والتا
والِتا (Valletta) پایتخت کشور اروپایی مالت است. این پایتخت کم جمعیت اروپایی بر اساس آمارگیری سال ۲۰۰۰ حدود ۷۰۴۸ نفر سکنه دارد. شهر والتا در میان مردم مالت ایل بلت نامیده می‌شود که معنی شهر را می‌دهد. شهر والتا آثار زیادی از قرن شانزدهم در خود دارد و از سوی یونسکو به عنوان میراث جهانی برگزیده شد. این شهر را ژان پاریزو دو ولت، سرکردهٔ شوالیه‌های هوسپیتالر در تاریخ ۲۸ مارس ۱۵۶۶ بنیاد کرده‌است.
Il-Belt Valletta Ċittà Umilissima | |
|---|---|
City and Local council | |
| Humilissima Civitas Valletta | |
 Valletta skyline | |
 پرچم  نشان | |
| لقب(ها): Il-Belt | |
| شعار(ها): Città Umilissima | |
 Location within Malta | |
| مختصات: ۳۵°۵۳′۵۲″ شمالی ۱۴°۳۰′۴۵″ شرقی | |
| کشور |  مالت |
| Island | Malta |
| Regions | Malta Xlokk |
| District | Southern Harbour |
| مدیریت | |
| • شهردار | Alexiei Dingli (PN) |
| مساحت | |
| • کل | ۰٫۸ کیلومتر مربع (۰٫۳۱ مایل مربع) |
| بلندی | ۵۶ متر (۱۸۴ پا) |
| جمعیت (مارس ۲۰۱۱) | |
| • کل | ۶۹۶۶ |
| • تراکم | ۸۷۰۰/کیلومتر مربع (۲۳۰۰۰/مایل مربع) |
| نام اهلیت(ها) | Belti (m), Beltija (f), Beltin (pl) |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی +۱ |
| • تابستان (ساعت تابستانی) | یوتی‌سی +۲ |
| Postal code | VLT |
| فهرست پیش‌شماره تلفنی کشورها | ۳۵۶ |
| Patron Saints | دومینیک، Our Lady of Mount Carmel, پولس، آگوستین |
| Feast Days | 3 August & 10 February |
| وبگاه | |
| City of Valletta * | |
|---|---|
 | |
| مکان | مالت |
| نوع | Cultural |
| معیار | i, vi |
| منابع | ۱۳۱ |
| منطقه ** | فهرست میراث جهانی یونسکو |
| تاریخچه ثبت | |
| ثبت | ۱۹۸۰ (فصل چهارم ) |
| * آوانویسی نام در وبگاه میراث جهانی ** دسته‌بندی منطقه‌ای توسط یونسکو | |
تاریخچه
ساخت یک شهر بر شبه جزیره به دست شوالیه‌های هوسپیتالر تا سال ۱۵۲۴ میلادی پیشنهاد شده بود و تا قبل از آن تنها ساختمان بر روی شبه جزیره یک برج دیدبانی کوچک بود که در سال ۱۴۸۸ میلادی ساخته شده بود.[1] در سال ۱۵۵۲ میلادی برج دیدبانی ویران شد و به جای آن قلعه سنت المو ساخته شد. در سال ۱۵۵۶ میلادی با محاصره بزرگ مالت، قلعه سنت المو به دست امپراتوری عثمانی سقوط کرد اما شوالیه‌ها با کمک نیروهای سیسلیایی و اسپانیایی سرانجام پیروز شدند. استاد بزرگ، ژان پاریزو دو ولت به سرعت تصمیم به ساخت یک شهر مستحکم بر روز شبه جزیره بسازد و شهر نام او یعنی والتا را نیز گرفت.[2]
استاد بزرگ درخواست کمک از بسیاری از کشورهای اروپایی کرد و به علت شهرتشان در شکست دادن سربازان عثمانی، کمک بسیاری برای ساخت شهر گرفتند. دو ولت به دلیل سکته در ۲۱ اوت سال ۱۵۶۸ میلادی فوت کرد و هرگز کامل شدن ساخت شهر را به چشم ندید. او هم‌اکنون در کلیسای سنت جان همراه با دیگر استادهای بزرگ در آرامش خوابیده‌است.
فرانچسکو لاپارلی طراح شهر بود و نقشه او از معماری سده میانی ای مالتی برگرفته بود. او بر روی یک طرح مشبک شهر مثلثی شهر را طراحی کرد. خیابان‌ها طوری طراحی شده بودند که باز و صاف باشند به طوری که از دروازه اصلی شهر آغاز می‌شد و در قلعه سنت المو به پایان می‌رسید. دستیار او گیرولامو کازار بود که پس از مرگ لاپارلی در سال ۱۵۷۰ میلادی پایان ساخت شهر را تماشا کرد.
ساخت شهر در اوایل دهه ۱۵۷۰ میلادی به پایان رسید و در تاریخ ۱۸ مارس ۱۵۷۰ میلادی پایتخت گشت.
دوران اشغال فرانسه و حکم رانی بریتانیا
در سال ۱۷۹۸ میلادی، امپراتوری فرانسه جزیره را فتح و شوالیه‌ها را تبعید نمودند.[3] پس از شورش مالتی‌ها، تا سپتامبر ۱۸۰۰ میلادی جزوی از امپراتوری فرانسه بودند و پس از آن تبدیل به خاک امپراتوری بریتانیا گشت. در اوایل قرن ۱۹ام میلادی، فرمانده انگلیسی هنری پیگوت دستور ویران کردن مستحکمات شهر والتا را داد.[4]
سرانجام ساخت و ساز زیر نظر انگلستان دوباره شروع شد. این ساخت و سازها شامل دروازه‌ها، ویران کردن و دوباره سازی مستحکمات بودند. راه‌آهن مالت که والتا را به بخش مدینا متصل می‌نمود در سال ۱۸۸۳ میلادی ساخته گشت.[5] این راه‌آهن در سال ۱۹۳۱ به خاطر محبوبیت اتوبوس‌ها تعطیل گشت.
در سال ۱۹۳۹ میلادی در جنگ جهانی دوم والتا که مرکز ناوگان مدیترانه بود به علت نزدیکی به ایتالیا و آسیب‌پذیری رها شد. یورش‌های هوایی ایتالیا و آلمان خرابی‌های بسیاری به بار آورد. خانه اوپرا سلطنتی والتا که در قرن ۱۹ام میلادی ساخته شده بود از جمله ساختمان‌هایی بودند که در یورش‌های آلمان و ایتالیا از بین رفتند.[6]
امروزه
در سال ۱۹۸۰ میلادی، ۲۴امین المپیاد شطرنج در والتا صورت گرفت.[7]
تمام شهر به عنوان میراث جهانی یونسکو در سال ۱۹۸۰ میلادی ثبت شد.
والتا در سال ۲۰۱۸ پایتخت فرهنگی اروپا بود.
حکومت
حکومت محلی
شورای محلی والتا همراه با دیگر شوراهای محلی در سال ۱۹۹۳ بنیان‌گذاری شد.[8] اولین انتخابات در سال ۱۹۹۳ برگذاری شد و دیگر انتخابات به ترتیب در سال‌های ۱۹۹۶، ۱۹۹۹، ۲۰۰۲، ۲۰۰۵، ۲۰۰۸، 2013[9]و ۲۰۱۷ برگذاری شدند. شورای کنونی در سال ۲۰۱۹ انتخاب شد و ساختمان آن در خیابان جنوبی است.
حکومت ملی
والتا پایتخت مالت است[10]و از زمان استقلال به عنوان قطب اجرایی و تجاری مالت عمل می‌کرده‌است. پارلمان مالت در ساختمان پارلمان نزدیک به ورودی شهر واقع شده‌است.
جغرافی
شبه جزیره والتا دو بندر طبیعی دارد، مارسامچت و بندر بزرگ (بندر والتا).[11] بندر بزرگ، بندر اصلی مالت است، با اسکله‌هایی برای بارگذاری در شهر نزدیک مارسا واقع شده‌اند.
آب و هوا
والتا یک نوع آب و هوای مدیترانه ای گرم تابستانی را تجربه می‌کند که شامل تابستان‌های نسبتاً طولانی، گرم و خشک و زمستان‌های ملایم و بارانی می‌شود. والتا فاقد بارش در تابستان و برخلاف آن پر از ته‌نشینی و بارش در زمستان است. ایستگاه اصلی ثبت دما و آب و هوا در والتا فرودگاه لوکا است که چند مایل با والتا فاصله دارد. دمای متوسط متوسط از حدود ۱۶ درجه سانتیگراد (۶۱ درجه فارنهایت) در ژانویه تا حدود ۳۲ درجه سانتیگراد (۹۰ درجه فارنهایت) در ماه اوت است، در حالی که میانگین درجه حرارت پایین از حدود ۱۰ درجه سانتیگراد (۵۰ درجه فارنهایت) در ژانویه تا ۲۳ درجه سانتیگراد است (۷۳ درجه فارنهایت) در اوت می‌باشد.
| داده‌های اقلیم Luqa Airport, Malta 1981–2010 (Records 1947–present) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ماه | ژانویه | فوریه | مارس | آوریل | مه | ژوئن | ژوئیه | اوت | سپتامبر | اکتبر | نوامبر | دسامبر | سال |
| سابقهٔ بیش‌ترین °C (°F) | ۲۲٫۲ (۷۲) |
۲۶٫۷ (۸۰) |
۳۳٫۵ (۹۲) |
۳۰٫۷ (۸۷) |
۳۵٫۳ (۹۶) |
۴۰٫۱ (۱۰۴) |
۴۲٫۷ (۱۰۹) |
۴۳٫۸ (۱۱۱) |
۳۷٫۴ (۹۹) |
۳۴٫۵ (۹۴) |
۲۸٫۲ (۸۳) |
۲۴٫۳ (۷۶) |
۴۳٫۸ (۱۱۱) |
| میانگین بیش‌ترین °C (°F) | ۱۵٫۶ (۶۰) |
۱۵٫۶ (۶۰) |
۱۷٫۳ (۶۳) |
۱۹٫۸ (۶۸) |
۲۴٫۱ (۷۵) |
۲۸٫۶ (۸۳) |
۳۱٫۵ (۸۹) |
۳۱٫۸ (۸۹) |
۲۸٫۵ (۸۳) |
۲۵٫۰ (۷۷) |
۲۰٫۷ (۶۹) |
۱۷٫۱ (۶۳) |
۲۳٫۰ (۷۳) |
| میانگین روزانه °C (°F) | ۱۲٫۸ (۵۵) |
۱۲٫۵ (۵۵) |
۱۳٫۹ (۵۷) |
۱۶٫۱ (۶۱) |
۱۹٫۸ (۶۸) |
۲۳٫۹ (۷۵) |
۲۶٫۶ (۸۰) |
۲۷٫۲ (۸۱) |
۲۴٫۷ (۷۶) |
۲۱٫۵ (۷۱) |
۱۷٫۷ (۶۴) |
۱۴٫۴ (۵۸) |
۱۹٫۳ (۶۷) |
| میانگین کم‌ترین °C (°F) | ۹٫۹ (۵۰) |
۹٫۴ (۴۹) |
۱۰٫۶ (۵۱) |
۱۲٫۴ (۵۴) |
۱۵٫۵ (۶۰) |
۱۹٫۱ (۶۶) |
۲۱٫۷ (۷۱) |
۲۲٫۶ (۷۳) |
۲۰٫۸ (۶۹) |
۱۸٫۱ (۶۵) |
۱۴٫۶ (۵۸) |
۱۱٫۶ (۵۳) |
۱۵٫۵ (۶۰) |
| سابقهٔ کم‌ترین °C (°F) | ۱٫۴ (۳۵) |
۱٫۷ (۳۵) |
۲٫۲ (۳۶) |
۴٫۴ (۴۰) |
۸٫۰ (۴۶) |
۱۲٫۶ (۵۵) |
۱۵٫۵ (۶۰) |
۱۵٫۹ (۶۱) |
۱۳٫۲ (۵۶) |
۸٫۰ (۴۶) |
۵٫۰ (۴۱) |
۲٫۱ (۳۶) |
۱٫۴ (۳۵) |
| بارندگی میلی‌متر (اینچ) | ۹۸٫۵ (۳٫۸۸) |
۶۰٫۱ (۲٫۳۷) |
۴۴٫۲ (۱٫۷۴) |
۲۰٫۷ (۰٫۸۱) |
۱۶٫۰ (۰٫۶۳) |
۴٫۶ (۰٫۱۸) |
۰٫۳ (۰٫۰۱) |
۱۲٫۸ (۰٫۵) |
۵۸٫۶ (۲٫۳۱) |
۸۲٫۹ (۳٫۲۶) |
۹۲٫۳ (۳٫۶۳) |
۱۰۹٫۲ (۴٫۳) |
۵۹۵٫۸ (۲۳٫۴۶) |
| درصد رطوبت | ۷۹ | ۷۹ | ۷۹ | ۷۷ | ۷۴ | ۷۱ | ۶۹ | ۷۳ | ۷۷ | ۷۸ | ۷۷ | ۷۹ | ۷۶ |
| میانگین روزانه ساعت‌های تابش آفتاب | ۱۵۹٫۰ | ۱۷۱٫۰ | ۲۲۴٫۰ | ۲۴۷٫۰ | ۳۰۰٫۰ | ۳۲۸٫۰ | ۳۶۵٫۰ | ۳۳۸٫۰ | ۲۶۰٫۰ | ۲۲۱٫۰ | ۱۸۵٫۰ | ۱۵۶٫۰ | ۲٬۹۵۴ |
| منبع شماره ۱: Meteo Climate (1981-2010 Data)[12] | |||||||||||||
| منبع شماره ۲: German Meteorological Service (sunshine duration 1961-1990)[13] NSO Malta[14] | |||||||||||||
آموزش
دانشگاه مالت در ساختمان قدیمی دانشگاه جای گرفته‌است و خدماتی برای استادان جهانی نیز ارائه می‌دهد. یک مدرسه کاتولیک ، سنت آلبرت بزرگ در والتا نیز قرار دارد.
منابع
- Leopardi, E. R. (1949). "The First Printed Description of Malta: Lyons 1536" (PDF). Scientia. 15 (2): 56, 58.
- Blouet, Brian W. (October 1964). "Town Planning in Malta, 1530–1798". Town Planning Review. Liverpool University Press. 35 (3): 183. doi:10.3828/tpr.35.3.383v818680j843v8.
- Zammit, Andre (1986). "Valletta and the system of human settlements in the Maltese Islands". Ekistics. Athens Center of Ekistics. 53 (316/317): 89–95. JSTOR 43620704.
- Bonello, Giovanni (18 November 2012). "Let's hide the majestic bastions". Times of Malta. Retrieved 14 October 2014
- Cole, Beverly (2011). Trains. Potsdam, Germany: H.F.Ullmann. p. 64. ISBN 978-3-8480-0516-1.
- History of Valletta". City of Valletta. Retrieved 19 September 2014
- "24th Chess Olympiad". OlimpBase. Retrieved 2 March 2014
- "About Local Government". Local Councils' Association. Retrieved 12 July 2015
- Elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali fis-Snin li Għaddew (1993–2013)" (PDF). lc.gov.mt (in Maltese). Archived from the original (PDF) on 12 July 2015.
- "The Maltese Islands". Government of Malta. Archived from the original on 17 July 2015.
- Gatt, Oliver (2008). Valletta City of the Knights. Bdlbooks.com. p. 1. ISBN 978-99957-20-05-6
- "Luqa Weather Averages 1981-2010". Meteo-climat-bzh.dyndns.org. Retrieved 2015-06-02.
- "Climate Table of Luqa (Airport)" (PDF). Deutscher Wetterdienst. April 2020. Retrieved 4 April 2020.
- Galdies, Charles (2011). "The Climate of Malta: statistics, trends and analysis 1951–2010". Valletta: National Statistics Office. Archived from the original on 13 November 2014.
 |
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای والتا دارد. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ والتا موجود است. |
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۳۰ اکتبر ۲۰۰۶.