استان قرهباغ علیا
استان قرهباغ علیا (یوخاری قرهباغ) (به ترکی آذربایجانی: Yuxarı Qarabağ İqtisadi Rayonu) یکی از بخشهای ۱۰ گانهٔ سطح اول تقسیمات کشوری در جمهوری آذربایجان است.
این استان با ۷٬۳۳۰ کیلومتر مربع وسعت، چهارمین بخش کشور و با ۶۸۷٬۷۰۰ نفر جمعیت، پنجمین بخش کشور محسوب میشود.
استان قرهباغ علیا از سمت شمال به استان گنجه-قزاق، از سمت جنوب از طریق رودخانهٔ ارس به کشور ایران، از سمت شرق به استان آران و از سمت غرب به استان کلبجر-لاچین محدود شده است.
خانکندی پرجمعیتترین شهر این استان است که زیرنظر هیچ شهرستانی نیست و یکی از ۱۱ «شهر تابع جمهوری» (Respublika Tabeli Şəhər) در جمهوری آذربایجان محسوب میشود.
«ولایت خودمختار ناگورنو قرهباغ» در دورهٔ اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در محدودهٔ شهرستانهای خانکندی، خوجاوند، شوشا، خوجالی و آغدره (این شهرستان در سال ۱۹۹۲ منحل گردید) ایجاد شده بود.
بدیهی است شهرستانهای آغدام، فضولی، ترتر و جبرئیل، هرچند جزء استان قرهباغ علیا هستند، اما هیچگاه جزء ناگورنو قرهباغ (قرهباغ کوهستانی) نبودهاند و به صورت رسمی، همواره جزئی از خاک اصلی جمهوری آذربایجان محسوب میشدهاند.
استان قرهباغ علیا به لحاظ تقسیمات کشوری به ۸ قسمت تقسیم شده است و شامل ۱۰ شهر است:[1][2][1][3][4]
فهرست شهرستانها
ردیف | نام شهرستان | مساحت (کیلومتر مربع) | جمعیت (۲۰۰۹) | جمعیت (۲۰۱۹) | جمعیت (۲۰۲۰) | رتبه در کشور |
---|---|---|---|---|---|---|
۱ | آغدام | ۱٬۱۵۰ | ۱۷۵٬۶۰۰ | ۲۰۲٬۲۰۰ | ۲۰۴٬۰۰۰ | ۹ |
۲ | فضولی | ۱٬۳۹۰ | ۱۱۵٬۵۰۰ | ۱۳۲٬۴۰۰ | ۱۳۳٬۸۰۰ | ۱۸ |
۳ | ترتر | ۹۶۰ | ۹۷٬۳۰۰ | ۱۰۴٬۲۰۰ | ۱۰۴٬۷۰۰ | ۳۱ |
۴ | جبرئیل | ۱٬۰۵۰ | ۷۰٬۶۰۰ | ۸۰٬۸۰۰ | ۸۱٬۷۰۰ | ۴۷ |
۵ | خانکندی | ۸ | ۵۵٬۰۰۰ | ۵۵٬۸۰۰ | ۵۵٬۹۰۰ | ۵۸ |
۶ | خوجاوند | ۱٬۴۶۰ | ۴۱٬۶۰۰ | ۴۳٬۸۰۰ | ۴۴٬۱۰۰ | ۶۴ |
۷ | شوشا | ۳۱۰ | ۲۸٬۶۰۰ | ۳۴٬۲۰۰ | ۳۴٬۷۰۰ | ۶۸ |
۸ | خوجالی | ۱۰۰۰ | ۲۶٬۰۰۰ | ۲۸٬۶۰۰ | ۲۸٬۸۰۰ | ۷۰ |
فهرست شهرها
قرهباغ علیا
ردیف | نام شهر | به ترکی آذربایجانی | شهرستان | جمعیت (۲۰۲۰) | شهر شدن | رتبه در کشور | نشان |
---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | خانکندی | Xankəndi | تابع جمهوری | ۵۳٬۷۰۰ | ۱۹۲۳ | ۱۰ | |
۲ | آغدام | Ağdam | آغدام | ۴۲٬۸۰۰ | ۱۹۵۲ | ۱۴ | |
۳ | فضولی | Füzuli | فضولی | ۲۴٬۷۰۰ | ۱۹۳۸ | ۳۰ | |
۴ | شوشا | Şuşa | شوشا | ۲۳٬۹۰۰ | ۱۷۵۲ | ۳۱ | |
۵ | ترتر | Tərtər | ترتر | ۱۹٬۹۰۰ | ۱۹۴۹ | ۳۸ | |
۶ | جبرئیل | Cəbrayıl | جبرئیل | ۱۱٬۰۰۰ | ۱۹۴۴ | ۶۰ | - |
۷ | آغدره | Ağdərə | ترتر | ۱۰٬۲۰۰ | ۱۹۸۵ | ۶۴ | |
۸ | خوجالی | Xocalı | خوجالی | ۸٬۱۰۰ | ۱۹۹۱ | ۶۹ | - |
۹ | هورادیز | Horadiz | فضولی | ۷٬۶۰۰ | ۲۰۰۷ | ۷۰ | |
۱۰ | خوجاوند | Xocavənd | خوجاوند | ۵٬۹۰۰ | ۱۹۸۵ | ۷۵ | - |
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Upper_Karabakh_economic_region». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۸ ژوئن ۲۰۲۰.
- «Azərbaycan Respublikasının şəhər və rayonlarının ərazisi, əhalisinin sayı və sıxlığı». Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. دریافتشده در ۲ ژوئن ۲۰۲۰.
- «Azərbaycan Respublikasının şəhər və rayonları üzrə Əhalinin 2019-cu ilin əvvəlinə olan sayına görə rayonların, şəhər yerlərinin və kənd yaşayış məntəqələrinin qruplaşdırılması». Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. دریافتشده در ۳ ژوئن ۲۰۲۰.
- بختیاری، سعید. اطلس جهان امروز. تهران: انتشارات گیتاشناسی نوین، شهریور ۱۳۹۸.
- «2020-ci ilin əvvəlinə Azərbaycan Respublikasının şəhər və rayonları, eləcə də qəsəbələri üzrə əhalinin cins bölgüsündə sayı». Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. دریافتشده در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۰.