اردوگاه کار اجباری سولدائو
اردوگاه کار اجباری سولدائو که در جریان جنگ جهانی دوم توسط آلمان نازی تأسیس شد، اردوگاهی برای نگهداری از زندانیان لهستانی و یهودی بود. این اردوگاه در شهر جاودووو (به آلمانی: سولدائو)، در شمال شرقی لهستان واقع شده بود، که پس از تهاجم نازیها و اتحاد جماهیر شوروی به لهستان در سپتامبر ۱۹۳۹، ضمیمه استان پروس خاوری شد.[1]
سولدائو | |
---|---|
اردوگاه کار اجباری | |
دستگاه مختصات جغرافیایی | ۵۳°۱۴′ شمالی ۲۰°۱۱′ شرقی |
شناختهشده برای | کار اجباری |
مکان | مناطق انضمامی لهستان به خاک آلمان نازی |
اداره شده توسط | اساس |
تعداد زندانیان | حدود ۳۰٬۰۰۰ |
تعداد کشته | ۱۰٬۰۰۰ |
این اردوگاه در پادگان پیشین ارتش لهستان توسط اساس-بریگادفورر اتو راش با تأیید راینهارت هایدریش تأسیس شد. نخستین زندانیان آن در اواخر سپتامبر ۱۹۳۹ آورده شدند. آنها مدافعان دژ مودلین از میان ارتش لهستان بودند که به دلیل کمبود مهمات و غذا ناچار به تسلیم شدند.[2] اردوگاه در طول دوره فعالیت خود اهداف گوناگونی را دنبال میکرد. علاوه بر ۱۵۰۰ بیمار از همه بیمارستانهای روانپزشکی منطقه، روشنفکران لهستانی، کشیشها و زندانیان سیاسی پنهانی در آنجا اعدام شدند.[3] این مرکز همچنین به عنوان مرکزی انتقالی برای تبعید از پروس خاوری به دولت عمومی نیمهاستعماری، و نیز تأمین نیروی بردهکاری برای رایش خدمت میکرد. این اردوگاه در ابتدا به صورت موقت بود و برای ۱۰۰۰ زندانی آغازین، اما به زودی دائمی شد.[4] از میان کل ۳۰٬۰۰۰ زندانی اردوگاه، ۱۰٬۰۰۰ تا ۱۳٬۰۰۰ تن از آنها در آنجا کشته شدند.[1][5] پس از جنگ، خدمات ردیابی بینالمللی (ITS) به دلیل تعداد زیاد قربانیان، در ابتدا اردوگاه را به عنوان اردوگاه مرگ طبقهبندی کرد.[4]
تاریخچه
شهر جاودووو در بخشی از لهستان اشغالی واقع شده بود که ضمیمه رایش سوم شد. نخستین زندانیان غیرنظامی با کامیون و قطار از شهرهای واقع در مرز لهستان و پروس خاوری آورده شده، و توسط نازیها به منظور پاکسازی قومی کامل منطقه از غیر آلمانیها از خانههای خود بیرون شدند. همچنین، اردوگاه آزمایشهای اولیهای را در زمینه کشتار با گازگرفتگی انجام داد.[6] در راستای عملیات تی۴، بیماران روانی در آسایشگاههای پروس خاوری به اردوگاه سولدائو منتقل شدند. ۱۵۵۸ بیمار از ۲۱ مه تا ۸ ژوئن ۱۹۴۰ توسط نیروهای تحت فرماندهی هربرت لانگه در یک وانت گاز کشته شدند.[7][8] لانگه بعدها از تجربیات مرتبط با کشتار با گاز خود که در سولدائو به دست آورده بود برای راهاندازی اردوگاه مرگ خلمنو بهره گرفت.[6]
اردوگاه ساختمان مشخصی برای سرویس بهداشتی نداشت، و تنها دو سوراخ درون زمین با تختههایی که از دو سو آنها را میپوشاندند، در محیط باز وجود داشتند. همهگیری بیماری تیفوس باعث کشته شدن شش نگهبان آلمانی در میان تعداد بیشماری از زندانیان شد.[9] در تابستان ۱۹۴۱، اردوگاه سولدائو به عنوان Arbeitserziehungslager (به معنای تحتاللفظی «اردوگاه کارآموزی») دوباره سازماندهی شد. زندانیان اردوگاه، که میان اردوگاههای فرعی جداگانه تقسیم شده بودند، به کار اجباری در کشاورزی و ساخت و ساز مشغول بودند. این اردوگاه در ژانویه ۱۹۴۵ تعطیل شد.[10] طبق تخمینهای رسمی لهستان، از ۳۰٬۰۰۰ زندانی اردوگاه حدود ۱۳٬۰۰۰ زندانی از میان رفتند.[1]
چند کشتار دستهجمعی در جنگل بیاووچی در گستره چند صد هکتار انجام شدند. راهی به این جنگل منتهی میشد که توسط زندانیان ساخته شده بود. قربانیان با کامیون به محل اعدام منتقل میشدند. در کناره جنگل پادگانی کوچک برای تیراندازان اساس که در انتظار قربانیان به سر میبردند، به همراه پنج چاله بزرگ در سوی راست جاده ساخته شده بود. بررسیهای نوین نشان میدهند که ممکن است تعداد قربانیان بیش از آنچه در ابتدا تصور میشد، بوده باشد و به ۲۰٬۰۰۰ تن برسد. در میان قربانیان نه تنها لهستانیها و یهودیانی که در سولدائو زندانی بودند، بلکه اسیران جنگی شوروی و حتی آلمانیهای محکومشده قرار داشتند. در پایان سال ۱۹۴۴ و در جریان دستور ویژه ۱۰۰۵، دهها تن از یهودیان برای سوزاندن اجساد آورده شدند. همه آنها پس از پایان کار کشته شدند.[11][12]
پس از ورود ارتش سرخ در پی پیشروی شوروی به درون خاک لهستان در ۱۸ ژانویه ۱۹۴۵، اردوگاه تخلیه شده نازیها در جاودووو دوباره احیا شد؛ این بار توسط پلیس مخفی کمیساریای خلق در امور داخلی به عنوان اردوگاه توقیفی شوروی برای زندانیان، هم برای آلمانیهای دستگیرشده درون آلمان و هم برای فولکسدویچهها از مناطق پومرانی، وارمیا، ماسوریا و مازوویا. این اردوگاه در پایان سال ۱۹۴۵ برچیده شد. زندانیان با قطارهای باری از لهستان به اردوگاههای درون خاک اتحاد جماهیر شوروی منتقل شدند.[13][14]
جستارهای وابسته
منابع
- Marek Przybyszewski, IBH Opracowania – Działdowo jako centrum administracyjne ziemi sasińskiej (Działdowo as centre of local administration). Internet Archive, 22 October 2010.
- Marcin Hajduk (2011). "4 Pulk Piechoty naciera na Modlin (Attack on Modlin by the 32nd Infantry Division Regiment 4)". Fall Weiss: Infanterie Regiment 4 Kolberg (now Kołobrzeg, Poland). Retrieved 2 August 2014.
32 Division Infanterie Regiment 4 – Plan Barbarossa در یوتیوب
- Henry Friedlander (1995). The Origins of Nazi Genocide: From Euthanasia to the Final Solution, p. 139. The University of North Carolina Press. شابک ۰−۸۰۷۸−۴۶۷۵−۹ .
- Stefan M. "Brief Chronology Of The Konzentrationslager System". Source: Das nationalsozialistische Lagersystem by Martin Weinmann, Anne Kaiser, Ursula Krause-Schmitt. International Tracing Service (1949). War Relics, 23 October 2013. Retrieved 28 July 2014.
- Browning, p. 34
- Christopher R. Browning (2011). Remembering Survival: Inside a Nazi Slave-Labor Camp. W. W. Norton & Company. pp. 53–54. ISBN 978-0-393-33887-4.
- The Simon Wiesenthal Center. "Responses to Revisionist Arguments". Accessed November 28, 2006.
- Jewish Virtual Library. "The Development of the Gas-Van in the Murdering of the Jews". Accessed November 28, 2006.
- Christopher R. Browning (2011). Remembering Survival. Ibidem. p. 54. ISBN 978-0-393-33887-4.
- Keom.de. "Deutschland – ein Denkmal – ein Forschungsauftrag 1996 bis... بایگانیشده در ۲۰۰۷-۰۹-۲۷ توسط Wayback Machine". Accessed November 28, 2006.
- Mroczna historia Lasu Białuckiego. Tworzymy aby żyć, żyjemy aby tworzyć. 14 September 2011. (in Polish)
- Pasjoniści, Rok Męczenników w Polskiej Prowincji Pasjonistów بایگانیشده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۹ توسط Wayback Machine (PDF file, direct download 5.77 MB) Słowo Krzyża 4 (2010), Warsaw. ISSN 1897-7618. Pages: 8–9. (in Polish)
- Zespół (2014). "Działdowo". Zapomniane Obozy (Forgotten Camps). Archived from the original on 21 August 2014. Retrieved 19 August 2014.
- Patryk Piekarski & Jacek Zybert (2006). "Działdowo". Historia. Działdowskie Centrum Caritas. Retrieved 19 August 2014.