خوردین

خوردین محله‌ای نوساز در منطقه ۲ شهرداری تهران است که در شمال غرب تهران واقع شده‌است.

خیابان خوردین

این محلهٔ نسبتاً کوچک، بین محله‌های مشهور شهرک غرب و سعادت آباد قرار دارد و گاهی به اشتباه بخشی از آن‌ها به حساب می‌آید. نام این محله از روستای تاریخی خوردین گرفته شده‌است اما به علت اینکه بیشتر خیابان‌های این محله با واژه توحید نامگذاری شده اند، این محله میان مردم با این نام نیز معروف است.

روستای خوردین یکی از روستاهای نزدیک به تهران قدیم بوده‌است. محله شهرک غرب روی این روستای قدیمی بنا شده‌است.

اکنون ممکن است شهرسازی جدید شهرک غرب برای بسیاری از مردم این تصور را ایجاد کند که این محله تهران هیچ نماد تاریخی و قدیمی ندارد، در حالی که بلوار خوردین (یکی از بلوارهای اصلی شهرک غرب) که میدان صنعت را به خیابان‌های ایران زمین، هرمزان و بلوار دادمان (پونک باختری) متصل کرده، در روزگار قدیم روستایی خوش آب و هوا به همین نام بود؛ روستایی که هنوز می‌توان آثارش را در درخت‌های تنومند حاشیه بلوار و شرشر جوی زلال بازمانده از قنات روستا دید؛ روستایی که سالهاست فراموش شده و از آن جز نامش یعنی «خوردین» چیزی نمانده‌است.

موقعیت و تاریخچه

روستای خوردین در ۶ کیلومتری جنوب شرقی امامزاده صالح فرحزاد و ۲ کیلومتری ده ونک قرار داشت. طبق کتاب «جغرافیای تهران» این روستا ۸۵ نفر سکنه داشت که همه مسیحی بودند. ده خوردین در دوره ناصرالدین شاه نخست جزو املاک مستوفی‌الممالک بود که درختان کهنسالش به ویژه در باغ مشهورش هنوز باقی مانده‌اند.

در کتب تاریخی، از این محل با نام‌های «خوردین» یا «خُوَردین» به معنای تپه و برجستگی زمین یاد شده‌است.

تحولات سریع شهرسازی

زمین‌های این روستا از دهه ۱۳۴۰ خورشیدی تفکیک شدند و از اوایل دهه ۵۰، شرکت‌های بزرگ ساختمان‌سازی خارجی و داخلی شروع به احداث بناهای گوناگون در آن کردند. شهر نشینی و زندگی مدرن در محله شهرک غرب با سرعتی باورنکردنی پیش رفت و از ده تاریخی خوردین جز نامی روی تابلو چیزی باقی نماند. فازهای مختلف طرح شهرک غرب به سرعت اجرا شدند و خیابان‌ها و بلوارهای عریض و منظم روی بقایای کوچه باغ‌های خوردین را گرفتند، تا جایی که امروز عابران پیاده و سواره نا آگاه که بلوار خوردین را طی می‌کنند تا به مقصدشان برسند، حتی یک لحظه هم به ذهنشان خطور نمی‌کند دارند از دل روستای خوش آب و هوایی می‌گذرند که صدای آب قناتش هنوز از امتداد خیابان شنیده می‌شود.

میراث تاریخی

باغ اربابی خوردین و قنات خوردین میراث تاریخی شهرک غرب هستند که امروز حصار کشی شده و ورود عموم در آن ممنوع است. قسمتی از باغ دست واحد عمران شهرک غرب است و قسمت دیگر آن در سال ۱۳۷۸ به آستان قدس رضوی واگذار شده است. باغ در اختیار آستان قدس رضوی، در دوره تولیت حجه‌الاسلام رئیسی ئ از سال 1397، با عنوان «پردیس تربیتی توانا» به کاربری تربیتی و فرهنگی اختصاص یافته و فصل جدیدی را در تاریخ این باغ قدیمی رقم زده است. بخشی از خدمات این پردیس، جنبه اردوگاهی دارد و از اردوهای کودک و نوجوان میزبانی می‌کند؛ هر چند مأموریت اصلی آن شناسایی و ارزیابی و معرفی الگوهای تربیتی به ویژه با رویکرد تربیت دینی است.

پاتوق زرتشتیان

باغ معروف خوردین و باغ‌های اطراف آن در گذشته یکی از پاتوق‌های اصلی زرتشتیان تهران بود که در جشن‌هایی چون سیزده به در، به خوردین می‌آمدند. هنوز هم چند درخت کهنسال مشهور از آن زمان‌ها مانده‌است که زرتشتیان کتاب‌های مذهبی خود را روی آن‌ها می‌گذاشتند.

محله نوساز خوردین

پس از انقلاب ایران (۱۳۵۷) و به وجود آمدن محلات جدید در منطقه ۲ شهرداری تهران، محله نوسازی در شمال بلوار دادمان (مرز شمالی محله شهرک غرب) شکل گرفت؛ محله جدید از نظر جغرافیایی جای روستای خوردین ساخته نشده بود، امّا به خاطر هویت بخشی به محله و حفظ نام تاریخی روستای خوردین، نام این محله را نیز خوردین گذاشتند.

منابع

    امیر علی آذرگشت (۱۶ آبان ۱۳۸۶)، «ییلاق مدرن»، روزنامه همشهری(همشهری محله ویژه منطقه ۲ تهران) (شماره۱۸۱)، ص. ص۱۱

    • شهرداری تهران
    • مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی
    • گوگل ارت (Google Earth)
    • تارنمای پردیس تربیتی توانا (وابسته به آستان قدس) [3]

    جستارهای وابسته
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.