بیماری شاگاس
شاگاس (به انگلیسی: Chagas disease)، یا تریپانوزومیازیس آمریکایی، یک بیماری انگلی استوایی ناشی از پروتوزوآ است.[1] راه اصلی انتقال این بیماری از راه نیش حشراتی به نام ساس بوسهزن است.[1] علائم این بیماری در طول عفونت تغییر میکنند. در مرحله اول، علائم معمولاً بروز نمیکنند یا خفیف هستند و شامل این موارد میشوند: تب، غدد لنفاوی متورم، سردرد یا تورم در ناحیه گزش.[1] بعد از گذشت ۱۲–۸ هفته، بیماران وارد مرحله مزمن بیماری شده و در ۷۰–۶۰ درصد موارد علائم دیگری نمایان نمیشود.[2][3] علائم این بیماری ۱۰ تا ۳۰ سال بعد از عفونت اولیه در ۳۰ تا ۴۰٪ باقیمانده بروز میکند.[3] این علائم شامل بزرگشدن بطن در ۲۰ تا ۳۰٪ افراد است که منجر به نارسایی قلبی میشود.[1] ممکن است بزرگشدن مری یا انبساط روده بزرگ در ۱۰٪ افراد رخ دهد.[1]
شاگاس | |
---|---|
Photomicrograph of Giemsa-stained Trypanosoma cruzi (CDC) | |
طبقهبندی و منابع بیرونی | |
تخصص | بیماری عفونی (تخصص پزشکی)، انگلشناسی |
آیسیدی-۱۰ | B57 |
آیسیدی-9-CM | 086 |
دادگان بیماریها | 13415 |
مدلاین پلاس | 001372 |
ئیمدیسین | med/327 |
پیشنت پلاس | بیماری شاگاس |
سمپ | D014355 |
T. cruzi معمولاً از طریق خونخوراکی «ساسهای بوسهزن» به انسان و سایر پستانداران سرایت میکند.[4] این حشرات دارای نامهای محلی زیادی از جمله vinchuca در آرژانتین، بولیوی، شیلی و پاراگوئه؛ barbeiro (آرایشگر) در برزیل، pito در کلمبیا، chinche در آمریکای مرکزی و chipo در ونزوئلا میباشد. این بیماری میتواند از طریق انتقال خون، پیوند اندام، خوردن غذای آلوده شده توسط انگل و از مادر به نوزاد نیز شیوع پیدا کند.[1] تشخیص زودهنگام به وسیله یافتن انگل در خون توسط میکروسکوپ انجام میگیرد.[3] بیماریهای مزمن توسط یافتن پادتن T. cruzi در خون تشخیص داده میشوند.[3]
پیشگیری معمولاً به وسیله از بین بردن ساسهای بوسهزن و جلوگیری از گزیده شدن توسط آنها صورت میگیرد.[1] سایر اقدامات پیشگیرانه شامل آزمایش خون مورد استفاده برای انتقال میباشد.[1] تا سال ۲۰۱۳ هیچ واکسنی ساخته نشده است.[1] عفونتهای اولیه به وسیله بنزنیدازول یا نیفورتیموکس قابل درمان میباشد.[1] در اکثر مواقع، این داروها در صورتی که در مراحل اولیه استفاده شوند باعث درمان بیمار میشوند، اما هرچه از مدت بیماری شاگاس بگذرد اثر آنها کمتر میشود.[1] ممکن است این داروها هنگام استفاده در بیماریهای مسری باعث کاهش یا جلوگیری از پیشرفت علائم مرحله آخر شوند.[1] بنزنیدازول و نیفورتیومکس باعث به وجود آمدن اثرات جانبی موقت مانند اختلالات پوستی، مسمومیت مغز و مشکلات سیستم گوارشی در نزدیک به ۴۰٪ بیماران[1] شود.[2][5][6]
برآورد میشود ۷ تا ۸ میلیون نفر، که اغلب در مکزیک، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی زندگی میکنند دچار بیماری شاگاس باشند.[1] تلفات این بیماری تا سال ۲۰۰۶ حدود ۱۲٬۵۰۰ نفر بوده است.[2] اغلب کسانی که دچار این بیماری میشوند افراد فقیر هستند[2] و بیشتر افرادی که دچار این بیماری هستند از بیماری خود اطلاع ندارند.[7] جابجاییهای جمعیتی در مقیاس بزرگ مناطقی که بیماری شاگاس در آنها یافت شده است را افزایش داده است و کشورهای اروپایی و آمریکا اکنون شامل این مناطق هستند.[1] این مناطق همچنین شاهد افزایش موارد ابتلاء به این بیماری در سالهای منتهی به ۲۰۱۴ بوده است.[8] این بیماری برای نخستین بار در سال ۱۹۰۹ توسط کارلوس شاگاس تشریح شد و نام او را بر این بیماری گذاشتند.[1] بیماری شاگاس بر بیش از ۱۵۰ حیوان دیگر تأثیر میگذارد.[2]
جستارهای وابسته
منابع
- "Chagas disease (American trypanosomiasis) Fact sheet N°340". World Health Organization. March 2013. Retrieved 23 February 2014.
- Rassi A, Rassi A, Marin-Neto JA (April 2010). "Chagas disease". Lancet. 375 (9723): 1388–402. doi:10.1016/S0140-6736(10)60061-X. PMID 20399979.
- RassiA, Jr; Rassi, A; Marcondes de Rezende, J (June 2012). "American trypanosomiasis (Chagas disease)". Infectious disease clinics of North America. 26 (2): 275–91. doi:10.1016/j.idc.2012.03.002. PMID 22632639.
- "DPDx – Trypanosomiasis, American. Fact Sheet". Centers for Disease Control (CDC). Retrieved 12 May 2010.
- Bern C, Montgomery SP, Herwaldt BL; et al. (November 2007). "Evaluation and treatment of chagas disease in the United States: a systematic review". JAMA. 298 (18): 2171–81. doi:10.1001/jama.298.18.2171. PMID 18000201.
- Rassi A, Dias JC, Marin-Neto JA, Rassi A (April 2009). "Challenges and opportunities for primary, secondary, and tertiary prevention of Chagas' disease". Heart. 95 (7): 524–34. doi:10.1136/hrt.2008.159624. PMID 19131444.
- Capinera, John L., ed. (2008). Encyclopedia of entomology (2nd ed. ed.). Dordrecht: Springer. p. 824. ISBN 9781402062421.
- Bonney, KM (2014). "Chagas disease in the 21st Century: a public health success or an emerging threat?". Parasite. 21: 11. doi:10.1051/parasite/2014012. PMC 3952655. PMID 24626257.