پاراسنتز

پاراسنتز (به انگلیسی: Paracentesis) یا مایع‌کِشی، در پزشکی روشی برای نمونه‌گیری یا خارج نمودن و زهکشی (درناژ) مایع از یکی از حفره‌های بدن و به‌خصوص از حفره شکمی است.[1] گاهی به صورت تخصصی واژه‌های توراکوسنتز یا توراسنتز (زهکشی سینه) و پریکاردیوسنتز (زهکشی پریکارد) به‌کار می‌روند. تخلیهٔ مایع غیرطبیعی از حفرهٔ شکم را، کشیدن مایع شکم (abdominocentesis, celiocentesis,celioparacentesis) می‌گویند.[2]

پاراسنتز
ICD-9-CM54.91
سرعنوان‌های موضوعی پزشکیD019152
پاراسنتز (توراکوسنتز) پلورال (جنب) سمت چپ

کاربرد

پاراسنتز در درمان یا تشخیص‌های پزشکی کاربردهای زیر را دارد:[3]

پاراسنتز در آسیت

یک روش ساده که در مطب انجام گرفته و بدون خطر است هرچند درصد بسیار کوچکی از ایجاد عفونت به‌علت خونریزی بیش از حد یا سوراخ شدن روده وجود دارد که برخی از این خطرات را می‌توان تا حد زیادی با استفاده از کنترل جهت سوزن با استفاده از دستگاه سونوگرافی (اولتراسوند) به حداقل رساند.

بیمار باید قبل از عمل، ادرار کرده یا بااستفاده از فولی، مثانه را تخلیه کرد. موقعیت بیمار در تخت با سر بالا در ۴۵ درجه اجازه می‌دهد تا مایع در قسمت تحتانی شکم تجمع یابد. پس از ضدعفونی کردن سطح شکم با محلول ضدعفونی‌کننده و بی‌حسی موضعی، پزشک با وارد کردن یک سوزن (همراه با یک غلاف پلاستیکی) ۲ تا ۵ سانتیمتر درون صفاق و سپس خارج کردن سوزن از غلاف پلاستیکی اجازه می‌دهد تا تخلیه مایع انجام شود. مایع را می‌توان با کمک نیروی جاذبه یا با اتصال به یک بطری خلاً خارج کرد. حداکثر تا یازده لیتر از مایع ممکن است در طی عمل خارج شود. اگر درناژ مایع بیش از ۵ لیتر است، بهتر است به منظور جلوگیری از افت فشار خون بیمار سرم وریدی آلبومین تجویز گردد. این روش بدون درد است، و بیمار نیاز به هیچ نوع آرام بخشی ندارد و اگر سرگیجه ندارد با کنترل فشار خون می‌تواند مرخص شود.[5][6]

شرایط منع شده

در حالتهای زیر بعلت خطر خونریزی نباید پاراسنتز انجام شود:[7]

  • پی‌تی خون> ۲۱ ثانیه
  • ای‌ان‌آر> ۱٫۶
  • شمارش پلاکت <۵۰۰۰۰ میلی‌متر مکعب

منابع
  1. Dorland's medical dictionary: Paracentesis
  2. واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب
  3. the NewEngland Medical Journal
  4. Root Atlas: paracentesis in glaucoma بایگانی‌شده در ۱ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  5. Aurora health care: abdominal paracentesis بایگانی‌شده در ۱ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  6. Harvard:Paracentesis and Ascites Fluid Analysis MS word text
  7. McVay PA, Toy PT (1991). "Lack of increased bleeding after paracentesis and thoracentesis in patients with mild coagulation abnormalities"
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.