نون خ
نون خ نام مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی است که تاکنون ۳ فصل از این سریال ساخته شده است.نون خ به کارگردانی سعید آقاخانی و نویسندگی امیر وفایی است که در نوروز ۱۳۹۸ از شبکه یک پخش شد. «نون خ» مخفف نام نقش اصلی این سریال، نورالدین خانزاده است. سریال نون خ پربینندهترین سریال نوروز ۱۳۹۸ بود. این سریال در سه فصل با داستان های متفاوت از شبکه یک سیما و شبکه تماشا پخش شده است. و سه سال پربیننده ترین سریال های نوروزی صدا و سیما بوده است. [1][2]
نون خ | |
---|---|
ژانر | کمدی اجتماعی خانوادگی |
نویسنده | امیر وفایی |
کارگردان | سعید آقاخانی |
بازیگران | سعید آقاخانی علی صادقی سیروس میمنت پاشا جمالی سیروس سپهری شیدا یوسفی صهبا شرافتی ندا قاسمی نسرین مرادی هدیه بازوند سیدعلی صالحی کاظم نوربخش ماشاالله وروایی شیلان مدنی |
آهنگ پایان | صادق آزمند حسین صفامنش |
آهنگساز | صادق آزمند |
کشور سازنده | ایران |
زبان اصلی | فارسی با لهجه کرمانشاهی |
شمار فصلها | ۳ |
شمار قسمتها | ۴۹ قسمت (۱ قسمت پشت صحنه) |
تولید | |
تهیهکننده | مهدی فرجی |
فیلمبرداری | امیر معقولی |
تدوینگر | ادریس قادری |
مدت | ۵۰ دقیقه |
پخش | |
شبکهٔ اصلی | شبکه یک |
انتشار اولیه | ۱ فروردین ۱۳۹۸ – اکنون |
تولید
سریال نون-خ در استان کرمانشاه تصویربرداری آن شروع شدهاست و فضای این منطقه را به تصویر میکشد. در قسمتهای مختلفی از سریال، از ترانههای هنرمندان کرد استان کردستان و آذربایجان غربی مانند مظهر خالقی، حسن زیرک و حسین صفامنش استان کرمانشاه بهره بردهاند.[3]
مشکل دیگری که در سریال وجود دارد، مکانیست که داستان اصلی سریال طی میشود. منظور همان روستایی است که در سریال بازیگران اصرار دارند به آن بگویند «شهر»، که این موضوع در فصل اول باعث بازتابی منفی از سوی جامعه کُردها در ایران شد. عدم به تصویر کشیدن شهرهای کردنشین و نماهای این شهرها، یکی دیگر از مشکلات جدی این سریال است.[3]
موسیقی
با توجه به اینکه این سریال به قوم کرد ایران، مردمی که همواره موسیقی بخش جدایی ناپذیر فرهنگ آنهاست، پرداخته، این سریال توجه ویژهای هم به موسیقی این منطقه داشته تا به نوعی موسیقی این ناحیه را معرفی کرده باشد. کما اینکه در تیتراژ قسمت پایانی فصل دوم از این سریال که در نوروز ۹۹ پخش شد، شعری از ایرج دهقان ملایری توسط سید جلال محمدیان خوانده شد. در قسمت پایانی از فصل سوم این سریال ترانه قدیمی «لیلیم لی» با صدای حسین صفامنش و آهنگسازی صادق آزمند پخش شد؛ آهنگی که در واقع بازسازی یک موسیقی ترکیه ای با شعری کُردی بود.[4]
معرفی بخشی از ظرفیتها و استعدادهای فرهنگی و هنری کردی از جمله زبان، لباس و حتی موسیقی کردی از دیگر جذابیتهای سریال نون بود.[5]
صادق آزمند آهنگساز و یکی از خوانندگان سریال تلویزیونی پیرامون تجربه حضورش در این مجموعه و ویژگیهای آن توضیح داد:[6]
« | حضور در سریال «نون خ» برای من یک افتخار بزرگ بود. رگ و ریشه مادریام به این منطقه بازمیگردد و این سریال هم از جنس مردم کردستان است و توانسته با زبان طنز دردهای مشترک مردم شریف این منطقه را به تصویر بکشد؛ بنابراین حال خوبی داشتم که در این پروژه حضور پیدا کردم. البته در این چارچوب حضور هنرمندی چون سعید آقاخانی نیز شرایطی را فراهم کرد که با انگیزه بیشتری برای این سریال آهنگسازی کنم. | » |
گرچه در محوریت اصلی ساخت موسیقی سریال، سازهایی چون کمانچه نقش اساسی دارند اما آنچه مدنظر ما بوده اجرای نوعی از موسیقی جدی و تاملبرانگیز در قواره شخصیتسازهای ایرانی برای بیان مشکلات و مصائب مردم مناطق کردنشین و حرکت به سمتی از طنز و کمدی است.[6]
میدیا فرجنژاد آهنگساز و نوازنده تار دربارهٔ پرداختنِ به فرهنگهای بومی میگوید:[7]
« | یکی از بهترین کارها پرداختن به زندگیِ اقوام مختلف ایران است. این توجه و این پرداختنها میتواند در قالب سریالهای تلویزیونی یا حتی فیلمهای سینمایی باشد. تمام اقوامی که در ایران زندگی میکنند، به یک اندازه حق دارند و به یک اندازه باید دیده شوند. | » |
برخی از آهنگهایی که در سریال نون خ پخش شد عبارتند از[7]:
- آهنگ بی براری از محمد میرزاوندی
- آهنگ شیرین شیرین
- آهنگ بوی دینم از مظهر خالقی
- آهنگ خال دانهدانه از مظهر خالقی
- آهنگ امرو بهاره از حسن زیرک
- آهنگ زماون از حسین صفامنش
- آهنگ خوشه ههورامان از کامکارها
- آهنگ غمگینو دل پشیوم از سید علیاصغر کردستانی
- آهنگ بارانه و بارانه از ناصر رزازی
- آهنگ ههوری لار از حسن زیرک
- آهنگ هرتوم ده وه از حسن زیرک
- آهنگ آشفته حالم له غمت از حشمتاله لرنژاد
- آهنگ لای لای از مظهر خالقی
بازیگران و شخصیتها
«من دوستی سی سالهای با سعید آقاخانی دارم ما خیلی کارها با هم داشتیم و من هروقت با سعید بودم همیشه میگفتم آرزویم این است که نقشی را داشته باشیم که لباس خود را بپوشیم یعنی شلوار جافی که به کردی معروف است و دیگر لباسهای قوممان را بپوشیم و این آرزویم بود و حالا بعد از سه دهه آرزویم محقق شد و با لباس کردی و در نقش خودم بازی کردم.»
شخصیتهای اصلی
- سعید آقاخانی در نقش نورالدین خانزاده در فصل یک تاجر تخمه بود و بده بستانهایی با پسرعمو خلیل داشت. در فصل دوم به یک تاجر ورشکسته که به نوعی سردسته هم محله ایهای خودش است، تبدیل شد که همه اهل محل روی حرف او حساب میکنند. بازی و گویش او در فصل دو شیرین تر از فصل یک است و تکیه کلام «بامزه گفتم نه؟» او به دل مخاطب نشست.
- آتنا مهیاری در نقش ماه کاووس
- پاشا جمالی
- سیدعلی صالحی
- سیروس حسینی فر
- سیروس سپهری
- سیروس میمنت در نقش کیوان بازی میکند. کیوان عاشق همسرش و البته شعلههای آبی گاز پیک نیکی است. تکیه کلام او «درود بر شرفت» است و کاراکترش خیلی خوب توانسته با مخاطب ارتباط برقرار کند.
- شیدا یوسفی
- صهبا شرافتی
- کاظم نوربخش در نقش سلمان ایفای نقش میکند. سلمان خواستگار شیرین دختر نورالدین است که از هر فرصتی برای دلبری کردن از نورالدین و دخترش غافل نمیشود، اما خندههای بیمزه اش هم به دل مخاطب مینشیند. او گاوی به نام جاناتان دارد که بسیار مورد علاقه اش است و پس از زلزله به یکی از شخصیتهای سریال تبدیل شده.
- ماشاالله وروایی
- ندا قاسمی
- نسرین مرادی
- هدیه بازوند
شخصیتهای دورهای
- حمیدرضا آذرنگ
- شقایق دهقان در نقش نازنین
- علی صادقی در نقش سیروس
- فریده سپاهمنصور در نقش مهلقا خانوم
- میرطاهر مظلومی
- یدالله شادمانی در نقش بهادر
- شیلان مدنی در نقش خجسته
قسمتها
فصل | قسمتها | روی آنتن رفته | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
اولین بار | آخرین بار | شبکه | ||||
۱ | ۱۵ | ۱ فروردین ۱۳۹۸ | ۱۵ فروردین ۱۳۹۸ | شبکه یک | ||
۲ | ۱۷ | ۲۲ فروردین ۱۳۹۹ | ۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ | |||
۳ | ۱۶ | ۳۰ اسفند ۱۳۹۹ | ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ |
تاثیر
این سریال کمک زیادی به شناخت و معرفی بیشتر مناطق و اقوام ایرانی و فرهنگ و آداب رسوم کُردها کردهاست.[9] این سریال میتواند نقش بسیار مهمی در معرفی پتانسیلها و توانمندیهای استانهای کرمانشاه و کردستان به مردم سراسر ایران داشته باشد.[10]
نقد و بررسی
یکی از مهمترین ویژگیهای مجموعه نون خ که در فصل سوم به اوج خود رسید حرکت بر اساس موضوعات و سوژههای روز بود که سعید آقاخانی با هنرمندی هر چه تمامتر کوچکترین موضوعات روز جامعه را در قالبی هنرمندانه بیان میکرد. پرداختن به مسئله کرونا، دست مایه قرار دادن کمبودها و کاستیهای ارتباطی مردم ساکن در روستاهای محروم کشور از جمله کردستان و کرمانشاه، پرداختن به مسئله بورس و… این نوع پردازش وی با استقبال خوبی نیز از سوی مخاطب مواجه میشد.[11]
سانسور
در قسمت اول سریال نون خ، سکانسی که دربارهٔ یکی از فیلمهای قبل از انقلاب بود سانسور شد. در این بخش به شخصیت صمد اشاره شد.[12][13] در فصل دوم سریال سکانسی که تقلید بازی بهروز وثوقی در گوزنها توسط یک پسربچه است، سانسور شد.[14] پاشا جمالی، بازیگر «نون خ» در نقش مهیار در اعتراض به سانسور سکانسهایی از این سریال، در پستی اینستاگرامی نوشت: «سانسور دیگر بس است، پدر سریال را درآوردید، اجازه دهید مردم بیشتر بخندند.»
در ارتباط با سانسور این سریال حرف و حدیثهایی مطرح شده بود که خبرگزاری مهر در این خصوص مطلبی را اینگونه منتشر کرد: «نون. خ زودتر به پایان میرسد/ پای سانسور در میان است؟ این سریال به کارگردانی سعید آقاخانی که قرار بود در ۱۷ قسمت روی آنتن برود، با پخش قسمت پانزدهم در روز پنجشنبه ۴ اردیبهشت به پایان خواهد رسید. مهدی فرجی تهیهکننده سریال «نون. خ» دربارهٔ این که ممیزی سریال تأثیری بر کاهش قسمتهای آن داشتهاست یا خیر گفتهاست: ممیزیهایی در حد معمول داشتهایم اما اینکه عامل کوتاهی سریال باشد خیر اینطور نبودهاست.»
حاشیهها
در قسمت دوازدهم فصل ۲، ترانه باران ناصر رزازی خواننده کرد مقیم سوئد بخش شد. او سال هاست ایران زندگی نمیکند. پخش آهنگ این خواننده باعث بازتابهایی در شبکههای اجتماعی شد. ماجرای اعتصاب غذا و حضور وزیران و مسوولان جوان، سلفی گرفتنهای الکی بعضی از مسوولان، جشنواره فیلم فجر و شیوه داوری آن از موضوعاتی بود که در فصل ۲ مورد توجه قرار گرفت.
جوایز و نامزدها
سال | جایزه | رده | دریافتکننده | نتیجه |
---|---|---|---|---|
۱۳۹۸ | نوزدهمین جشن حافظ | |||
بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونی | سعید آقاخانی | نامزدشده | ||
بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونی | حمیدرضا آذرنگ | نامزدشده |
منابع
- «شروع ساخت فصل دوم "نون. خ" احتمالاً تابستان». تابناک. دریافتشده در ۸ آوریل ۲۰۱۹.
- ««نون. خ»، اتفاقی در عرصه الگو سازی بومی». بانی فیلم. ۲۰۱۹-۰۳-۲۵. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۲۶.
- «سریال نون. خ». پایگاه هنری بینر. ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۳ آوریل ۲۰۲۰.
- ذکایی، نگار (۲۰۲۱-۰۴-۰۵). «چرا نباید از موسیقی ترکیه برای «نون خ» استفاده کرد؟ - ایسنا». ایسنا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- «((نون خ)) به نرخ روز». خبرگزاری موج. ۲۰۲۱-۰۴-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- سعیدی، علیرضا (۲۰۲۰-۰۴-۲۲). «موسیقی «نون. خ» صدای مردم کُرد است/ بهرهگیری از ظرفیتهای بومی - خبرگزاری مهر - اخبار ایران و جهان». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- «تمام اقوام به یک اندازه حقِ دیده شدن دارند / تیتراژ "نون خ" نیازی به خواننده فارسی نداشت- اخبار موسیقی و ت - اخبار فرهنگی تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. ۲۰۲۰-۰۴-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- موذن، عطیه (۲۰۲۰-۰۴-۲۳). «شوخیهای ممنوعه در «نون.خ»/ آرزویم بعد از سه دهه برآورده شد - خبرگزاری مهر - اخبار ایران و جهان». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- ««حرمت لباس و فرهنگ کُردها» در سریال «نون. خ» کاملاً محفوظ است- اخبار کردستان - اخبار استانها تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. ۲۰۲۱-۰۳-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- «سریال «نون. خ» در معرفی ظرفیتهای غرب کشور بسیار اثرگذار است». خبرگزاری ایلنا. ۲۰۲۱-۰۴-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- «((نون خ)) به نرخ روز». خبرگزاری موج. ۲۰۲۱-۰۴-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۶.
- «فیلم - سکانس سانسور شده «نون خ» لو رفت - شوخی با شخصیت سینمایی قبل انقلاب». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۰۴-۱۴. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۴.
- «ببینید - نخستین سکانس سانسور شده از نون خ لو رفت: شوخی با صمد آقا!». خبرآنلاین. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۴.
- «ببینید - چرا سکانس تقلید از بهروز وثوقی در سریال نون خ حذف شد؟». خبرآنلاین. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۰۴.
پیوند به بیرون
- نشست خبری سریال نوروزی نون، خ | گالری تصاویر
- آئین آغاز تولید سریال تلویزیونی (نون خ) در کرمانشاه|گالری تصاویر
- سعید آقاخانی «ن.خ.» را برای نوروز شبکه یک میسازد
- انتشار اولین تصاویر از سریال طنز «نون خ»
- مدیر اسبق شبکه یک، تهیهکنندهٔ سریال نوروزی «ن.خ.» شد
- آغاز تدوین سریال «نون خ» همزمان با تصویربرداری
- سریال جدید سعید آقاخانی که قرار است در نوروز از شبکهٔ یک سیما پخش شود، امروز در منطقهای حوالی تهران کلید خورد
- «ن.خ.» سریال نوروزی شبکه یک شد بایگانیشده در ۱۹ فوریه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine
- سعید آقاخانی سریال نوروزی میسازد