اوریک اسید

ادرار ترش یا اسید اوریک ترکیب آلی از عناصر کربن، اکسیژن، نیتروژن و هیدروژن به فرمول شیمیایی C_۵H_۴N_۴O_۳ می‌باشد.[1] در بدن انسان ادرار ترش از شکستن پورین که در مواد غذایی چون جگر و گوشت وجود دارد حاصل می‌شود.[2]

• 
  هیپوگزانتین (one oxygen atom)
• 
  گزانتین (two oxygens)
• 
  اسیداوریک (three oxygens)

اوریک اسید
Preferred IUPAC name 79-Dihydro-1H-purine-268(3H)-trione
دیگر نام‌ها 268-Trioxypurine
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۶۹-۹۳-۲
پاب‌کم	۱۱۷۵
کم‌اسپایدر	۱۱۴۲
UNII	268B43MJ25
شمارهٔ ئی‌سی	200-720-7
دراگ‌بانک	DB01696
KEGG	C00366
MeSH	Uric+Acid
ChEBI	CHEBI:27226
ChEMBL	CHEMBL792
مرجع بیلشتین	156158
3DMet	B00094
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1 Image 2
SMILES OC1Nc2nc(=O)nc2C(=O)N1 OC1NC2=NC(=O)N=C2C(=O)N1
InChI InChI=1S/C5H4N4O3/c10-3-1-2(7-4(11)6-1)8-5(12)9-3/h5,12H,(H,9,10)(H,۷٬۸,۱۱) Key: DZGSAURIFGGOJK-UHFFFAOYSA-N InChI=1/C5H4N4O3/c10-3-1-2(7-4(11)6-1)8-5(12)9-3/h(H4,6,7,8,9,10,11,12)/f/h6-9H Key: LEHOTFFKMJEONL-UHFFFAOYAN
خصوصیات
فرمول مولکولی	C 5H 4N 4O 3
جرم مولی	168.1103 g mol^-1
شکل ظاهری	White crystals
انحلال‌پذیری در آب	60 mg dm^-3 (at 20 °C)
log P	-1.107
اسیدی (pKa)	5.6
خاصیت بازی (pKb)	8.4
ترموشیمی
ظرفیت گرمایی ویژه C	166.15 J K^-1 mol^-1 (at 24.0 °C)
آنتروپی مولار استاندارد S^o298	173.2 J K^-1 mol^-1
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfH^o298	-619.69--617.93 kJ mol^-1
Std enthalpy of combustion ΔcH^o298	-1.9212--1.91956 MJ mol^-1
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
(بررسی) (چیست: /؟)
Infobox references

در بیماریها

از آنجایی که اوریک اسید انحلال پذیری زیادی با آب ندارد ، به همین دلیل تمایل زیادی به رسوب کردن و تشکیل بلور دارند و در نهایت رسوب بلور های اوریک اسید در کلیه ها باعث ایجاد سنگ کلیه میشود و در مفاصل باعث بیماری نقرس می شود . ادرار ترش توسط کلیه‌ها دفع می‌شود لذا در نارسایی کلیه میزان آن در خون افزایش میابد. همچنین در سرطان و نقرس نیز ما اغلب افزایش ادرار ترش را مشاهده می‌کنیم. رسوب کریستالهای ادرار ترش در مفاصل کوچک (بیماری نقرس) و در کلیه (سنگ کلیه نوع اسید اوریکی) گاه مشاهده می‌شود.

تجمع بالای اوریک اسید در سندرم لش-نیهان هم دیده می‌شود که ناشی از نقص در آنزیم هیپوگزانتین گوانین فسفوریبوزیل ترانسفراز هست. نقص در این آنزیم موجب افزایش سطح فسفوریبوزیل پیروفسفات می‌شود که نتیجتا سرعت سنتز پورین ها بالا می‌رود و موجب تجمع بالای اسید اوریک و بعضی متابولیت های پیش ساز می‌گردد.

منابع

1. Uric Acid - Substance Summary
2. Uric acid - blood

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ اوریک اسید موجود است.