المپیاد جهانی فیزیک
المپیاد جهانی فیزیک (International Physics Olympiad - IPhO) مسابقهای است بینالمللی در فیزیک و برای دانش آموزان دبیرستانی. اولین این مسابقات در سال ۱۹۶۷ در شهر ورشو کشور لهستان برگزار شد. از آن تاریخ به بعد این المپیادها به جز سه سال (۱۹۷۳، ۱۹۷۸، و ۱۹۸۰) همه ساله در یکی از کشورهای جهان برگزار شدهاست. مسابقات شامل آزمونهای نظری و آزمایشگاهی فشرده است. مسابقه نظری 5 ساعت طول میکشد و شامل سه پرسش است. معمولاً این سؤالات شامل بیش از یک بخش را دارند (مثلاً هر سؤال از چند بخش تشکیل شده). امتحان عملی(آزمایشگاهی) ممکن است پنج یا دو ساعت طول بکشد که حداکثر پنج ساعت است.
حضور ایران
ایران اولین بار سال ۱۹۸۹ شرکت کرد. ایران تا پایان سال ۲۰۱۹ موفق به دریافت ۱۲۸ مدال شامل کسب ۳۶ طلا و ۵۷ نقره و ۳۵ برنز (و ۱۲ دیپلم افتخار) شدهاست. ایران در سال ۲۰۱۹ به علت میزبانی اسرائیل در این رقابتها شرکت نکرد.[1][2][3]
ساختار مسابقات
این مسابقه به مدت دو روز طول میکشد. یک روز به مسائل نظری اختصاص داده میشود (سه مسئله که شامل حداقل چهار حوزه فیزیک در قبلاً در مدارس متوسطه تدریس شدهاست که شامل ۳۰ امتیاز است). یک روز دیگر به مسائل تجربی (آزمایشگاهی)(یک یا دو مسئله که شامل ۲۰ امتیاز است) اختصاص داده شدهاست. بین این دو روز حداقل یک روز استراحت داده میشود.
در هر دو مورد زمان اختصاص داده شده برای حل مشکلات(مسئله ها) پنج ساعت است. هر تیم متشکل از دانش آموزان از مدارس متوسطه عمومی و فنی (و نه دانشگاهها و کالج ها) کشور مورد نظر است. دو شرط برای شرکت وجود دارد: هنوز به دانشگاه وارد نشده باشند و باید زیر ۲۰ سال باشند. بهطور معمول هر تیم متشکل از پنج دانش آموزانو دو ناظر است.
توزیع مدال
طلا | ۸٪ |
نقره | ۲۵٪ |
برنز | ۵۰٪ |
لوح تقدیر | ۱۷٪ |
حداقل نمرات مورد نیاز برای کسب مدال المپیاد و مقاله عنوان توسط سازمان با توجه به قوانین زیر انتخاب میشوند: مدال طلا باید به بالای ۸ درصد از شرکت کنندگان تعلق میگیرد. مدال نقره یا مدال طلا باید به بالای ۲۵ درصد تعلق میگیرد. مجموع کل مدالها (شامل برنز) بهتر باید به ۵۰٪ تعلق میگیرد. تقدیر و مجموع کل مدالها به بالای ۶۷٪ تعلق میگیرد. تمام شرکت کنندگان دیگر گواهی شرکت دریافت خواهند کرد.شرکت کنندگان با بالاترین امتیاز (برنده مطلق) یک جایزه ویژه دریافت میکند(علاوه بر مدال طلا). [5] [6]
میزبانی ایران
ایران در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷ میلادی) میزبان سی و هشتمین دوره المپیاد جهانی فیزیک بود. سی و هشتمین دوره المپیاد جهانی فیزیک از روز جمعه ۲۲ تیر ماه با حضور ۶۹ تیم در خمینی شهر اصفهان آغاز شد. مراسم اختتامیه این المپیاد با معرفی برگزیدگان و اهدای۳۸ مدال طلا،۴۶ مدال نقره،۵۱مدال برنز و۸۰ دیپلم افتخار به دانش آموزان برتر شرکتکننده انجام شد. سی و هشتمین دوره المپیاد جهانی فیزیک در حالی به کار خود خاتمه داد که تیم چین با بیشترین مدال بر سکوی اول این دوره از مسابقات علمی جهانی قرار گرفت و تیمهای کره و روسیه نیز به مقامهای دوم و سوم دست یافتند. بر اساس گزارشها تیم ایران، میزبان این دوره از مسابقات با کسب مقام هفتم، مهمانان خود را بدرقه و پرچم مسابقات را به مسوولان ویتنام جهت برگزاری المپیاد سی و نهم اهدا کرد. در مراسم اختتامیه سی و هشتمین المپیاد جهانی فیزیک که در دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در خمینی شهر به اتمام رسید، تیم دانش آموزان فیزیکدان ایران با کسب ۲ مدال طلا، ۲ مدال نقره و یک مدال برنز، رتبه هفتم این المپیاد را از آن خود ساخت. در المپیاد جهانی فیزیک، محمد مهدی آصف زاده و محمد حلاجیان مدال طلا، امین رضایی زاده و محمد علی امامی مدال نقره و علیرضا شهبازی مدال برنز را برای جمهوری اسلامی ایران به ارمغان آوردند. ایران دوباره سال ۲۰۲۳ میزبان خوهد بود.[7]
ایران در المپیادهای قبلی
شماره المپیاد جهانی | سال | محل برگزاری | تعدادکشورهای شرکت کننده |
|
مقام ایران |
| ||||||||||||||||
۲۰ ام | ۱۳۶۸ | لهستان | ۳۰ | - | ۵ | ۴۴ | ۲ | ۱ | ||||||||||||||
۲۱ ام | ۱۳۶۹ | هلند | ۳۲ | - | ۵ | ۱۴ | ۱ | |||||||||||||||
۲۲ ام | ۱۳۷۰ | کوبا | ۳۵ | - | ۵ | ۱۲ | ۳ | ۱ | ||||||||||||||
۲۳ ام | ۱۳۷۱ | فنلاند | ۳۷ | - | ۵ | ۲۱ | ۲ | |||||||||||||||
۲۴ ام | ۱۳۷۲ | آمریکا | ۳۷ | - | ۵ | - | ۱ | ۱ | ۳ | |||||||||||||
۲۵ ام | ۱۳۷۳ | چین | ۴۷ | ۱ | ۴ | ۵ | ۲ | ۳ | ||||||||||||||
۲۶ ام | ۱۳۷۴ | استرالیا | ۵۱ | ۱ | ۴ | ۳ | ۲ | ۳ | ||||||||||||||
۲۷ ام | ۱۳۷۵ | نروژ | ۵۵ | - | ۵ | ۴ | ۱ | ۴ | ||||||||||||||
۲۸ ام | ۱۳۷۶ | کانادا | ۵۶ | - | ۵ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | |||||||||||||
۲۹ ام | ۱۳۷۷ | ایسلند | ۵۶ | - | ۵ | ۳ | ۱ | ۳ | ۱ | |||||||||||||
۳۰ ام | ۱۳۷۸ | ایتالیا | ۶۲ | - | ۵ | ۲ | ۵ | - | - | |||||||||||||
۳۱ ام | ۱۳۷۹ | انگلستان | ۶۲ | ۱ | ۴ | ۴ | - | ۳ | ۲ | |||||||||||||
۳۲ ام | ۱۳۸۰ | ترکیه | ۶۴ | - | ۵ | ۵ | ۳ | ۱ | ۳ | |||||||||||||
۳۳ ام | ۱۳۸۱ | اندونزی | ۷۰ | - | ۵ | ۲ | ۵ | - | - | |||||||||||||
۳۴ ام | ۱۳۸۲ | تایوان | ۵۴ | - | ۵ | ۴ | ۲ | ۳ | - | |||||||||||||
۳۵ ام | ۱۳۸۳ | کره جنوبی | ۷۳ | - | ۵ | ۲ | ۳ | ۱ | ۱ | |||||||||||||
۳۶ ام | ۱۳۸۴ | اسپانیا | ۷۳ | - | ۵ | ۶ | ۲ | ۱ | ۲ | |||||||||||||
۳۷ ام | ۱۳۸۵ | سنگاپور | ۸۶ | - | ۵ | ۸ | ۱ | ۴ | ||||||||||||||
۳۸ ام | ۱۳۸۶ | ایران | ۶۹ | - | ۵ | ۷ | ۲ | ۲ | ۱ | ۰ | ||||||||||||
۴۱ ام | ۱۳۸۹ | کرواسی | ۹۲ | - | ۵ | اعلام نشد | ۰ | ۱ | ۳ | ۰ | ||||||||||||
۴۲ ام | ۱۳۸۹ | تایلند | ۹۲ | - | ۵ | اعلام نشد | ۰ | ۵ | ۰ | ۰ | ||||||||||||
۴۲ ام | ۱۳۹۰ | استونی | ۹۲ | - | ۵ | اعلام نشد | ۰ | ۲ | ۳ | ۰ | ||||||||||||
۴۳ ام | ۱۳۹۱ | دانمارک | ۹۲ | - | ۵ | ۴(غیر رسمی) | ۳ | ۱ | ۱ | ۰ |
المپیاد فیزیک در گذشته و آینده
شماره | سال | کشور میزبان | شهر میزبان | برنده | امتیازات | وب سایت |
---|---|---|---|---|---|---|
58 | 2028 | ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
57 | 2027 | ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
56 | 2026 | ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
55 | 2025 | ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
54 | 2024 | ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
53 | 2023 | ![]() |
توکیو | نامشخص | نامشخص | |
52 | 2022 | بلاروس | نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
51 | 2021 | ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
-- | 2020 | به علت کرونا برگزار نشد | ||||
50 | 2019 | ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
49 | 2018 | ![]() |
لیسبن | نامشخص | نامشخص | http://ipho2018.pt/ |
48 | 2017 | اندونزی | یوگیاکارتا | نامشخص | نامشخص | |
47 | 2016 | ![]() ![]() |
نامشخص | نامشخص | نامشخص | |
46 | 2015 | ![]() |
بمبئی | نامشخص | نامشخص | ipho2015.in |
45 | 2014 | ![]() |
آستانه (قزاقستان) | ![]() |
41.20/50 | ipho2014.kz |
44 | 2013 | ![]() |
کپنهاگ | ![]() |
47/50 | ipho2013.dk |
43 | 2012 | ![]() |
تارتو and تالین | ![]() |
45.80/50 | ipho2012.ee |
42 | 2011 | ![]() |
بانکوک | ![]() |
48.50/50 | ipho2011 |
41 | 2010 | ![]() |
زاگرب | ![]() |
48.65/50 | ipho2010.hfd.hr |
40 | 2009 | ![]() |
Mérida | ![]() |
48.20/50 | ipho2009.smf.mx |
39 | 2008 | ![]() |
هانوی | ![]() |
44.60/50 | ipho2008.hnue.edu.vn |
38 | 2007 | ![]() |
اصفهان | ![]() |
48.80/50 | ipho2007.ir |
37 | 2006 | ![]() |
سنگاپور | ![]() |
47.20/50 | ipho2006.org |
36 | 2005 | ![]() |
سالامانکا | ![]() ![]() |
49.50/50 | ipho36 |
35 | 2004 | ![]() |
پوهانگ | ![]() |
47.70/50 | ipho2004.or.kr |
34 | 2003 | ![]() |
تایپه | ![]() |
42.30/50 | ipho2003 |
33 | 2002 | ![]() |
بالی | ![]() |
45.40/50 | ipho33 |
32 | 2001 | ![]() |
آنتالیا | ![]() |
47.55/50 | |
31 | 2000 | ![]() |
لستر | ![]() |
43.4/50 | IPhO-2000 |
30 | 1999 | ![]() |
پادووا | ![]() |
49.8/50 | 1999 IPhO |
29 | 1998 | ![]() |
ریکیاویک | ![]() |
47.5/50 | 1998 IPhO |
28 | 1997 | ![]() |
Sudbury | ![]() |
47.25/50 | |
27 | 1996 | ![]() |
اسلو | ![]() |
47.5/50 | |
26 | 1995 | ![]() |
کانبرا | ![]() |
95/100 | |
25 | 1994 | ![]() |
پکن | ![]() |
44.3/50 | |
24 | 1993 | ![]() |
Williamsburg | ![]() ![]() |
40.65/50 | |
23 | 1992 | ![]() |
هلسینکی | ![]() |
44/50 | |
22 | 1991 | ![]() |
هاوانا | ![]() |
48.2/50 | |
21 | 1990 | ![]() |
Groningen | ![]() |
45.7/50 | |
20 | 1989 | ![]() |
ورشو | ![]() |
46.33/50 | |
19 | 1988 | ![]() |
باد ایشل | ![]() |
39.38/50 | |
18 | 1987 | ![]() |
ینا | ![]() |
49/50 | |
17 | 1986 | ![]() |
London-Harrow | ![]() |
37.9/50 | |
16 | 1985 | ![]() |
Portorož | ![]() |
42.5/50 | |
15 | 1984 | ![]() |
سیگتونا | ![]() ![]() |
43/50 | |
14 | 1983 | ![]() |
بخارست | ![]() |
43.75/50 | |
13 | 1982 | ![]() |
Malente | ![]() |
43/50 | |
12 | 1981 | ![]() |
وارنا | ![]() |
47/50 | |
1980 | Not held | |||||
11 | 1979 | ![]() |
مسکو | ![]() |
43/50 | |
1978 | Not held | |||||
10 | 1977 | ![]() |
هرادتس کرالووه | ![]() |
49/50 | |
9 | 1976 | ![]() |
بوداپست | ![]() |
47.5/50 | |
8 | 1975 | ![]() |
گوتزرو | ![]() |
43/50 | |
7 | 1974 | ![]() |
ورشو | ![]() ![]() |
46/50 | |
1973 | Not held | |||||
6 | 1972 | ![]() |
بخارست | ![]() |
57/60 | |
5 | 1971 | ![]() |
صوفیه | ![]() ![]() |
48.6/60 | |
4 | 1970 | ![]() |
مسکو | ![]() |
57/60 | |
3 | 1969 | ![]() |
برنو (جمهوری چک) | ![]() |
48/48 | |
2 | 1968 | ![]() |
بوداپست | ![]() |
35/40 | |
1 | 1967 | ![]() |
ورشو | ![]() |
39/40 |
جستارهای وابسته
منابع
- https://ipho-unofficial.org/countries/
- https://ipho-unofficial.org/countries/IRN/
- https://ipho-unofficial.org/countries/IRN/individual
- ویکی پدیا آلمانی
- http://www.jyu.fi/tdk/kastdk/olympiads/statutes.html
- ویکی پدیا انگلیسی
- https://en.wikipedia.org/wiki/International_Physics_Olympiad#List_of_past_and_future_olympiads