فریدون عباسی دوانی
فریدون عباسی دوانی (زادهٔ ۱۷ شهریور ۱۳۳۷) سیاستمدار، مدیر اجرایی، دانشمند هستهای[3] و پاسدار بازنشستهٔ ایرانی است که هماکنون بهعنوان نماینده حوزه انتخابیه کازرون و کوهچنار در مجلس یازدهم فعالیت میکند و ریاست کمیسیون انرژی مجلس را برعهده دارد. وی در دولت دهم، در فاصلهٔ سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بود.[4]
فریدون عباسی دوانی | |
---|---|
نمایندهٔ دورهٔ یازدهم مجلس شورای اسلامی | |
آغاز به کار ۷ خرداد ۱۳۹۹ | |
پس از | حسین رضازاده |
حوزه انتخاباتی | کازرون و کوهچنار |
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران | |
مشغول به کار ۲۴ بهمن ۱۳۸۹ – ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ | |
رئیسجمهور | محمود احمدینژاد |
پس از | محمد احمدیان (سرپرست) |
پیش از | علیاکبر صالحی |
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۷ شهریور ۱۳۳۷ (۶۲ سال)[1] آبادان، ایران[2] |
حزب سیاسی | جبههٔ یکتا |
محل تحصیل | دانشگاه شهید بهشتی |
پیشه | استاد دانشگاه، سیاستمدار، مدیر اجرایی |
تخصص | دانشمند هستهای، نظامی بازنشسته |
هیئت دولت | دولت دهم |
دین | اسلام، شیعه |
جایزهها | استاد دانشگاه نمونه، ۱۳۸۶ |
خدمات نظامی | |
خدمت/شاخه | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
درجه | سرتیپ پاسدار |
وی دانشآموخته دکتری فیزیک هستهای از دانشگاه شهید بهشتی[5] و رئیس گروه فیزیک دانشگاه امام حسین و عضو شورای مرکزی انجمن هستهای ایران است.[6] او که از سال ۱۳۸۶ از سوی شورای امنیت تحریم شده،[7] در سال ۱۳۸۹ همزمان با مجید شهریاری دیگر دانشمند هستهای ایران، هدف ترور نافرجام قرار گرفت.[8]
مدتی پس از این ترور، محمود احمدینژاد رئیسجمهور وقت، عباسی را به ریاست سازمان انرژی اتمی گماشت که حسن روحانی پس از رسیدن به ریاستجمهوری وی را برکنار نمود.
عباسی که منتقدان دولت روحانی و مخالفان برجام بود،[9][10] با تنی چند از دولتمردان احمدینژاد، در سال ۱۳۹۴ جبههٔ یکتا را پایهگذاری کرد[11] و در انتخابات مجلس دهم در فهرست ائتلاف اصولگرایان قرار گرفت،[12] اما از راهیابی به مجلس بازماند. اما در انتخابات مجلس یازدهم موفق شد از حوزه انتخابیه کازرون و کوهچنار با رأی مردم به نمایندگی مجلس برسد و ریاست کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی را عهدهدار شد.[13] او در ۸ اردیبهشت با شعار «دولت نخبگانی؛ بازگشت به مردم» برای انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ اعلام کاندیداتوری کرد اما صلاحیت وی از سوی شورای نگهبان احراز نشد.
زندگینامه
فریدون عباسی در ۱۷ شهریور ۱۳۳۷ در شهر آبادان[1] زاده شد. اصلیت وی برای روستای دوان شهرستان کازرون است، اما خانوادهٔ وی به استان خوزستان مهاجرت کرده بودند. عباسی پس از وقوع انقلاب به عضویت سپاه پاسداران درآمد و سه دوره مختلف نیز در جنگ ایران و عراق حضور داشتهاست.[14]
فعالیتهای علمی
وی بعد از جنگ دکتری فیزیک هستهای را از دانشگاه شهید بهشتی دریافت نمود[6] و از سال ۱۳۷۲ عضو هیئت علمی دانشکده فیزیک دانشگاه امام حسین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد و در حال حاضر ریاست گروه فیزیک این دانشگاه را نیز برعهده دارد.[6]
وی در سال ۱۳۸۶ توسط محمود احمدینژاد، رئیسجمهور وقت، به عنوان استاد نمونه کشوری انتخاب شد.[6]
فریدون عباسی عضو شورای مرکزی انجمن هستهای ایران است.[6]
تحریم از سوی شورای امنیت
در سال ۱۳۸۶، قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت او را فریدون عباسی با عنوان «دانشمند ارشد وزارت دفاع و مرتبط با انستیتو فیزیک کاربردی» ایران نام برده و او را مشمول تحریم قرار دادهاست.[7] این تحریم بعدها مطابق قطعنامهٔ ۲۲۳۱ شورای امنیت همزمان با لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران در ۲۷ مهر ۱۳۹۹ لغو شد.[15]
فعالیتهای هستهای
عباسی از دانشمندان هستهای ایران است که دکتری انرژی هستهای دارد. او پس از آنکه هدف ترور نافرجام قرار گرفت، در دولت دوم احمدینژاد رئیس سازمان انرژی اتمی بوده.
ترور نافرجام
فریدون عباسی دوانی صبح روز ۸ آذر ۱۳۸۹، همزمان با ترور مجید شهریاری دیگر دانشمند هستهای ایران، هدف سوءقصد منتسب به عوامل موساد قرار گرفت. این ترور در میدان دانشجوی تهران رخ داد که به مجروحیت وی انجامید، و به بیمارستان انتقال پیدا کرد.[8] به گفته او، در حالی که مشغول رانندگی بود متوجه نصب بمب توسط یک موتور سوار به در ماشین شد و بلافاصله از خودروی در حال حرکت بیرون پرید، که در پی آن، از این ترور جان سالم به در برد.[16]
در رسانههای ایران از او با عنوان تنها «جانباز هستهای» ایران یاد میکنند.[17][18] و در موزهٔ دفاع مقدس، یادمان در «یادمان شهدای هستهای» یادمانی برای او به عنوان جانباز هستهای قرار دارد.[19]
ریاست سازمان انرژی اتمی
پس از انتخاب علیاکبر صالحی رئیس وقت سازمان انرژی اتمی به جای منوچهر متکی به عنوان وزیر امور خارجه، محمود احمدینژاد رئیسجمهور وقت، در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۸۹ او را به عنوان معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی منصوب کرد.[20][21] او تا مرداد ۱۳۹۲ این سمت را بر عهده داشت، و با روی کار آمدن دولت روحانی، وی عباسی را برکنار کرد و بار دیگر صالحی دیگر به ریاست سازمان رسید.[22]
مخالفت با برجام
در تاریخ ۲۳ تیر ماه ۱۳۹۵ همزمان با یکسالگی توافقنامه برجام، عباسی در مصاحبهای با رجانیوز نسبت به روند و اقدامات صورت گرفته در برجام انتقاداتی را مطرح کرد:
این حرف بسیار مسخرهای است که میگویند ما جزو صادرکنندگان اورانیوم غنیشده هستیم. صادرکننده آب سنگین هستیم. طرف دارد صورتش را با سیلی سرخ نگه میدارد. برای اینکه بگوید دستاوردی دارم، میگوید جزو صادرکنندهها هستیم، شما را مجبور کردند اینها را رقیق یا صادر و آب سنگین را از کشور خارج کنید. وقتی در مذاکره اینها را پذیرفتید، باید خارج کنید. ببینید چقدر شتابزده عمل میکنند. قبل از اینکه موعدش برسد، میروند و اورانیوم را رقیق یا خارج میکنند و آب سنگین را به کشور دیگری میفرستند و پولش را هم نمیگیرند؛ یعنی خودمان را از یک ماده استراتژیک که با آن میتوانیم در یک مذاکرات سیاسی چانهزنی کنیم، بیبهره میسازیم، بعد میآییم و قیافه میگیریم که در این قضیه جزو صادرکنندگان مواد هستهای شدهایم. خیر، خیلی چیزهای دیگر بود که میشد صادر کرد و اینها را نگه داشت. اینها عوامفریبی است.[9][10]
در تاریخ ۲۴ تیرماه سال ۱۳۹۵ سازمان انرژی اتمی ایران با صدور بیانیهای به این اظهارات پاسخ داد. در قسمتی از این بیانیه آمدهاست: توصیه ما به تقوی، ترس از خدا، رعایت اخلاق و انصاف، پرهیز از کینه، بغض، عداوت و حسادت است.[23]
پس از ترور محسن فخریزاده دانشمند هستهای ایران در سال ۱۳۹۹، عباسی بار دیگر به انتقاد از دولت روحانی پرداخت[24] و اعلام کرد که شخصاً آغاز دوبارهٔ غنیسازی ۲۰٪ هستهای و قطع همکاری با آژانس و اخراج بازرسان آن و خروج از برجام را در مجلس پیگیری خواهد کرد.[25]
جنجال - جدال سرسختانه
عباسی مرتباً با تلاشهای ادعایی ایران در ساخت سلاح هسته ای مرتبط بودهاست، روندی به نام سلاح سازی. بر اساس گزارش یک مؤسسه علوم و امنیت بینالملل به نقل از یک متخصص نزدیک به آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA)، عباسی دانشمند اصلی در برنامه ادعایی پنهان سلاح هسته ای ایران به ریاست محسن فخری زاده-مهابادی، یکی از حامیان جدی ادعای ایران بود برنامه سلاح هسته ای. این کارشناس اضافه کرد که عباسی شخصاً کار خود را برای محاسبه بازده سلاح هسته ای و همچنین کار بر روی منابع نوترونی با انرژی بالا انجام داد.
بر اساس همین گزارش، آژانس انرژی هسته ای آگاهی داشت که عباسی رئیس انستیتوی فیزیک کاربردی (IAP) بود، که یک سازمان پیگیر برای مرکز تحقیقات فیزیک بود. هر دو سازمان به عنوان جبهههایی برای کار علمی در مورد برنامه احتمالی سلاحهای هسته ای ایران عمل کردند.[26]
تعیین توسط سازمان ملل
عباسی "در ضمیمه قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت سازمان ملل از ۲۴ مارس ۲۰۰۷ ذکر شدهاست، به عنوان شخصی که در فعالیتهای هسته ای یا موشک بالستیک ایران نقش دارد". این قطعنامه منجمد کردن دارایی و الزامات اعلان سفر را اعمال میکند. عباسی به عنوان "دانشمند ارشد وزارت دفاع و لجستیک نیروهای مسلح (MODAFL) با پیوندهایی به انستیتوی فیزیک کاربردی و همکاری نزدیک با مهابادی (که توسط سازمان ملل نیز تعیین شدهاست) توصیف میشود.[27]
فعالیتهای سیاسی
عباسی از منتقدان دولت روحانی و مخالفان برجام است.[9][10]
پس از روی کار آمدن روحانی، وی همراه تنی چند از دولتمردان احمدینژاد، در سال ۱۳۹۴ جبههٔ یکتا را پایهگذاری کرد.[11]
نمایندگی مجلس
او در انتخابات مجلس دهم از حوزهٔ انتخابیهٔ شیراز در فهرست ائتلاف اصولگرایان قرار گرفت،[12] اما از راهیابی به مجلس بازماند.[28] اما در انتخابات مجلس یازدهم موفق شد از حوزهٔ کازرون با رأی مردم به نمایندگی مجلس برسد.[29]
وی برای انتخاب رئیس مجلس، خود را نامزد کرد، و در رقابت با محمدباقر قالیباف توانست ۱۷ رأی به دست آورد.[30]
عباسی دوانی ریاست کمیسیون انرژی مجلس را بر عهده دارد.[13]
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰
در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰، عباسی دوانی در مجلس شورای اسلامی در یک نشست خبری برای انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ اعلام کاندیداتوری کرد. شعار انتخاباتی عباسی دوانی «دولت نخبگانی؛ بازگشت به مردم» است.[31] وی در تاریخ ۲۴ اردیبهشت با حضور در ستاد انتخابات کشور و ثبتنام برای نامزدی در سیزدهمین دورهٔ انتخابات ریاستجمهوری ایران، رسماً اعلام داوطلبی کرد.[32] در تاریخ ۴ خرداد، صلاحیت او توسط شورای نگهبان احراز نشد.[33]
جستارهای وابسته
- ترور شخصیتهای هستهای ایران
- مجلس یازدهم
منابع
- «ماجرای راهاندازی «پدافند هستهای» برای مقابله با استفاده احتمالی صدام از بمب اتم/ حداقل چهار نفر از شهدای ترور شده در تدوین نقشه راه فناوری هستهای نقش داشتند». رجا نیوز. ۲۱ آذر ۱۳۹۹. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ دسامبر ۲۰۲۰. دریافتشده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- «دلایل فریدون عباسی برای اعلام داوطلبی در انتخابات مجلس یازدهم». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۸ مه ۲۰۲۰.
- 1100 (۲۰۲۰-۰۴-۱۸). «دلایل فریدون عباسی برای اعلام داوطلبی ریاست مجلس یازدهم». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۸ مه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۵-۰۳.
- «جدول نتایج انتخابات مجلس تا ساعت ۰۰:۰۱ یکشنبه». ایسنا. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ فوریه ۲۰۲۰.
- «فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شد». رادیو فردا. ۲۴ بهمن ۱۳۸۹. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۲۱.
- «زندگینامه: فریدون عباسی دوانی (۱۳۳۷ -)». همشهری آنلاین. ۲۰۱۳-۰۲-۱۲. بایگانیشده از اصلی در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۵-۰۲.
- «: نسیم آنلاین - خبرگزاری بینالمللی پیام کوتاه :: Nasim Online - International News Agency Of Short Message :. - بیوگرافی استاد فریدون عباسی/ فریدون عباسی از متخصصین لیزری وزا…». بایگانیشده از اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۰.
- «" Independent, Tuesday 30 Nov. 2010, "Bomb blast blamed on Israel and US kills Iran nuclear scientist"». بایگانیشده از اصلی در ۳۰ اکتبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۵.
- «رجانیوز؛ فریدون عباسی: صادرکننده مواد غنی شده نیستید؛ شما را مجبور کردند که مواد را خارج کنید!». بایگانیشده از اصلی در ۱۴ اوت ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۴ مه ۲۰۲۱.
- «رجانیزو؛ فریدون عباسی: نان به نرخ روز خورها صلاحیت انتقاد از برجام را ندارند+فیلم». بایگانیشده از اصلی در ۲۱ مه ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۴ مه ۲۰۲۱.
- «عباسی به باشگاه خبرنگاران خبر داد؛ انتخابات مجلس و ریاست جمهوری در برنامههای "جبهه یکتا"/ این جبهه "کابینه در سایه" است». باشگاه خبرنگاران جوان. ۱۹ خرداد ۱۳۹۴. بایگانیشده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۴ مه ۲۰۲۱.
- «لیست ائتلاف اصولگرایان شیراز مشخص شد». شیراز ۱۴۰۰. ۲۷ بهمن ۱۳۹۴. بایگانیشده از اصلی در ۲۳ فوریه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰.
- «فریدون عباسی رئیس کمیسیون انرژی مجلس یازدهم شد». پانا. ۱ تیر ۱۳۹۹. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰. دریافتشده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰.
- «زندگینامه: فریدون عباسی دوانی (۱۳۳۷-)». همشهری آنلاین. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۲۱.
- 1483 (۲۰۲۰-۱۰-۱۸). «الجزیره: تحریم تسلیحاتی ایران با شکست واشینگتن لغو شد». ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۲۰ آوریل ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
- ««ترور ناموفق فریدون عباسی و چند ابهام»». انصاف. ۱۲ فروردین ۱۳۹۹. دریافتشده در ۳ خرداد ۱۴۰۰.
- «تنها جانباز هستهای کشور به سوگ نشست». بسیج. ۲۰ آذر ۱۳۹۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰.
- «در حاشیه مراسم تجلیل از دستاندرکاران برجام: فریدون عباسی هم اگر شهید شده بود الان مدال گرفته بود/ دانشمند هسته ای خوب، دانشمند شهید است؛ مدال شجاعت رئیسجمهور بر سینه مدیری که رآکتور اراک را با بتن پر کرد!». پایگاه اطلاعرسانی رجا. ۱۹ بهمن ۱۳۹۴. بایگانیشده از اصلی در ۱ مه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰.
- «رونمایی از یادمان شهدای هستهای با حضور دکترصالحی». خبرگزاری صدا و سیما. ۱۸ بهمن ۱۳۹۲. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- «Fars News Agency: فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی شد». بایگانیشده از اصلی در ۱۵ فوریه ۲۰۱۱. دریافتشده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۱.
- «جهان نیوز - سوابق علمی دانشمندان هستهای ترورشده امروز تهران». بایگانیشده از اصلی در ۳ دسامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۰.
- «علیاکبر صالحی معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی شد». بایگانیشده از اصلی در ۱۸ اوت ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۶ اوت ۲۰۱۳.
- «ایرنا - توصیه ما به شما، رعایت اخلاق، انصاف و پرهیز از کینه و حسادت است». www.irna.ir. بایگانیشده از اصلی در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۰۱۶-۰۷-۱۴.
- «فریدون عباسی: عدهای دستور دادند که نگوییم شهید فخریزاده دانشمند هستهای بودهاست!». وبگاه روزنامهٔ جوان. ۹ آذر ۱۳۹۹. بایگانیشده از اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۲۰. دریافتشده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰.
- «عباسی: آغاز غنیسازی ۲۰ درصد، قطع همکاری با آژانس و خروج از برجام را پیگیری میکنم». دانشجو. ۹ آذر ۱۳۹۹. بایگانیشده از اصلی در ۱۸ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰.
- Avag, Robert. "Will Fereydoun Abbasi-Davani lead Iran to nuclear weapons? (Rev. 1) | Institute for Science and International Security". isis-online.org. Archived from the original on 24 November 2020. Retrieved 2021-03-02.
- «SECURITY COUNCIL TOUGHENS SANCTIONS AGAINST IRAN, ADDS ARMS EMBARGO, WITH UNANIMOUS ADOPTION OF RESOLUTION 1747 (2007) | Meetings Coverage and Press Releases». www.un.org. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ آوریل ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۲.
- «نتایج انتخابات مجلس دهم در حوزه انتخابیه شیراز». خبرگزاری دانشجویان ایران. ۱۰ اسفند ۱۳۹۴. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۴ مه ۲۰۲۱.
- «دکتر فریدون عباسی با 27705 رای پیروز انتخابات مجلس یازدهم در حوزه انتخابیه کازرون و کوه چنار شد + نتایج نهایی آرا». کازرون ما. ۳ اسفند ۱۳۹۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۳ دسامبر ۲۰۲۰.
- «قالیباف با ۲۳۰ رای رئیس مجلس شد/ قاضی زاده و نیکزاد نواب رئیس شدند/ اسامی ناظران و دبیران هیئت رئیسه». جهان نیوز. ۸ خرداد ۱۳۹۹. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ آوریل ۲۰۲۱. دریافتشده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- «فریدون عباسی کاندیداتوری خود را اعلام کرد». جهان نیوز. ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ آوریل ۲۰۲۱. دریافتشده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- «فریدون عباسی اعلام نامزدی کرد». تابناک. ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰. بایگانیشده از اصلی در ۱ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۳ خرداد ۱۴۰۰.
- «فریدون عباسی رد صلاحیت شد». تابناک. ۴ خرداد ۱۴۰۰.