ارمنی‌های هند

ارمنی‌های هند (ارمنی: Հայերը Հնդկաստանում‎) اقلیت قومی ساکن در هند هستند. مشارکت ارمنیان با هندی‌ها و حضور آن‌ها در هندوستان بسیار قدیمی است و در طی چندین سده در گذشته مشارکت فرهنگی و اقتصادی متقابل ارمنیان و هندی‌ها وجود داشته‌است. حضور آن‌ها در هندوستان از چند طریق بوده‌است.

بخشی از مجموعه‌ای درباره
مردم ارمنی
فرهنگ ارمنی
معماری • هنر
آشپزی • رقص • پوشاک
ادبیات • موسیقی • تاریخ
بر پایه کشور یا منطقه
ارمنستان • آرتساخ
جستارهای وابسته ناگورنو قره‌باغ
جماعت ارمنیان پراکنده
روسیه • فرانسه • هند
ایالات متحده • ایران • گرجستان
جمهوری آذربایجان • آرژانتین • برزیل
لبنان • سوریه • اوکراین
لهستان • کانادا • استرالیا
ترکیه • یونان • قبرس
مصر • بریتانیا • سنگاپور • بنگلادش
Subgroups
همشین‌ها • en:Cherkesogai • مردم ارمنی-تات • en:Lom people • en:Hayhurum
دین
کلیسای حواری • کلیسای کاتولیک
Evangelical • Brotherhood •
Languages and dialects
ارمنی: شرقی • غربی
آزار و اذیت
نسل‌کشی • کشتار حمیدیه
قتل‌عام آدانا • ارمنی‌ستیزی
ارمنی‌های پنهان

درگاه:ارمنستان • درگاه:ایروان • درگاه:مردم ارمنی • درگاه:ارمنی‌های ایران

دوران باستان

اعتقاد بر این است که ارمنیان برای اولین بار حدود دو هزار سال پیش از میلاد به همراه سمیرامیس، ملکه جنگجوی آشور که به هندوستان تاخت به عنوان هم پیمانان وفادار وی به هندوستان آمده باشند. چندین سده بعد در ۳۲۷ پیش از میلاد، اعتقاد بر این است که ارمنیان در این تاریخ هم به هندوستان آمده باشند و این هنگامی است که ارمنیان به عناصر کمکی نیروهای تحت فرمان اسکندر، زمانی که ارمنستان را به سمت هندوستان پیمود ملحق شدند. قدیمی‌ترین سند مرجع مربوط به روابط متقابل بین ارمنی‌ها و هندی‌ها در کوروش‌نامه (هیئت اعزامی پارسی) پیدا شده که یک کار یونان باستان از سوی کسنوفون است. این منابع دلالت بر این دارد که تعداد بسیاری از ارمنی‌ها به هندوستان سفر کردند و نیز به خوبی از مسیرهای سمت هندوستان و نیز جغرافیای سیاسی و اجتماعی، محیط فرهنگی–اجتماعی و زندگی اقتصادی در شبه قاره هند آگاه بودند.

تاریخ
گروه پیش آهنگ، از پسران ارمنی شهر کلکته

ارمنی‌ها با چندین بخش از هندوستان دارای روابط تجاری سنتی بوده‌اند و از سده هفدهم میلادی چندین ارمنی در کرالا که یک ایالت هندی واقع در «ساحل مالابار» است سکونت داشته‌اند. ارمنی‌ها بخش وسیعی از تجارت بین‌المللی منطقه به ویژه در زمینه سنگ‌های قیمتی و کیفیت اجناس را بر عهده داشتند.

یک کتاب راهنما منتشره در ۱۹۵۶ میلادی در دهلی، هندوستان اظهار می‌دارد که یک تاجر و سیاستمدار ارمنی به نام توماس کانا در سال ۷۸۰ میلادی از راه دریای مدیترانه به هندوستان رسید.[1] هفتصد سال پس از این واقعه یعنی در ۱۴۹۸ میلادی واسکو دو گاما به ساحل مالابار رسید. توماس کانا یک تاجر ثروتمند بود که عمدتاً ادویه و پارچه معامله می‌نمود او همچنین موفق شد که فرمانی حکاکی شده بر روی بشقاب مسی از حکام مالابار به دست آورد که چندین امتیاز تجاری، اجتماعی و دینی برای مسیحی مذهبان اعطا می‌کرد.

ارمنی‌های هندوستان به حق می‌توانند به خاطر گذشته پرافتخارشان، مغرور باشند ولی وضعیت فعلی و آینده‌شان در کل درخشان نیست. تعداد آن‌ها به نحو چشمگیری کاهش یافته‌است. در حال حاضر به زحمت صد نفر ارمنی در هندوستان یافت می‌شود که آن هم در کلکته هستند یعنی جایی که هنوز کالج ارمنی فعال است.

سکونت‌ها
قدیمی‌ترین سنگ قبر متعلق به یک مسیحی به نام "Rezabeebeh" در کلیسای ارمنی، تاریخ درگذشت ۱۱ ژوئیه ۱۶۳۰ میلادی
سنگ قبر متعلق به «آستوادزادور مرادخان» یکی از بنیایان گذاران، کالج ارمنی و آموزشگاه خیریه در کلکته. تاریخ درگذشت ۲۹ سپتامبر ۱۷۹۹ میلادی

حضور چند سده‌ای ارمنیان به عنوان «شاهزادگان تجارت هندوستان» توصیف می‌شوند که باعث حضور تعدادی از سکونت‌های کوچک یا بزرگ ارمنی در چندین نقطه از هندوستان از قبیل آگره، سورات، بمبئی، چینسورا، کان‌پور، کلکته، صیدآباد ،چنای، گوالیور، لکهنو، و چندین نقطه دیگر واقع در جمهوری هند گردید. لاهور و داکا در حال حاضر در پاکستان و بنگلادش هستند اما قسمت‌های قبلی که از هندوستان جدا نشده و نیز کابل، پایتخت افغانستان، دارای یک جمعیت ارمنی بود. تعدادی ارمنی نیز در برمه و آسیای جنوب شرقی وجود داشت.

اکبر کبیر، امپراتور مغولی هندوستان در سده شانزدهم از ارمنیان برای اقامت در «آگرا» دعوت به عمل نمود و در اواسط سده نوزدهم میلادی، آگرا دارای یک جمعیت قابل ملاحظه‌ای از ارمنیان بود.[2] بر اساس یک حکم امپراتوری، تجار ارمنی از پرداخت مالیات در خصوص واردات و صادرات کالا بوسیلهٔ خودشان معاف بودند و آن‌ها همچنین مجاز به حرکت به اطراف امپراتوری مغول بودند در حالیکه سایر خارجیان از این حق محروم بودند. در سال ۱۵۶۲ میلادی در آگرا یک کلیسای ارمنی ساخته شد.

در طی سده شانزدهم و بعد از آن، ارمنی‌هایی که عمدتاً از ایران آمده بودند یک جامعه مهم تجاری در سورات که فعالترین بندر آن واقع در ساحل غربی هندوستان بود را تشکیل دادند. شهر بندری سورات لنگرگاه منظم و ترافیک کشتی‌هایی بود که از بصره و بندرعباس می‌آمدند. ارمنی‌های سورات دو کلیسا و یک آرامگاه برای خود ساختند و یک سنگ قبر ارمنی متعلق به سال ۱۵۷۹ میلادی حامل کتیبه‌هایی است. کلیسای دوم در ۱۷۷۸ میلادی ساخته شده و وقف مریم مقدس گردید. یک دست‌نویس به زبان ارمنی در ۱۶۷۸ میلادی که هم‌اکنون در کتابخانه «سالتیکوف شچدرین» در سن پترزبورگ روسیه نگهداری می‌گردد از مستعمره دائمی ارمنی‌ها در سورات گزارش می‌دهد.

ارمنی‌ها در «چینسورا» نزدیک کلکته در بنگال غربی ساکن شده و در ۱۶۹۷ میلادی کلیسایی در آنجا ساختند. این کلیسا دومین کلیسای قدیمی در بنگال است و هنوز تحت مراقبت جامعه کلیسایی ارمنی‌ها کلکته به خوبی نگهداری شده‌است.

در طی دوره اورنگ‌زیب امپراتور مغول، فرمانی صادر شد که ارمنیان را به تشکیل اقامت گاه در «صیدآباد» که حومه «مرشدآباد» بود و بعداً مرکز استان مغولی «سوبا» در بنگال شد مجاز می‌نمود. این فرمان امپراتوری، مالیات وضع شده را نیز از پنج درصد به سه و نیم درصد در دو بخش تجاری ارمنی‌ها یعنی خرده فروشی و ابریشم خام تقلیل می‌داد. این فرمان تصریح می‌نمود که دارائی ارمنی‌ها متوفی باید به جامعه ارمنی انتقال یابد. در اواسط سده هجدهم میلادی، ارمنی‌ها در جامعه تجاری بنگال بسیار فعال شدند. در ۱۷۵۸ میلادی ارمنی‌ها، «کلیسای مریم مقدس» را در بازار «خان صیدآباد» بنا نمودند.

ارمنی‌ها در جمهوری هند

ارمنی‌ها بعد از تأسیس جمهوری هند نیز به حضور خود در هندوستان ادامه دادند. معروف‌ترین مؤسسه ارمنی در هندوستان «کالج و آموزشگاه خیریه ارمنی» است که بیشتر به عنوان کالج ارمنی شناخته می‌شود که مقر آن در کلکته بوده و توسط خیرین و بخشندگان تأسیس شده‌است که مدیریت آن چند سال پیش به حوزه اسقف‌نشین اچمیادزین در ارمنستان واگذار شد. حدود ۱۲۵ کودک از جمهوری ارمنستان، ایران، عراق و جمعیت ارامنه محلی در این کالج مشغول تحصیل هستند.[3] «کلوپ ورزشی ارمنی‌ها» نیز در هندوستان هنوز فعال است.

نشان همکاری اعطا شده به شهر چنی هنوز وجود دارد. «ووسکان» که یک تاجر ارمنی بود ثروت زیادی را از تجارت با "Nawab of Arcot" از طریق سرمایه گزاری عظیم در بخش ساختمان‌سازی به دست آورد. «پل مارمالونگ» با طاقهایش در عرض «رودخانه آدیار» به وسیلهٔ او ساخته شد و او برای ساخت این پل مبالغ هنگفتی به مقامات محلی پرداخت نمود. او در کنار ساختن خانه‌های استراحت برای زوار، «چاپل بانوی معجزه‌ها» (مریم مقدس) را هم ساخت. تنها جیزی که از آن دوره باقی مانده کلیسای مریم مقدس ۱۷۷۲ میلادی است که در «خیابان ارمنستان» در جنوب «بلک تاون» واقع است. (این منطقه امروزه «جورج تاون» نامیده می‌شود)[4]

  • خیابان ارمنستان
  • کلیسای ارمنی مریم مقدس ۱۹۰۵ میلادی
  • کلیسای ارمنی در کلکته

روابط ارمنستان و هندوستان

لوون تر-پتروسیان در سال ۱۹۹۵ میلادی از هندوستان دیدن نموده و پیمان دوستی و همکاری با این کشور امضا کرد و وارطان اوسکانیان وزیر خارجه وقت نیز در سال ۲۰۰۰ میلادی به هندوستان سفر کرد. آقای «دیگویجی سینگ» وزیر امور خراجه هندوستان نیز در ژوئیه ۲۰۰۳ میلادی از ارمنستان دیدن نمود. روبرت کوچاریان نیز از اکتبر تا نوامبر ۲۰۰۳ میلادی به همراه چندین وزیر و یک هیئت تجاری نیرومند از هندوستان دیدن نمود. سه توافق‌نامه امضا گردید و هندوستان پنج میلیون دلار به ارمنستان اعطا نمود. در «جاندیگار»، رئیس‌جمهور ارمنستان، اولین «مرکز مطالعات قفقاز» را برپا نمود. «بایرون سینگ شخاوات» معاون رئیس‌جمهور هندوستان در اکتبر ۲۰۰۵ میلادی از ارمنستان دیدن نمود. در طی این ملاقات، یادداشت تفاهمی در زمینه همکاری‌های پارلمانی امضا گردیده و اسناد مربوط به پیمان دوستی و همکاری بین ارمنستان و هندوستان مبادله گردید.

چندین موافقت نامه دوجانبه بین ارمنستان و هندوستان امضا شده‌است. این توافق نامه‌ها شامل پروتکل‌هایی در زمینه برپایی روابط دیپلماتیک و یک پروتکل در زمینه برقراری روابط کنسولی (اوت ۱۹۹۲) یک توافق‌نامه در زمینه همکاری تجاری و اقتصادی (مارس ۱۹۹۳) یک توافق‌نامه همکاری در زمینه علم و تکنولوژی (مارس ۱۹۹۴) و یک پیمان دوستی و همکاری (دسامبر ۱۹۹۵) می‌باشد.

«انجمن دوستی ارمنستان و هندوستان» (انجمن ارمنی‌ها برای دوستی و روابط فرهنگی با کشورهای خارجی) به جمهوری هند و روز استقلال این کشور توجه دارد.

کلیساهای ارمنی هند
  • کلیسای نازارت مقدس
  • کلیسای ارمنی چنای
  • کلیسای ارمنی چنای (مدرس)
  • کلیسای ارمنی چینسورا

شخصیت‌ها و ارمنی‌های مشهور هند
  • عبدالحی،[پانویس 8] رئیس دادگستری امپراتوری مغول در زمان اکبر شاه
  • خانم جولیانا،[پانویس 9] اعتقاد بر این است که خواهر یکی از همسران ارمنی اکبرشاه و پزشک حرم‌سرای دربار بود. او اولین کلیسای آگرا را ساخت. او بعداً با «ژان فیلیپ دو بوبون آو ناواره» (دودمان بوربون) که یک شاهزاده فرانسوی بود ازدواج نمود.
  • ماریام زامانی بگوم،[پانویس 10] یکی از همسران اکبر شاه که گفته می‌شود ارمنی بود و قصر او هنوز در فاتح پور سیکری در اوتار پرادش هندوستان پابرجاست اما هم‌اکنون اکثر مورخین با هم توافق دارند که ماریام زامانی اولین همسر هندوی اکبر شاه و پرنسس امیر بود.
  • نواب سلطان مریم بیگم صاحبا،[پانویس 11] یک خانم ارمنی که به «ویلایتی بیگم»[پانویس 12] هم معروف است که با «شاه قاضی الدین حیدر»[پانویس 13] ازدواج نموده؛ او هنگام اعطای عنوان پادشاهی از سوی بریتانیا به وی در سال ۱۸۱۴ میلادی، پادشاه «اوده»[پانویس 14] گردید.
  • میرزا ذوالقرنین،[پانویس 15] فرزند خواندگی اکبرشاه را پذیرفته و همسرش ارمنی بود.
  • سرمد،[پانویس 16] از ارمنی‌های اورنگ‌زیب و محقق و از بزرگان تصوف در آن زمان بود و سنگ قبر او نزدیک مسجد جامع دهلی است. استعداد شعری او اغلب با اشعار سروده شده توسط فردوسی، سعدی، حافظ و خیام مقایسه می‌گردد. او ظاهراً در ۱۶۷۱ میلادی به وسیلهٔ اورنگ‌زیب اعدام گردید.

حرفه پزشکی
  • دکتر جوزف مارکوس جوزف،[پانویس 17] یک ارمنی که در سال ۱۸۵۲ میلادی به خدمات پزشکی هندوستان ملحق گشت و در سال ۱۸۸۰ میلادی به قائم مقامی ریاست پزشکی ارتش رسید.
  • استفان مانوک،[پانویس 18] پسر «هوسپ مانوک»، تاجر معروف بود که در سال ۱۸۶۲ میلادی از دانشگاه سلطنتی پزشکی لندن درجه دکترای جراحی را کسب نمود. خدمات او در طی شیوع وبا در آن زمان باعث کسب مدرک افتخار از سوی دولت بریتانیا به او گردید.
  • دکتر سارگیس آوِتوم،[پانویس 19] از افراد ارتش هندوستان که در فعالیت‌های ارتش بریتانیا در افغانستان، مصر و برمه مشارکت نموده و از سوی دولت بریتانیا افتخار کسب مدال و ستاره خدیو[پانویس 20] همراه با مدال از مصر و مدال از برمه را نمود. او دارویی برای اسهال خونی کشف نموده و او به زبان‌های: ارمنی، روسی، انگلیسی، آلمانی، هندی، بنگالی، فرانسوی و پشتو تسلط کامل داشت.
  • دکتر آرتور زهراب،[پانویس 21] روش عمل جراحی آب‌سیاه (آب مروارید) را کامل نموده و روش او بعد از او به «عمل جراحی زهراب»[پانویس 22] معروف شد.
  • دکتر استفان اون مؤسس،[پانویس 23] اولین آمبولانس صلیب سرخ را وارد کلکته نمود.[4]
  • دکتر ماری خاچاطور،[پانویس 24] یک خانم ارمنی و اولین زن هندوستان که به ریاست جراحی بنگال غربی منصوب شد.[4]

حرفه قضائی
  • ام پی گاسپار،[پانویس 25] از وکلای برجسته دادگاه عالی کلکته و اولین ارمنی بود که قانون آزمایشی خدمات مدنی هندوستان را در سال ۱۸۶۹ میلادی را تصویب نمود.
  • گریگوری پل،[پانویس 26] فارغ‌التحصیل از دانشگاه کمبریج بوده و سمت‌های گوناگونی را در دیوان عالی هندوستان عهده‌دار بود.

زمینه‌های دیگر
  • ژوزف ملیک بگلر،[پانویس 27] یک باستان‌شناس در اداره امور عمومی هندوستان بریتانیا که در حفاریهای مهم باستان شناختی مشارکت می‌نمود.
  • خواجه پتروس ووسکان،[پانویس 28] رئیس جامعه ارمنی چنای.
  • سر گریگوری چارلز پل،[پانویس 29] یک ارمنی متولد شده در کلکته که در دانشگاه کمبریج تحصیل نموده و در طی حکومت بریتانیا در لندن مدافع کل دادگاه عدالت بنگال بود. او به مدت بیش از سی سال به عنوان مدافع کل خدمت نموده و دست آوردش افتخار کسب عنوان نجیب زادگی و لقب «سِر گریگور چارلز پُل» بود.
  • توماس ملکم،[پانویس 30] سرپرست کلیسای ارمنی به مدت پنجاه سال. تولد ۱۸۳۷ میلادی در بوشهر، ایران و وفات ششم مارس ۱۹۱۸ میلادی در کلکته، هندوستان.

جستارهای وابسته

پانویس ۱
  1. Armenian Church of the Holy Nazareth
  2. Armenian St. Gregory's Church, Kolkata
  3. Armenian Church, Chennai
  4. St. Peter's Armenian Apostolic Church in Mumbai (Bombay)
  5. Armenian Church of St. John the Baptist
  6. Armenian Church at Saidabad (renovated)
  7. The Holy Trinity Chapel (Church of Tangra)
  8. Abdul Hai
  9. Lady Juliana
  10. Mariam Zamani Begum
  11. Nawab Sultan Mariam Begum Saheba
  12. Vilayati Begum
  13. King Ghaziuddin Hyder
  14. Oudh State
  15. Mirza Zul Quarnain
  16. Sarmad
  17. Dr. Joseph Marcus Joseph
  18. Stephan Manouk
  19. Dr. Sargis Avetoom
  20. Khedives star
  21. Doctor Arthur Zorab
  22. Zorab operation
  23. Dr. Stepen Owen Moses
  24. Dr. Marie Catchatoor
  25. M. P. Gasper
  26. Gregory Paul
  27. Joseph Melik Beglar
  28. Coja Petrus Uscan
  29. Sir Gregory Charles Paul
  30. Thomas Malcolm

منابع
  1. Anusha Parthasarathy (30 July 2013). "Merchants on a mission". The Hindu. Chennai, India. Retrieved 25 December 2013.
  2. Julfa v. Armenians in India
  3. «Armenian College and Philanthropic Academy official website». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۲ فوریه ۲۰۱۶.
  4. Banerjee, Poulami (23 May 2010). "Church Children". The Telegraph. Calcutta. Calcutta, India. Retrieved 5 February 2014.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.