صربستان

صربستان، (به صربی: Србија) با نام رسمی جمهوری صربستان، (به صربی: Република Србија) یک کشور محاط در خشکی در مرکز جنوب خاوری اروپا است که بخش جنوبی جلگهٔ پانونی و جنوب شبه‌جزیره بالکان را دربرگرفته‌است. این کشور با مجارستان در شمال، رومانی و بلغارستان در شرق، مقدونیه شمالی و مونته‌نگرو و کوزوو در جنوب، کرواسی و بوسنی و هرزگوین در غرب هم‌مرز است. بلگراد پایتخت این کشور است.

برای دیگر کاربردها، صربستان (ابهام‌زدایی) را ببینید.
«جمهوری صربستان» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دولت فدرال بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۶، جمهوری صربستان (۲۰۰۶–۱۹۹۰) را ببینید.
مختصات: ۴۴°۴۸′ شمالی ۲۰°۲۸′ شرقی
جمهوری صربستان

Република Србија
صربستان
صربستان (سبز)
کوزوو (سبز کم‌رنگ)
اروپا (خاکستری تیره)
پایتخت
و بزرگترین شهر
بلگراد
۴۴°۴۸′ شمالی ۲۰°۲۸′ شرقی
زبان(های) رسمیصربی، رومانیایی، مجاری
حکومتجمهوری پارلمانی
الکساندر ووچیچ
-
بنیان‌گذاری۵ ژوئن ۲۰۰۶
مساحت
• کل
۸۸٬۳۶۱ کیلومترمربع (۳۴۱۱۶مایل‌مربع) (۱۱۳ام)
• آبها (٪)
۰٫۱۳
جمعیت
• سرشماری
۸٬۷۴۰٬۰۰۰ (۹۹ ام)
• تراکم
۱۱۵ /به ازای هر کیلومترمربع (۲۹۷٫۸ /مایل‌مربع) (۹۴ام)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)برآورد ۲۰۰۷ 
• کل
۶۴ میلیارد دلار (۶۶ام)
• سرانه
۸٬۳۰۰ دلار (۸۱ام)
واحد پولدینار صربی (RSD)
منطقه زمانیCET
• تابستان (ساعت تابستانی)
CEST
پیش‌شماره تلفنی۳۸۱
کد ایزو ۳۱۶۶RS
دامنه سطح‌بالا.rs (.yu)

برای قرن‌ها، در مرزهای فرهنگی میان شرق و غرب، یک پادشاهی قدرتمند صرب در قرون وسطی –بعدها با نام امپراتوری- بیشتر بالکان را در تصرف داشت. حکومت نوین صربستان در سال ۱۸۱۷ در پی قیام دوم صربها به‌وجود آمد. مرزهای امروزی کشور، پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت. در آن زمان صربستان یک واحد فدرال درون جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی شد. صربستان در سال ۲۰۰۶ پس از آنکه مونته‌نگرو از اتحاد صربستان و مونته‌نگرو جدا شد، دوباره پس از فروپاشی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۰ به وضعیت حکومت منفرد درآمد. در سال ۲۰۰۸، استان خودمختار کوزوو، به صورت یکطرفه از صربستان اعلان استقلال کرد. حکومت صربستان استقلال کوزوو را غیرقانونی دانسته و آن را به رسمیت نمی‌شناسد.[1] کشورهای دنیا نیز واکنش‌های متفاوتی نسبت به این رویداد داشته‌اند. صربستان همچنین از تاریخ ۱ نوامبر ۲۰۰۰ در سازمان ملل متحد عضو است.

مساحت این کشور بدون احتساب کوزوو ۷۷٬۴۷۴ کیلومتر مربع است.

جغرافیا

صربستان در اروپا، در شبه‌جزیره بالکان و در جلگه پانونین قرار دارد. جایی که پیوندگر میان مرکز، جنوب و خاور اروپاست. رودخانه دانوب (۲۸۵۰ کیلومتر) در یک‌سوم شمال کشور جاری است. طول ۵۸۸ کیلومتری این رودخانه در کشور، مرز با کرواسی و بخشی از مرز با رومانی را تشکیل داده‌است. از دیگر رودخانه‌های صربستان می‌توان «ساوا»، «تیمیش»، «درینا» و «بگج» را نام برد. بیش ار یک چهارم سرزمین صربستان (۲۷٪) پوشیده از جنگل است.

شرایط طبیعی و به‌ویژه ناهمواری‌ها و شرایط توپوگرافیک صربستان به‌گونه‌ای است که برخلاف دیگر جمهوری‌های پیشین یوگسلاوی که غلبهٔ مناطق کوهستانی در آن‌ها چشمگیر است، بهره‌مند از دشت‌های واسطه‌ای کوچک و بزرگ است که به همراه اقلیمی نسبتاً مساعد و متنوع و وجود منابع آب تقریباً کافی به بزرگترین مرکز تولیدات فراورده‌های کشاورزی یوگسلاوی تبدیل شده‌بود. عبور رودخانه دانوب و شاخه‌های آن نیاز آب کشاورزی ۹۴٪ از زمین‌های زیر کشت صربستان و وویوودینا را بر طرف می‌کند.[2]

تاریخ

صربستان به همراه مقدونیه، مونته‌نگرو و بوسنی و هرزگوین از سال ۱۳۸۹ میلادی زیر سلطهٔ امپراتوری عثمانی رفت و پس از ۴ سده در سال ۱۹۱۲ به دنبال جنگ کوزوو به آزادی دست یافت و بعد از آن به‌عنوان یکی از جمهوری‌های سه‌گانه، همراه با کرواسی و اسلوونی، پادشاهی یوگسلاوی را تشکیل داد که این حکومت نیز تا سال ۱۹۴۵ و به قدرت رسیدن تیتو ادامه داشت. مهاجرت صربها به سوی مناطق غربی‌تر به دنبال ورود ترک‌های عثمانی صورت گرفت و اصولاً اولین هسته‌های تداخل و تلفیق در جهت یوگسلاوی کنونی از همین زمان آغاز شد.[2]

جنگ کوزوو

نوشتار اصلی: جنگ کوزوو

ارتش آزادی‌بخش کوزوو در سال ۱۹۹۱ تأسیس شد و از سال ۹۵ عملیات‌های نظامی خود را علیه پلیس صربستان آغاز کرد. افزایش قدرت شورشیان جدایی‌خواه کوزوویی و گسترش حملات آن‌ها موجب شد تا اسلوبودان میلوسویچ رئیس‌جمهور یوگسلاوی در اوایل سال ۱۹۹۸ نیروهای مسلح صرب را به منطقه وارد کند تا مناطق تحت تصرف چریک‌های آلبانیایی‌تبار را از آن‌ها بازپس بگیرند. پس از اینکه درخواست‌های جامعه بین‌المللی برای پایان درگیری‌ها مورد قبول دولت یوگسلاوی واقع نشد، ناتو تصمیم به مداخله مستقیم نظامی در حمایت از آلبانیایی‌تبارها گرفت. این نخستین جنگ ناتو در طول تاریخ حیات این سازمان نظامی بود. ناتو عملیات خود را یک «جنگ انسان‌دوستانه» توصیف می‌کرد اما انتقادهایی هم از آن صورت گرفت، چراکه هیچ‌یک از اعضای ناتو مورد حمله قرار نگرفته بودند و مجوزی از شورای امنیت سازمان ملل برای این مداخله اخذ نشد.[3]

تقسیمات کشوری

صربستان به ۲۹ ناحیه علاوه بر شهر بلگراد بخش شده‌است. ناحیه‌ها و شهر بلگراد نیز به چندین شهر تقسیم شده‌اند. صربستان دو استان خودمختار دارد: کوزوو و متوهیا در جنوب (۵ ناحیه و ۳۰ شهر)، و وُیوودینا در شمال (۷ ناحیه و ۴۶ شهر). کوزوو اعلان استقلال کرده‌است، اما کماکان زیر نظر نمایندگان موقت سازمان ملل اداره می‌شود. کوزوو در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸ با وجود مخالفت بلگراد اعلان استقلال کرد. آن بخش از صربستان که نه در کوزوو قرار دارد و نه در وویوودینا، صربستان مرکزی نام دارد. صربستان مرکزی بر خلاف دو استان خودمختار، بعنوان یک تقسیم کشوری به‌شمار نمی‌آید و حکومت محلی جداگانه‌ای ندارد. آنچنان که می‌توان صربستان مرکزی را یک «صربستان سره و کامل» دانست.

جمعیت‌شناسی

آمار جمعیت صربستان (برآورد مه ۲۰۰۵)

بیشتر جمعیت صربستان را صرب‌ها به خود اختصاص داده‌اند. مهمترین اقلیت‌ها شامل آلبانیایی‌ها (که عمدتاً در کوزوو به‌سر می‌برند)، مجارها، بوسنیایی‌ها، کولی‌ها، کروات‌ها، چکها و اسلواک‌ها، مونته‌نگرویی‌ها، مقدونیه‌ای‌ها، بلغارها، رومانیایی‌ها هستند. دو استان وویوودینا و کوزوو از لحاظ تبار و مذهب متفاوت هستند. بر اساس آخرین سرشماری رسمی در سال ۲۰۰۲، ترکیب نژادی صربستان از این قرار است:

  • جمع: ۷٬۴۹۸٬۰۰۱
    • صرب‌ها: ۶٬۲۱۲٬۸۴۴ (۸۲٫۸۶ درصد)
    • مجارها: ۲۹۳٬۱۷۲ (۳٫۹۱ درصد)
    • بوسنیایی‌ها: ۱۳۶٬۴۶۴ (۱٫۸۲ درصد)
    • کولی‌ها: ۱۰۷٬۹۷۱ (۱٫۴۴ درصد)
    • یوگسلاوها: ۸۰٬۹۷۸ (۱٫۰۸ درصد)
    • دیگران: ۶۶۶٬۵۷۲ (۸٫۸۹ درصد)

شهرها
بلگراد پایتخت صربستان
مرکز شهر نیش

جمعیت شهرهای بزرگ (بیشتر از ۵۰٬۰۰۰ نفر) بر اساس سرشماری ۲۰۲۰[4]

  • بلگراد: ۱٬۲۷۳٬۰۰۰
  • نووی ساد: ۲۱۶٬۰۰۰
  • نیش: ۲۵۰٬۰۰۰
  • کراگویواتس: ۱۴۸٬۰۰۰
  • سوبوتیتسا: ۱۰۰٬۰۰۰
  • زرنیانین: ۷۹٬۵۰۰
  • لسکوواتس: ۹۴٬۰۰۰
  • اسمدِرِوو: ۶۲٬۰۰۰
  • پانچِوو: ۷۶٬۰۰۰
  • کروشواتس: ۵۸٬۷۰۰
  • چاچاک: ۷۳٬۳۰۰
  • اوژیک: ۵۲٬۶۰۰
  • والیوو: ۵۸٬۹۰۰
  • کرالیوو: ۶۴٬۰۰۰
  • شاباتس: ۵۳٬۹۰۰
  • ورانیه: ۵۵٬۱۰۰
  • نووی پازار: ۶۶٬۵۰۰
  • سومبور: ۴۷٬۶۰۰

مذهب

برای قرن‌ها دین‌های ارتودوکس و کاتولیک در این کشور نفوذ داشته‌اند. صربستان از لحاظ مذهبی یکی از ناهمگون‌ترین کشورهای قاره‌است. استان کوزوو با ۹۰ درصد مسلمان، استان وویوودینا با ۲۵ درصد کاتولیک یا پروتستان و صربستان مرکزی و بلگراد با بیش از ۹۰ درصد مسیحی ارتودوکس نشاندهنده این گوناگونی است.

مذاهب صربستان

  • ارتودوکس شرقی: ۸۵٫۴۷٪
  • کاتولیک: ۸٫۱۶٪
  • اسلام: ۳٫۹۱٪
  • پروتستان: ۲٫۱۱٪

جستارهای وابسته

پانویس
  1. خبرگزاری ایرنا http://www2.irna.ir/fa/news/view/line-15/8612022695162839.htm بایگانی‌شده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine
  2. رحمانی، بیژن: یوگسلاوی، کشوری با ویژگی‌های طبیعی و انسانی متنوع و منحصر. در نشریه: «تحقیقات جغرافیایی» پاییز ۱۳۷۱ - شماره ۲۶. ص۵۱.
  3. http://www.srbija.ru/mat/grad/1445-id
  4. "Serbia Population (2020) - Worldometer". www.worldometers.info. Retrieved 2020-05-28.

منابع
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ صربستان موجود است.
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Serbia»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد. (بازیابی در ۲۲ فوریه ۲۰۰۸).
  • http://www.citypopulation.de/Serbia.html
  • Geographica (The complete Illustrated Atlas of the World) KONEMANN ۲۰۰۴
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.