آزیترومایسین
آزیترومایسین (به انگلیسی: Azithromycin) نوعی آنتیبیوتیک قوی از گروه ماکرولیدها است که برای درمان برخی از عفونتهای باکتریایی مثل عفونت گوش میانی، گلودرد استرپتوکوکی، سینهپهلو، اسهال مسافران و برخی دیگر از التهابهای معدیرودهای به کار میرود. این آنتیبیوتیک همچنین برای موارد دیگری مانند بیماریهای آمیزشی مثال عفونت کلامیدیا و سوزاک تجویز میشود. مواردی از استفاده آن برای مالاریا نیز مشاهده شدهاست. آزیترومایسین یکی از موثرترین آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های شدید است. این دارو از طریق دهانی یا تزریق وریدی به صورت روزی یک بار مصرف می شود.[1]
دادههای بالینی | |
---|---|
نام تجاری | Zithromax, Azithrocin |
AHFS/دانشنامه دراگز | monograph |
مدلاین پلاس | a697037 |
Licence data | US FDA:link |
رده بارداری | B(US) |
تجویز | Oral (capsule or suspension), intravenous, ophthalmic |
دادههای فارماکوکینتیکی | |
فراهمی زیستی | 38% for 250 mg capsules |
متابولیسم | کبد |
نیمهعمر | 68 h |
دفع | مجرای صفراوی, renal (4.5%) |
شناسه | |
شماره سیایاس | 83905-01-5 |
کد ATC | J01FA10 S01AA26 (WHO) |
پابکم | CID 55185 |
بانکدارو | DB00207 |
کماسپایدر | 10482163 |
UNII | J2KLZ20U1M |
KEGG | D07486 |
ChEBI | CHEBI:2955 |
ChEMBL | CHEMBL529 |
NIAID ChemDB | AIDSNO:007311 |
مترادفها | 9-deoxy-9a-aza-9a-methyl-9a-homoerythromycin A |
دادههای شیمی | |
فرمول | C38H72N2O12 |
وزن مولکولی | 748.984 g·mol−1 |
SMILES | eMolecules & PubChem |
(what is this?) (verify) |
اثرات جانبی متداول آزیترومایسین عبارتاند از تهوع، استفراغ، اسهال و ناراحتی معده.[1] علاوهبراین، یک واکنش آلرژیک مانند آنافیلاکسی، نشانگان کیوتی یا یک اسهال ناشی از انتروکولیت با غشای کاذب نیز میتواند از جمله اثرات مصرف این دارو باشد.[1] تاکنون هیچ آسیبی ناشی از مصرف این دارو در دوران بارداری گزارش نشدهاست.[1] ایمن بودن مصرف این دارو در دوران شیردهی تایید نشده اما به احتمال زیاد مصرف آن مشکلی ایجاد نخواهد کرد.[2] این دارو با کاهش تولید پروتئین منجر به توقف رشد باکتریایی میشود.[1] آزیترومایسن در ۱۹۸۱ توسط گروهی از داروسازان کروات کشف و در سال ۱۹۸۸ استفاده پزشکی از آن تایید شد.[3][4] این دارو جزو فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است.[5] سازمان بهداشت جهانی آزیترومایسین را در دسته داروهای ضروری قرار دادهاست.[6] در سال ۲۰۱۷، این دارو، با بیش از ۱۲ میلیون نسخه تجویز، رتبه ۵۷ام در فهرست پرمصرفترین داروهای تجویز شده در ایالات متحده آمریکا را کسب کرد.[7][8]
چگونگی مصرف
بزرگسالان ۱۶ سال و بالاتر: روز اول ۵۰۰ میلیگرم به صورت تکدوز(یک وعده) سپس از روز دوم ۲۵۰ میلیگرم
تکدوز(یک وعده) در روز و راس ساعت معین تا روز پنجم.
- جهت درمان عفونتهای کلامیدیایی:
بزرگسالان ۱۶ سال و بالاتر: ۱۰۰۰ میلیگرم به صورت یک مقدار واحد.
ایمنی و کارآیی کپسول آزیترومایسین در کودکان زیر ۱۶ سال مشخص نشدهاست.
[9]
عوارض جانبی
عوارض جانبی احتمالی آزیترومایسین اسهال، دردهای شکمی، تهوع و استفراغ، زخمهای دهانی یا زبان، خارش یا ترشح واژن، پلاکهای سفید در دندان یا روی زبان، تب،خوابهای پریشان، بی اشتهایی، افسردگی، حواس پرتی، درد مفصلی(آرترالژی) یا بثورات جلدی و نشانگان استیون جانسون.
مصرف در دوران بارداری
این دارو در گروه B قرار دارد و عوارض مصرف آن در دوران بارداری بر روی جنین به صورت کامل مشخص نیست . مصرف این دارو در دوران حاملگی باید با تجویز پزشک باشد . برخی از پزشکان معتقد هستند مصرف این دارو در دوران بارداری باعث تغییر رنگ دندان جنین تا آخر عمر خواهد شد .
حساسیت
یک پاسخ حساسیتی نادر به آنتیبیوتیکها آنافیلاکسی است که نیازمند توجه و مراقبت فوری پزشکی میباشد. آنافیلاکسی به سرعت پیشرفت میکند و با علائمی چون تورم لبها و دور چشم، کهیر یا تورمهای پوستی، غش ناگهانی، ضربان قلب تند یا خسخس سینه، لرزش دستها یا مشکل در تنفس مشخص میشود.درمواردی از ابتلا به استیون جانسون مشاهده شده است.
تداخل دارویی
آزیترومایسین ممکن است با برخی داروها به ویژه کاربامازپین، ترفنادین، سیکلوسپورین، ضدانعقادها (رقیق کنندههای خون مثل وارفارین)، تئوفیلین، و آنتیاسیدهای حاوی آلومینیوم/ منیزیم تداخل نشان دهد.
- سابقه یا ابتلا به بیماری کبدی
داده های فارماکولژیک
- دسترسی بیولوژیک: ۳۸ درصد (کپسول ۲۵۰ میلی گرم خوراکی)
- نیمه عمر: ۶۸ ساعت
- متابولیسم: کبد
- مسیر دفع: صفراوی، کلیوی (۴.۵ درصد)
متابولیسم
با مصرف اولین دوز ۵۰۰ میلی گرمی نیمهعمر دارو ۱۱ تا ۱۴ ساعت میباشد. نیمه عمر ۶۸ ساعت بعد از مصرف چند دوز متوالی بدست میآید (داروشناسی دیویس برای پرستاران). مدت اثر آزیترومایسین طولانی است. ۶۸ ساعت طول میکشد تا نیمی از دارو از بدن خارج شود.
جستارهای وابسته
منابع
- "Azithromycin". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Aug 1, 2015.
- "Azithromycin use while Breastfeeding". Archived from the original on 5 September 2015. Retrieved 4 September 2015.
- Greenwood, David (2008). Antimicrobial drugs : chronicle of a twentieth century medical triumph (1. publ. ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 239. ISBN 9780199534845. Archived from the original on 2016-03-05.
- Alapi, Erika M.; Fischer, Janos (2006). "Table of Selected Analogue Classes". In Fischer, Janos; Ganellin, C. Robin. Analogue-based Drug Discovery. Weinheim: Wiley-Vch Verlag GmbH & Co. KGaA. p. 498. ISBN 978-3-527-31257-3.
- World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- World Health Organization (2018). Critically important antimicrobials for human medicine (6th revision ed.). Geneva: World Health Organization. hdl:10665/312266. ISBN 9789241515528. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Retrieved 29 March 2020.
- "Azithromycin - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Retrieved 11 April 2020.
- بروشور دارویی لابراتوار داروسازی روز دارو