | |
بزرگ‌ترین مجتمع مسکونی شهر مجتمع اساتید که دارای ۴۸۰ واحد آپارتمان (۱۲ بلوک) می‌باشد در انتهای ماهدشت واقع شده‌است که در سال ۱۳۹۵ مورد بهره‌برداری قرار گرفت. دومین مجتمع مسکونی ماهدشت شهرک امام رضا می‌باشد که شامل ۳۰۰ واحد است و به لحاظ زمان ساخت در مدت ۱۵ ماه دارای رکورد در ایران می‌باشد.
ادارهٔ آب برق گاز در خیابان شهید بهشتی و مخابرات تلفن در خیابان شهید رحمانی (کارخانهٔ قند پیشین) قرار دارد.
ماهدشت پیش از این مَردآباد و در زمان حکومت پهلوی، شاهدشت نام داشت. در سال‌های اخیر با قرار گرفتن ماهدشت در استان البرز نام این شهر که پیش‌تر مردآباد بود، تغییر یافت و اکنون به نام ماهدشت خوانده می‌شود.[2]
تاریخچه
در بخشی از کتاب حکیم رازی آمده: … فرهاد یکم اشکانی تیرهٔ «مَردی» («اَمارد» ها) را در آنجا مستقر نمود … باید گفت اولاً «کاراخس» ری برخلاف نظر مفسّران شهر «خوار» ری نیست، بل قطعاً مُراد از آن حسب توصیف همانا کرج می‌باشد؛ ثانیاً تیرهٔ «مَردی» (قوم باستانی بسیار مشهور «اَمارد» ها) که گوید در آنجا ـ یعنی ـ در کرج مستقر شدند، امروزه شهرک «مردآباد» کنونی پایین‌دست کرج از آثار باقی آن قوم‌است.[3] در لغت‌نامهٔ دهخدا آمده: مردآباد دهی است از دهستان حومهٔ بخش کرج شهرستان تهران در ۲۰ هزارگزی غرب کرج کنار راه کرج به اشتهارد، در جلگهٔ معتدل هوایی واقع است. آبش از رودخانهٔ کرج و محصولش غلات، بنشن، صیفی، چغندرقند، و شغل مردمش زراعت است. ماهدشت به‌خاطر آب وهوای خوش مورد توجه خاندان پهلوی قرار داشت و اکنون از مناطق کشاورزی استان تهران است.
_metro_station.jpg.webp)
روستای مردآباد در قدیم متعلق به ابوالفتح میرزا سالارالدوله و سابقاً جزو خالصجات بود. در زمان رضاشاه این روستا در تملک تاج‌الملوک آیرملو همسر دوم رضاشاه درآمد. با نیروی سربازان در این روستا آبادانی انجام شد و کاخی بزرگ نیز ساخته‌شد و مردآباد، شاهدشت نام گرفت. این کاخ امروزه ساختمان شهرداری ماهدشت و پارک شهر این شهر است.
مردم
زبان
مردم ماهدشت به زبان فارسی و ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند و با مهاجرت از نقاط مختلف کشور، در این شهر گویش‌های متفاوتی هم وجود دارد.
مراکز آموزش عالی
- دانشگاه آزاد کرج -دانشگاه تخصصی رشته کشاورزی، واحد ماهدشت
- دانشگاه پیام نور ماهدشت
اماکن تاریخی
- تپهٔ مردآباد: تپهٔ مردآباد (ماهدشت) مربوط به هزارهٔ ۵ تا هزارهٔ سوم پیش از میلاد است و در شهرستان کرج مردآباد، داخل شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ دی‌ماه ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۵۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است[4]
- چشمهٔ شاهدشت: دارای مواد سولفاته سدیک کلرور کلسیک که برای بیماری‌های پوستی و دستگاه گوارش و گواتر مفید است.
- قلعهٔ حیدرآباد: از آثار باستانی به‌جاماندهٔ دوران صفویان و قاجاریان در حسین‌آباد ماهدشت.
- تپهٔ حیدرآباد: تپه‌ای باستانی به‌جامانده از نیمهٔ نخست قرن نه هجری قمری واقع در حسین‌آباد.
- تپهٔ امامزاده قاسم: تپهٔ باستانی به‌جامانده از سدهٔ پنج تا نه هجری قمری در نزدیکی امامزاده قاسم روستای حاجی‌آباد ماهدشت.
- تپه‌های امامزاده احمد و محمود: دورهٔ اسلامی (سده‌های ۷، ۸ و ۹ ه.ق) در کنار مرقد امامزاده احمد و محمود ماهدشت.
- تپه‌های باستانی راشته: دوران سدهٔ ۵ تا ۹ ه.ق که آثار آن در راشته ماهدشت باقی‌ست.[2]
اماکن تفریحی و گردشگری
از جمله اماکن تفریحی ماهدشت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رودخانهٔ شور
- کوه‌های شور قلعه
- جادهٔ هوا و فضا که پیست مسابقات دوچرخه‌سواری و دومیدانی کشور می‌باشد.
- مجموعهٔ تفریحی ورزشی نشاط
- بازار دست‌فروشان روزهای دوشنبه کنار تپهٔ تاریخی ماهدشت
- باشگاه اسب‌سواری زیتون
گسترش
شهرداری
ماهدشت دارای یک شهرداری مرکزی و دو ناحیهٔ مدیریتی شهرداری
مناطق شهرداری
ماهدشت دارای یک منطقهٔ شهرداری است؛ که دارای معاونت‌های حمل و نقل، شهرسازی و عمران می‌باشد
خیابان‌ها و بلوارهای مهم
- بلوار امام
- بلوار کشاورز
- بلورار اردیبهشت
- بلوار شورا
- بلوار بی‌بی سکینه
- بلوار بسیج
- خیابان بهشتی
- خیابان مهران
- خیابان امام رضا
- خیابان نصر
- خیابان ایثار
- خیابان کارخانهٔ قند
- خیابان قائم
- خیابان سرداران
- خیابان یاس
روستاها
- راشته
- احمدآباد
- شورقلعه
- بلوار سردار قاسم سلیمانی
زیرساخت
مراکز دولتی
- شعبهٔ ۵ تأمین اجتماعی
- ادارهٔ پست
- ادارهٔ آب
- ادارهٔ برق
- ادارهٔ گاز
- مرکز مخابرات
- شورای حل اختلاف
- کلانتری ۲۶
فرودگاه
فرودگاه پیام، (یاتا: PYK، ایکائو: OIIP) فرودگاه بین‌المللی و همزمان منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی واقع در شهر کرج به فاصلهٔ ۳۵ کیلومتری تهران در استان البرز می‌باشد. این فرودگاه در سال ۱۳۷۱ تأسیس شد، اما به‌طور رسمی در سال ۱۳۷۶ فعالیت خود را آغاز کرد. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی پیام در محدوده‌ای به وسعت ۳٬۶۰۰ هکتار در اراضی ۱۰ هزار هکتاری فرودگاه بین‌المللی پیام در استان البرز تأسیس شده‌است. هدف از تأسیس این منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی، حمل و نقل بار هوایی و پستی، فرآوری کالا، انبارداری، خدمات سردخانه‌ای، صنایع ارتباطات و فناوری اطلاعات و صادرات است.
مرکز فضایی ماهدشت
مرکز فضایی ماهدشت سایت مرکز فضایی البرز
اماکن ورزشی
- سالن ورزشی نیکو -خیابان نیکو
- سالن ورزشی امام رضا (ع) -خیابان امام رضا
- سالن ورزشی بهمن -خیابان نصر
- سالن ورزشی شهدا - خیابان بهشتی
- سالن ورزشی امام رضا (ع) دانشگاه- خیابان اردیبهشت
مراکز درمانی
ماهدشت داری دو درمانگاه شبانه‌روزی و یک بیمارستان و زایشگاه بیمارستان دکتر علی شریعتی، ۷ داروخانه (۲ شبانه‌روزی)
گسل ماهدشت
در اطراف این شهر گسلی با نام گسل ماهدشت وجود دارد. بعضی از خبرگزاری‌های رسمی کشور از فعال بودن گسل ماهدشت خبر دادند.[5]
نام‌آوران و قهرمانان ماهدشت
- حسین یوسفی عطا کاراته‌کار قهرمان المپیک کارگران جهان اسپانیا ۲۰۱۹[6][7]
- رضا عبدی (فوتبال) مدیر تیم ملی فوتبال ساحلی ایران[8][9]
- بیت الله عباسپور بدنساز
- معصومه صادقی نویسنده[10]
- محسن صمدی بدنساز[11]
- آرمان زاهدی خبرنگار[12]
- محمد اصلانی قهرمان سابق کشتی آزاد آسیا[13]
- بهمن حسن‌زاده دبیر سبک شوتوکان wskf، سرپرست تیم کاراتهٔ دانشگاه آزاد اسلامی[14]
- محمد خدایار قهرمان بازی‌های المپیک بلغارستان ۲۰۱۳ در رشتهٔ کاراته[15]
ورزش
فوتبال و فوتسال
- باشگاه مهرگستران فجر ماهدشت (فجرماهدشت) فعالیت خود را از سال ۱۳۷۶ آغاز و در تمامی رده‌ها نونهالان نوجوانان جوانان امید بزرگسالان بارها قهرمان لیگ استان البرز شده و در حال حاضر نونهالان در لیگ برتر استان نوجوانان در لیگ برتر استان و جوانان در لیگ کرج فعالیت دارند و نونهالان زیر ۱۳ سال از سال ۹۷ در مسابقات لیگ کرج شرکت کرده و در سال اول مقام سوم را کسب کرد؛ همچنین تیم مهرگستران فجر پرافتخارترین تیم فوتبال ماهدشت در استان البرز می‌باشد که هرساله نمایندهٔ شهر ماهدشت در مسابقات لیگ می‌باشد.
- باشگاه فوتبال آریا شاهین ماهدشت یک باشگاه فوتبال ایرانی است که در ماهدشت قرار دارد و در لیگ برتر استان البرز بازی می‌کند. آریا شاهین ماهدشت در فصل ۱۳۹۷ قهرمان لیگ یک استان البرز شد.[16]
دوچرخه سواری
ماهدشت در سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ بزرگ‌ترین همایش دوچرخه‌سواری استان البرز را به مناسبت ۲۹ دی‌ماه روز ملی هوای پاک برگزار کرد[17]
کشتی
شهر ماهدشت رشته‌های مختلف ورزشی از جمله ورزش کشتی طرفداران زیادی دارد که محمد اصلانی مربی تیم کشتی آزاد نوجوانان ایران در این شهر حضور دارد.[18]
پرورش اندام
رشتهٔ پرورش اندام یکی از رشته‌های محبوب جوانان این شهر بوده که در رشتهٔ پرورش اندام دارای چندین عناوین قهرمانی جهان تا برخی از بزرگان این ورزش در رسانه‌های مطرح کشور ماهدشت را سرزمین قدرت نامیده‌اند.
منابع
- «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰». معاونت برنامه‌ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران). ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- وب‌سایت شهرداری ماهدشت تاریخچۀ ماهدشت بایگانی‌شده در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
- حکیم رازی، پرویز اذکایی، انتشارات طرح نو، چاپ دوم، تهران ۱۳۸۴، صفحهٔ ۳۵ و ۳۶
- «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- وبگاه شبکهٔ خبری العالم گسل ماهدشت هنوز فعال است
- خبرگزاری صداوسیما اسامی کاراته‌کارهای اعزامی به مسابقات جهانی کارگران
- گفت‌وگوی تصویر رسانهٔ سه شهر با حسین یوسفی عطا گفت‌وگوی تصویری رسانهٔ سه شهر با حسین یوسفی عطا
- خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان داور و مدرس با سابقهٔ فوتبال ساحلی به عنوان مدیر تیم ملی فوتبال ساحلی انتخاب شد
- سایت فدارسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران رضا عبدی مدیر تیم ملی فوتبال ساحلی انتخاب شد
- خبرگزاری کتاب ایبنا تأثیر ادبیات کلاسیک فارسی در داستان‌نویسی معاصر
- وب‌سایت خبری ورزش سه محسن صمدی قهرمان جهان شد
- وب‌سایت خبرگزاری طنین تقدیر از خبرنگار استان البرز بایگانی‌شده در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine
- وب‌سایت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) محمد اصلانی: به باشگاه‌های کشتی توجه بیشتری شود بایگانی‌شده در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine
- وب سایت خبری رادیو ورزش (برنامهٔ دور یک میز) بررسی وضعیت کاراته کشور
- وب‌سایت خبرگزاری مهر گزارش خبرنگار مهر از بلغارستان
- وب‌سایت هیئت فوتبال استان البرز آریا شاهین قهرمان لیگ یک بزرگسالان استان البرز
- وب‌سایت خبرگزاری فارس بزرگ‌ترین همایش دوچرخه‌سواری استان البرز برگزار شد بایگانی‌شده در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine
- وب سایت فدراسیون کشتی ایران محمد اصلانی: پشتوانه‌سازی را با جدیت دنبال می‌کنیم
- وب‌سایت خبرگزاری مشرق پیکر قهرمان پرورش اندام ایران و جهان در خاک آرام گرفت
- وب‌سایت خبرگزاری تک اندام محسن صمدی مدال برنز سنگین‌وزن جهان را ازآن خود کرد بایگانی‌شده در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine
- وب‌سایت خبرگزاری قدس آنلاین ایران، قهرمان پرورش اندام آسیا شد
- وب‌سایت روزنامهٔ همشهری نتایج مسابقات پرورش اندام، بادی کلاسیک، فیزیک، فیزیک کلاسیک و ماسکولار فیزیک باشگاه‌های کشور
| مرکز |   کرج. | |
|---|---|---|
| شهرستان‌ها | ||
| شهرها | ||
| جاذبه‌های گردشگری | ||
