لوکزامبورگ

لوکزامبورگ، (به لوکزامبورگی: Lëtzebuerg) با نام رسمی دوک‌نشین لوکزامبورگ (به لوکزامبورگی: Groussherzogtum Lëtzebuerg) کشور کوچکی در غرب اروپا است. پایتخت آن شهر لوکزامبورگ است. لوکزامبورگ با آلمان، فرانسه و بلژیک مرز مشترک دارد. این کشور با توجه به جمعیت ششصد هزار نفری‌اش از کشورهای ثروتمند اروپایی به حساب می‌آید. لوکزامبورگ همواره شرایط سیاسی و اقتصادی باثباتی داشته است.

مختصات: ۴۹°۳۶′ شمالی ۶°۷′ شرقی
برای دیگر کاربردها، لوکزامبورگ (ابهام‌زدایی) را ببینید.
دوک نشین لوکزامبورگ

Groussherzogtum Lëtzebuerg
(به آلمانی: Großherzogtum Luxemburg)
(به فرانسوی: Grand-Duché de Luxembourg)
لوکزامبورگ
نشان ملی
شعار: Mir wélle bleiwe wat mir sinn
می‌خواهیم همان بمانیم که هستیم.
سرود: «Ons Heemecht» (میهن‌مان)
لوکزامبورگ (سبز)
اتحادیه اروپا (سبز کم رنگ)
اروپا (خاکستری تیره)
پایتخت
و بزرگترین شهر
لوکزامبورگ
۴۹°۳۶′ شمالی ۶°۷′ شرقی
زبان(های) رسمیآلمانی، فرانسوی و
زبان لوکزامبورگی
حکومتپادشاهی مشروطه
آنری
زاویه بتل (CDU)
بنیان‌گذاری۹ ژوئن ۱۸۱۵
۱۹ آوریل ۱۸۳۹
۱۱ مه ۱۸۶۷
۲۳ نوامبر ۱۸۹۰
مساحت
• کل
۲٬۵۸۶ کیلومترمربع (۹۹۸ مایل‌مربع) (۱۶۹ام)
• آبها (٪)
جزئی
جمعیت
• سرشماری
۶۰۲۰۰۵ (۱۶۴ام)
• تراکم
۱۸۶ /به ازای هر کیلومترمربع (۴۸۱٫۷ /مایل‌مربع) (۵۹ام)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)برآورد ۲۰۰۶ 
• کل
۳۲ میلیارد دلار (۶۵ام)
• سرانه
۱۱۵هزار دلار (اول)
واحد پولیورو (€)۱ (EUR)
منطقه زمانیCET
• تابستان (ساعت تابستانی)
CEST
پیش‌شماره تلفنی۳۵۲
کد ایزو ۳۱۶۶LU
دامنه سطح‌بالا.lu
نقشه لوکزامبورگ، شهرهای بزرگ آن عبارتند از: لوکزامبورگ، اش-سور-الزت، دودلانژ، دیفردانژ
دانشگاه لوکزامبورگ، تنها دانشگاه کشور
نمایی از طبیعت لوکزامبورگ

تاریخ

به‌خاطر موقعیت لوکزامبورگ، این کشور باستانی قرن‌ها را در جنگ گذرانده‌است. خاندان سلطنتی لوکزامبورگ که در سال ۹۶۳ به‌وسیله زیگفری تأسیس شد، چهار فرمانروا از امپراتوری مقدس روم را شامل می‌شد. یکی از آنها، شارل چهارم بود که در ۱۳۵۴ لوکزامبورگ را به سطح دوک نشین ارتقا داد. این دوک‌نشین در ۱۴۴۳ با بورگاندی متحد شد.

بعد از ۳۰۰ سال محاصره سخت و نبردهای خونین، دژ لوکزامبورگ بر اساس معاهده اوترخت (۱۷۱۳) به اتریش واگذار، و پس از آن بر اساس صلح‌نامه کامپو فورمیو به فرانسه ملحق شد. بعد از کنگره وین (۱۸۱۵) لوکزامبورگ به‌عنوان ملک شخصی به ویلیام اول، پادشاه هلند، واگذار شد.

لوکزامبورگ در ۱۸۳۹ استقلال یافت و بخش غربی این کشور باستانی به بلژیک داده شد. عهدنامه لندن در ۱۸۶۷ بی‌طرفی دائمی دوک‌نشین را اعلام کرد. ارتش آلمان در ۱۹۱۴ و ۱۹۴۰ این بی‌طرفی را نقض کرد. بعد از جنگ جهانی دوم لوکزامبورگ نقش مهمی در تأسیس بنلوکس، ناتو، و جامعه اروپا داشت.

سیاست

براساس قانون اساسی سال ۱۸۶۸، قدرت اجرایی در دست دوک اعظم و کابینه است. دوک اعظم می‌تواند قوه قانون‌گذاری را منحل کند که در آن صورت باید در طول سه ماه انتخابات برگزار شود. مجلس نمایندگان لوکزامبورگ از شصت نماینده تشکیل شده‌است که مستقیماً از طریق انتخابات برای یک دورهٔ پنج ساله انتخاب می‌شوند.

لوکزامبورگ از اعضای مؤسس اتحادیه اقتصادی اروپا (اکنون اتحادیه اروپا) بود. این کشور همچنین در پیمان شنگن شرکت داشت که نام آن از روستای شنگن لوکزامبورگ گرفته شده‌است و هدف آن آزادسازی جابجایی شهروندان در کشورهای عضو است.

در سال ۲۰۱۳ ژاویربتل از حزب دموکراتیک به عنوان نخست‌وزیر لوکزامبورگ انتخاب شد و به نخست‌وزیری ۱۸ سالهٔ ژان-کلود یونکر پایان داد.

مجلس نمایندگان لوکزامبورگ در سال ۲۰۱۴ ازدواج همجنس‌گرایان را در این کشور قانونی کرد.

یک لوکزامبورگی ایرانی تبار،بنام امیر وصالی، در سال ۲۰۱۶–۲۰۱۷ رئیس مجلس جوانان این کشور شد.[1]

جغرافیا

مناطق پست این کشور در گوت‌لاند (Gutland) واقع است که دو سوم مساحت این کشور را در برمی‌گیرند و دارای جمعیت بیشتری هستند و مناطق مرتفع در یک سوم شمالی کشور که اوسلینگ (Osling) نام دارد و دارای جمعیت محدودی است.

سردترین و مرتفع‌ترین شهر در لوکزامبورگ وایسوامپاخ است.

تقسیمات کشوری

لوکزامبورگ به سه بخش تقسیم می‌شود:

  1. دیکیرش (Diekirch)
  2. گرونماخر (Grevenmacher)
  3. لوکزامبورگ (Luxembourg)

در ادامه این سه بخش به ۱۲ ناحیه (کانتون) تقسیم شده‌اند که شامل ۱۰۶ کمون می‌شوند.

  • سه بخش جدا شده از لوکزامبورگ در طول تاریخ.
  • سه بخش کنونی لوکزامبورگ

اقتصاد

بیشترین درآمد سالانه بین کشورهای اروپا و جهان را دارا می‌باشد.

بخش صنعتی این کشور در حوزه‌هایی همچون فولاد، مواد شیمیایی و لاستیک فعال است. بخش زیادی از اقتصاد لوکزامبورگ به خدمات، به ویژه بانکداری و امور مالی متکی است. لوکزامبورگ مهم‌ترین مرکز بانکداری خصوصی در ناحیه یورو است.

واحد پول

واحد پول لوکزامبورگ از سال ۲۰۰۲ یورو است. پیش از سال ۲۰۰۲ و در تمام طول قرن بیستم واحد پول این کشور فرانک لوکزامبورگ بود.

ترابری

در سال ۲۰۲۰ میلادی لوکزامبورگ به عنوان اولین کشور در جهان برای مقابله با آلودگی هوا تمام حمل و نقل عمومی را رایگان اعلام کرد.[2]

مردم

تعداد ساکنان این کشور طبق سرشماری سال ۲۰۰۴، ۴۵۵ هزار نفر بوده‌است. از این تعداد افراد ۴۰٪ غیر بومی بودند.

زبان

سه زبان رسمی این کشور آلمانی، فرانسوی و لوکزامبورگی هستند.

دین
کلیسای جامع لوکزامبورگ

غالب ساکنان این کشور کاتولیک هستند. در این میان مسیحیان پروتستان و لوتری در این کشور نیز وجود دارند.

سطح فرهنگی بالای کشور باعث رشد لوکزامبورگ شده‌است.

جستارهای وابسته

پانویس
  1. https://www.jugendparlament.lu/sommet-final-du-parlement-des-jeunes-2015-2016/
  2. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Transport in Luxembourg». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.

منابع
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به لوکزامبورگ در ویکی‌گفتاورد موجود است.
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای لوکزامبورگ دارد.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ لوکزامبورگ موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.