گنجشک‌سانان
گنجشک‌سانان (نام علمی: Passeriformes) راسته‌ای از پرندگان است که بیش از نیمی از تمام پرندگان را دربر می‌گیرد. به راسته گنجشک‌سانان، گنجشکی‌ها، شاخه‌نشین‌ها و سبک‌بالان نیز گفته می‌شود. گاهی به اعضای این راسته به صورت نادقیق، مرغ آوازخوان هم می‌گویند.
| گنجشک‌سانان | |
|---|---|
 | |
| چرخ‌ریسک سرآبی | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرندگان |
| بالاراسته: | Passerimorphae |
| راسته: | گنجشک‌سانان لینه، ۱۷۵۸ |
| زیرراسته‌ها | |
گنجشک‌سانان با داشتن بیش از ۵۰۰۰ گونهٔ شناخته شده، یکی از پرتنوع‌ترین مهره‌داران ساکن خشکی است.[1] برای نمونه جوندگان دومین راستهٔ بزرگ مهره‌داران در خشکی، تنها ۱۱۰ خانواده دارد. (پیش از جوندگان سوف‌ماهی‌سانان بزرگترین راسته‌اند.)
ویژگی‌ها
گنجشک‌سانان به سه زیرراسته شاه‌مرغ‌سانان Tyranni (عمدتاً در آمریکای جنوبی)، الیکایی‌های نیوزلندی Acanthisitti (بومی نیوزیلند) و آوازه‌خوان‌ها Passeri تقسیم می‌شوند. اعضای زیرراسته آوازه‌خوان‌ها بالاترین تسلط را بر سوتک خود دارند و می‌توانند گسترهٔ وسیعی از آوازها را تولید کنند البته بعضی از آن‌ها مانند کلاغ از این توانایی بی بهره‌اند و صدای آن‌ها برای نوع انسان، گوش نواز نیست. بیشتر گنجشک‌سانان در برابر دیگر پرنده‌ها اندام کوچکی دارند. بزرگترین پرنده از این گروه غراب معمولی است که وزنی بیش از ۱٫۵ کیلوگرم (۳٫۳ پوند) و طول ۷۰ سانتی متر (۲۸ اینچ) دارد. البته گنجشک‌سانان دیگری هم هستند که طولی به اندازهٔ طول غراب معمولی داشته باشند اما این‌ها بیشتر به دلیل دم کشیده‌شان هم طول به نظر می‌آیند. کوچکترین پرندهٔ گنجشک‌سان هم طولی برابر با ۶٫۵ سانتی متر (۲٫۶ اینچ) و وزنی برابر با ۴٫۲ گرم دارد.
ماهیچه‌های پای شاخه نشین‌ها طراحی ویژه‌ای دارد. این پرنده هنگامی که بر روی شاخه‌ای می‌نشیند به‌طور خودکار پاهایش محکم شاخه را می‌گیرد و سفت می‌شود. این توانایی به پرنده امکان می‌دهد تا بتوانند بر روی شاخه‌ها بخوابند بدون آنکه از روی شاخه بیفتند چون پاهایشان خود به خود به شاخه قفل شده‌است. این ویژگی برای گنجشک‌سانانی که زندگی شبانه دارند بسیار مهم است.[2]
| طبقه‌بندی گنجشک‌سانان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
منابع
- «Ernst Mayr, "The Number of Species of Birds", The Auk, Volume 63, Number 1 (January, 1946), p.67» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱ سپتامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۲.
- Rebecca Stefoff(2008), "The Bird Class", Marshall Cavendish Benchmark
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Passerine». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۲.