انقلاب ۲۰۱۴ میلادی اوکراین

انقلاب ۲۰۱۴ اوکراین مجموعهٔ حوادثی است که در سال ۲۰۱۴ با تظاهرات در کیف پایتخت اوکراین اتفاق افتاد که در ادامهٔ واقعهٔ میدان اروپا و تظاهرات ضد دولتی صورت گرفت. در پایان آن پس از آنکه ویکتور یانوکوویچ رئیس‌جمهور با امضای توافق‌نامه‌ای با مخالفان با انتخابات زودهنگام موافقت کرد، با نقض توافقنامه از سوی معترضان وی با رای مجلس از سمت ریاست جمهوری عزل شد و چند روز بعد دولت جدید به ریاست آرسنی یاتسنیوک بر سر کار آمد.

انقلاب اوکراین (۲۰۱۴)
بخشی از یورومیدان
۲۱ فوریه در کیف بعد از امضای قرار داد صلح.
تاریخ	۱۸–۲۳ فوریه ۲۰۱۴ (۵ روز)
مکان	Mariinsky Park and Instytutska Street, میدان استقلال کی‌یف، کی‌یف، اوکراین ۵۰°۲۷′۰″ شمالی ۳۰°۳۱′۲۷″ شرقی
علت‌ها	Procrastination on restoring the 2004 amendments to the قانون اساسی اوکراین Complete pardoning of arrested protesters instead of amnesty
هدف‌ها	برکناری رئیس جمهور ویکتور یانوکویچ Restoration of the Constitution as it was between 2004 and 2010
روش‌ها	اعتراض، شورش، نافرمانی مدنی
نتیجه	سرنگونی رئیس جمهور یانوکویچ و فراری شدن او به روسیه. Restoration of the Constitution as it was between 2004 and 2010 یولیا تیموشنکو از زندان آزاد شد. Repeal of the "law on regional languages", resulting in again making زبان اوکراینی the sole state language at all administrative levels (vetoed by interim-President Turchynov) Dismissal of Ministers of the acting Second Azarov Government 50 suspects, including top officials, are charged with organising the killing of protesters. Berkut special force is dissolved Mass protests in East and South Ukraine against the government in Kiev تخریب بناهای تاریخی مربوط به اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی در سراسر کشور شروع بحران کریمه (۲۰۱۴) و مداخله نظامی روسیه در اوکراین
طرف‌های درگیری مدنی
یورومیدان protesters Euromaidan militants (Sotnia) Right Sector Ministry of Internal Affairs یگان برکوت Special Company of Berkut Tiger special forces Interior Troops of Ukraine Security Service of Ukraine SBU Alpha Group Titushky Ukrainian Front
چهره‌های شاخص
آرسنی یاتسنیوک ویتالی کلیچکو Oleh Tyahnybok پترو پروشنکو Yuriy Lutsenko اولکساندر تورچینوف یولیا تیموشنکو Andriy Parubiy Andriy Sadovyi Arsen Avakov Dmytro Yarosh روسلانا ویکتور یانوکویچ Serhiy Arbuzov Vitaliy Zakharchenko Oleksandr Yefremov Andriy Klyuyev Hennadiy Kernes Mikhail Dobkin Viktor Pshonka Olena Lukash Yuriy Boyko Leonid Kozhara Dmytro Tabachnyk
آمار
۲۰٬۰۰۰–۱۰۰٬۰۰۰+ protesters ۷٬۰۰۰+ government forces
تلفات
کشته: ۱۰۰ مفقود:۱۶۶ مجروح: ۱٬۱۰۰+ کشته: ۱۳ مجروح: ۲۷۲
کشته: ۱۰۶ مجروح: ۱۸۱۱ Ministry of Healthcare totals (16 April @6:00 LST) کشته& missing during entire conflict: 780 Medical volunteer estimates

اوکراین منافع بسیاری برای شرق و غرب دارد،[1][2] از همین رو موضع‌گیری‌ها در برابر حوادث اکراین متفاوت است. برخی کشورها از جمله کشورهای غربی این حادثه را انقلاب می‌نامند،[3] ولی روسیه آن را کودتا می‌داند[4][5][5] و مدعی است که برکناری رئیس‌جمهور خلاف قانون‌اساسی بوده‌است.[6][7] پیش از برکناری یانکویچ، نیکلای آزاروف نخست‌وزیر قانونی وقت اوکراین نیز برکنار کردن رئیس‌جمهور را خلاف قانون اساسی خوانده‌بود.[8]

مرور تحولات

تظاهرات مردمی در ۱۸ فوریه ۲۰۱۴ و بعد از برخورد پلیس با مردم به صورت ناگهانی شروع شد. در این انقلاب حداقل ۸۲ نفر کشته شدند که ۱۳ نفر آن‌ها پلیس بودند و ۱۱۰۰ نفر مجروح شدند.

آغاز این شورش در ۱۸ فوریه ۲۰۱۴ و با تظاهرات ۲۰ هزار نفر مردمی در واقعه میدان اروپا اتفاق افتاد.

• 
  درصد اوکراینی‌هایی که معتقدند این کشور باید به روسیه بپیوندد. براساس نظرسنجی مؤسسه بین‌المللی جامعه‌شناسی کیف در فوریه ۲۰۱۴

تهاجم روسیه

در پی انقلاب ۲۰۱۴ اوکراین و برکناری دولت و تشکیل دولت جدید، نیروهای روسی اول به طور غیررسمی وارد شبه جزیره جنوبی و خودمختار کریمه شدند و بعد از دریافت مجوز دخالت نظامی ولادمیر پوتین از مجلس روسیه، به طور رسمی نیروهای خود را به دلیل حفظ امنیت شهروندان روسی، به طور گسترده وارد خاک اوکراین کرد و ساختمان‌های دولتی و فرودگاهها و پایگاه‌های نظامی را اشغال کرد.

پیامد

انقلاب اوکراین منجر به وقوع بحران شبه جزیره کریمه شد و این بحران به اعتقاد برخی از تحلیلگران به بزرگترین بحران بین روسیه و غرب پس از جنگ سرد تبدیل شد.[9]

پیوستن کریمه به روسیه

به دنبال بحران کریمه در ۱۶ مارس ۲۰۱۴ یک همه‌پرسی از مردم کریمه برای پیوستن به روسیه برگزار گردید. ۸۱ درصد واجدان شرایط در این انتخابات شرکت کرده و ۹۶٫۷۷٪ به جدایی این شبه جزیره از اوکراین و الحاقش به روسیه رأی مثبت دادند.[10] پس از جدایی کریمه از اوکراین شهروندان روسیه باید برای ورد به خاک اوکراین درخواست ویزا کنند. همچنین اوکراین از مجمع کشورهای مشترک‌المنافع تحت رهبری روسیه خارج خواهد شد و به زودی خود را آماده مانور نظامی مشترک با بریتانیا و آمریکا می‌کند.[11] برخی از کشورها از جمله ایالات متحده آمریکا، این واقعه را اشغال نظامی کریمه توسط روسیه نامیدند.[12]

جستارهای وابسته

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به انقلاب ۲۰۱۴ میلادی اوکراین در ویکی‌گفتاورد موجود است.

• انقلاب نارنجی
• میدان اروپا
• بحران کریمه (۲۰۱۴)

منابع

1. «اوکراین چه چیزی برای روسیه دارد؟». مشرق نیوز. دریافت‌شده در ۱۸ مه ۲۰۱۴.
2. «اوکراین؛ محل تلاقی منافع شرق و غرب». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۲۰ بهمن ۱۳۹۳.
3. «کاخ سفید: تظاهرات اوکراین کودتا نیست/ پوتین: رویدادهای اوکراین انقلاب نیست». ایسنا. ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۳.
4. «بن‌بست در مذاکرات روسیه و غرب دربارهٔ بحران اوکراین». روزنامهٔ اطلاعات. ۱۶ اسفند ۱۳۹۳.
5. «پوتین تحولات اوکراین را کودتا خواند». ایراس. ۱۳ اسفند ۱۳۹۳.
6. «روسیه: اتحادیه اروپا در تفسیر قانون اساسی اوکراین دوگانه رفتار می‌کند». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۶ اسفند ۱۳۹۳.
7. «سفیر اوکراین در ایران در گفتگو با ایلنا». وبگاه سفارت اکراین در ایران. ‎۲۷ اسفند ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۵ اردیبهشت ۱۳۹۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
8. ، خبرگزاری جمهوری اسلامی پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
10. Crimea declares independence, seeks UN recognition RT
11. http://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/03/140319_l51_shf_ukraine_crimea_russia.shtml

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «2014_Ukrainian_revolution». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.