اردوگاه آشویتس
اردوگاه آشویتس (به آلمانی: Auschwitz) بزرگترین و مجهزترین اردوگاه کار اجباری آلمان نازی بود که در طول اشغال لهستان توسط نازیها ساخته و تجهیز شده بود.[2] سالروز آزادی این اردوگاه توسط سربازان اتحاد جماهیر شوروی سابق به عنوان روز بینالمللی یادبود هولوکاست برگزیده شدهاست.[3]
اردوگاه آشویتس | |
---|---|
اطلاعات اثر | |
مکان | لهستان |
نوع | فرهنگی |
معیار ثبت | vi |
شمارهٔ ثبت | ۳۱ |
منطقه | اروپا و شمال آفریقا |
تاریخچه | |
تاریخچهٔ ثبت | ۱۹۷۹ (جلسهٔ ۳ام) (طی نشست نامشخص) |
† منطقهٔ بر پایهٔ دستهبندی یونسکو |
آشویتس شامل سه اردوگاه اصلی میباشد. اتاقهای گاز و کورههای آدم سوزی برای اولین بار در این اردوگاه بهطور گسترده راهاندازی شدند. این مجموعه اردوگاهها تقریباً در ۳۷ مایلی غرب شهر کراکوف لهستان، نزدیک به مرز آلمان- لهستان (پیش از جنگ) در سیلسیا قرار دارند. منطقهای که آلمان نازی پس از تهاجم و غلبه بر لهستان در ۱۹۳۹ میلادی به صورت موقت آن را ضمیمه خاک خود نموده بود. مقامات اساس سه اردوگاه اصلی شرح داده شده را نزدیک به شهر لهستانی اوشوینچیم بنا کردند: آشویتس ۱ در ماه مه ۱۹۴۲ میلادی؛ آشویتس ۲ (که آشویتس- بیرکِناو آلمانی Auschwitz-Birkenau نیز نامیده میشد) در اوایل ۱۹۴۲ میلادی؛ و آشویتس ۳ (که آشویتس- مونوویتس نیز نامیده میشد) در اکتبر ۱۹۴۲ ساخته شدند. در مجموع نزدیک به ۴/۰۰۰/۰۰۰ (چهار میلیون نفر) در خلال سالهای جنگ جهانی دوم ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ به دست قوای اس.اس. آلمان نازی به فرماندهی سرهنگ رودلف هوس و همکارانش (دکتر یوزف منگله و…) در این اردوگاه کشته شدهاند که بالغ بر ۹۰٪ آنها را (در پی اجرای طرح راه حل نهایی مسئله یهودی) یهودیان تبعیدی و مابقی را زندانیان سیاسی لهستانی - اسرای جنگی شوروی - کولیهای اروپایی وسایر اسرای جنگی متفقین تشکیل میدادند. این اردوگاه در سال ۱۹۴۵ میلادی به وسیله نیروهای ارتش سرخ شوروی به فرماندهی ژنرال ژوکوف از دست قوای آلمان نازی آزاد گردید. امروزه مجتمع سهگانه اردوگاه آشویتس به صورت شاهد تاریخ جهت بازدید جهانگردان از سراسر جهان درآمدهاست. شعار معروف آلمانی «کار شما را آزاد خواهد کرد» (ARBEIT MACHT FREI) به صورت یادگاری از آن دوران هنوز بر سر در معروف اردوگاه آشویتس به جای مانده است. (تصویر روبرو).[4]
در سال ۱۹۷۹ میلادی، سازمان یونسکو، این اردوگاه را به عنوان «نماد بیرحمی انسانی نسبت به همنوعان خود در قرن بیستم»، در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار داد.[5] سالانه هفتصد هزار نفر از این اردوگاه بازدید میکنند.
تا سال ۱۹۹۰ میلادی تابلویی در ورودی اردوگاه آشویتس توسط دولت لهستان نصب شده بود که شمار کشتهشدگان در این اردوگاه را چهار میلیون نفر عنوان میکرد. در این سال، تابلوی جدیدی در محل گذاشته شد که تعداد کشتهشدگان را عدد دقیقتر یک و نیم میلیون نفر معرفی کرد.[6]
آزادسازی
اردوگاه آشویتس توسط ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی آزاد شد.[7] روز ۲۷ ژانویه سالروز آزادسازی اردوگاه مرگ آشویتس است. ارتش سرخ شوروی صبح سیزدهم ژانویه بزرگترین لشکرکشی خود را به راه انداخت. جنگ در جبههای به عرض ۱۰۰۰ کیلومتر جریان پیدا کرد؛ تا سرانجام در بعد از ظهر روز شنبه، ۲۷ ژانویه ۱۹۴۵ میلادی؛ اردوگاه آزاد شد. سرگرد آناتولی شاپیرو، یک یهودی اوکراینی، فرماندهی گردانی را داشت که وارد اردوگاه شد.[8]
جستارهای ویژه
پانویس
- روزی برای یادبود تراژدی هولوکاست در جهان، ایران اینترنشنال
- «آشویتس؛ در بزرگترین اردوگاه مرگ نازیها چه گذشت؟». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۲-۳۰.
- دعوای روسیه و لهستان بر سر مراسم یادبود آشویتس بیبیسی فارسی
- http://www.ushmm.org/wlc/fa/article.php?ModuleId=10005189
- Auschwitz Birkenau German Nazi Concentration and Extermination Camp (1940-1945) وبگاه میراث جهانی یونسکو
- The Center for Holocaust and Genocide Studies - The University of Minnesota
- ایستن، آدام (۲۰۱۵-۰۱-۱۵). «دعوای روسیه و لهستان بر سر مراسم یادبود آشویتس». BBC Persian. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۹-۲۷.
- «سالروز آزادسازی «آشویتس»، اردوگاه مرگ - آلمان و جهان - 27.01.2013». DW.COM. ۲۰۱۳-۰۱-۲۷. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۹-۲۷.
منابع
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اردوگاه آشویتس موجود است. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به اردوگاه آشویتس در ویکیگفتاورد موجود است. |
- آلبوم تصاویر اردوگاه، از تارنمای یادوشم پارسی
- http://www.ushmm.org/wlc/fa/article.php?ModuleId=10005189
- http://www.bbc.co.uk/persian/news/story/2005/01/050125_l-ek-auschwitz.shtml
- «هفتادوپنجمین سالگرد آزادسازی اردوگاه آشوویتس به دست نیروهای شوروی سابق».
پیوند به بیرون
- درس الکترونیکی راجع به آئوشویتس به زبان فارسی که توسط موزه آئوشتیتس-بیرکنائو آماده شد: https://web.archive.org/web/20141207045924/http://pl.auschwitz.org/lekcja/5_per/
- اطلاعات راجع به آئوشویتس به زبان فارسی که توسط موزه آئوشویتس-بیرکنائو آماده شد:
http://en.auschwitz.org/m/index.php?option=com_content&task=view&id=837&Itemid=7%5Bپیوند+مرده%5D