آداد-نراری دوم
آداد-نراری دوم (Adadnerari II) پادشاه آشور در پایان قرن دهم پیش از میلاد (۹۱۱ تا ۸۹۰ پ.م) بر امپراتوری آشور حکومت کرد. پس از او، پسرش توکولتی-نینورت ی دوم به پادشاهی آشور رسید.
آداد-نراری دوم | |
---|---|
پادشاه آشور | |
سلطنت | ۹۱۱ تا ۸۹۰ پ.م |
پیشین | آشور-دان دوم |
جانشین | توکولتی نینورتای دوم |
زاده | شهر آشور |
درگذشته | ٨٩٠ پ.م |
فرزند(ان) | توکولتی نینورتای دوم |
دودمان | آشور نو |
پدر | آشور-دان دوم |
دین و مذهب | ادیان طبیعی |
نبردها در غرب و جنوب
او پس از درگذشت پدرش آشور-دان دوم به سلطنت رسید. این پادشاه آشوری، مناطقی را که قبلاً فقط بهطور ظاهری و صوری تحت استیلا و تابعیت آشور بودند، بهطور کامل و به معنای واقعی کلمه به تصرف خود درآورد و آرامیها، نوهیتیها و هوریهای دردسرساز را به مناطق و نقاط دیگری تبعید کرد. سپس دو دفعه به نیروهای شمش-مودمیق حاکم بابل هجوم برد و او را شکست داد و منطقهٔ بزرگی در شمال رود دیاله و برخی مناطق دیگر از جمله شهر هیت[1] را در میانرودان میانی به خاک آشور ضمیمه کرد. وی با فرمانروای دیگر بابل نبو-شوم-اوکین اول نیز مصاف داد و او را نیز در نبرد مغلوب کرد، قسمتها و سرزمینهای دیگری در این جنگ نصیب پادشاه آشور شد. وی همچنین به سوی غرب لشکرکشی کرد و شهر آرامی نصیبین[2] را به زیر سلطهٔ خود درآورد و همینطور همراه با مقادیر زیادی ثروت که به دست آورده بود، ناحیهٔ رود خابور[3] را استحکام بخشید.
حمله به مناطق شرقی
آداد-نراری دوم ناحیهٔ آن سوی زاب سفلی،[4]، از هابهی و زاموآ تا گردنههای کشور نامار را درنوردید و قبل از آن نیز به سوی سرچشمهٔ زاب علیا[5] رفت و به کشور مهری که در نزدیکی کرانههای غربی دریاچهٔ ارومیه واقع بود، رسید. در عهد شاهان بعدی، توکولتی-نینورت ی دوم که در سال ۸۸۵ پ.م؛ و آشور-ناصیر-پال دوم که در سالهای ۸۸۳، ۸۸۱، و ۸۸۰ پ.م لشکرکشی کردند، تجاوز و لشکرکشی به سرزمینهای شرقی ادامه یافت.
لقبهای مشترک
حکمرانی سلسلهٔ آشوریان قریب هزار سال بطول انجامید، از آغار قرن چهاردهم شروع و در اواسط قرن هفتم پ.م. توسط قوم ماد منقرض شد. علاوه بر مؤسس سلالهٔ آشور آداد نراری یکم، با فاصلهٔ زمانی بسیار زیاد، دو پادشاه ملقب به آداد نراری و هفت پادشاه ملقب به آداد هستند.[6] جلوس آداد نراری یکم در سال ۱۴۰۰ پ.م. وقوع یافت و آداد نراری دوم در سال ۹۱۱ پ. م؛ و آداد نراری سوم در سال ۸۱۰ پ.م. حکومت را آغاز کردند. همانطور که مسلّم است فاصلهٔ میان آداد نراری یکم تا آداد نراری دوم حدود پانصد سال و فاصلهٔ میان آداد نراری دوم تا آداد نراری سوم یکصد سال است. این قاعدهٔ القاب مشترک دربارهٔ تیگلت پیلسرها و شلمنسرها نیز صادق بوده و اسامی یکم، دوم و سوم در میان ایشان نیز مطرح میباشد.
به نظر میرسد انتساب لقبها و اسامی مشترک، دلیل خاصی داشته که اکنون برای «علم تاریخ» مهجور و مبهم مانده است. فقط از روی حدس و گمان میتوان به این نتیجه رسید که خصوصیات اخلاقی و صفات ویژه در بدو تولّد[7] که توسط کاهنان، مغان، غیبگویان و ستاره شماران پیشگویی میشد نتیجهٔ القاب مشترک باشد یا در دوران زمامداری پادشاهی به سبب هوش، درایت یا شیوهٔ جنگ، لقبی مناسب با نیاکان گذشتهاش به وی نسبت داده میشد.[8] یک وجه یا خصوصیات مشترک میتوانست این پادشاهان را تحت لوای یک لقب واحد گرد آورد. حتماً نقطهٔ اشتراکی میان آداد نراری یکم، دوم و سوم بوده که در میان ملل ایشان را بدان صفت مشترک یاد مینمودند.
پانویس
- Hīt، از شهرهای عراق در استان انبار و در کنار رود فرات
- Nisibin, Nusaybin, در اکدی Nasibina میگفتند، شهری مرزی و کرد نشین در استان ماردین ترکیه، جمعیت شهر مزبور در سال ۲۰۰۹ م. حدود ۸۳۰۰۰ نفر بوده است.
- Khabur river, Kabur river, در عربی "الخابور" میگویند، در ترکی استانبولی Habur گفته میشود. این رود از ترکیه سرچشمه میگیرد و در شمال شرقی و شرق سوریه جریان پیدا میکند تا اینکه به فرات میریزد.
- زاب کوچک، مرز کشور لولوبیان
- زاب بزرگ
- مثلاً قبل از شمشی آداد پنجم چهار آداد دیگر وجود داشته است
- در فرهنگ عوام نوزادی که با مشت باز متولد میشد او را سخاوتمند یا با مشت بسته تولد مییافت او را حریص مینامیدند
- آداد اکنون در بین گویشهای ایرانی بهصورت دادا، دَدَ و آتا محفوظ مانده است
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ آداد-نراری دوم موجود است. |
آداد-نراری دوم سلسله آداسید درگذشتهٔ: ٨٩٠ ق.م | ||
پیشین: آشور-دان دوم |
پادشاه آشوریان ۹۱۱ – ۸۹۰ ق.م |
پسین: توکولتی نینورتای دوم |