لریک

لِریک (به لاتین: Lerik، به تالشی: Lik) شهری تالش‌نشین در شهرستان لریک در جنوب شرقی کشور جمهوری آذربایجان و در نزدیکی مرز ایران است.

مختصات: ۳۸°۴۶′۳۱″ شمالی ۴۸°۲۴′۵۵″ شرقی
لریک

لیک Lik
نشان
لریک
مختصات: ۳۸°۴۶′۳۱″ شمالی ۴۸°۲۴′۵۵″ شرقی
کشور جمهوری آذربایجان
بخششهرستان لریک
تاریخ تاسیس۱۹۱۶
بلندی
۱۰۹۶ متر (۳۵۹۶ پا)
جمعیت
 (۲۰۰۹)
 • کل۷۳۰۱[1]
منطقه زمانییوتی‌سی +۴ (AZT)
 • تابستان
(ساعت تابستانی)		یوتی‌سی +۵ (AZT)
پیش‌شماره(های) تلفن+۹۹۴ ۱۵۷

جغرافیا

این کوه در میان کوه‌های تالش از کوه‌های شمال‌غربی رشته‌کوه البرز واقع شده است. این شهر در شمال جاده آستارا به اردبیل و گردنه حیران قرار گرفته است و ارتفاعات شهرستان نمین می‌توان آن را دید. این شهر از شمال به شهر یاردیملی، از شرق به شهر لنکران و از جنوب و غرب به مرز ایران می‌رسد. این شهر ۵۶ کیلومتر تا لنکران فاصله دارد. جاده میان این دو شهر کوهستانی و بیشتر جنگلی است. این شهر مرکز اداری شهرستان لریک است.

مردم

جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۹۸۹ میلادی، ۵٬۸۲۴ نفر و بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۹ میلادی، ۷٬۳۰۱ بوده‌است. بیشتر مردم لریک تالش هستند اما دولت جمهوری آذربایجان آن‌ها را آذربایجانی به شمار می‌آورد.[2][3]

جمعیت لریک ۱۹۳۹ (تقریباً ده سال پس از ایجاد جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان):[4]

قوم شمار درصد
تالش ۹۹۶ ۶۸.۷%
آذری ۳۰۳ ۲۰.۹%
روس ۱۰۷ ۷.۴
ارمنی ۱۱ ۰.۸%
سایر ۳۲ ۲.۲%
کل ۱۴۴۹ ۱۰۰%

سرشماری ۲۰۰۹ میلادی:[5]

قوم شمار درصد
آذری ۷۲۲۲۸ ۹۶.۹۲%
تالش ۲۲۸۱ ۳.۰۶%
روس ۱۱ ۰.۰۱%
سایر ۲ ۰.۰۰%

زبان

زیان اصلی مردم لریک تالشی است و به ترکی آذری نیز تسلط دارند. عده‌ای هم با زبان روسی آشنایی دارند. لهجه تالشی مردم لریک شباهت و همسانی زیادی به مردم ناحیه عنبران در استان اردبیل دارد.

دین

بیشتر مردم لریک مسلمان و شیعه هستند. شماری از اهل تسنن نیز در آن زندگی می‌کنند.[6]

تاریخ

لریک را می‌توان یکی از شهرها و آبادی‌های باستانی جمهوری آذربایجان دانست. نگاره‌ها و نقش‌هایی از مردم باستان در آن وجود دارد که در غارها زندگی می‌کردند. امروزه نقش‌هایی یافت شده‌اند که متعلق به برنز-نوسنگی هستند.[7]

یکی از مکان‌های باستانی و دیدنی در نزدیکی این شهر غار بوزیر است. آثار انسانی یافت‌شده متعلق به دوران نوسنگی در این غار در سده نوزدهم میلادی به‌دست ژاک دو مورگان یافت شد. پس از او پروفسور اسدالله جعفروف یک آبادی باستانی مربوط به دوران پارینه‌سنگی را در همان ناحیه پیدا کرد.[8]

لریک بخشی از سرزمین تالش و سال مرکز ناحیه زووند بود. این شهر میش از جداشدن از سرزمین ایران در عهدنامه گلستان بخشی از خانات تالش بوده است. پس از این عهدنامه اعتراض‌ها و درگیری‌های پیاپی و پرشماری در تالش شمالی صورت گرفت که تاحدودی کارساز واقع شد و عباس میرزا و سربازانش همراه با مردم محلی ناحیه تالش و آذربایجان و اران نیروهای ارتش روسیه را وادار به عقب‌نشینی کردند؛ اما پس از مدتی ارتش روسیه به‌سرعت تمامی مناطق را از ایران بازپس گرفت و طی عهدنامه ترکمانچای بخشی از کوهستان‌های اطراف لریک را که در تالش شمالی و در شمال گردنه حیران و شهر آستارا بودند را از ایران جدا کردند. شهر لریک تا بعدها در دوران شوروی مرکز ناحیه زووند بود و از سال ۱۹۳۰ نام این منطقه به لریک تغییر نام دارد. در سرشماری سال ۱۹۳۹ میلادی تقریباً تمامی مردم لریک را تالش ثبت کرده‌اند.[4]

آب و هوا

لریک دارای هوای معتدل و کوهستان است. پاییز در لریک بیشتر بارانی و گاه برفی است. میانگین دما در ژانویه میان ۱ تا ۴- درجه سانتی‌گراد و در ژوئیه میان ۱۲ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد است. میانگین بارش سالانه میان ۳۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر است و به‌عنوان یکی از نقاط پربارش در جمهوری آذربایجان شناخته می‌شود.[9]

طبیعت

یک پناهگاه حیات وحش به‌نام زووند در نزدیکی لریک برای نگهداری از گیاهان و جانوران ایجاد شده است. مساخت این پناهگاه ۴۰.۳ هکتار است و آکادمی ملی علوم جمهوری آذربایجان یک مرکز تحقیقات گیاه‌شناسی را در آن مستقر و فعال کرده است. این پناهگاه زیستگاه جانوران و گونه‌هایی از جمله گرگ، خرس، روباه، گربه وحشی، گراز و سایر جانوران و گیاهان و درختاتی چون بلوط، زالزالک، راش، گردو و انجیلی است.[10][11]

پوشش گیاهی لریک به طور عمده از چمنزارهای ضخیم و کمیاب و جنگل‌های کوهستانی تشکیل شده است در جنگل‌ها بلوط، زالزالک، بادام زمینی، گردو و کاج می‌روید.

نگارخانه
مرکز حیدر علی‌اف در شهر لریک

جستارهای وابسته

منابع
  1. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: Lerik rayonu
  2. "The largest cities in Azerbaijan, ranked by population". mongabay.com. Archived from the original on 28 June 2012. Retrieved 30 Jun 2012.
  3. "Azerbaijan: largest cities and towns and statistics of their population". world-gazetteer. Retrieved 22 May 2012.
  4. "Лерикский район 1939". www.ethno-kavkaz.narod.ru. Retrieved 2019-05-05.
  5. Samadov (www.anarsamadov.net), Anar. "Lerik rayonu". Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (به ترکی آذربایجانی). Retrieved 2019-05-05.
  6. MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2016-cı ildə qeydiyyatdan keçənlər. scwra.gov.az (ترکی آذربایجانی)
  7. Zardabli, Ismail. THE HISTORY OF AZERBAIJAN: from ancient times to the present day. ISBN 1291971319.
  8. "Azərbaycan :: Baş səhifə". www.azerbaijans.com. Retrieved 2019-05-05.
  9. GoMap. "Лерик, Азербайджан". gomap.az. Retrieved 2018-07-09.
  10. "Azerbaijan". www.azerbaijan.az. Archived from the original on 21 اكتبر 2019. Retrieved 2019-05-05. Check date values in: |archive-date= (help)
  11. "Лерикский район 1939". www.ethno-kavkaz.narod.ru. Retrieved 2019-05-05.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.