بلورنگاری
بلورنگاری، بلورشناسی یا کریستالوگرافی (به انگلیسی: Crystallography) دانشی است که به قوانین حاکم بر حالت بلورین مواد جامد، آرایش اتمی/مولکولی بلورها، خواص فیزیکی و شیمیایی و ساخت، رشد و شناسایی بلورها میپردازد.
این علم در اول بدست زمینشناسان در شناسایی کانیها توسعه یافت سپس شیمیدانان این علم را برای شناسایی مواد بکار گرفتند. پس از آن فیزیکدانان با بکار گیری پراش اشعه ایکس به پیشبرد آن کمک کردند.
در بیشتر کشورها به ویژه در آلمان، بلورشناسی بخشی از کانیشناسی است ولی در کشورهایی مانند انگلستان و ایالات متحده غالبآ به صورت بخشی از فیزیک یا شیمی تدریس میشود.
اکثر کشورها یک کمیتهٔ ملی بلورشناسی دارند که نمایندهٔ اتحادیهٔ بینالمللی بلورشناسی است. این اتحادیه گاهنامهٔ آکتا کریستالوگرافیکا (یادداشتهای بلورشناختی) و جدولهای بینالمللی بلورشناسی را منتشر میکند.
شناخت صحیح فلزات،آلیاژها و مواد معدنی بدون توجه به ساختار اتمی و کریستالی آنها میسر نیست.اتم ها و مولکول ها با نظم قابل تحسینی در کنار هم قرار گرفته ونتیجه چنین نظمی ایجاد ساختار های بلورینی است که از تنوع نسبتا بالایی برخوردار میباشند.براساس پژوهش های پردامنه انجام شده،این بلور ها در شکل مناسبی دسته بندی شده اند و از آنجایی که حضور هر اتم در موقعیت خاص مربوط و در راستای تعیین شده اهمیت زیادی را در تعیین کلیه خواص مواد ایجاد میکنند.این محل ها،جهت ها وهمچنین صفحاتی که اتم ها روی آن ها واقع شده اند،تعیین اندیس شده اند.با تغییر جهات بلور شاهد تغییرات محسوسی در ویژگی های فلزات و آلیاژهای مربوط هستیم.
شاخههای اصلی
جستارهای وابسته
منابع
- Borchardt-Ott, W. ، Crystallography, translation to English by Gould, R.O. , Springer Verlag، ۱۹۹۳.
منابعی برای مطالعهٔ بیشتر
- اعتمادی، بیژن، بلورشناسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی - ۱۳۸۱خ.