پیمان عدم اشاعه سلاحهای هستهای
پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای یا پیمان عدم اشاعه سلاحهای هستهای یا پیمان عدم اشاعه هستهای یا معاهده عدم اشاعه هستهای، به اختصار انپیتی (به انگلیسی: Non-Proliferation Treaty)، در دوران جنگ سرد، در ژانویه ۱۹۶۷ برابر با ۱۳۴۷ به صورت محدود بین چند کشور جهان منعقد شد. این پیمان کشورهای جهان را به دو طبقه برخوردار (کشورهای دارای سلاح هستهای) و غیربرخوردار (کشورهای فاقد سلاح هستهای) تقسیم میکند.[1]
نام بلند:
| |
---|---|
امضا شده | ۱ ژوئیه ۱۹۶۸ |
مکان | نیویورک، ایالات متحده آمریکا |
اجرا | ۵ مارس ۱۹۷۰ |
شرط | تصویب شده توسط اتحاد جماهیر شوروی، بریتانیا، ایالات متحده و ۴۰ دولت امضا کننده دیگر. |
گروهها | ۱۸۹ (فهرست کامل) امضا نکردهها: هند، اسرائیل، پاکستان، سودان جنوبی |
ضامن | دولت ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و اتحاد جماهیر شوروی |
زبانها | انگلیسی، روسی، فرانسوی، اسپانیایی و چینی |
Nuclear Non-Proliferation Treaty در ویکینبشته |
طبق تعریف کشورهای برخوردار، شامل کشورهایی هستند که تا پیش از اول ژانویه ۱۹۶۷ برابر با ۱۱ دی ۱۳۴۷ سلاح هستهای یا دیگر وسایل منفجره هستهای را تولید و منفجر کرده باشند طبق این تعریف چین، فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا (اعضای دائمی شورای امنیت) بهطور رسمی دارای سلاح هستهای شدند.
تا کنون ۱۸۹ کشور جهان با امضای آن به پیماننامه پیوستهاند. هند و پاکستان، سودان جنوبی و اسرائیل این پیماننامه را نپذیرفتهاند. کره شمالی نیز پس از نقض پیمان ایالات متحده در نهایت از این پیماننامه خارج شد.
طبق این معاهده کشورهای دارای سلاح هستهای نباید بهطور مستقیم یا غیرمستقیم به کشورهای غیربرخوردار در راه تحصیل این سلاح کمک کنند و کشورهای غیربرخوردار متعهد میشوند تا در این راه تلاش نکنند، هر چند به موجب ماده ۴ برخوردارها متعهد شدهاند که فناوری هستهای صلح آمیز را در اختیار غیربرخوردارها قرار دهند.[1]
اهداف
جلوگیری از گسترش سلاحهای هستهای و پیگیری مذاکرات خلع سلاح هستهای یکی از اهداف مهم پیمان مزبور بهشمار میرود. همچنین یاریرسانی به کشورهای غیر هستهای در راه بهکارگیری فناوری صلح آمیز هستهای یکی دیگر از اهداف این پیمان بینالمللی است.[1][2]
جستارهای وابسته
- پیمان منع جامع آزمایش هستهای (CTBT)
- ابتکار جهانی مبارزه با تروریسم هستهای (GICNT)
- فهرست کشورهای دارنده سلاح هستهای
- پروتکل الحاقی به معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای
- پیمان پلیندابا
- پیمان سمیپالاتینسک
- پیمان راروتونگا
- پیمان بانکوک
- پیمان تلاتلولکو
- وضعیت عاری از سلاحهای هستهای مغولستان
- پیمان فضایی ماورای جو
- پیمان کنترل تسلیحات در کف دریا
- گفتگوی محدودسازی جنگافزار راهبردی (SALT)
- پیمان منع تسلیحات هستهای
- سلاح کشتارجمعی (WMD)
منابع
- «قانون پیمان بینالمللی منع گسترش سلاحهای هسته ای». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۱.
- Gillis, Melissa (October 2017). Disarmament: A Basic Guide (PDF) (4 ed.). Office for Disarmament Affairs New York: United Nations. pp. pp 26-30. ISBN 978‐92‐1‐142323‐5 Check
|isbn=
value: invalid character (help). Retrieved 1 May 2018.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ پیمان عدم اشاعه سلاحهای هستهای موجود است. |
متن مربوطه در ویکینبشته: پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای |
پیوند به بیرون
- معاهده انپیتی چیست؟ در یوتیوب (به فارسی)