مولویشناسی
مولویشناسی یا مولویپژوهی به شناختن و شناساندن بیشتر و عمیقتر ابعاد شخصیت، هنر و اندیشههای مولانا جلالالدین میپردازد. مولانا سه کتاب اصلی به نامهای مثنوی معنوی، دیوان شمس و فیه مافیه دارد.
مولویپژوه
یک مولویپژوه با دانش خود در زمینهٔ ادبیّات، فلسفه، تاریخ، عرفان و.. به بررسی و شناخت بهتر اندیشههای مولانا میپردازد و تلاش میکند جنبههای بیشتری از کوششهای وی را آشکار سازد.
مثنویپژوه
مثنویپژوه ادیبی است که مثنوی مولانا را میپژوهد. شروح متعددی بر مثنوی معنوی مولانا نوشته شدهاست که کاربردیترین و قابل توصیهترین آنها -که خلاصه شروح مهم گذشته است- شرح کریم زمانی است که با نام شرحِ جامعِ مثنوی، تبیین شدهاست. شرح مهم بدیعالزمان فروزانفر با نام شرح مثنوی شریف را نیز میتوان کاملترین شرح مثنوی نامید.[1]
پژوهش در سیر زندگی مولانا
تاریخچهٔ زندگی مولانا با دیگر شاعران برجستهٔ پارسیگوی روشنتر است؛ زیرا تمام جزئیات زندگی او درست و دقیق ثبت شده و باقی مانده است. چنانکه انگار یا او خود زندگینامه خود را نوشته یا کسی همیشه همراه او بوده که تمام جزئیات حوادث زندگی او را ثبت کرده و برای آیندگان به ارمغان گذاشته است.[2]
منابع مولاناشناسی
چند اثر در بخش زندگی مولانا از آثار اولیه و معتبر به حساب میآید که تقریباً همهٔ پژوهشگران عرصهٔ مولاناپژوهی ناگزیر به آنها مراجعه و از آنها استفاده میکنند.[2]
وَلَدنامه
ولدنامه از بهاء ولد پسر مولاناست. او حوادث زندگی پدر خود را با همان وزن و سیاق مثنوی معنوی به رشتهٔ نظم کشیده است و از نزدیکترین افرد به مولانا بودهاست. دیدگاههای او دربارهٔ مولانا از اعتبار فراوانی برخوردار است.
سپهسالار در مناقبِ حضرتِ خداوندگار
رسالهٔ سپهسالار در مناقبِ حضرتِ خداوندگار به حوادث زندگی مولانا و خانوادهٔ او پرداخته و کهنترین و مهمترین سند مثنوی است.[3] این کتاب اثر فریدون سپهسالار است. سپهسالار به گفته خودش چهل سال در خدمت مولانا بوده و از حوادث عمدهٔ زندگی وی و خانوادهاش آگاهی داشتهاست.
مناقب العارفین
کتاب دیگری که زندگی مولانا، شمس تبریزی، محقق ترمذی، بهاء ولد فرزند مولانا و فرزندان او و نیز دو خلیفهٔ او یعنی زرکوب و چلبی را با تفصیل و دقت لازم بررسی کرده کتاب مناقب العارفین اثر احمد افلاکی است.[4]
پانویس
- https://www.asriran.com/fa/news/131139/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%DB%8C-%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C
- «آشنایی با منابع مولاناشناسی». عصر نو. 29 سنبله 1394 ساعت 08:06. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «رساله در مناقب خداوندگار». مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
- «با تأملی در کتاب «مناقبالعارفین» اثرشمسالدین احمد عارفی افلاکی / سیمای انسانی و اخلاقی مولانا ـ بخش اول». وبگاه نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایرانزمین (بازنشر شده از نسخهٔ روزنامهٔ اطلاعات که در دسترس نیست).