گوریو
پادشاهی گوریو در سال ۹۱۸ م. پس از فروپاشی تائبونگ (گوگوریو جدید) به دست فرمانده وانگ گیون و بعد از سقوط سلسله بالهایی در بخش وسیعی از کره برپا شد. پایتخت این پادشاهی گائی گیونگ نام داشت. آنها وارث گوگوریو بودند. دشمنان بزرگ گوریو قبایل جورچن (مردم جورجی) و پادشاهی لیائو در چین و امپراتوری یوآن بودند. پادشاهی گوریو سرانجام در سال ۱۳۹۲ م. به وسیله ژنرال یی سونگ گی، مؤسس پادشاهی چوسان منقرض گردید.
پادشاهی گوریو 고려국 (高麗國) 고려왕조 (高麗王朝) گوریو | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۹۱۸–۱۳۹۲ | |||||||||
پرچم سلطنتی
مهر سلطنتی
| |||||||||
گوریو در سال ۱۳۸۹ میلادی | |||||||||
وضعیت | پادشاهی مستقل (۹۱۸–۱۲۷۰, ۱۳۵۶–۱۳۹۲) خراجگزار سلسله مغول یوان (۱۲۷۰–۱۳۵۶) | ||||||||
پایتخت | کائسونگ (۹۱۹–۱۲۳۲, ۱۲۷۰–۱۳۹۲) جزیره گانگوا (۱۲۳۲–۱۲۷۰) ۳۷°۵۸′ شمالی ۱۲۶°۳۳′ شرقی | ||||||||
زبان(های) رایج | کره ای میانه | ||||||||
دین(ها) | بودیسم کره ای، کنفوسیوس کره ای، تائویسم کره ای، شمننیزم (شمن باوری) کره ای | ||||||||
حکومت | سلطنت | ||||||||
شاه | |||||||||
• ۹۱۸–۹۴۳ | تائجو (اولین) | ||||||||
• ۹۴۹–۹۷۵ | گوانگ جونگ | ||||||||
• ۹۸۱–۹۹۷ | سئونگ جونگ | ||||||||
• ۱۰۴۶–۱۰۸۳ | مونجونگ | ||||||||
• ۱۳۵۱–۱۳۷۴ | گنگمین | ||||||||
• ۱۳۸۹–۱۳۹۲ | گونگ یانگ (آخرین) | ||||||||
رهبر حکومت نظامی | |||||||||
• ۱۱۷۰–۱۱۷۱ | Jeong Jung-bu (اولین) | ||||||||
• ۱۱۷۱–۱۱۷۴ | یی اوی بنگ | ||||||||
• ۱۱۹۶–۱۲۱۹ | Choe Chung-heon | ||||||||
• ۱۲۷۰ | Im Yu-mu (آخرین) | ||||||||
تاریخ | |||||||||
• شروع آخرین سه امپراتوری | ۹۰۰ | ||||||||
• تاج گذاری تائجو | ۱۵ ژوئن، ۹۱۸ | ||||||||
• وحدت آخرین سه امپراتوری | ۹۳۶ | ||||||||
• جنگ گوریو خیتان | ۹۹۳–۱۰۱۹ | ||||||||
• تکمیل تریپیتاکا کوریانا | ۱۲۵۱ | ||||||||
۱۱۷۰–۱۲۷۰ | |||||||||
• خراجگزار سلسله مغولی دودمان یوآن | ۱۲۷۰–۱۳۵۶ | ||||||||
• کنارهگیری گونگ یانگ | ۱۷ ژوئیه، ۱۳۹۲ | ||||||||
| |||||||||
امروز بخشی از | کره جنوبی کره شمالی |
بخشی از مجموعهٔ |
||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
تاریخ کره | ||||||||
پیش از تاریخ | ||||||||
دوره باستان | ||||||||
|
||||||||
سه امپراتوری نخست | ||||||||
دوره سه پادشاهی | ||||||||
|
||||||||
دولتهای شمالی و جنوبی | ||||||||
|
||||||||
دوره سه امپراتوری پسین | ||||||||
|
||||||||
دوره دودمانی | ||||||||
|
||||||||
دوره استعماری | ||||||||
|
||||||||
دوره امروزی | ||||||||
|
||||||||
موضوعات | ||||||||
گاهشمار | ||||||||
پادشاهی گوریو
تائجو وانگ گیون در سال ۹۱۸ م. با فتح چول وون، پایتخت پادشاهی تائبونگ سلسله گوریو را به یاد پادشاهی باستانی گوگوریو تأسیس نمود. پس از وی پادشاهان زیادی از نسل تائجو بر تخت گوریو تکیه زدند که یکی از معروفترین آنان یک امپراتریس چونچو بود. او توانست پادشاهی گوریو را به اوج قدرت و شوکت برساند. در دورهای از فرمانروایی گوریو بازماندگان پادشاهی شیلا قدرت زیادی پیدا کرده بودند که به وسیله چونچو جلوی همه آنان گرفته شد.[1]
این حکومت تحت نفوذ اشراف و اعیان ایالات مختلف که از اعقاب شیلا بودند، قرار گرفت. با این حال پادشاهی گوریو تا سال ۱۲۳۱ میلادی، باقیماند تا آنکه اقوام مغول، پس از حمله مغول به کره این کشور را تصرف کردند و به دنبال آن آئین کنفسیوس در کره رواج یافت. در سال ۱۳۵۶ میلادی، حکومت مغولان پایان یافت و حکومت گوریو دوباره برقرار گشت. پیروان دین کنفسیوس به دستگاههای دولتی راه یافتند و سرانجام در سال ۱۳۹۲، به ریاست ژنرال یی سونگ یی به حکومت گوریئو پایان دادند.
در بین سالهای ۹۹۴ تا ۹۹۸ پادشاهی گوریو در اوج قدرت بود در این دوره پادشاه گمجنگ جوان قدرت را دست داشت که در اصل مادرش ملکه چانچو حکومت میکرد وی قدرت ارتش را در دست داشت و توانست بخش زیادی از مناطق شمالی که به دست پادشاهی لیائو بود دوباره پس بگیرد. در این زمان مردی بنام کیم یانگ از شاهزادههای شیلا وارد دربار شد و بهطور مخفی در صدد براندازی حکومت بود و چونچو این موضوع را فهمید و او را کشت.
جنگهای بزرگ گوریو و لیائو
بزرگترین تهدید برای پادشاهی گوریو از جانب ترکان ختای بود که با عنوان لیائو در منطقه عظیمی از شمال چین حکومت میکردند. گوریو در بیشتر جنگها مقاومت میکرد ولی به علت قدرت بزرگ لیائو همواره با انعقاد قرارداد صلح از خطر فروپاشی فرار میکرد. تنها جنگی که به نفع گوریو تمام شد به رهبری گنگ جو و گنگ گامچان بود که توانستند بسیاری از نیروهای لیائو را شکست دهند. در این زمان پادشاهی سونگ در چین متحد گوریو در جنگها بود ولی قبایل جورچن همواره مشکل ساز بودند و شورش میکردند.
فهرست پادشاهان گوریو
شماره | نام پادشاه | دوره زندگانی (میلادی) | نسبت با پادشاهان قبلی | دوره حکومت (میلادی) |
---|---|---|---|---|
۱ | تائجو | ۸۷۷–۹۴۳ | مؤسس سلسله گوریو | ۹۱۸–۹۴۳ |
۲ | هیه جونگ | ۹۱۲–۹۴۵ | پسر تائجو | ۹۴۳–۹۴۵ |
۳ | جئونگ جونگ اول | ۹۲۳–۹۴۹ | پسر تائجو | ۹۴۵–۹۴۹ |
۴ | گوانگ جونگ | ۹۲۵–۹۷۵ | پسر تائجو | ۹۴۹–۹۷۵ |
۵ | گیونگ جونگ | ۹۵۵–۹۸۱ | پسر گوانگ جونگ | ۹۷۵–۹۸۱ |
۶ | سئونگ جونگ | ۹۶۰–۹۹۷ | نوه تائجو | ۹۸۱–۹۹۷ |
۷ | موک جونگ | ۹۸۰–۱۰۰۹ | پسر گیونگ جونگ | ۹۹۷–۱۰۰۹ |
۸ | هیون جونگ | ۹۹۲–۱۰۳۱ | نوه تائجو | ۱۰۰۹–۱۰۳۱ |
۹ | دوک جونگ | ۱۰۱۶–۱۰۳۴ | پسر هیون جونگ | ۱۰۳۱–۱۰۳۴ |
۱۰ | جئونگ جونگ دوم | ۱۰۱۸–۱۰۴۶ | پسر هیون جونگ | ۱۰۳۴–۱۰۴۶ |
۱۱ | مون جونگ | ۱۰۱۹–۱۰۸۳ | پسر هیون جونگ | ۱۰۴۶–۱۰۸۳ |
۱۲ | سونجونگ | ۱۰۴۷–۱۰۸۳ | پسر مون جونگ | ۱۰۸۳ |
۱۳ | سئونجونگ | ۱۰۴۹–۱۰۹۴ | پسر مون جونگ | ۱۰۸۳–۱۰۹۴ |
۱۴ | هونجونگ | ۱۰۸۴–۱۰۹۷ | پسر سئونجونگ | ۱۰۹۴–۱۰۹۵ |
۱۵ | سوکجونگ | ۱۰۵۴–۱۱۰۵ | پسر مون جونگ | ۱۰۹۵–۱۱۰۵ |
۱۶ | یه جونگ | ۱۰۷۹–۱۱۲۲ | پسر سوکجونگ | ۱۱۰۵–۱۱۲۲ |
۱۷ | اینجونگ | ۱۱۰۹–۱۱۴۶ | پسر یه جونگ | ۱۱۲۲–۱۱۴۶ |
۱۸ | ایجونگ | ۱۱۲۷–۱۱۷۳ | پسر اینجونگ | ۱۱۴۶–۱۱۷۰ |
۱۹ | میونگ جونگ | ۱۱۳۱–۱۲۰۲ | پسر اینجونگ | ۱۱۷۰–۱۱۹۷ |
۲۰ | سینجونگ | ۱۱۴۴–۱۲۰۴ | پسر اینجونگ | ۱۱۹۷–۱۲۰۴ |
۲۱ | هویجونگ | ۱۱۸۱–۱۲۳۷ | پسر سینجونگ | ۱۲۰۴–۱۲۱۱ |
۲۲ | گانگ جونگ | ۱۱۵۲–۱۲۱۳ | پسر میونگ جونگ | ۱۲۱۱–۱۲۱۳ |
۲۳ | گوجونگ | ۱۱۹۲–۱۲۵۹ | پسر گانگ جونگ | ۱۲۱۳–۱۲۵۹ |
۲۴ | ون جونگ | ۱۲۱۴–۱۲۷۴ | پسر گوجونگ | ۱۲۵۹–۱۲۷۴ |
۲۵ | چونگ نیول | ۱۲۳۶–۱۳۰۸ | پسر ون جونگ تقریبا از زمان حکومت این پادشاه و بعد از آن قدرت خاندان سلطنتی ضعیف شد و به دست افرادی همچون دوک یسونگ گی یچول که از مغولان سلسله یوآن بودند افتاد. | ۱۲۷۴–۱۳۰۸ |
۲۶ | چونگ سون | ۱۲۷۵–۱۳۲۵ | پسر چونگ نیول | ۱۳۰۸–۱۳۱۳ |
۲۷ | چونگ سوک | ۱۲۹۴–۱۳۳۹ | پسر چونگ سون پس از رسیدن به امپراتوری در سال ۱۳۱۴ تا سال ۱۳۳۰ حکومت کرد ولی پس از این که پسرش چونگ هیه را در سال ۱۳۲۱ به دنیا آورد موقعیت ولیعهد سابق (الجایتو نوه امپراتور چونگ نیول) متزلزل شد به همین خاطر الجایتو با امپراتور یوآن یینگ زونگ برای عزل چونگ سوک همدست و چونگ سوک را در سال ۱۳۳۰ از حکومت برکنار و به تبت تبعید کردند. | ابتدا از ۱۳۱۳ تا ۱۳۳۰ |
۲۸ | چونگ هیه | ۱۳۱۵–۱۳۴۴ | پسر چونگ سوک این پادشاه که در سال ۱۳۳۰ پس از برکناری پدرش برای به دست گرفتن حکومت توسط یینگ زونگ امپراتور یوآن به گوریو فرستاده شده بود سرانجام در سال ۱۳۳۲ توسط امپراتور بعدی یوآن تای دینگ از حکومت عزل و به یوآن فرستاده شد و پدرش مجدداً به پادشاهی رسید. | ابتدا از ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ |
۲۷ | چونگ سوک | ۱۲۹۴–۱۳۳۹ | پسر چونگ سون این پادشاه که پس از عزل پسرش برای بار دوم در سال ۱۳۳۲ به پادشاهی رسیده بود سرانجام در سال ۱۳۳۹ بر اثر بیماری درگذشت. | بار دوم از ۱۳۳۲ تا ۱۳۳۹ |
۲۸ | چونگ هیه | ۱۳۱۵–۱۳۴۴ | پسر چونگ سوک این پادشاه که پس از مرگ پدرش در سال ۱۳۳۹ و برای بار دوم به پادشاهی رسیده بود تمام اوقات خود را به عیاشی و خوشگذرانی میگذراند. سرانجام عیاشی های این پادشاه سبب نفرت مردم و تعدادی از مقامات از وی شد تا این که سرانجام وی در سال ۱۳۴۴ از حکومت عزل و به شهرستان یوئانگ در یوآن تبعید شد و در آن جا به خاطر خوردن نارنگی مسمومی از دنیا رفت | بار دوم از ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۴ |
۲۹ | چونگ موک | ۱۳۳۷–۱۳۴۸ | پسر چونگ هیه | ۱۳۴۴–۱۳۴۸ |
۳۰ | چونگ جونگ | ۱۳۳۸–۱۳۵۱ | پسر چونگ هیه در ده سالگی دوک یسونگ گی یچول او را به امپراتوری رساند و در سینزده سالگی دوک یسونگ گی یچول او را از حکومت عزل و با زهر مسموم کرد. در قسمتی از سریال سرنوشت لحظه مسموم شدن و مرگ این پادشاه توسط دوک یسونگ گی یچول به نمایش درآمده است. | ۱۳۴۸–۱۳۵۱ |
۳۱ | گونگمین | ۱۳۳۰–۱۳۷۴ | پسر چونگ سوک که از کودکی در یوآن بزرگ شده بود. | ۱۳۵۱–۱۳۷۴ |
۳۲ | یو | ۱۳۶۵–۱۳۸۹ | پسر گونگمین | ۱۳۷۴–۱۳۸۸ |
۳۳ | چانگ | ۱۳۸۱–۱۳۸۹ | پسر یو | ۱۳۸۸–۱۳۸۹ |
۳۴ | گونگیانگ | ۱۳۴۵–۱۳۹۴ | از نسل سینجونگ | ۱۳۸۹–۱۳۹۲ |
منابع
- عابدی، فرزاد، ملت پرنده سه پا، نگاهی به تاریخ تحلیلی و سیاسی امپراتوری کره، ۱۳۸۹، همدان، نشر روز اندیش
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Goryeo». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۰ دی ۱۳۹۰.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ گوریو موجود است. |