اددنراری یکم
اددنراری یکم یا آدادنراری یکم (Adadnerari) یکی از شاهان آشور بود که بارها به نقاط شمالی آشور - آذربایجان و آسیای صغیر- و به سرزمینهای لولوبیان و گوتیان دستاندازی کرد. دربارهی این لشکرکشیها مدارک ناچیزی وجود دارد و مبنای داوری در این مورد فقط این است که بعضی از شاهان آشور[1] خویشتن را «فاتح گوتیان» مینامیدند. این مدارک فقط برای تشخیص این نکته کافی است که اصطلاح گوتیان[2] در طی هزارهٔ دوم پ.م هنوز از لحاظ قومی واژهای بود مطابق با واقع و به قبایل شمال شرقی و شرق آشور اطلاق میگشته. به هر تقدیر آشوریان در هزارهٔ دوم فقط دستبردهایی به کوهستان گوتیان و لولوبیان و کاسیان میزدند و در صدد تحکیم خویش در آن خطه نبودند.
اددنراری یکم | |
---|---|
پادشاه آشور | |
سلطنت | ١۴٠٠-١٢۶٣ پ.م |
پیشین | آریک-دَن-ایلی |
جانشین | شلمنسر یکم |
زاده | شهر آشور |
درگذشته | ١٢۶٣ پ.م |
فرزند(ان) | شلمنسر یکم |
دودمان | آشور میانه |
پدر | آریک-دَن-ایلی |
دین و مذهب | ادیان طبیعی |
توسعه دهنده قلمروی آشور میانه
اددنراری یکم[3] خویشتن را نابودکنندهٔ قبایل نیرومند کاسی، بابل و گوتیان و لولوبیان و سوباریان[4] مینامد و از پدر خود آریکدنیلو[5] سخن میگوید که کشور توروکی و نیکیمخی را تا حدود آن و تمام فرمانفرمایان کوهساران و تلهای وسیع قلمرو گوتیان را مسخر و مطیع ساخت و همچنین کشور کوتموخی[6] و تمام متحدان آن را.
از قرن پانزدهم پیش از میلاد آشوریان کوشیدند در ناحیهٔ آراپخا[7] که پوششی برای مدخلهای نامار[8] بود نفوذ کنند. در قرن چهاردهم پیش از میلاد پس از شکستی که از طرف اددنراری یکم، فاتح آشور بر نازی ماراتاش پادشاه کاسی در بابل وارد آمد میان آشور و بابل مرزی از محل پیلاسکی در کرانهٔ دیگر دجله از طریق کوه آرمان[9] به اوگارساللی تا لولوبیان[10] کشیده شد. این عمل خطر مستقیمی برای درّهٔ دیاله ایجاد کرد.
تاکتیک محاصره
لشکرکشی آشوریان که در قرن نُهم پ.م. تجدید گشت کمافیالسابق جنبهٔ دستبرد داشت و هدف آن بیشتر غارت دامها و گرفتن برده بود. هر بار که لشکریان آشور نزدیک میشدند[11] بیشتر ساکنان، دهکدههای خویش را ترک گفته و دامها را به قلل صعبالعبور کوهها سوق میدادند و دشمن علیالرسم جسارت نمیکرد ایشان را تعاقب نماید. مردم از ماندن در دهکدههای مستحکم خویش امتناع میورزیدند زیرا با اینکه نقاط مزبور محصور بود برای دفاع در مقابل حملهٔ دهکدههای مجاور یا امارتهای کوچک کافی بود، آنقدر قدرت و استحکام نداشت که محاصرهٔ منظم لشکریان آشور را که با بهترین وسایل فنی زمان خویش مجهز بودند تحمل کند.
آشوریان دارای تخماقهای حصارشکن بودند و خاکریزها و نقبها و خندقهای زیر زمینی به منظور محاصره تعبیه و ایجاد مینمودند و تیراندازان را با سپرهای مخصوص محاصره حفظ میکردند و قلعهها را با تیرهای مخصوص مجهز به کهنههای آلوده به نفت و مشتعل و گلولههای آتشزا و غیره آتش میزدند. تاکتیک و فن محاصرهٔ آشوریان درخشان بود.
منابع
- ایگور میخائیلوویچ دیاکونوف، تاریخ ماد. شابک ۹۶۴−۴۴۵−۱۰۶−۶
- یونانیان آن را سوری مینامیدند، سور، سوری، سوریه، آسور، آشور، عاشور
- نژاد اروپاییان ساکن در آسیا
- نمرود؟
- شوباریان، ارومیه
- آغاز ۱۴۰۰ پ.م
- کوتموخی، بخش علیای دّه دجله
- کرکوک فعلی
- از نواحی بابل در شمال و شمال شرقی ایلام
- کوه هالمان، کوه آلمان
- لولومیان
- همچنانکه در اورارتو نیز متداول بود مردم بوسیلهٔ آتشی که در قلل میافروختند از نزدیک شدن ایشان با خبر میشدند
Wikipedia contributors، «Adad-nirari I،» Wikipedia، The Free Encyclopedia، http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Adad-nirari_I&oldid=465359964 (accessed January 5، 2012).