گرند تور (دوچرخه‌سواری)
تور بزرگ یا گرند تور در دوچرخه‌سواری جاده به یکی از سه مسابقهٔ مرحله‌ای عمدهٔ دوچرخه‌سواری حرفه‌ای اروپا شامل تور دو فرانس، جیرو دیتالیا و تور دوچرخه‌سواری ووئلتا اسپانیا اشاره می‌کند.
این مسابقات در مجموع تورهای بزرگ یا گرند تورها نامیده می‌شوند. قالب برگزاری این تورها با هم یکسان است و مسابقات چندهفته‌ای با مرحله‌های روزانه هستند. گرند تورها وضعیت ویژه‌ای در قوانین اتحادیه جهانی دوچرخه‌سواری دارند. امتیازات توزیع شده تور جهانی در آن‌ها بیشتر از سایر رقابت‌ها است[1] و تنها رقابت‌هایی هستند که می‌توانند بیش از ۱۴ روز به طول انجامند.[2]
تور دو فرانس کهن‌ترین و شاخص‌ترین گرند تور و مشهورترین رقابت دوچرخه‌سواری در جهان است.[1] جیرو دیتالیا در درجهٔ دوم اهمیت است[3][4] و گاهی به اندازهٔ تور دو فرانس محبوب بوده‌است.
معرفی
گرند تورها در حال حاضر طی سه هفتهٔ متوالی برگزار می‌شوند و معمولاً شامل دو روز استراحت در هفتهٔ دوم و سوم هستند. مرحله‌های این مسابقات شامل ترکیبی از مسابقات شروع انبوه (گاهی شامل مسیرهای کوهستانی و تپه‌ای مطلوب برای سربالایی‌روها و بقیه در مسیرهای مسطح که مورد علاقه رکابزنان سرعتی هستند)، تایم تریل تیمی و انفرادی، نمایش‌های غیررقابتی و روزهای استراحت هستند. در بیشتر مرحله‌های گرند تورها مسافتی کمتر از ۲۰۰ کیلومتر باید طی شود.
نحوهٔ انتخاب تیم‌ها برای دعوت به مسابقه اغلب مورد بحث و اختلاف است. معمولاً اتحادیه جهانی ترجیح می‌دهد که برترین تیم‌های حرفه‌ای به تور وارد شوند، در حالی که برگزارکنندگان گرند تورها اغلب تمایل دارند تیم‌های پایه‌گذاری شده در کشور خودشان یا تیم‌هایی که مشکلی ایجاد نمی‌کنند، وارد مسابقه شوند. در سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ برگزارکنندگان باید همهٔ تیم‌های پروتور را می‌پذیرفتند و تنها دو سهمیه اعطایی برای هر تور وجود داشت. ولی تیم اونیبت که تیم پروتور بود، به دلیل قوانین تبلیغات شرط‌بندی از حضور در گرند تورها محروم شد. در سال ۲۰۰۸ پس از چند رسوایی دوپینگ، برخی تیم‌ها از حضور در گرند تورها خودداری کردند. تیم آستانه در تور دو فرانس ۲۰۰۸ شرکت نکرد و تیم کلمبیا در ووئلتا اسپانیای ۲۰۰۸ حضور نیافت. از سال ۲۰۱۱ همهٔ تیم‌های پروتور جایگاهی تضمین شده در هر سه تور دارند و موظف به حضور در آن‌ها هستند.
جایزه‌ها شامل رده‌بندی اصلی انفرادی، رده‌بندی تیمی، سلطان کوهستان و رده‌بندی امتیازی، اغلب رده‌بندی جوانان و چند رده‌بندی کمتر شناخته‌شدهٔ دیگر هستند. مهم‌ترین جایزه‌ها رده‌بندی اصلی انفرادی (پیراهن طلایی در تور دو فرانس، پیراهن صورتی در جیرو دیتالیا و پیراهن قرمز در ووئلتا اسپانیا)، رده‌بندی سلطان کوهستان (پیراهن خالخالی در تور، پیراهن آبی در جیرو و پیراهن خالخالی در ووئلتا) و رده‌بندی امتیازی (پیراهن سبز در تور، پیراهن قرمز در جیرو و پیراهن سبز در ووئلتا) هستند. تنها سه رکابزن توانسته‌اند هر سه جایزه را در یک مسابقه کسب کنند: ادی مرکس در جیرو دیتالیای ۱۹۶۸ و تور دو فرانس ۱۹۶۹، تونی رومینگر در ووئلتا اسپانیای ۱۹۹۳ و لوران ژالابر در ووئلتا اسپانیای ۱۹۹۵.[5]
حضور یک رکابزن در هر سه تور در یک سال، نادر است. در سال ۲۰۰۴، ۴۷۴ رکابزن دست‌کم یکی از گرند تورها را آغاز کردند، ۶۸ رکابزن در دو گرند تور و تنها دو نفر در هر سه گرند تور حضور داشتند.[6] برخی رکابزنان سرعتی که نمی‌توانند یک گرند تور را به پایان برسانند، مسابقه را با هدف پیروزی در چند مرحله پیش از رسیدن به مراحل مشکل کوهستانی آغاز می‌کنند. آلساندرو پتاکی و مارک کاوندیش در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ هر سه گرند تور را آغاز کردند و تنها تور دو فرانس را به پایان رساندند.
تا سال ۲۰۱۶، ۳۳ رکابزن توانسته‌اند هر سه گرند تور را در یک سال به پایان برسانند. آدام هانسن ۵ بار و مارینو لخارتا ۴ بار این عمل را انجام داده‌اند.
تنها کسانی که توانسته‌اند در یک سال در هر سه گرند تور جزء ۱۰ نفر برتر باشند، رافائل ژمینیانی در سال ۱۹۵۵ و گاستونه ننچینی در سال ۱۹۵۷ بوده‌اند.
قوانین اتحادیه جهانی
در مسابقات تور جهانی دوچرخه‌سواری، بیشترین امتیازات در گرند تورها توزیع می‌شود. برندهٔ تور دو فرانس ۱۰۰۰ امتیاز و برندهٔ جیرو و ووئلتا ۸۵۰ امتیاز به دست می‌آورند. در حالی که بیشینه امتیاز در سایر رقابت‌ها ۵۰۰ است. همچنین گرند تورها تنها مسابقاتی هستند که می‌توانند بین ۱۵ تا ۲۳ روز به طول انجامند.[2]
برندگان گرند تورها
.svg.png.webp){kind=small}
.svg.png.webp){kind=small}
.svg.png.webp){kind=small}
.svg.png.webp){kind=small}
.svg.png.webp){kind=small}
A. ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ لانس آرمسترانگ برندهٔ هفت دورهٔ متوالی تور دو فرانس از ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۵ بود. در سال ۲۰۱۲ اتحادیهٔ جهانی دوچرخه‌سواری همهٔ عنوان‌های او را به دلیل استفاده از داروهای نیروزا پس‌گرفت. برگزارکنندگان تور دو فرانس اعلام کردند که به جای انتقال قهرمانی به نفر دوم، جایگاه برنده را در کتاب رکوردها خالی خواهند کرد. در سال ۲۰۱۴ آنان نام آرمسترانگ را به عنوان برندهٔ پیشین بازگرداندند، ولی آن را به صورت خط‌خورده نمایش دادند.[7]
منابع
- "UCI Cycling regulations". p. 56. Archived from the original on 14 November 2012. Retrieved 2012-07-20.
- "UCI Cycling regulations". p. 41. Archived from the original on 23 June 2011. Retrieved 2012-07-20.
- An American in Italy cyclingnews.com, May 5, 2009
- Vuelta a España A-Z cyclingnews.com, September 7, 2008
- "Tony Rominger". Cycling Hall of Fame.com. 1961-03-27. Retrieved 2012-07-20.
- Riche, Antoine (19 March 2005). "Doubler deux Grands Tours revient à la mode" (به French). CyclisMag. Archived from the original on 20 November 2010. Retrieved 11 November 2010.
- "Tour de France shorts: Armstrong is back, an Alpine Etape du Tour". Cyclingnews.com.